한국   대만   중국   일본 
Pedagogio - Vikipedio Saltu al enhavo

Pedagogio

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Instruarto )

Pedagogio (greke gvidado de infanoj ) estis origine edukado de infanoj, nun scienco pri klerigado ?enerale, do anka? de adoleskuloj kaj adoltoj. ?i okupi?as anka? pri edukado de estontaj edukistoj .

Pedagogio estas praktika scienco, kiu ne kontenti?as per observado, sed klopodas aktive ?an?i la konstatitajn faktojn. La korpa edukado bazi?as sur natursciencoj ( antropologio , biologio , fiziologio ), la spirita edukado apogas sin je psikologio kaj sociologio , ?ar homa ido fari?as vera homo nur per eduko en la homa socio. La homo estas edukata por esti utila al la socio, kiu lin edukis. La psikologio instruas pri la spiritaj kapabloj de homo dum la evoluo la? la a?o kaj la? diversaj temperamentoj, intelektoj kaj talentoj , kio necesigas elaste ?an?adi la metodojn de la eduko.

La celoj de edukado estas starigitaj per normigaj sciencoj, kiel gimnastiko kaj higieno koncerne la korpon, dum la spiriton trejnas logiko (arto pensi), estetiko (kultivas guston kaj fantazion) kaj etiko (instruas la volon kaj moralon). La edukito estu kapabla aktive partopreni en scienco , filozofio , arto , religio , sporto , metio kaj en aliaj sferoj de la homa kulturo kaj praktika vivo.

Specialan signifon en la homa edukado havas la parolo kaj kalkulado, sekve anka? la gramatiko kaj matematiko .

Historio de pedagogio [ redakti | redakti fonton ]

Pri la problemoj de edukado okupi?is jam la antikvaj filozofoj, kiel Sokrato , Platono kaj Aristotelo . La verkisto Ksenofono postlasis romanon Pri la eduki?o de Kiro , en kiu li priskribis ideale edukitan reganton. En la mezepoko vizitadis lernejon nur knaboj, kiuj intencis fari?i pastroj, anka? la instruistoj estis klerikoj. La instruado okazis en la latino kaj konsistis ?efe el studado de klasikuloj.

En la baroko aperis postulo, ke ?iuj infanoj, knaboj kaj knabinoj, vizitadu lernejon, lernu minimume legi, skribi kaj kalkuli, la instruado okazu en la gepatra lingvo kaj koncernu la naturon kaj la praktikan vivon. Komenio dividis la juna?on je kvar periodoj po 6 jaroj:

  • patrina lernejo - beboj (0-6 jaroj) estu instruataj hejme de sia patrino (tial anka? virinoj estu kleraj, ?ar stulta patrino ne povas eduki sa?ajn infanojn) pri la bazoj de fiziko (kio estas granda, mola, varma k.s.), astronomio (suno, luno, steloj), gramatiko (kapablo paroli), matematiko (unu, du, multaj) ktp., simple bazon de ?iuj fakoj, ?ar ?iuj interrilatas reciproke kaj devas esti instruataj samtempe
  • elementa lernejo - geknaboj (7-12 jaroj) lernu ?iujn fakojn je pli alta nivelo, pli detale
  • mezlernejo - adoleskantoj (13-18 jaroj) lernu ?ion je ankora? pli alta nivelo
  • altlernejo - junuloj (19-24 jaroj) studu la fakojn je plej alta nivelo por fari?i majstroj

La deviga instruado almena? en la elementa lernejo estis enkondukita en la 18-a jarcento. Novajn ideojn pri edukado alportis J. J. Rousseau, kiu postulis revenon de la homo al la naturo.

Metodoj de instruado [ redakti | redakti fonton ]

Didaktiko - Metodiko - Orientiga instruado - Reformpedagogio - Studado - Interkultura edukado - Metapedagogio - Slojdo - Ekzameno - Testo - Diplomo - Licencio - Habiliti?o - Andragogiko - Gerontagogiko - Agogiko - Antipedagogio - Etnopedagogio - Etopedio - Etologio - Instruhoro - Leciono - Montessoria pedagogio

Pedagogiaj institucioj [ redakti | redakti fonton ]

Ministerio de Instruado - Reedukejo - Bebovartejo - Infanvartejo - Infan?ardeno - Elementa lernejo - Mezlernejo - Gimnazio - Liceo - Altlernejo - Universitato - Internulejo - Pensiono - Pensionato - Studenthejmo - Teknikumo - Metilernejo

Pedagogiaj personoj [ redakti | redakti fonton ]

Analfabeto - Lernanto - Gimnaziano - Dis?iplo - A?todidakto - Abituriento - Studento - Altlernejano - Pedagogo - Edukisto - Instruisto - Asistanto - Bakala?ro - Licenciulo - Magistro - Doktoro - Docento - Profesoro - Rektoro - Dekano - Kvestoro - Lektoro - Pedagogiisto - Kantoro - Finstudinto - Inspektoro - Pedelo - Instruktoro - Vartisto

A?ogrupoj [ redakti | redakti fonton ]

Infana?o - Pubereco - Adoleskanteco - Juna?o - Matura?o - Maljuna?o

Difektoj de lernado kaj konduto [ redakti | redakti fonton ]

Diskalkulio - Disleksio - Disgrafio - Disortografio - Dismuzio - Dispraksio - Dispiksio - Agresemo - Golem-efekto - Pigmalion-efekto - Lernej-evitado - Bando - ?ikanado - Logopedio - Surdopedio - Problema infano - Etopedio - Suflorslipeto

Famaj pedagogoj [ redakti | redakti fonton ]

Johann Heinrich Pestalozzi en Zuriko
John Dewey
Erasmo
Francisco Ferrer
Celestin Freinet
Paulo Freire
Maria Grzegorzewska
Johano Amoso Komenio
Janusz Korczak
Maria Montessori
A.S. Neill
Johann Heinrich Pestalozzi
Jean Piaget
Rudolf Steiner

Nuntempaj famaj pedagogoj [ redakti | redakti fonton ]

?alva Amona?vili

Vidu anka? [ redakti | redakti fonton ]

Eksteraj ligiloj [ redakti | redakti fonton ]

  • Pedagogia terminaro - de Malovec - en STEB