2001 Mars Odyssey

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Αναπαρ?σταση του σκ?φου? 2001 Mars Odyssey σε αν?πτυξη τροχι?? γ?ρω απ? τον ?ρη

To 2001 Mars Odyssey (≪Οδ?σσεια του ?ρη≫ ? ≪Αρειαν? Οδ?σσεια≫) ε?ναι ?να μη επανδρωμ?νο διαστημ?πλοιο τη? NASA , που βρ?σκεται σε τροχι? γ?ρω απ? τον πλαν?τη ?ρη . Αποστολ? του ?ταν να χρησιμοποι?σει φασματ?μετρα και μ?α θερμογραφικ? κ?μερα για να ανιχνε?σει ενδε?ξει? για την ?παρξη νερο? και να μελετ?σει τη γεωλογ?α και το περιβ?λλον ακτινοβολ?α? του πλαν?τη. [1] Τα δεδομ?να αυτ? μελετ?νται σε συν?ρτηση με το ζ?τημα τη? υπ?ρξεω? ζω?? στον ?ρη και τη? εκτιμ?σεω? του κινδ?νου απ? ακτινοβολ?ε? για μελλοντικο?? αστρονα?τε? στον πλαν?τη. Ακ?μα, το σκ?φο? δρα ω? αναμεταδ?τη? τηλεπικοινωνι?ν αν?μεσα στη Γη και στα ρομποτικ? οχ?ματα που υπ?ρχουν στον ?ρη (παλαι?τερα και στην Αποστολ? Φο?νιξ ). Η αποστολ? ονομ?σθηκε ω? φ?ρο? τιμ?? στον ?ρθουρ Κλαρκ και την ταιν?α 2001: Η Οδ?σσεια του Διαστ?ματο? . [2]

Το σκ?φο? εκτοξε?θηκε στι? 7 Απριλ?ου 2001 απ? το Ακρωτ?ριο Καν?βεραλ με π?ραυλο Delta II και τ?θηκε σε τροχι? γ?ρω απ? τον ?ρη στι? 24 Οκτωβρ?ου 2001 (23 Οκτωβρ?ου σε ?ρα ΗΠΑ). [3]

Στι? 15 Δεκεμβρ?ου 2010 το 2001 Mars Odyssey κατ?ρριψε το ρεκ?ρ του πλ?ον μακρ?βιου σε συνεχ? λειτουργ?α διαστημ?πλοιου στον ?ρη, με 3.340 γ?ινε? ημ?ρε? σε λειτουργ?α. [4] Σ?μερα βρ?σκεται σε πολικ? τροχι? γ?ρω απ? τον ?ρη με μεγ?λο ημι?ξονα περ?που 3.800 χιλιομ?τρων. Διαθ?τει αρκετ? προωθητικ? για να λειτουργε? μ?χρι το 2025. Η αποστολ? ε?χε και το δικ? τη? μουσικ? θ?μα, τη Μυθωδ?α του ?λληνα συνθ?τη Vangelis .

Ονομασ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το Mars Odyssey ?ταν αρχικ?? μ?ρο? του προγρ?μματο? Mars Surveyor 2001 με το ?νομα Mars Surveyor 2001 Orbiter . Μετ? τι? αποτυχ?ε? των Mars Climate Orbiter και Mars Polar Lander στα τ?λη του 1999, το ν?ο σκ?φο? μετονομ?σθηκε τελικ?? σε 2001 Mars Odyssey ω? φ?ρο? τιμ?? στο ?ραμα τη? διαστημικ?? εξερευν?σεω? των ?ργων του ?ρθουρ Κλαρκ , ?πω? το βιβλ?ο 2001: A Space Odyssey .

