한국   대만   중국   일본 
9-a de novembro (Germanio) - Vikipedio Saltu al enhavo

9-a de novembro (Germanio)

El Vikipedio, la libera enciklopedio

La 9-a de novembro havas specialan signifon en la historio de Germanio , ?ar je tiu dato en diversaj jaroj de la 19-a kaj 20-a jarcentoj okazis historie signifaj eventoj:

  • En 1848 A?strio igis pafumi Robert Blum , anon de la revolucio de 1848 kaj de la Frankfurta Nacia Asembleo , post kiam li estis kaptita en Vieno , kiu ribelis kontra? imperiestraj trupoj. Li i?is martiro de la revolucia movado. Lia morto montris, ke la imperio ne respektis la asembleon kaj la imunecon de ?iaj anoj.
  • En 1918 , dum la Novembra Revolucio la germana kanceliero Max von Baden deklaris, ke imperiestro Vilhelmo la 2-a (Germanio) abdikis, kaj per tio finis la monar?ion. Karl Liebknecht proklamis socialisman respublikon. Pro tiu ?i proklamo la tago estis tre respektata en GDR .
  • En 1923 okazis la Hitler-pu?o , kiu fiaskis post kelkaj horoj. Pro ?i la tago estis tre respektata dum la Tria Regno .
  • En 1938 nazioj tutlande atakis judajn vendejojn kaj sinagogojn. La nazioj poste nomis la pogromon Imperia Kristala Nokto (Reichskristallnacht) , esprimo rifuzata de aliaj homoj, ?ar ?i emas bagateligi la terurajn eventojn. Oficiala historia esprimo por tiu tago estas "imperia pogroma nokto" (Reichspogromnacht) .
  • En 1967 studentoj en Hamburgo montris, okaze de la enoficigo de la universitata rektoro, la sloganon Unter den Talaren ? Muff von 1000 Jahren ("sub la talaroj ? ?imo de 1000 jaroj"). ?i aludis al la "miljara imperio" de la germana naziismo, kies krimojn, la? opinio de la studentoj, multaj germanaj profesoroj sendiskute forpu?is el la konscio.
  • En 1989 GDR-aj a?toritatoj publikigis iom mallertan dekreton, kiu ebligis al GDR-anoj senformala?ajn voja?ojn al eksterlando. Post tio dekmiloj da orient-berlinanoj sturmis la lim-transirejojn, kies oficistoj estis tute ne preparitaj. Tio markas la falon de la berlina muro .

Pro ?i lasta evento estis fortaj proponoj, ke la 9-a de novembro i?u nacia tago de Germanio, anstata?ante en okcidento la 17-an de junio, tagon de la popola ribelo de 1953 en GDR. ?ar nazioj festis tiun daton pro la Hitler-pu?o en 1923 kaj la pogromoj de 1938, oni malakceptis la proponon. Nacia tago de Germanio i?is la 3-a de oktobro, je kiu GDR oficiale ali?is al Federacia Respubliko Germanio .