El Vikipedio, la libera enciklopedio
Robert Delaunay
, 1912?13,
La Unua Disko
, 134 cm (52.7 in.), Privata kolekto.
Fugo
(1914) fare de
Vasilij Kandinskij
Abstraktismo
(a?
abstrakta arto
) estas artobran?o, kiu aperis komence de la
20-a jarcento
, kiam la pentristoj fori?is de la ripetado kaj stilo de la ?istiamaj pentristoj. Oni parolis pro tio pri "senobjekta arto", kaj la konvinkitaj pri absoluta pentroarto.
Abstraktismo ekis ?irka? 1910 kaj travivis la tutan 20-an jarcenton paralele kun aliaj stiloj. ?i enkalkulas multajn skolojn pli a? malpli
efemerajn, kun pli a? malpli famaj nomoj: rusa konstruismo, okcidente?ropa lirika abstraktismo, usona aga pentrado kaj aliaj.
Abstraktismo estas precipe pentra kaj skulpta nefigura stilo. ?i alternis inter pli severa, geometria aspekto trovebla ?e la rusaj kaj germanaj iniciatintoj, pliposte en
minimumismo
, kaj pli libera aspekto trovebla ekzemple en okcidente?ropa kaj usona makulaj kaj gestaj verkoj.
Fama ekzemplo de tiu dua aspekto estas la vastegaj pentra?oj de
Jackson Pollock
, sur kiuj li promenis, ellasante la farbojn rekte el potoj a? ?prucigante ilin per la peniko, tiel kreante platan spacon kun ?ie egale fortaj partoj, kun efekto de ?iokovro (
all over
).
Abstraktismo longe eminente prezentis kaj ankora? certagrade prezentas arton por elito, kiun ordinara publiko malakceptas.
La verkoj de
optika arto
estas abstraktaj, kaj multaj el la plej konataj estis kreitaj en blankaj kaj nigra koloroj. ?enerale, ili okazigas en la rigardanto la impreson de
movo
, de la ekzisto de ka?itaj bildoj, de modeloj de briloj kaj vibrado, a? de ?velo kaj misformado. En la verkoj de optika arto la rigardanto partoprenas aktive movante sin por kapti la optikan efekton komplete, kaj pro tio videblas kombinoj a? ripetoj de formoj, figuroj a? modeloj; oni uzas anka? simplajn geometriajn figurojn kiel ortanguloj, kvadratoj, trianguloj a? cirkloj.
