 Kiel legi la taksonomion
Cianobakterio
|
|
|
|
| Biologia klasado
|
|
|
Ordoj
|
|
Oni nuntempe ?an?as la klasifiko.
[1]
|
Aliaj Vikimediaj projektoj
|
|
|
|
|
|
La
cianobakterioj
(
Cyanobacteria
) estas grupo de
bakterioj
, kiuj akiras siajn energiojn el
fotosintezo
. La
kloroplastoj
de
e?kariotoj
devenis el cianobakterioj. Specife, unue la kloroplasto de
verda algo
devenis el cianobakterio, kaj poste la kloroplastoj de
ru?aj algoj
devenis el verda algo kaj la kloroplastoj de aliaj organizoj, kiel la
brunaj algoj
kaj aliaj
heterokontoj
kaj la
e?glenidoj
kiel
Euglena
, devenis el verdaj algoj a? ru?aj algoj. La
plantoj
estas idoj de
verda algo
.
La plej malnovaj fosilioj de cianobakterioj a?as 3,5 miliardojn da jaroj kaj devenas el formacio Apex Basalt en
A?stralio
. Dum 1,5 miliardo da jaroj ili estis superinta vivoformo sur la
tero
kaj kreis la
oksigenan
atmosferon
. ?is nun oni priskribis 241 genrojn.
La nomo estas derivita el la greka
kyanos
(verdeta).
La cianobakterioj aperas kiel individuaj
?eloj
, kolonioj da ?eloj a? kiel fibroj. Kelkaj fibroformoj konsistas el specialigitaj ?eloj, t.n.
heterocitoj
, kiuj fiksas en si la aeran
nitrogenon
, kaj el
akinetoj
, kio estas ripozaj ?eloj, kiuj ebligas transvivi malfavorajn periodojn.
Kelkaj cianobakterioj enhavas mukozajn po?ojn, en kiuj ili kapablas stoki diversajn substancojn (pigmentojn, kalkokristalojn) por protekti sin kontra? la suna radiado. La mukozaj po?oj servas anka? kiel obstaklo de kreskantaj
epifitoj
.
La fotosintezo okazas en
tilakoidoj
. La ?efa fotosinteza pigmento ?e cianobakterioj estas
?lorofilo
a
, ?e kelkaj genroj anka? ?lorofilo
b
. Aldonaj pigmentoj estas
ksantofiloj
kaj β-
karoteno
, kiuj helpas kapti radiadon en la blua parto de la luma
spektro
. Karotenoidoj plie protektas la ?elojn kontra? efikoj de liberaj radikaloj. Pliaj pigmentoj estas fikobilinoj c-fikocianino, allofikocianino kaj c-fikoeritrino. Tiuj pigmentoj estas aran?itaj en formacioj nomataj fikobilizomoj kaj trovi?antaj sur la surfaco de tilaokoidoj. La fikobilizomoj funkcias kiel antenoj kolektantaj lumon.
La cianobakterioj uzas ?e fotosintezo akvon kiel donanton de elektronoj kaj karbonan dioksidon kiel fonton de karbono. Oksigeno estas
ruba
produkto. ?e kelkaj cianobakterioj konservi?is kapablo fari fotosintezon en senoksigenaj, sed sulfanaj kondi?oj, tiam kiel ruba?o esti?as sulfuro.
En grotoj kaj profundaj akvoj, kie aperas malmulte da lumo, cianobakterioj kapablas ?an?i la kvantajn rilatojn de fotosintezaj pigmentoj tiamaniere, ke iliaj lumkolektaj sistemoj kapablu kapti maksimumon de la alvenanta lumradiado - la kapablo estas nomata ??romata adapti?o“.
Cianobakterioj vivas preska? ?ie sur la Tero, krom tute sekaj, varmegaj a? frostaj lokoj. Ili bezonas almena? minimumon de fluanta akvo. Ili vivas en maroj, dol?a akvo, grundo, sur rokoj, konstrulokoj a? en grotoj. Ili estas gravaj produktantoj de oksigeno kaj fiksantoj de aera nitrogeno en la tutmonda skalo.
Cianobakterioj ofte kiel unuaj koloniigas nove esti?intajn ekologiajn lokojn, ekz. lafokampojn a? forlasitajn ?tonminejojn, kaj preparas tiel vivkondi?ojn por aliaj organismoj. La kolonioj estas ofte videblaj per nuda okulo.
Cianobakterioj havas gravan ekonomian signifon. Specio
Arthrospira
estas kultivata kaj rikoltata en
Afriko
kiel grava nutra?fonto de la lo?antaro, en la okcidentaj landoj ?i estas vendata kiel kompletiga nutra?o sub la nomo
Spirulina
. Aziaj
gastronomioj
ilin uzas por sa?coj kaj supoj, utiligataj estas anka? en la
medicino
.
Se ili tromulti?as en lagoj, precipe specioj produktantaj
cianotoksinojn
, ili alportas sanproblemojn por na?antoj, kio dama?as
turismon
. Purigi la akvon kostas grandajn sumojn kaj ili ofte balda? revenas.
- ↑
Ahoren Oren (2004). "A proposal for further integration of the cyanobacteria under the Bacteriological Code". Int. J. Syst. Evol. Microbiol. 54: 1895-1902.
COI
:
10.1099/ijs.0.03008-0
(en la angla)