한국   대만   중국   일본 
Lelewel Joachim, Encyklopedia PWN: ?rodło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy
Lelewel Joachim
 
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA ⓒ Wydawnictwo Naukowe PWN
Lelewel Joachim, ur. 22 III 1786, Warszawa, zm. 29 V 1861, Pary?,
polski historyk, numizmatyk, bibliograf, polityk.
Kalendarium
Urodził si? 22 III 1786 w Warszawie. Joachim studiował na Uniwersytecie Wile?skim. W latach 1815?18 był zast?pc? profesora historii na tym?e uniwersytecie, 1819?21 ? zast?pc? profesora bibliografii na Uniwersytecie Warszawskim, 1821?24 ? profesorem historii na Uniwersytecie Wile?skim. W 1820 doktoryzował si? na Uniwersytecie Jagiello?skim. Od 1818 był członkiem TPN w Warszawie. W 1824 został usuni?ty z Uniwersytetu Wile?skiego przez władze rosyjskie, powrocił wowczas do Warszawy. Od 1828 był posłem na sejm Krolestwa Polskiego; w czasie powstania listopadowego 1830?31 zajmował stanowisko centrystyczne, XII 1830 członek Wydziału Wykonawczego Rady Administracyjnej, I?VII 1831 ? Rz?du Narodowego, prezes Towarzystwa Patriotycznego. W sejmie krytykował rz?dowy projekt oczynszowania chłopow w dobrach narodowych jako nie daj?cy chłopom własno?ci, jednak sam z hasłem uwłaszczenia nie wyst?pił. Od X 1831 na emigracji w Pary?u, stan?ł na czele Komitetu Narodowego Polskiego , wzi?ł udział w organizowaniu wyprawy J. Zaliwskiego. W 1832 był przywodc? tajnej organizacji Zemsta Ludu. W VII 1833 został wydalony z Francji, osiadł w Brukseli. W latach 1834?35 w Młodej Polsce; tworca i 1837?46 ideolog Zjednoczenia Emigracji Polskiej, rzecznik ustroju republika?skiego. Od 1846 w Towarzystwie Demokratycznym Polskim. W 1847 wiceprezes Mi?dzynarodowego Towarzystwa Demokratycznego; po upadku Wiosny Ludow 1848, otoczony powszechnym szacunkiem, wycofał si? z czynnego ?ycia politycznego. Zmarł 29 V w Pary?u.
Badania naukowe
Badaniami swymi obj?ł wszystkie dziedziny historii: staro?ytno?? ? Dzieje staro?ytne (1818), Badania staro?ytno?ci we wzgl?dzie geografii (1818, z atlasem), Dzieje staro?ytne Indii (1820), Pytheas de Marseille et la geographie de son temps (1836), Narody na ziemiach słowia?skich przed powstaniem Polski (1853); ?redniowiecze pol. i powszechne ? Historyczny rozbior prawodawstwa polskiego cywilnego i kryminalnego do czasow jagiello?skich (1827), Dzieje Litwy i Rusi a? do unii z Polsk? w Lublinie (1839), Geographie du Moyen-Age (t. 1?5 1839?57); czasy nowo?. i najnowsze ? Panowanie Stanisława Augusta (1818), Historyczna paralela Hiszpanii z Polsk? w w. XVI, XVII, XVIII (napisana 1820, wyd. 1831), Trzy konstytucje polskie 1791, 1807, 1815 (1831). Opracował cało?? dziejow Polski w kilku uj?ciach: Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane (1829), z kontynuacj? Polska odradzaj?ca si? (1837), Geografia. Opisanie krajow polskich (1858), Historia polska do ko?ca panowania Stefana Batorego (1863), Histoire de Pologne (t. 1?2 1844, wyd. pol.: Uwagi nad dziejami Polski i ludu jej 1855). Si?gał te? ch?tnie do historii powszechnej, opublikował pionierski w historiografii pol. Wykład dziejow powszechnych (t. 1?4 1850).
Metodologia bada?
W swoich pracach stosował republika?sk? wykładni? dziejow Polski, za ktorych naczeln? zasad? uwa?ał ide? gminowładztwa, w czym widział ?rodła swoisto?ci rozwojowej narodu; pogl?dy jego miały wielki wpływ na demokratow pol. w XIX w. Proces dziejowy przedstawiał w uj?ciu społ. i cało?ciowym, uwzgl?dniaj?c wszystkie dziedziny ?ycia narodu, w czym zbli?ał si? do najlepszych eur. historykow. Nie opowiedział si? za ?adn? ze wspołcz. mu historiozofii, jednak przej?ł wiele z idei o?wiecenia (racjonalizm, laicyzm) i romantyzmu (historyzm, stosunek do spraw nar.). Nale?y do tworcow nauk pomocniczych historii, zyskał sław? jednego z najlepszych numizmatykow europejskich: Numismatique du Moyen-Age (t. 1?3 1835). Wiele uwagi po?wi?cił metodologii bada?, zapocz?tkowuj?c ten typ refleksji w polskiej historiografii: Historyka (1815). Jego głowne prace wydano w zbiorze: Polska, dzieje i rzeczy jej (t. 1?13 i 16?20 1851?68) oraz w wydaniu kryt.: Dzieła (t. 1?8 i 10 1957?72); ukazały si? te? jego Listy emigracyjne... (t. 1?6 1948?56, oprac. H.?Wi?ckowska).
zgło? uwag?