?eno

El Vikipedio, la libera enciklopedio
?eno de ?ipo.
Sade enkatenigita.

?eno estas longa aro da etaj metalaj konsisteroj kunigitaj inter si (1-a al 2-a, 2-a al 3-a, ..., kaj ofte lasta al 1-a).

La? Francisko Azorin ?eno estas Ligilo konsistanta el ringoj, objektoj, a?oj, kunligitaj unu kun alia. [1] Kaj li indikas etimologion el greka kathema (kateno, koliaro) kaj de tie la latina catena . Li aldonas teknikajn terminojn por ?entipoj a? rilataj konceptoj, nome senfina ?eno, mezur?eno, flor?eno, hom?eno, ?enero, ?eneto, ?eni, en?eni, de?eni. [2]

Kateno [ redakti | redakti fonton ]

Kateno estas tre ofte indikita kiel sinonimo de ?eno , ?ar amba? signifas serion da ligitaj eroj kiu utilas por ligi forte. Sed por kateno , estas pli forte la negativa nuanco de malliberigo, dum por ?eno estas pli forta la nuanco pri forta ligo kaj serio da eroj ne nepre por malliberigo, kiel ?e monto?eno , leter?eno ktp. Tiele NPIV por ?eno indikas Ligilo, konsistanta el metalaj ringoj, kunigitaj unu kun alia , Similforma objekto, uzata por diversaj servoj , kaj Sinsekvo de samspecaj objektoj a? aferoj , krom aliaj teknikaj uzoj. [3] Do, ne aperas la nocio pri malliberigo, dum oni indikas diversaj servoj . Male por kateno, oni indikas Fortika ?eno, uzata por ligi la malliberulojn k malhelpi ilin forkuri , kaj Tio, kio malhelpas agadi, forkuri ktp , [4] kaj en amba? priskriboj, unu specifa kaj alia ?enerala aperas la negativa nuanco. Tiu klarigo necesas, ?ar en kelkaj lingvoj amba? vortoj tradukeblas simile, kaj en kelkaj kuntekstoj e? en Esperanto mem amba? povas funkcii.

La? Francisko Azorin Kateno estas Ferligilo; fortika ?eno uzata por ligi malliberulojn. [5] Kaj li indikas etimologion el la latina catena . Li aldonas terminojn kateni , por ligi per kateno; kaj enkatenigi . [6]

Priskribo [ redakti | redakti fonton ]

Oni kutime uzas ?enon por transdoni turnan momanton de unu denta rado al alia.

La lar?terenan uzon de la ?enoj pravigas sia multflanka, favora ecaro, el kiuj la plej gravaj estas:

  • transporto de granda tirforto en malgranda spaco kaj senglate,
  • favora efikeco de fortotrasporto, kiu ?e bona lubrikado estas ?is 98%,
  • relative alta allasebla funkcitemperaturo,
  • altrgrada malsentebleco kontra? la eksteraj efikoj,
  • diversaj ekipa?oj estas facile almunteblaj, kaj multflanke utiligeblaj.

Kiel malavanta?o oni devas mencii, ke la ?enoj malbone toleras la dinamikan stre?on; kaj oni devas eviti la uzon je malalta temperaturo (sub 0 o C), ?ar tiam signife alti?as la sentebleco kontra? dinamikaj efikoj. Tiu pli lasta signifas, ke la ?ar?on de la ?enoj sub frostopunkto oni devas redukti. Plua malavanta?o estas la granda pometra pezo, kaj erodi?emo.

Vidu anka? [ redakti | redakti fonton ]

Notoj [ redakti | redakti fonton ]

  1. Francisko Azorin , arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Angel, Madrido, 1932, pa?o 47.
  2. Azorin, samloke.
  3. NPIV [1] Alirita la 28an de Decembro 2017.
  4. NPIV [2] Alirita la 28an de Decembro 2017.
  5. Francisko Azorin , arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Angel, Madrido, 1932, pa?o 108.
  6. Azorin, samloke.