한국   대만   중국   일본 
Malraux Andre, Encyklopedia PWN: ?rodło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy
Malraux Andre
 
Encyklopedia PWN
Malraux
[ malro? ]
Andre Wymowa, ur. 3 XI 1901, Pary?, zm. 23 XI 1976, tam?e,
francuski pisarz i polityk.
Kalendarium
Urodził si? 3 XI 1901 w Pary?u w zamo?nej rodzinie mieszcza?skiej. W 1923?27 przebywał z misj? archeologiczn? w Indochinach i Chinach, gdzie zetkn?ł si? ze ?wiatem sztuki staro?ytnej i z walk? o wyzwolenie ludow Azji. Nale?ał do organizacji przeciwstawiaj?cych si? antysemityzmowi i faszyzmowi; 1934 wyst?pował w obronie E. Thalmanna i G. Dymitrowa; uczestniczył jako dowodca lotnictwa w hiszpa?skiej wojnie domowej 1936?39 po stronie republikanow; w czasie II wojny ?wiatowej walczył jako oficer jednostki pancernej (1940), nast?pnie w ruchu oporu, zwolennik generała Ch. de Gaulle’a; 1945?46 minister informacji, 1959?69 minister kultury. Zmarł 23 XI 1976 w Pary?u.
Tworczo?? prozatorska
Malraux był człowiekiem czynu, jego tworczo?? jest ?ci?le zwi?zana z jego działalno?ci?; debiutował zbiorem prozy poetyckiej Lunes en papier (1921), ale ju? 1926, w eseju D’une jeunesse europeenne , podj?ł problematyk? polityczn?. Z pobytu na Dalekim Wschodzie czerpał materiał do powie?ci: Tentation de l’Occident (1926), Zdobywcy (1928, wydanie polskie 1936), o strajku generalnym w Kantonie w 1925, ktorego pisarz był ?wiadkiem, Droga krolewska (1930, wydanie polskie 1938) ? dzieje dramatycznej wyprawy w gł?b kambod?a?skiej d?ungli, oraz Dola człowiecza (1933, wydanie polskie 1935 ? Nagroda Goncourtow). Narastanie narodowego socjalizmu i wojna w Hiszpanii znalazły odbicie w Czasach pogardy (1935, wydanie polskie 1936) i Nadziei (1937, wydanie polskie 1939; ekranizacja autora 1938), a wydarzenia II wojny ?wiatowej ? w Les noyers d’Altenberg , utworu cz??ciowo autobiograficznego, wydanej 1943 w Szwajcarii, b?d?cego upowie?ciowanym traktatem filoz. z bardzo w?tł? zdarzeniowo?ci?, traktowan? jako pretekst do dyskusji grupy filozofow b?d? jako ilustracja tez o sztuce, stanowi?cej o godno?ci i odpowiedzialno?ci człowieka. Traktat ten jest polemik? z nietzschea?sk? koncepcj? nadczłowieka, bezwzgl?dnego i brutalnego, ktorej Malraux przeciwstawia heroizm bezimiennych ?ołnierzy i wspołczucie dla cierpi?cych.
Eseistyka
Po 1945 pisarz publikował głownie wybitne dzieła z zakresu sztuki i estetyki, np.: Psychologie de l’art (cz. 1?3 1947?50; w cz??ci pierwszej, Le musee imaginaire , idea ?muzeum wyobra?ni”, pozwalaj?cego zgromadzi? wizerunki dzieł sztuki z ro?nych stron ?wiata i z ro?nych epok), Les voix du silence (1951), Le musee imaginaire de la sculpture mondiale (cz. 1?3 1952?55), Przemiana bogow (cz. 1?3 1957?76, wydanie polskie 1985), Głowa z obsydianu (1974, wydanie polskie 1978 ? o sztuce P. Picassa), Saturne (1950 ? o Goyi) ponadto m.in.: Antypami?tniki (1967, wydanie polskie 1993), eseje po?wi?cone de Gaulle’owi Les chenes qu’on abat (1971) oraz rozwa?ania o literaturze Przemijanie a literatura (1977, wydanie polskie 1982). Tworczo?? Andre Malraux stawia problem daremno?ci egzystencji i jej absurdalno?ci, a tak?e kwesti? słabo?ci, cierpienia i ?mierci, dlatego bohaterowie jego powie?ci, b?d?cych zarazem dokumentem epoki, to ludzie czynu wyst?puj?cy i umieraj?cy w obronie ludzkiej godno?ci.
Bibliografia
Oeuvres completes , vol. 1?3, Paris 1989?96.
zgło? uwag?