한국   대만   중국   일본 
Vikipedio:Tradukoj - Vikipedio

Vikipedio : Tradukoj

Multaj artikoloj en la esperanta vikipedio estas tradukoj el alilingvaj artikoloj a? enhavas tradukitajn partojn. Tio ne mirigas, ?ar certe ?iuj kunlaborantoj sufi?e bone regas almena? unu plian lingvon krom Esperanton [1] .

La jura flanko

redakti

La licencoj CC-BY-SA kaj GFDL donas al ?iu la rajton traduki la tekstojn de Vikipedio. Tamen ili postulas anka? indiki la a?toro(j)n, se tiu(j) ne preferas anonimecon. Tiu kondi?o en originale verkitaj artikoloj estas plenumita per la historio de redaktoj, kiuj permesas klare konstati, kiu verkis kion. (Pro tio ne estas en ordo, se oni kopias aliulan materialon inter artikoloj sen mencii la fonton; e? pli malbone estas, se anstata? ?an?i la nomon de artikolo oni kopias ?ian enhavon al alinoma artikolo kaj forigas la originalon kun ?ia historio.)

Tradukoj el alilingva Vikipedio ne a?tomate montras sian devenon. La originalo probable trovi?as inter la intervikiaj ligiloj, sed ne estas klare, kiu versio en kiu lingvo servis kiel tradukbazo. Tial ekz. la germanlingva Vikipedio rekomendas ?( germane ) kopii la tutan redaktohistorion de la originalo en la unuan version de la traduko, sed poste forigi ?in en dua versio.

En la esperantlingva Vikipedio ekzistas utila ?ablono, kiun uzu tradukantoj: {{ Tradukita?o }} mencias sur diskutpa?o ?in uzanta la fakton, ke en la koncerna enhava pa?o estas (a? estis en anta?a versio) traduko, kaj la fonton. Ne uzante tiun ?ablonon a? ekvivalentan rimedon tradukanto riskas plendojn de la originala(j) a?toro(j); efektive tio jam okazis.

(Bonvolu rimarki, ke tio ?i estas nuraj atentigoj kaj ne konsiloj de advokato.)

Transpreno de faktoj

redakti

Transpreni nurajn faktojn el alilingvaj vikipedioj ne lezas iujn rajtojn. Tial ekzemple la tradukanto de informskatolo en tabela formo ne bezonas mencii la a?toron de la originalo.

Kiel traduki?

redakti

Ni grandparte ne estas profesiaj tradukistoj kaj tial bone konsciu pri la diversaj kaptiloj, kiuj gvatas tradukantojn. ?ar tradukita artikolo ka?zas malmulte da enhava laboro, des pli diligente ni kontrolu la lingvan flankon kaj atentu ekzemple pri

  • falsaj amikoj ;
  • kulturdependaj esprimiloj:
    • datoj uzu ?ablonojn {{ dato }} kaj {{ daton }},
    • nombroj uzu la komon kiel dekuman apartigilon kaj punktojn a? spacetojn kiel mil-grupajn apartigilojn (en artikoloj pri Svislando eble la apostrofon) [2] ,
    • nombroj ekde 1?000 (escepte de jarnumeroj) kaj/a? akompanataj per mezurunuo (kiel 5?km ) uzu la ?ablonon {{ unuo }},
    • vicmontraj nombroj uzu la formon x -a; romiaj ciferoj ne estu uzataj en la esperantlingva Vikipedio, escepte en alilingvaj esprimoj;
  • komplikaj gramatika?oj: ofte estas preferinde uzi la aktivon anstata? la pasivon a? disigi longan frazon en plurajn mallongajn.

Multaj Vikipedioj koncentri?as en siaj artikoloj al la vidpunkto de certa(j) regno(j) a? regiono(j), kie oni parolas la koncernan lingvon. Tie necesas en la traduka?o mencii, ke la teksto rilatas al la cirkonstancoj (juraj, politikaj, sociaj ktp.) de certa regiono. Prefere oni faru tion post kompletigo de la traduko, por ke en la redaktohistorio estu klare, kiu versio estis pura traduko kaj kiam komenci?is modifoj kaj adaptoj.

Ma?ina traduka?o onidire povas esti la bazo de homa traduko kaj faciligi ?in, sed profesiaj tradukistoj neas tian onidiron. Neprilaboritaj ma?inaj traduka?oj ne eniru Vikipedion, ?ar ili malaltigas ties lingvan nivelon. Krome ?iu leganto ja povas mem ma?ine traduki el alilingvaj Vikipedioj per libere haveblaj ma?inaj tradukservoj.

Vidu anka?

redakti

Referencoj kaj notoj

redakti