Ο
Χαμντ?ν ιμπν Χαμντο?ν ιμπν αλ-Χαρ?θ ατ-Ταγλ?μπι
(?δρασε περ. 868-895) ?ταν
?ραβα?
φ?λαρχο? τη? φυλ?? των
Μπανο? Ταγλ?μπ
στην
?νω Μεσοποταμ?α
, και γεν?ρχη? τη? δυναστε?α? των
Χαμδανιδ?ν
. Μαζ? με ?λλου? ?ραβε? φυλ?ρχου? τη? περιοχ??, κατ? τη δεκαετ?α του 880 αντιστ?θηκε στι? προσπ?θειε? των
Αββασιδ?ν
να ενισχ?σουν τον ?λεγχο τη? κεντρικ?? κυβ?ρνηση? επ? τη? επαρχ?α?, και συμμ?χησε ακ?μα και με του?
Χαριζ?τε?
επαναστ?τε? τη? περιοχ??. Ηττ?θηκε τελικ? και πι?στηκε αιχμ?λωτο? απ? τον χαλ?φη
αλ-Μουταντ?ντ
το 895, αλλ? τελικ? αφ?θηκε ελε?θερο? με τη μεσολ?βηση του γιου του
Χουσα?ν
, ο οπο?ο? ε?χε προσφ?ρει διακεκριμ?νε? υπηρεσ?ε? στο χαλ?φη.
Η οικογ?νεια του Χαμντ?ν αν?κε στη φυλ? των
Μπανο? Ταγλ?μπ
, που ζο?σε στην
?νω Μεσοποταμ?α
(Τζαζ?ρα) ?δη απ? την προ?σλαμικ? περ?οδο. Η φυλ? ?ταν ιδια?τερα ισχυρ? στην περιφ?ρεια τη?
Μοσο?λη?
, και κατ?φερε να κυριαρχ?σει στην περιοχ? κατ? την δεκαετ? ≪
Αναρχ?α στη Σαμ?ρρα
≫ (861-870), που συγκλ?νισε και αποδυν?μωσε το
Χαλιφ?το των Αββασιδ?ν
, με αποτ?λεσμα οι φ?λαρχοι των Ταγλ?μπ να εκμεταλλευτο?ν την κατ?ρρευση τη? κεντρικ?? εξουσ?α? στι? επαρχ?ε? για να εγκαθιδρ?σουν δικ? του? αυτ?νομη εξουσ?α.
Ο Χαμντ?ν πρωτοεμφαν?ζεται στι? πηγ?? το 868, πολεμ?ντα? στο πλευρ? των υπολο?πων Ταγλ?μπ εν?ντια στου? εξεγερμ?νου?
Χαριζ?τε?
τη? Τζαζ?ρα.
Το 879 ?μω?, η αββασιδικ? κυβ?ρνηση, σε μια προσπ?θεια να ανακτ?σει τον ?λεγχο, ?ρισε ω? ν?ο κυβερν?τη τη? Μοσο?λη?, θ?ση στην οπο?α ω? τ?τε εναλλ?σσονταν οι φ?λαρχοι των Ταγλ?μπ, ?ναν Το?ρκο στρατιωτικ?, τον
Ισ?κ ιμπν Κουντατζ?κ
. Αυτ? η εν?ργεια προκ?λεσε την ανοιχτ? αποστασ?α των φυλ?ρχων, μεταξ? των οπο?ων και ο Χαμντ?ν, και την προσχ?ρησ? του? στο στρατ?πεδο των Χαριζιτ?ν.
Ο Χαμντ?ν γρ?γορα διακρ?θηκε και ?γινε εκ των αρχηγ?ν τη? εξ?γερση?. Αναφ?ρεται ?τσι - με το χαρακτηριστικ? χαριζιτικ? επ?θετο ≪αλ-Σαρ?≫ - αν?μεσα στου? ?ραβε? και Χαριζ?τε? διοικητ?? κατ? την μ?χη με τον Ιμπν Κουντατζ?κ τον Απρ?λιο/Μ?ιο του 881, ?που ο στρατ?? των επαναστατ?ν υπ?στη συντριπτικ? ?ττα και καταδι?χτηκε μ?χρι τη
Ν?σιβη
και την
?μιδα
.
