La
Kantono Lucerno
(La nomo de la kantono en la oficialaj lingvoj de la
Svisa Konfederacio
estas
germane
Luzern
,
france
Lucerne
, kaj
itale
kaj
roman?e
Lucerna
) estas unu el la 26 federaciaj ?tatoj de
Svislando
, kiuj nomi?as
kantonoj
.
La? la stato de 2018 en la kantono vivis
409 557 lo?antoj
sur areo de
1 493,51
kvadrataj kilometroj, kio rezultigas lo?denson de
274
lo?antoj/km². ?ia ?efurbo estas la samnoma urbo
Lucerno
.
La Kantono Lucerno situas en la centro de Svislando. ?ia teritorio apartenas parte al la
Alpoj
, parte al la
Anta?alpoj
kaj parte al la
Svisa Mezlando
. La? proporcio de la areo la Mezlando estas la plej granda parto. La mezlandaj regionoj de Lucerno tamen ne estas ebenaj sed montetaj. Tipa ekzemplo estas la
distrikto Entlebuch
.
La plej alta punkto de la kantono estas kun alteco de 2349 m
s.m.
la monto
Brienzer Rothorn
kaj la plej malalta punkto estas kun 406 m
s.m.
Honauer Schachen
?e la limo al
Kantono Zugo
.
Komplete sur la terene de la kantono situas la lagoj
Rotsee
,
Lago de Baldegg
,
Lago de Sempach
,
Mauensee
kaj
Soppensee
. Krome parto de la
Kvarkantona Lago
, nome la
Lago de Lucerno
, kaj de la
Lago de Zugo
kaj de la
Lago de Hallwil
trovi?as en Kantono Lucerno.
La plej gravaj riveroj en la kantono estas
Reuss
,
Eta Emme
,
Wigger
,
Luthern
,
Suro
,
Pfaffneren
kaj
Entlen
.
Signifaj montoj estas
Pilato
,
Rigi
(sur la limo al Kantono ?vico) kaj
Brienzer Rothorn
(sur la limo kun la kantonoj Berno kaj Obvaldo).
Kantono Lucerno ne havas limon kun eksterlando. ?i limas en okcidento kaj sudokcidento al
Kantono Berno
, en nordo kaj nordoriento al
Kantono Argovio
, en oriento al la kantonoj
?vico
,
Obvaldo
kaj
Nidvaldo
.
Tra la Kantono Lucerno pasas unu el la du ?efaj trajnlinioj al
Gotardo
, nome de
Bazelo
tra
Olten
kaj
Lucerno
. Alia ?eflinio estas la konekto de Lucerno tra
Zugo
al
Zuriko
. Krome ekzistas la linio de la
Svisaj Sudorientaj Fervojoj
de
Lucerno
tra
Rapperswil
al
Sankt-Galo
, la fervojlinio tra
Entlebuch
kaj
Emme-Valo
al
Berno
, kaj la linio al
Lencburgo
.
Pasas tra la Kantono Lucerno la naciaj a?to?oseoj
A2
de Bazelo al
Gotardo
,
A14
de
Baar
al
Lucerno
kaj
A8
de
Lucerno
tra
Brunig-Pasejo
kaj
Interlaken
al
Spiez
.
En la jaro
750
post Kristo estis fondita
Luceria
, el kiu evoluis la urbo
Lucerno
. En la jaro
1290
la re?o
Rudolfo la 1-a
de
Habsburgo
koncedis al Lucerno la statuson de a?stria landurbo. En la jaro
1332
Lucerno ali?is al la
Svisa ?urkomunumo
. Kun la helpo de la ?urkomunumanoj Lucerno liberi?as en la jaro
1386
per la
Batalo de Sempach
de la regno de la
Habsburgoj
. La hodia?aj limoj de la kantono korespondas proksimume al la tiamaj limoj de la urba ?tato Lucerno.