El Vikipedio, la libera enciklopedio
Bernard Germain Etienne de la Ville
, Grafo Lacepede, a? france origine
Bernard-Germain-Etienne de La Ville-sur-Illon, comte de Lacepede
a? simple
La Cepede
(26a Decembro 1756 en
Agen
? 6a Oktobro 1825 en
Epinay-sur-Seine
) estis
franca
naturalisto
.
Li naski?is ?e
Agen
en
Akvitanio
. Lia eduko estis zorge kontrolata de lia patro, kaj frua uzado de la naturhistoria verko de
Buffon
nome
Histoire naturelle, generale et particuliere
vekis lian intereson al tiu studfako, dum hobie li dedi?is sin al muziko, je kio li estis bonkvalita ludanto de piano kaj orgeno, kaj komponis, ekzemple du el liaj
operoj
(neniam publikitaj) ricevis aprobon de
Gluck
; en 1781?1785 li publikis en du volumoj sian
Poetique de la musique
. Dume li verkis du eseojn, nome pri elektro
Essai sur l'electricite
(1781) kaj pri fiziko
Physique generale et particulaire
(1782?1784), kiuj havigis al li la amikecon de Buffon, kiu en 1785 havigis al li postenon ?e la
Re?a ?ardeno
, kaj proponis al li pluigadon de la verko de Buffon
Histoire naturelle
. Tiu pluigado estis publikata la? la titoloj
Histoire des quadrupedes, ovipares et des serpents
(2 vols., 1788?1789) kaj
Histoire naturelle des reptiles
(1789).
Post la
Franca Revolucio
Lacepede i?is membro de la Le?ofara Asembleo, sed dum la Teror-regno li abandonis
Parizon
, ?ar lia vivo endan?eri?is pro sia malaprobo de la septembraj masakroj. Kiam la Re?a ?ardeno estis reorganizata kiel
?ardeno de la Plantoj
, Lacepede ricevis postenon por la studo de
reptilioj
kaj
fi?oj
. En 1798 li publikis la unuan volumon de
Histoire naturelle des poissons
(pri fi?oj), la kvina volumo aperis en 1803, kaj en 1804 aperis lia
Histoire des cetaces
(pri balenoj). El tiu periodo ?is lia morto li partoprenis en politiko kaj ne povis plu kontribui al la scienco. En 1799 li i?is senatano, en 1801 prezidento de la Senato (anka? en 1807-08 kaj 1811?13), en 1803 granda kanceliero de la
Honora Legio
, en 1804 ministro de ?tato, kaj ?e la
Burbona Resta?rado
en 1819 li i?is parulo de Francio. Li mortis ?e
Epinay-sur-Seine
. Dum la lasta parto de sia vivo li verkis
Histoire generale physique et civile de l'Europe
, publikita postmorte en 18 volumoj, 1826.
Li estis elektita membro de la
Institut de France
en 1796, de la
Re?a Societo de Londono
en 1806 kaj eksterlanda membro de la Re?a Sveda Akademio de Sciencoj en 1812.
- Les ages de la nature et histoire de l'espece humaine.
Paris 1830 p.m.
- Histoire naturelle de l'homme.
Pitois-Le Vrault, Paris 1827 p.m.
- Histoire generale, physique et civile de l'Europe.
Cellot, Mame, Delaunay-Vallee & de Mat, Paris, Brussel 1826 p.m.
- Histoire naturelle des quadrupedes ovipares, serpents, poissons et cetacees.
Eymery, Paris 1825.
- Histoire naturelle des cetacees.
Plassan, Paris 1804.
- Notice historique sur la vie et les ouvrages de Dolomieu.
Bossange, Paris 1802.
- La menagerie du Museum national d'histoire naturelle.
Miger, Paris 1801?04.
- Discours d'ouverture et de cloture du cours de zoologie.
Plassan, Paris 1801.
- Discours d'ouverture et de cloture du cours d'histoire naturelle.
Plassan, Paris 1799.
- Histoire naturelle des poissons.
Plassan, Paris 1798?1803.
- Discours d'ouverture et de cloture du cours d'histoire naturelle des animaux vertebres et a sang rouge.
Plassan, Paris 1798.
- Discours d'ouverture du Cours d'histoire naturelle.
Paris 1797.
- Histoire naturelle des quadrupedes ovipares et des serpens.
de Thou, Paris 1788?90.
- Vie de Buffon.
Maradan, Amsterdam 1788.
- La poetique de la musique.
Paris 1785.
- Physique generale.
Paris 1782?84.
- Essai sur l'electricite naturelle et artificielle.
Paris 1781.
- Tiu artikolo enhavas tekston el publika?o nune en publika aliro: Chisholm, Hugh, ed. (1911).
Encyclopædia Britannica
(11a eld.). Cambridge University Press.
- Re?a Societo
[
rompita ligilo
]
- Georges Cuvier:
Eloges historiques de MM. de Saussure, Pallas, Hauy, de Lacepede et Cavendish.
Theissing, Munster 1876.
- Ora Frishberg Saloman:
Aspects of "Gluckian" operatic thought and practice in France.
Ann Arbor 1984.
- Louis Roule:
Lacepede, professeur au Museum, premier grand chancellier de la Legion d'honneur, et la sociologie humanitaire selon la nature.
Flammarion, Paris 1932.
