Panorama vido de Montevideo je decembro 2007
Montevideo
|
hispane
Montevideo
,
portugale
Montevideu
|
urbo
|
|
|
?tato
|
Urugvajo
|
Departemento
|
Departemento Montevideo
|
|
Konstrua?oj
|
Obelisko de Montevideo,
Legislativa Palaco,
Palaco Salvo
|
Riveroj
|
Urugvajo
,
Parano
|
|
Situo
|
Montevideo
|
- alteco
|
43
m s. m.
|
- koordinatoj
|
34° 53′ 01″ S
56° 10′ 55″ U
/
34.88361 °S, 56.18194 °U
/
-34.88361; -56.18194
(mapo)
|
|
Areo
|
209,0
km²
(20 900
ha
)
|
- de metropolo
|
1 350,0
km²
(135 000
ha
)
|
|
Lo?antaro
|
1 336 878
(
2011
)
|
- de metropolo
|
1 800 000
|
Denseco
|
6 396,55 lo?./
km²
|
- de metropolo
|
1 333 lo?./
km²
|
|
Parkoj
|
Parko Batlle,
Parko Prado,
Parko Rodo
|
|
Fondita
|
1726
|
- fondinto
|
Bruno Mauricio de Zabala
|
|
Horzono
|
UTC
(UTC-3)
|
Po?tkodo
|
11#00 & 12#00
|
Telefona anta?kodo
|
+598 2
|
|
Situo enkadre de Urugvajo
|
Mapo de Montevideo
|
Situo enkadre de Sud-Ameriko
|
Vikimedia Komunejo:
Montevideo
|
Retpa?o:
www.montevideo.gub.uy
|
|
|
Montevideo
estas la
?efurbo
de
Urugvajo
kaj situas ?e
estuaro
de
Rio de la Plata
.
?i havas lo?antaron de 1,4 milionoj kaj fondi?is en
1724
fare de portugaloj.
Inter la esperantistoj la urbo estas konata pro la
rezolucio de Unesko
el
1954
.
La klimato havas jaran avera?an temperaturon de
13
°C
.
Montevideo fondi?is en
1726
, la ?efa kirko sur la Placo de Konstitucio estis konstruita
1790
?
1804
el brikoj.
Ekde la
19-a jarcento
la urbo ofte suferis pro atakoj, bombardoj fare de
Britio
,
Hispanio
,
Portugalio
,
Brazilo
kaj
Argentino
.
En la jaro 1860 vivis en la urbo nur 37.787, sed en 1884 jam 104.472. Tiutempe la komerco estis la sola monakira fonto de la urbo. ?i rivalis sur tiu kampo kun
Buenos Aires
.
Dum la
Dua mondmilito
la germana kirasa
?ipo
"Admiral Graf Spee" rifu?is de anta? brita
kroz?ipo
(13-a de decembro 1939) en la ne?tralan havenon de Montevideo. En tiu senelira situo la ?ipon subakvigis la
matrosoj
mem la
17-an de decembro
en 1939.
La
Universitato de la Respubliko
, a? en la hispana
Universidad de la Republica
(Udelar) estas la publika universitato de Urugvajo kaj la plej granda de la lando: ?i enhavas 108.886 studentojn (la? la 7a Censo de Universitataj Studentoj de la Respubliko, 2012). ?i estis fondita la 18an de julio 1849 en Montevideo, kaj havas dekkvin fakultatojn kaj kelkajn altlernejojn kaj universitatajn institutojn.
La
Universitato de Montevideo
(hispane
Universidad de Montevideo
, akronime UM) estas privata kaj katolika universitato en Urugvajo, fondita en 1986. La ?efa kampuso situas en Montevideo.
La landa asocio urugvaja fondi?is en
1924
.
En
1954
en Montevideo okazis la Oka ?enerala Konferenco de
Unesko
, kiu la
10-an de decembro
akceptis la unuan rezolucion pri Esperanto, la tiel nomatan
rezolucion de Montevideo
. Du tagojn pli frue
Universala Esperanto-Asocio
ekhavis tie oficialan statuson ?e Unesko kiel ne-registara organiza?o en la kategorio de konsultaj aran?oj (nuntempe konsulta partnereco). Vidu la prian artikolon
UNESKO-Rezolucio de Montevideo pri Esperanto 1954
.
En Montevideo okazis la
47-a ILEI-Konferenco 2014
en julio ?us anta?
Universala Kongreso en Bonaero
. Partoprenis 75 personoj el 26 landoj. La urbestrino partoprenis la malferman ceremonion en la Parlamenta Palaco, same la direktorino de la
UNESKO
-oficejo pri sciencoj por
Sud-Ameriko
kaj
Karibio
.