Henryk Zygalski
Persona informo
Naskonomo	Henryk Michał Zygalski
Naski?o	15-an de julio 1908 ( 1908-07-15 ) en Poznano ,   Germana Imperiestra Regno
Morto	30-an de a?gusto 1978 ( 1978-08-30 ) (70-jara?a) en Liss
Tombo	Chichester Crematorium and Garden of Remembrance (en) 50° 50′ 38″ Nordo 0° 45′ 33″ Okcidento  /  50.843752 °N, 0.759115 °U  / 50.843752; -0.759115 (mapo)
Lingvoj	pola ? angla
?tataneco	Pollando
Alma mater	Universitato Adam Mickiewicz en Poznano (1926–1931) Saint Mary Magdalene High School in Pozna? (en) (–1926)
Okupo
Okupo	matematikisto kriptologo
Verkoj	Zygalski sheets
v ? d ? r

Henryk Zygalski (naski?is la 15-an de julio 1908 en Pozna? , mortis la 30-an de a?gusto 1978 en Liss, Anglio ) ? pola matematikisto kaj kriptologo .

Vivo [ redakti | redakti fonton ]

Edukito de Gimnazio Mario Magdaleno en Pozna?, laboristo de Universitato de Pozna? kaj de armea kontra?spionejo (?ifr-Oficejo).

Skipo konsistanta el Marian Rejewski , Jerzy Ro?ycki kaj Henryk Zygalski januare 1933 rompis kodon de la germana ?ifranta ma?ino Enigma kaj konstruis ties kopion.

Li estas inventinto de la koncepto pri t.n. toloj de Zygalski, tre laborpostulaj dum pretigado de perforataj folioj, helpantaj fiksi la?vicon de kodigantaj rotaciiloj de Enigma.

Post la dua mondmilito li restis inter pola enmigrantaro de Grand-Britio , kie li instruis matematikon en provinca lernejo. Li ricevis honoran doktorecon de Pola Universitato en Ekzilo. Postmorte honorigita per Granda Kruco de la Ordeno de Renaski?o de Pollando. Enterigita en Londono .

Memorigo [ redakti | redakti fonton ]

Memora?ojn pri Henryk Zygalski oni povas rigardi en Wielkopolskie Muzeum Wojskowe (Grandpollanda Armea Muzeo) en la Malnova Foirejo en Pozna?. Anta? Imperiestra Kastelo en 2007 oni starigis monumenton de kriptologoj en la formo de obelisko

Pola Po?to por oma?i atingojn de poloj en la mondo enkondukis en 2009 kvar po?tmarkojn . Sur unu kun valoro 1,95 zlotoj estas bildo de Henryk Zygalski en ?irka?o de la ceteraj rekreintoj de Enigma.

Bibliografio [ redakti | redakti fonton ]

• Władysław Kozaczuk & Jerzy Straszak. Enigma ; How the Poles Broke the Nazi Code , New York 2004 wyd.Hyppocrene Books ISBN 0-7818-0941-X
• Marian Rejewski, An Application of the Theory of Permutations in Breaking the Enigma Cipher , Applicationes Mathematicae, 16 (4), 1980, s. 543 - 559 (PDF).
• Gordon Welchman, From Polish Bomba to British Bombe: the Birth of Ultra , Intelligence and National Security, 1986.

Eksteraj ligiloj [ redakti | redakti fonton ]

• The Enigma Code Breach by Jan Bury: an account of the Polish role Arkivigite je 2005-09-23 per la retarkivo Wayback Machine
• The Breaking of Enigma by the Polish Mathematicians by Tony Sale
• How Mathematicians Helped Win WWII - National Security Agency ^{[ rompita ligilo ]}
• Enigma documents