Rene Descartes
, priskribo de la dualismo
La vorto
dualismo
(a?
duismo
) povas signifi unu el multaj doktrinoj. Le ?enerala difino de iu dualismo estas doktrino pri du tute malaj a?oj.
La
teologia
doktrino de dualismo estas la doktrino ke estas du egalpovaj malaj
dioj
a? potencoj en la universo: ?enerale, ke estas unu bona potenco, kaj unu malbona. Kaj la
Mani?eismo
kaj la
Zoroastrianismo
instruas tion. La
Kristana
konflikto inter
Dio
kaj
Satano
iam estas komprenata kiel dualista doktrino, sed tradicia Kristanismo instruas ke Satano ne estas egalpova al Dio, kaj pro tio ke dualismo estas malprava kaj
hereza
. Alia speco de dualismo diras ke estas unu kaosa potenco, kaj unu orda.
La vorto "dualismo" anka? signifas kelkajn
filozofiajn
doktrinojn. Unu uzado de "dualismo" signifas doktrinon pri la rilato inter
menso
kaj
materio
(inkluzive de la korpo). ?i tiu "menso-korpo dualismo" diras ke estas du kategorioj de ?io, kio ekzistas: menso, kaj materio. Ili estas tute malsimilaj. Oni vidas ?i tian doktrinon, ekzemple, en la verkojn de
Platono
,
A?gusteno
, kaj
Kartezio
, kaj anka? nuntempe. ?i tiu doktrino staras kontra?
materiismo
, kiu diras ke la menso estas nur alia parto de la natura materia mondo, kaj ke ?i estas reduktebla al materio. Multe de filozofoj (e? ne-materiistoj) dum la lastaj jardekoj kritikas tian dualismon, dirante ke dualista pensado malprave traktas la korpon kvaza? ?i ne vere rilatas al la menson kaj estas malgrava, a? e? malbona.
Alia uzado de "dualismo" signifas klaran distingon inter subjekto kaj objekto, ekzemple, inter eksperimentisto kaj tio, kion ?i/li observas.
John Dewey
kritikis tiun doktrinon, dirante ke tia ideo ne agnoskas la komplikan naturon de la interagadon inter ?iuj partoj de la mondo (inkluzive de la "subjekto.")
La vorto "dualismo" anka? povas signifi pli ?enerale la manieron pensi pri la mondo per du kategorioj. Mondo-korpo kaj subjekto-objekto estus nur du partoj de la dualismo. Anka? estas virseksa-inseksa, blanka-nigra, bona-malbona, ktp. Dualismo do staras kontra? maniero pensi kiu ne tiel gravigas la du-ojn, ekzemple, pensi pri la mondo per pli multaj kategorioj, a? kiel skalo de diferencoj anstata? du klaraj kategorioj. Multe da filozofoj skribas pri dualista pensado kiel grava, kaj eble problema, parto de la
Okcidenta
tradicio kaj mondo.
Multaj de
orientaj
religioj kaj filozofioj, kiel
Taoismo
kaj kelkaj tradicioj de
Budhismo
, anka? kritikas (a?, pli ?uste, forneas) dualismon. Ili diras ke la diferencoj inter bono kaj malbono a? iuj aliaj distingoj estas iluziaj. ?u tiu ideo pli ofte estas parto de
monista
filozofio, en kiu oni diras ke estas nur unu
principo
a?
substanco
, unu a?o, en la universo.