Συγκεκριμ?να, τον Α?γουστο του 2000 η NASA κ?λεσε για υποψ?φιε? ονομασ?ε? για την αποστολ?. Απ? τι? 200 ονομασ?ε? που υποβλ?θηκαν, η επιτροπ? δι?λεξε την Astrobiological Reconnaissance and Elemental Surveyor (≪Αστροβιολογικ?? Αναγνωριστικ?? και Στοιχειακ?? Επ?πτη?≫), που ?χει τα αρχικ? ARES, μια αναφορ? στον αρχαιοελληνικ? θε? του πολ?μου ?ρη . Μετ? ωστ?σο απ? επικρ?σει? ?τι το ?νομα δεν ?ταν πολ? συναρπαστικ?, εν? το αρκτικ?λεξο ?ταν υπερβολικ? επιθετικ? (!), η επιτροπ? ονοματοδοσ?α? συνεδρ?ασε και π?λι. Το υποψ?φιο ?νομα 2001 Mars Odyssey ε?χε απορριφθε? στην πρ?τη φ?ση εξαιτ?α? ανησυχι?ν για τα πνευματικ? δικαι?ματα. Αλλ? ?ταν η NASA ?στειλε ?να e-mail στον Κλαρκ στη Σρι Λ?νκα, εκε?νο? απ?ντησε ?τι μετ? χαρ?? δεχ?ταν η αποστολ? να π?ρει το ?νομα του βιβλ?ου του και δεν ε?χε καμι? αντ?ρρηση. Τ?τε η αρμ?δια υποδιοικ?τρια τη? NASA Peggy Wilhide εν?κρινε την αλλαγ? τη? ονομασ?α?. [5] [6]

Επιστημονικ?? εξοπλισμ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το σκ?φο? φ?ρει τρ?α βασικ? επιστημονικ? ?ργανα, τα εξ??:

  • Απεικονιστικ? Σ?στημα Θερμικ?? Εκπομπ?? (Thermal Emission Imaging System, THEMIS). [7]
  • Φασματ?μετρο Ακτ?νων γ (Gamma Ray Spectrometer, GRS). [8] Αυτ? περι?χει τον ρωσικ?? κατασκευ?? Ανιχνευτ? Νετρον?ων Υψηλ?? Εν?ργεια? (HEND).
  • Πε?ραμα Περιβ?λλοντο? Ακτινοβολ?α? του ?ρη (Mars Radiation Environment Experiment, MARIE)

Η αποστολ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η εξ?λιξη τη? τροχι?? του 2001 Mars Odyssey απ? τι? 24 Οκτωβρ?ου 2001 μ?χρι τι? 24 Οκτωβρ?ου 2002
        2001 Mars Odyssey  ·         ?ρη?
Το Mars Odyssey απεικονισμ?νο απ? το ισχυρ? τηλεσκ?πιο του σκ?φου? Mars Global Surveyor

Το σκ?φο? χρει?στηκε περ?που 200 ημ?ρε? για να ταξιδ?ψει απ? τη Γη στον ?ρη. Κατ? την ?φιξ? του στην περιοχ? του ?ρη, ο βασικ?? κινητ?ρα? του σκ?φου? το επιβρ?δυνε και ?τσι μπ?ρεσε να τεθε? σε τροχι? γ?ρω απ? τον πλαν?τη. Στη συν?χεια, το Odyssey π?ρασε σχεδ?ν τρει? μ?νε? φρεν?ροντα? με τη βο?θεια τη? αρειαν?? ατμ?σφαιρα? , ?στε η τροχι? του να γ?νει σιγ?-σιγ? μικρ?τερη και σχεδ?ν κυκλικ?. [9] Μ?λι? τελε?ωσε και αυτ? η φ?ση, τον Ιανου?ριο του 2002, ?ρχισε η επιστημονικ? χαρτογραφικ? εργασ?α, στι? 19 Φεβρουαρ?ου 2002. Η αρχικ?, ονομαστικ? δι?ρκεια τη? αποστολ?? ?ταν μ?χρι τον Α?γουστο του 2004, αλλ? επαναλαμβαν?μενε? παρατ?σει? τη? κρ?τησαν το σκ?φο? δραστ?ριο μ?χρι σ?μερα. [10]

Περ? το 85% των εικ?νων και ?λλων δεδομ?νων απ? τα δ?δυμα ρομποτικ? οχ?ματα τη? NASA Spirit και Opportunity ?χουν φθ?σει στη Γη μ?σω αναμεταδ?σεω? απ? το 2001 Mars Odyssey . Επιπλ?ον, το τροχιακ? αυτ? σκ?φο? βο?θησε στην επιλογ? τ?πων για την προσεδ?φιση των οχημ?των αυτ?ν και αργ?τερα του Φο?νιξ . Το 2001 Mars Odyssey βο?θησε και το Mars Reconnaissance Orbiter , που ?φθασε στον ?ρη τον Μ?ρτιο του 2006, παρακολουθ?ντα? τι? ατμοσφαιρικ?? συνθ?κε? κατ? του? μ?νε? που το δε?τερο σκ?φο? φρ?ναρε με τη βο?θεια τη? αρειαν?? ατμ?σφαιρα? για να τροποποι?σει την τροχι? του. [11]

