한국   대만   중국   일본 
Var?l - Wikipedia Vai al contenuto

Var?l

Da Wikipedia.

C'l articul che 'l e scrit in Mirandule? Emiliàn


Pute? c'n al var?l emuragic
Al virus tolt ?o a 'l micruscopi
Om negar a let c'n al var?l
Putina c'n al var?l (1973)
Grosti c'n al pus dentar


Al var?l 'l e sta 'n brut mał cau?a da d? virus dal genar Vari?l (da 'l tard latin vari?la deriva da varius ch'al v?l dir “vari”, “a maci”), la Variola maior e la Variola minor , ch'i fanan part dal genar Orthopoxvirus e dla famija di Poxviridae . A difarensa di atar virus a DNA , ch'i s multiplican in dal nuccleo dla celula , al var?l 'l al fa diretament in dal citupla?ma . Al s tra?met vgnend in cuntat c'n al gosi 'd salia dal parsoni maladi.

A s pensa che cal mał che 'l appia fat murir quatarsent-mila parsoni tut i an tacand da 'l XVIII secul , 'l 80% di pute? e 'l 20/60% di grand cuntagia, anc s'in dal s?l 1967 i mort i e? sta d? miglio?. I suget ch'i e? bo? ad scampar i finisan p'r armagn'r ufe? dapartut in dla pela cun dimondi castro? , al 2-5% i dvent'n anc orub , ma i e? almanc imuni?a in di cunfront ad tut i gen'r ad var?l par tuta la vita.

A 'l de 'd inc? 'l e sta scan?la a livel internasiunał dop na campaggna 'd in?dirament a tap? in tut al mond, druand al virus Vaccinia di bov , purtada avanti da l' Urgani?asio? Mundiala dla Salut fra i an 1958 e il 1977. Ades al virus al gh'e s?l in soquant laburatori dla Rusia e di Stat Uni par di muti? ad studi [1] .

Descrisio?

Al var?l maior 'l e qvel piu gra? parche al p?l purtar a la mort in dal 30% di ca? a 'l incirca a 'l cuntrari dla forma minor ch'la n riva gnanc a cupar 'l 1% ad qvei ch'i gh l'anan.

Quand un suget 'l e cuntagia, i pasan 12 de prima ch'i prim segn dal mał i s fanan vedar. Da la boca al virus al pasa a i linfun?d e le al taca a multiplicar-as pasand da na celula a cl'atra. Dop al cambia cumpurtament rivand a s?iancar-li e po al sa sposta in dal sang? . A vi? na fevra ch'la pasa i 38.5 °C po dul?r a i muscui, ingosa , gomit e mał a la schina . Dop d? stmani la fevra la sparis ma in dla boca i cumparisan dal carpaduri e i virus i sa stramnan in dla salia e in dla pel , tacand da la front , faghend prima di rush e po dal grosti pini 'd liquid. Quand al crosti i saltan via, ad sota i gh armagnan di brut segn par sempar.

Al formi dal var?l maior i e? quatar:

  • urdinaria: 90% di ca? dal parsoni minga in?didi;
  • mudificada: in genar in dal parsoni in?didi e l'e dimondi al??ra tant che praticament a s guaris sempar;
  • maligna: da spes murtala, a s pensa ch'la ciulpisa i suget cun dal dife?i imunitari basi;
  • emuragica: 2% di ca?, la n fa minga dal grosti ma di ?boc ad sang? dapartut, la pela la dventa negra e a s m?r praticament sempar.

Da 'l inisi di an Stanta in di Stat Uni , rivand in fi? a 'l 1986 cuntand al rest dal mond, a s e ?mis 'd in?dir i pute? ma s?l i siensia ch'i lavoran c'n al virus in laburatori. Par far-'l a s droa 'n diluent, un bucet ad vacin e na gucia a d? punti.

Culegament esteran

Noti

  1. Al virus dal var?l e'l da eliminar? Focus , 20 Avril dal 2011