Al langui dal Piemant
Piemuntai?
Noam luchel
???
piemonteis
Exainpi
???
Tuti j'uman a nasso liber e uguaj per dignita e drit. A l'han na rason e na cossiensa e a l'han da comportesse j'un con j'autri con spirit ed fradlansa.
Al
piemuntai?
l e na
langua rumanza
, ch'la s pre dir derive dal
laten
.
L e la langua naturel dal
Piemant
e la s dscureva sanza distinzian ed totti al categori socieli.
L'a na leteratura di mondi recca, con tott i gener letereri pusebbil:
romanz
, teater, povesi, giurnel, document uffiziel e vi acse.
Al so vocabuleri l'ara 40.000 parol e sblisga.
Al
cunselli d'Europa
e l'
UNESCO
i l'an arcgnosso cme langua ufiiel e l'e satta a la protezian d'la lez regiunel piemuntaisa 26/1990 e 37/1997.
A s pansa ch'i sien bon ed dscarrer o capir al piemuntais anch in 2,1 miglion ed cristian, manter che almanch 500 - 600.000 i srenn bon ed lezerl e d scriverl.
Al piemuntais as dscarr, col so dialett luchel:
La pruvenzia dal
Verban-Cusio-Ossola
e in di mondi d'la pruvenzia 'd Nuvera as drova un dialatt dal
lunberd
, manter ch'int al cmonni d'la pruvenzia 'd
Conni
a la cunfenna con la
Liguria
as dscarr al
ligur
. E po int'al
val
dal pruvenzi ed Turen e d Conni al piemuntais l'e druve insamm al
franc-pruvenzel
(ed saura).
Insamma, an s e brisa ban ed dir indovv la finess la langua piemuntaisa e indovv al taca al lunberd o al ligur.
Anch's l'e beli na langua uniteria, al piemuntais l'a di mondi ed faurm diversi o 'd dialett, a secand ed cme al s ciam. La bacajeda ed riferimant l'e ciame
piemonteis comun
(piemuntais ed tott), ch'al s besa saura al dialatt ed
Turen
e di dinturen; l'e al pio druve int'la leteratura e l'e cape e ban druve da tott qui ch'i dscarren in piemuntais. Par esanpi onn ch'l a un banchatt a
Verzel
al dscarr in verzlais con i client d'la so zite mo al druvara al
piemonteis comun
con onn ed Conni. As dis in tott al Piemant ch'al piemuntais genuen al sia stra se e na quall ch'as dscarr stra
Susa
, Turen (mo fagand atenzian parche ai en di sit indovv al dialatt l'e contamine da l
itaglian
, cme
Cher
,
Pinerol
e
Salozz
.
Una divisian dal piemuntais la pre eser quassta que:
La clasificazian dal piemuntais la pre eser acse:BR>