Friedrich Wilhelm Foerster
(same literumebla
Friedrich Wilhelm Forster
, sed kutimas la unua varia?o, naski?is la
2-an de junio
1869
en
Berlino
, mortis la
9-an de januaro
1966
en
Kilchberg
proksime al
Zuriko
) estis
germana
filozofo
,
pedagogo
kaj
pacisto
, d-ro filozofia, profesoro por etiko kaj sociaj sciencoj en
Munkeno
kaj Berlino. Li estis eminentulo en sia fako.
Friedrich Wilhelm Foerster estis la unua filo de la
astronomo
Wilhelm Julius Forster
, enga?ita pacisto kaj esperantisto, la tiama direktoro de la berlina observatorio kaj
profesoro
?e
universitato en Berlino
. Samkiel la patro, anka? Friedrich Wilhelm i?is esperantisto kaj pacisto. Li estis ano de la Delegacio por alpreno de Lingvo Internacia, sed kiam la delegacio alprenis Idon, li eksi?is kaj publikletere pledis por Esperanto. Dum la Internacia Packongreso en Munkeno li estis dedi?ita aktivulo por Esperanto.
Foerster studis filozofon, nacian ekonomikon kaj
fiziologion
en
Freiburg
kaj Berlino. En la jaro
1901
li fari?is libera
docento
pri pedagogio en Zuriko, en
1913
profesoro en
Vieno
kaj poste en
1914
en Munkeno. Post
1917
li estis libera verkisto.
Liaj opinioj kaj rezultaj publikigadoj estis tre malkomfortaj por la registaro de la
Germana Regno
kaj la al ?i ligitaj naciismaj partioj, precipe post la komenci?o de la
Unua Mondmilito
. Tial dum kaj post la milito, naciismaj organizoj kaj la emer?anta nacisocialisma movado en Germanio vidis lin kiel ?efa malamiko. En 1920 li publikigis sian libron
Mein Kampf gegen das militaristische und nationalistische Deutschland
, "mia batalo kontra? la militema kaj naciisma Germanio". De tiam li ripete estis minacita je mortigo fare de radikalaj dekstruloj. Kiam en 1921
Matthias Erzberger
kaj
Walther Rathenau
estis murditaj fare ne naciistoj, Foerster post pliaj avertoj en 1922 demisiis el sia docenta posteno kaj fu?is al Svislando. En 1926 li plu movi?is al Francio. ?ar li anka? el pli granda distanco forte kritikis naciismajn rondojn kaj la pliforti?on de la nacisocialismo en Germanio, li estis konsiderata kiel ?efa intelekta malamiko de la nazioj. En majo 1933 liaj libroj estis publike bruligitaj de la nazioj, en a?gusto 1933 li estis inter la unuaj germanoj, kiuj la? dekreto de la nazioj oficiale estis senigitaj de la germana ?tataneco. En 1937 li avertis la najbarajn ?tatojn de Germanio pri la militaj intencoj de Nazia Germanio tra lia libro
Europa und die Deutsche Frage
, "E?ropo kaj la
germana demando
", eldonita en Lucerno unue en la
germana
kaj parte anka? aliaj lingvoj. La 11-an de a?gusto 1938, kelkajn semajnojn anta? la
Munkena interkonsento
, ?i publike alvokis la germanajn politikistojn de
Sudetio
, la germanlingva regiono post 1918 donita al
?e?oslovakio
, fini la lojalecon al Hitlero, por ne riski la 800-jaran historion de la sudetiaj germanoj kaj anka? por malhelpi mortan dan?eron de la germana popolo.
En Francio Foerster estis aprezata kaj li estis nomumita franca civitano. Post la okupacio de Francio fare de la nazia armeo
Wehrmacht
en 1940, la sekreta polico
Gestapo
intensive ser?is lin. Foerster, kiu prevente vivis tutproksime al la limo franca-svisa, fu?is al Svislando. Tamen, la svisaj a?toritatoj resendis lin, kvankam li laboris dum multaj anta?aj jaroj en ?tataj servoj de Svislando. Ili e? dubis pri la valideco de lia franca civitaneco kaj deklaris ke li da?re estas germano, do transdonenda al la sekreta polico
Gestapo
. Plu fu?ante, li kun bon?anco alvenis al Portugalio kaj de tie elmigris al Usono. Li vivis ?is 1963 en Nov-Jorko, kaj fine revenis al Svislando, al Kilchberg proksime de Zuriko, kie li pasigis siajn lastajn jarojn en sanatorio.