El Vikipedio, la libera enciklopedio
Hutuoj
estas nigraha?ta popolo en
Centra Afriko
, kiu konsistigas la plejparton de la lo?antaro de
Ruando
kaj
Burundo
. La popolo almigris al sia hodia?a lo?loko de nordo proksimume en la
1-a jarcento
. En la
15-a jarcento
estis subigitaj de
tutsioj
. La ?efa okupo estas agrikulturo. La ?efaj lingvoj estas la
burunda
,
ruanda
kaj
franca
.
La eksplodo de la milito en Ruando venis post kiam la
6a de aprilo
de
1994
la hutuaj radikaluloj
murdis
la tiaman prezidenton
Juvanal Habjarimana
, anka? hutuo, kiam tiu veturis per aviadilo. Tiaj radikaluloj intencis haltigi la pacnegocadon de tiu hutua prezidento kun la tutsia gerilo, kion apogis la internacia komunumo; tiu negocado estis finonta per registaro de nacia unui?o kun reprezentantoj de amba? etnoj. Dum la atenco mortis anka? la prezidento de
Burundo
Cyprien Ntaryamira
.
?irka? la preciza faligo de la aviadilo okazis terurigaj radikampanjoj de
Hutu Power
(Hutua Povo) kiu varmigis la animojn de la kontra?aj hutuoj kaj
tutsioj
. Post tio la hutuoj kulpigis la tutsiojn pri tiu murdo kaj komencis amasmortigadon kiu ka?zis la mortojn de ?irka? 800.000 tutsioj kaj hutuoj dum malpli da 100 tagoj.
En
2006
francia komisiono konkludis ke la kulpulo de la atenco estis la tutsio
Paul Kagame
, kiu estis la tiama ruanda prezidento. Tio rompigis la rilatojn inter la ruanda registaro kaj la franca ekskoloniiganta kaj senkoloniiginta lando. ?ajne
Francio
armigis la hutuojn kontra? la tutsiojn.
En
2010
sendependa komisiono (komponita de ruandanoj kaj brutoj) fintrovis la verajn kulpulojn, inter ili la kolonelon Teoneste Bagasora, kiel estro de la operaco kaj la veran fakton ke la aviadilo estis faligita de du misiloj lan?itaj el la militbazo de la ?efurbo
Kigali
, sub kontrolo de la ruanda armeo.
[1]
- ↑
“El detonante de un genocidio. Una comision independiente concluye que los radicales hutus aesinaron al presidente ruandes para forzar la guerra” (Sendependa komisiono konkludas ke la hutuaj radikaluloj murdis la ruandan prezidenton por ka?zi la militon);
El Pais
,
12a de januaro
de 2010.
