Protektorato
estas parte
suverena
?tata teritorio, kies administrado, eksterlanda reprezenti?o kaj landa defendo subordigatas al alia
?tato
. ?i havas pli grandan a?tonomecon ol
kolonio
, sed neniel estas a?tonoma teritorio. ?i parencas al dependa ?tato.
La nocio derivi?as de la
latina
participo
protectum
= protektata, ofte
e?femisme
uzata.
La nocion revivigis
Britio
post
1815
, por jure apogi, validigi sian
de facto
okupadon de
Korfuo
kaj la sep
Ioniaj insuloj
dum la lastaj tagoj de la
Napoleona
hegemonio
. La insuloj aperis en la Pariza traktato de 1815 kiel la sendependaj '
Unui?intaj ?tatoj de la Ioniaj insuloj
' sub brita
protektorato
. Tiun protektoraton sekvis multaj aliaj.
En
1894
la registaro de ?efministro
William Gladstone
oficiale deklaris la protektoratigon de
Ugando
al Britio, ?ar tie la bataloj inter islamanoj kaj kristanoj allogas pli grandan internacian prizorgon. La brita registaro atente elektis lokajn re?ojn kaj kreis britio-regatan civilan servon.
La lasta brita protektorato estis
Salomona insularo
, kiu sendependi?is en
1978
.
Protektorato je ?tatoj kaj organiza?oj
redakti