Bernard Courtois (1777-1838)
(n. en
Dijon
,
Francio
, en la
12-a de februaro
1777
- m. en
Parizo
,
Francio
, en la
27-a de septembro
1838
) estis franca kemiisto, konata dank'al sia malkovro de la
morfino
[1]
kaj la kemia elemento
Jodo
(1811), kiu havis konsiderindan uzon en la medicino kaj en la disvolvi?o de la
fotografio
.
Li estis filo de franca kemiisto Jean-Baptiste Courtois (1748-1807), kiu estis fabrikanto de salpetro (kalia nitrato), grava substanco, uzita en la pulvoproduktado
[2]
. Jean Baptiste, lia patro, laboris kiel apotekisto, por la franca kemiisto
Louis Bernard Guyton de Morveau
, same kiel por la Akademio de Dijon, kie Courtois faris siajn unuajn studojn. Kiam la knabo estis dekdujara, la familio transloki?is al Saint-Medard Nitrary, ia eksperimenta nitrata ekstraktejo, a?etata de lia patro el Guyton de Morveau kaj lia partnero.
Courtois kaj lia frato Pierre lernis la negocon pri produktado de kalia nitrato por la farado de la pulvo. Courtois vivis en Saint-Medard Nitrary ?is kiam li estis 18-jara, por fari?i kemilernanto en
Auxerre
. Tie, dum tri jaroj, li studis kun la avo de la franca kemiisto
Edmond Fremy
(1814-1894)
[3]
. Post iom da tempo, li sukcesis postenon kun
Antoine Francois de Fourcroy
en la
Politeknika Lernejo
de
Parizo
. En 1799, Courtois servis kiel apotekisto en militistaj hospitaloj. En 1801, li ree laboris en la Politeknika Lernejo, ?i-foje en la laboratorio de
Louis Jacques Thenard
. En 1802, Courtois laboris kun
Armand-Jean-Francois Seguin
en la Politeknika Lernejo, kie li sin dedi?is al la studo de la
opio
. Helpate de Seguin, li unue sukcesis izoli la
morfinon
, la unuan konatan
alkaloidon
, el la opio. La opiesploro de Seguin kaj Courtois fini?is en la Politeknika Lernejo, en 1804, kaj Courtois reiris al la negoco de sia patro en la produktado de kalia nitrato.
En tiu tempo,
Francio
estis en milito, kaj la konsumo de salpetro, la erco de kalia nitrato, estis tre alta. La salpetro produktita en la francaj nitrataj ku?ejoj postulis traktadon kun natria karbonato, kiu eblis aparti?i de la algoj per lavado en la akvoj de la marbordo de
Normandio
kaj
Bretonio
. Por apartigi la natrian karbonaton, la algoj bruli?is kaj la cindroj estis lavitaj kun akvo. La restanta materialo forkonsumi?is per sulfata acido. Iam, Courtois aldonis tro da sulfata acido, kaj violkolora vapornubo eli?is. Courtois rimarkis ke la vaporo kristali?is sur malvarma surfaco kreante tapi?on da malhelaj partikloj. Courtois kreis ke tio estis nova elemento, tamen manko de mono ne permesis al li konkludi siajn observojn.