Το λ?μμα δεν περι?χει πηγ?? ? αυτ?? που περι?χει δεν επαρκο?ν. Μπορε?τε να βοηθ?σετε προσθ?τοντα? την κατ?λληλη τεκμηρ?ωση. Υλικ? που ε?ναι ατεκμηρ?ωτο μπορε? να αμφισβητηθε? και να αφαιρεθε?. Η σ?μανση τοποθετ?θηκε στι? 18/11/2010.

Ψ?μα ε?ναι μια πρ?ταση που λ?γεται απ? κ?ποιον με σκοπ? να πε?σει το κοιν? του ?τι ε?ναι αληθ??, εν? ο ?διο? συνειδητ? γνωρ?ζει ?τι η πρ?ταση ε?ναι αναληθ??.

Υποκατηγορ?ε? του ψ?ματο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Στην καθημεριν? ζω? η ?ννοια του ψ?ματο? συνδ?εται με την πρ?θεση τη? εξαπ?τηση?. Ωστ?σο αυτ? ε?ναι μ?νο μια κατηγορ?α ψεμ?των. Δηλαδ?, ?να? ?νθρωπο? λ?ει ?να ψ?μα ?ταν προσπαθε? να πε?σει κ?ποιον ?τι αυτ? που λ?ει ε?ναι αλ?θεια εν? ο ?διο? ?χει αμφιβολ?ε? προ? την αλ?θεια τη? πρ?ταση? ? γνωρ?ζει ?ντω? ?τι ε?ναι αναληθ??. Μια πρ?ταση μπορε? να εξεταστε? ω? προ? την αλ?θεια τη? και να αποδειχτε? ψευδ?? ? αληθ??. Δεν ε?ναι ?μω? απαρα?τητο να αποδειχτε? κ?τι ψευδ?? ?στε να χαρακτηριστε? ω? ψ?μα. Μια αληθιν? πρ?ταση μπορε? τελικ? να χαρακτηριστε? ψ?μα ?ταν αυτ?? που την λ?ει ?χει αμφιβολ?ε?. Παρ?δειγμα: ?ταν κ?ποιο? λ?ει "Ο ουραν?? ε?ναι γαλ?ζιο?", παρ?τι γνωρ?ζουμε τ?ρα ?τι ε?ναι γαλ?ζιο? και μπορο?με να το εξηγ?σουμε, ?ταν αυτ?? ο ?νθρωπο? αγνοε? ? ?χει αμφιβολ?α ?τι ε?ναι γαλ?ζιο? τ?τε αυτ? η αντικειμενικ? αλ?θεια τελικ? μπορε? να χαρακτηριστε? ω? ψ?μα.

• Ακ?μα και αν δεν ?χει καμ?α αμφιβολ?α για κ?ποια πρ?ταση, η εξ?ταση τη? πρ?ταση? και η αδυναμ?α να αποδειχτε? αληθ?? τ?τε καθιστο?ν την πρ?ταση ω? ψ?μα. Παρ?δειγμα: ?ταν κ?ποιο? λ?ει ?τι ?χει μ?σα στο δωμ?τιο του ?ναν α?ρατο ροζ ελ?φαντα που κανε?? δεν μπορε? να αγγ?ξει, να νι?σει ? να αντιληφθε? με οποιονδ?ποτε τρ?πο και ε?ναι 100% σ?γουρο? ?τι υπ?ρχει, επειδ? αδυνατο?με με τα μ?σα που διαθ?τουμε να επαληθε?σουμε αυτ? τη πρ?ταση τ?τε χαρακτηρ?ζεται ω? ψ?μα.

• Μια ακ?μα υποκατηγορ?α ψ?ματο? εμφαν?ζεται ?ταν κ?ποιο? εσκεμμ?να δεν δ?νει απαντ?σει? σε ερωτ?ματα με σκοπ? ? την ελπ?δα το κοιν? του να πιστ?ψει αυτ? που ο ?διο? θ?λει. Παρ?δειγμα: ?ταν ?να? δημοσιογρ?φο? ρωτ?ει ?ναν πολιτικ? να διευκριν?σει κ?ποιε? πτυχ?? σε ?να θ?μα και ο πολιτικ?? εσκεμμ?να αποφε?γει την απ?ντηση με σκοπ? ο δημοσιογρ?φο? να νομ?ζει ?,τι θ?λει τ?τε η αρχικ? θ?ση του πολιτικο? στο θ?μα μπορε? να χαρακτηριστε? ψ?μα.

• Τα 'λευκ?' ψ?ματα ε?ναι μια υποκατηγορ?α που φαινομενικ? δεν ?χουν καν?ναν αρνητικ? αντ?κτυπο. Ε?ναι μικρ? ψ?ματα που κ?ποιο? μπορε? να πει, στη πλειοψηφ?α για να αποφ?γει μια ?βολη ? ?χαρη κατ?σταση. Παρ?δειγμα: ?ταν ?να παιδ? δεν ?χει φ?ει για μεσημ?ρι και η μητ?ρα του το ρωτ?ει αν ?χει φ?ει και απαντ?ει "Ναι, ?χω φ?ει" με σκοπ? να βγει να πα?ξει. Τα λευκ? ψ?ματα στην πραγματικ?τητα απ?χουν πολ? λ?γο απ? τα ψ?ματα. Η γν?ση ?τι κ?ποιο? λ?ει τ?τοιου ε?δου? ψ?ματα τελικ? δημιουργε? την ?δια ?λλειψη εμπιστοσ?νη? απ? το κοινωνικ? σ?νολο.

• Στο μικρ? δοκ?μιο On Bullshit ο Χ?ρι Τζ. Φρ?νκφουρτ διαφοροποιε? την ?ννοια του ψ?ματο? απ? αυτ? του bullshitting, ελληνιστ? 'μαλακ?ε?'. Σ?μφωνα με τον Φρ?νκφουρτ λοιπ?ν, ?ποιο? λ?ει ψ?ματα ?χει στο μυαλ? του π?ντα την ?ννοια τη? αλ?θεια?. Αντιθ?τω? ο bullshitter δεν ενδιαφ?ρεται καθ?λου για την αλ?θεια και μπορε? να πει κ?ποια πρ?ταση μ?νο και μ?νο για να δ?σει μια εντ?πωση τη? πραγματικ?τητα? - μπορε? να ε?ναι αληθ?? ? ψευδ?? β?βαια ^{[1] [2]} . Παρ?δειγμα: ?ταν κ?ποιο?, ?πειτα απ? π?εση σε ?να θ?μα που δεν τον ενδιαφ?ρει καθ?λου και δεν πρ?κειται να ασχοληθε?, λ?ει μια ?ποψη για ?να θ?μα μ?νο για να ευχαριστ?σει τον συνομιλητ? του ?στε να σταματ?σει να τον πι?ζει.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το Βικιλεξικ? ?χει σχετικ? λ?μμα:    ψ?μα

Τα Wikimedia Commons ?χουν πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα    Ψ?μα

• Σοφ? λ?για για το ψ?μα