Το 2001 Mars Odyssey κινε?ται σε ηλιοσ?γχρονη τροχι? , η οπο?α εξασφαλ?ζει συνεχ? φωτισμ? απ? το ηλιακ? φω? για τι? εικ?νε? του. Στι? 30 Σεπτεμβρ?ου 2008 τροποπο?ησε την τροχι? του ?στε να αποκτ?σει μεγαλ?τερη ευαισθησ?α για την υπ?ρυθρη χαρτογρ?φηση των αρειαν?ν ορυκτ?ν. Η καινο?ργια τροχι? ?μω? αποτρ?πει τη χρ?ση του ανιχνευτ? ακτ?νων γ εξαιτ?α? τη? δυνητικ?? υπερθερμ?νσε?? του.

Η συσκευ? του πειρ?ματο? MARIE

Το πε?ραμα MARIE σταμ?τησε να εκτελε? μετρ?σει? μετ? απ? μ?α μεγ?λη ηλιακ? ?κρηξη που ?πληξε το σκ?φο? με ?ναν καταρρ?κτη σωματιδ?ων στι? 28 Οκτωβρ?ου 2003. Οι τεχνικο? πιστε?ουν ?τι η πιθαν?τερη αιτ?α τη? βλ?βη? ?ταν η φθορ? εν?? ηλεκτρονικο? κυκλ?ματο? απ? ?να ηλιακ? σωματ?διο που κτ?πησε τον υπολογιστ? του MARIE.

Ο προσανατολισμ?? του σκ?φου? ελ?γχεται απ? τρει? γυροσκοπικο?? σφ?νδυλου? (reaction wheels), με την προσθ?κη εν?? εφεδρικο?: ?ταν απ?τυχε ?να? απ? αυτο?? τον Ιο?νιο του 2012, τ?θηκε σε περιστροφ? ο εφεδρικ?? και λειτο?ργησε με επιτυχ?α. [12] [13]

Στι? 11 Φεβρουαρ?ου 2014 επιταχ?νθηκε η μετατ?πιση του σκ?φου? σε μ?α τροχι? ≪πρωινο? τοπ?ου≫ προκειμ?νου να ≪καταστ?σει δυνατ? την παρατ?ρηση των μεταβαλλ?μενων θερμοκρασι?ν εδ?φου? μετ? την ανατολ? και κατ? τη δ?ση του ?λιου σε χιλι?δε? τοποθεσ?ε? π?νω στον πλαν?τη≫. Η μετατ?πιση αυτ? ?γινε σταδιακ? μ?χρι τον Νο?μβριο του 2015. [14] Αυτ?? οι παρατηρ?σει? χρησιμε?ουν στη διακρ?βωση τη? συστ?σεω? του εδ?φου? και των θερμοεξαρτ?μενων διεργασι?ν, ?πω? των εποχικ?ν ρο?ν σε θερμ?? πλαγι?? και των θερμοπιδ?κων απ? την αιφν?δια ανοιξι?τικη εξ?χνωση παγωμ?νου διοξειδ?ου του ?νθρακα στη ν?τια πολικ? περιοχ?. [14]

Νερ? στον ?ρη [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Μ?χρι το 2008 το Mars Odyssey ε?χε χαρτογραφ?σει τη χονδρικ? κατανομ? του νερο? κ?τω απ? την αρειαν? επιφ?νεια. [15] Ω? επιστ?γασμα, στι? 31 Ιουλ?ου 2008 η NASA ανεκο?νωσε ?τι το Φο?νιξ ε?χε επιβεβαι?σει την παρουσ?α νερο? στον ?ρη [16] , ?πω? ε?χε προβλεφθε? απ? το 2002 με β?ση δεδομ?να του Mars Odyssey .

