El Vikipedio, la libera enciklopedio
Gerty Theresa Cori
(
15-a de a?gusto
,
1896
--
26-a de oktobro
,
1957
) estis
usona
biokemistino
naski?is en
Prago
-- tiam
A?strio-Hungario
, nun
?e?io
--, kiu i?is la tria virino en la mondo kaj unua en Usono kiu ricevis
Nobel-premion
en
scienco
kaj la unua virino tutmonde al kiu estis atribuita la
Nobel-premio pri fiziologio a? medicino
.
Kvankam ?i vivis en tempo, kiam virinoj estis mar?enitaj de la sciencoj kaj havis malmultajn edukajn eblecojn, ?i estis enmetita en medicinan lernejon, kie ?i renkontis sian estontan edzon,
Carl Ferdinand Cori
, kun kiu ?i geedzi?is post lia diplomi?o en
1920
. Balda? post
1922
la paro elmigris al Usono, parte pro la malboni?o de la situacio en
E?ropo
, sekvo de la
Unua Mondmilito
. Gerty da?re disvolvis sian intereson pri kuracista esplorado kunlaborante kun Carl en la laboratorio. ?i publikigis esplorrezultojn en kuna?toreco kun sia edzo, kaj anka? sole. Male al sia edzo, ?i havis malfacila?ojn atingi laborpostenojn en la esplora areo kaj tiuj, kiujn ?i ricevis, estis ?iam malbone pagitaj. Carl insistis labori kunlabore kun Gerty, kvankam la institucioj uzantaj ?in provis malinstigi lin.
?i ricevis la Nobel-premion en
1947
, kune kun sia edzo Carl kaj kunhavite kun la
argentina
fiziologo
Bernardo Houssay
. La premio estis alju?ita pro la malkovro de la mekanismo per kiu
glikogeno
- derivita de
glukozo
- estas konvertita en
laktikan acidon
en muskola ?tofo kaj poste resinteziigita en la korpo kaj stokita kiel energifonto (konata kiel Cori-ciklo).
En 1957, Gerty Cori mortis post dekjara lukto kontra? mjelskluzo. ?i restis aktiva en sia esplora laboratorio ?is la fino. ?i ricevis rekonon por siaj atingoj per multoblaj premioj kaj honoroj.