Το 892, ?να? ν?ο? και πολεμοχαρ?? χαλ?φη?, ο
αλ-Μουταντ?ντ
, αν?λθε στον θρ?νο, αποφασισμ?νο? να αποκαταστ?σει τον ?λεγχ? του επ? τη? Τζαζ?ρα. Σε μια σειρ? εκστρατει?ν, π?τυχε την υποταγ? των περισσ?τερων τοπικ?ν ηγεμ?νων και δυναστ?ν, αλλ? ο Χαμντ?ν συν?χισε να αντιστ?κεται σκληρ?. Με τα φρο?ρια
Μαρντ?ν
και
Αρνταμο?στ
στην κατοχ? του, και συμμαχ?ντα? με τι?
κουρδικ??
φυλ?? των βουν?ν στα β?ρεια τη? μεσοποταμιακ?? πεδι?δα?, κατ?φερε να κρατ?σει ω? το 895. Εκε?νη τη χρονι?, ο χαλ?φη? κατ?λαβε πρ?τα το Μαρντ?ν και ?πειτα το Αρνταμο?στ, που του το παρ?δωσε ο ?διο? ο γιο? του Χαμντ?ν,
Χουσε?ν
. Ο Χαμντ?ν αναγκ?στηκε να προσφ?γει στην ?ρημο για να γλιτ?σει απ? τον στρατ? του χαλ?φη, αλλ? μετ? απ? μια "επικ? καταδ?ωξη" τελικ? παραδ?θηκε στη Μοσο?λη στο χαλ?φη, ο οπο?ο? τον ?ριξε στη φυλακ?.
?πω? σχολι?ζει ο ιστορικ?? Hugh Kennedy, "η παρ?δοσ? του αυτ? μπορε? να φ?νηκε τ?τε ?τι ?κρινε τι? τ?χε? τη? οικογ?νει?? του, ?πω? ?γινε και για ?λλου? τοπικο?? ηγεμ?νε? τη? περιοχ??", αλλ? ο γιο? του ο Χουσε?ν κατ?φερε να ανατρ?ψει την κατ?σταση. Μπ?κε στην υπηρεσ?α του χαλ?φη και ?παιξε καθοριστικ? ρ?λο στον τερματισμ? τη? χαριζιτικ?? εξ?γερση? και στην σ?λληψη του ηγ?τη τη?, Χαρο?ν αλ-Σαρ?. Ο αλ-Μουταντ?ντ, ευγν?μων, τον αντ?μειψε με την απονομ? χ?ρη? στον πατ?ρα του και το δικα?ωμα να στρατολογ?σει ιππε?? αν?μεσα στου? Ταγλ?μπ υπ? την δικ? του ηγεσ?α. Αυτο?? οδ?γησε στα επ?μενα χρ?νια σε δι?φορε? εκστρατε?ε?, πετυχα?νοντα? να αποκτ?σει φ?μη ω? ?να? απ? του? πιο διακεκριμ?νου? στρατηλ?τε? του χαλιφ?του. Η επιρρο? που απ?κτησε του επ?τρεψε να γ?νει, σ?μφωνα με τον Kennedy, "ο ενδι?μεσο? μεταξ? τη? κυβ?ρνηση? και των Αρ?βων και Κο?ρδων τη? Τζαζ?ρα", ενισχ?οντα? ?τσι την θ?ση τη? οικογ?νει?? του και θ?τοντα? τι? β?σει? για την ?νοδο τη? χαμδανιδικ?? δυναστε?α? στα εμιρ?τα τη? Μοσο?λη? και του Χαλεπ?ου υπ? του? ανιψιο?? του,
Νασ?ρ αλ-Ντ?ουλα
και
Σα?φ αλ-Ντ?ουλα
.
- ↑
1,0
1,1
Ανακτ?θηκε στι? 26 Νοεμβρ?ου 2018.
- Canard, Marius (1986).
≪?amd?nids≫
(στα αγγλικ?).
The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume III: H?Iram
. Λ?ιντεν και Ν?α Υ?ρκη: BRILL, σσ. 126?131.
ISBN
90-04-09419-9
.
http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/hamdanids-COM_0259
.
- Fields, Philip M., επιμ. (1987).
The History of al-?abar?, Volume XXXVII: The ?Abb?sid Recovery. The War Against the Zanj Ends, A.D. 879?893/A.H. 266?279
(στα Αγγλικ?). ?λμπανυ, Ν?α Υ?ρκη: State University of New York Press.
ISBN
0-88706-053-6
.
- Kennedy, Hugh N. (2004).
The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century
(στα Αγγλικ?) (Δε?τερη ?κδοση). Χ?ρλοου, Ηνωμ?νο Βασ?λειο: Pearson Education Ltd.
ISBN
0-582-40525-4
.