Η αποστολ? ανεκ?λυψε επ?ση? μεγ?λα αποθ?ματα νερο? λ?γο κ?τω απ? την επιφ?νεια στι? τροπικ?? περιοχ??, απ? μορφολογικ? και χημικ? δεδομ?να στον σχηματισμ? Medusae Fossae και στα ?ρη Θαρσ?δο? . [17]

Δε?τε επ?ση? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]


Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. ↑ ≪Mars Odyssey Goals≫ . NASA JPL .  
  2. ↑ ≪Mars Odyssey: Overview≫ . JPL, CIT. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 19 Σεπτεμβρ?ου 2011.  
  3. ↑ Beatty, J. Kelly (24 Μα?ου 2012). ≪Mars Odyssey Arrives≫ . Sky and Telescope . Sky Publishing. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 26 Φεβρουαρ?ου 2014 . Ανακτ?θηκε στι? 22 Νοεμβρ?ου 2018 .  
  4. ↑ ≪NASA's Odyssey Spacecraft Sets Exploration Record on Mars≫ . Press Releases . JPL, NASA. 15 Δεκεμβρ?ου 2010. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 25 Απριλ?ου 2011.  
  5. ↑ Hubbard, Scott (2011). Exploring Mars: Chronicles from a Decade of Discovery . University of Arizona Press. σελ?δε? 149?51. ISBN   978-0-8165-2896-7 .  
  6. ↑ NASA HQ/JPL (2000-09-28). It's "2001 Mars Odyssey" for NASA's Next Trip to the Red Planet . Δελτ?ο τ?που. Ανακτ?θηκε στι? 2016-03-12. Αρχειοθετ?θηκε 2016-06-04 στο Wayback Machine .
  7. ↑ Christensen, P.R.; Jakosky, B.M.; Kieffer, H.H.; Malin, M.C.; McSween Jr., H. Y.; Nealson, K.; Mehall, G.L.; Silverman, S.H. και ?λλοι . (2004). ≪The Thermal Emission Imaging System (THEMIS) for the Mars 2001 Odyssey Mission≫. Space Science Reviews 110 (1?2): 85. doi : 10.1023/B:SPAC.0000021008.16305.94 . Bibcode :  2004SSRv..110...85C .  
  8. ↑ Boynton, W.V.; Feldman, W.C.; Mitrofanov, I.G.; Evans, L.G.; Reedy, R.C.; Squyres, S.W.; Starr, R.; Trombka, J.I. και ?λλοι . (2004). ≪The Mars Odyssey Gamma-Ray Spectrometer Instrument Suite≫. Space Science Reviews 110 (1?2): 37. doi : 10.1023/B:SPAC.0000021007.76126.15 . Bibcode :  2004SSRv..110...37B .  
  9. ↑ ≪Mars Odyssey: Newsroom≫ . NASA Jet Propulsion Laboratory.  
  10. ↑ ≪Mission Timeline - Mars Odyssey≫ . NASA Jet Propulsion Laboratory.  
  11. ↑ NASA, JPL,. ≪Communications Relay - Mars Odyssey≫ . mars.nasa.gov . Ανακτ?θηκε στι? 31 Οκτωβρ?ου 2018 .  
  12. ↑ ≪Longest-Lived Mars Orbiter Is Back in Service≫ . Status Reports . JPL. 27 Ιουν?ου 2012. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 3 Ιουλ?ου 2012.  
  13. ↑ NASA, JPL,. ≪Guidance, Navigation, and Control - Mars Odyssey≫ . mars.nasa.gov . Ανακτ?θηκε στι? 31 Οκτωβρ?ου 2018 .  
  14. ↑ 14,0 14,1 Staff (2014-02-12). ≪NASA Moves Longest-Serving Mars Spacecraft for New Observations≫ . Press Releases (Jet Propulsion Laboratory). Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 2014-02-26 . https://web.archive.org/web/20140226161657/http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2014-047&2 .  
  15. ↑ ≪January, 2008: Hydrogen Map≫ . Lunar & Planetary Lab at The University of Arizona. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 13 Οκτωβρ?ου 2008 . Ανακτ?θηκε στι? 22 Νοεμβρ?ου 2018 .  
  16. ↑ ≪Confirmation of Water on Mars≫ . Phoenix Mars Lander . NASA. 20 Ιουν?ου 2008. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 1 Ιουλ?ου 2008.  
  17. ↑ Jack T. Wilson κ.?.: ≪Equatorial locations of water on Mars: Improved resolution maps based on Mars Odyssey Neutron Spectrometer data≫, Icarus , τ?μ. 299 (Ιανου?ριο? 2018), σσ. 148-160

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ανακτ?θηκε απ? " https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=2001_Mars_Odyssey&oldid=10285136 "