Fikuso
Ficus sycomorus
Biologia klasado
Regno: Plantoj Divizio: Angiospermoj (Magnoliophyta) Klaso: Dukotiledonaj (Magnoliopsida) Ordo: Rozaloj Familio: Morusacoj Genro: Fikuso ( Ficus ) L.
Specoj
proksimume 800
Aliaj Vikimediaj projektoj
Sistematiko en Vikispecioj
Komunejo pri Fikuso
v ? d ? r

Fikuso estas genro Ficus kun proksimume 800 specioj da arboj kaj arbustoj el la familio morusacoj , konata kiel figarboj , kiuj kreskas aparte en tropika klimato , iuj specioj anka? en la varma modera klimata zono. La plej konata specio estas la komuna figujo : Tiu specio, kiu latine nomi?as Ficus carica , produktas konsumatajn fruktojn, kiujn oni nomas figoj : anka? la fruktoj de aliaj specoj estas principe man?eblaj, sed tamen apena? konsumi?as. La plej multaj specioj estas ?iamverdaj.

Figoj [ redakti | redakti fonton ]

Kvankam la figoj komune konsideri?as fruktoj, tutekzakte temas pri la floroj de la figarbo. Temas pri "falsa frukto", en kiuj la floroj kaj semoj de la planto kunkreski?is.

Figoj estas bona nutra fonto de flavonoidoj kaj polifenoloj , kaj havas pli grandan kvanton de fibroj ol iu ajn alia frukto, ?u fre?a a? sekigita, kaj havas grandan kvanton da kalcio .

Cent gramoj da fre?aj figoj (310 kJ ) enhavas 0,8 gramojn da proteinoj , 0,3 gramojn da grasoj , 19 gramojn da karbonhidratoj , el tio 16 gramojn da sukero , kaj krome 3 gramojn da fibroj . Kompare, cent gramoj da sekigitaj figoj (1041 kJ ) enhavas 3 gramojn da proteinoj , 1 gramon da grasoj , 64 gramojn da karbonhidratoj , el tio 48 gramojn da sukero (25 g da glukozo kaj 23 g da fruktozo ), kaj krome 10 gramojn da fibroj .

Sistematiko [ redakti | redakti fonton ]

Subgenroj [ redakti | redakti fonton ]

La genro fikuso ( Ficus ) estas dividita en ses subgenroj:

• Subgenro Ficus
• Subgenro Synoecia
• Subgenro Sycidium
• Subgenro Sycomorus
• Subgenro Pharmacosycea
• Subgenro Urostigma

Specioj (elekto) [ redakti | redakti fonton ]

Ekzistas ?irka? 750 ?is 1000 Ficus -specioj:

• Ficus altissima
• Ficus americana
• Ficus aurea
• Banjano ( Ficus benghalensis ),
• Ficus benjamina )
• Ficus binnendijkii
• Komuna figujo a? Karikfikuso ( Ficus carica ), donas man?eblajn figojn .
• Ficus cerasiformis , man?eblaj fruktoj.
• Ficus cyathistipula
• Ficus citrifolia
• Ficus deltoidea
• Ficus drupacea
• Ficus edulis , fruktoj estas man?eblaj
• Ficus elastica , foje nomita Ka??ukarbo
• Ficus godeffroyi
• Ficus grenadensis
• Ficus hartii
• Ficus insipida , la ?elo de la arbo estas uzata por fari la paperecan materialon amatlo .
• Ficus lutea
• Ficus lyrata
• Ficus macbrideii
• Ficus macrophylla
• Ficus microcarpa
• Ficus nota
• Ficus obtusifolia
• Ficus palmata
• Ficus prolixa
• Ficus pumila
• Ficus racemosa
• Religia fikuso ( Ficus religiosa )
• Ficus rubiginosa
• Ficus stahlii
• Ficus sycomorus
• Ficus thonningii
• Ficus tinctoria
• Ficus tobagensis
• Ficus triangularis
• Ficus trigonata
• Ficus ulmifolia
• Ficus virens
• Ficus vogelii

?ambroplantoj [ redakti | redakti fonton ]

Kelkaj figo-specioj kaj iliaj kultivaroj estas ?atataj ?ambroplantoj ( ornamplanto ):

• gumarbo ( Ficus elastica ): iam tre ?atata ?ambroplanto, kiu hodia? ekzistas en diversaj kultivaroj.
• benjamina figo ( Ficus benjamina ): en multaj kultivaroj.
• violona figo ( Ficus lyrata ): grandfolia specio .
• rampanta figo ( Ficus pumila ): specio kun malgrandaj folioj, rampanta kun fiksi?aj grimpemaj radikoj.
• Ficus triangularis .
• deltoforma figo ( Ficus deltoidea ).
• ?inuja figo
• Ficus binnendijkii : vendata anka? sub la nomo Ficus longifolia
• Ficus cyathistipula : similas al Ficuselastica
• Ficus natasja : similas al benjamina figo , Ficus benjamina
• Ficus australis :
• Ficus retusa : ofte kiel Bonsajo .

Historia signifo [ redakti | redakti fonton ]

Dum junio 2006 dum arkeologia elfosa?o en la vila?o Gilgal 1 en la suba Jordana valo figoj de anta? 11.400 jaroj estis trovitaj - malpli ol 15 kilometrojn norde de la antikva urbo Jeri?o . Figoj estis inter la unuaj kultivitaj fruktoj. Supozeble figoj jam agrikulture kultivi?is proksimume mil jarojn anta? la unuaj grenoj ( tritiko kaj sekalo ) estis intence plantitaj kaj rikoltitaj.

En antikva Grekio, la figarbo estis dedi?ita al la dio Dionizo Sukites (Συκ?τη?). Figoj anka? en la antikva Romio estis grava nutra?o. Kato la pli maljuna en sia verko De Agri Cultura (Pri agrikulturo) listigas la diversajn specojn de figoj plej multe kultivataj dum la periodo de publikigo de sia manlibro: la Ma?riska, Afrika, Herkulanea, Saguntina kaj la Nigra Telania ( De agri cultura , ?apitro 8).

Vidu anka? [ redakti | redakti fonton ]

Sumatraj malalta?aj pluvarbaroj