Το λ?μμα δεν περι?χει πηγ?? ? αυτ?? που περι?χει δεν επαρκο?ν. Μπορε?τε να βοηθ?σετε προσθ?τοντα? την κατ?λληλη τεκμηρ?ωση. Υλικ? που ε?ναι ατεκμηρ?ωτο μπορε? να αμφισβητηθε? και να αφαιρεθε?. Η σ?μανση τοποθετ?θηκε στι? 30/05/2015.

Χ?λων ο Λακεδαιμ?νιο?
Γενικ?? πληροφορ?ε?
?νομα στη μητρικ? γλ?σσα	Χ?λων ο Λακεδαιμ?νιο? (Αρχα?α Ελληνικ?)
Γ?ννηση	600 π.Χ. ( περ?που ) Αρχα?α Σπ?ρτη
Θ?νατο?	520 π.Χ. ( περ?που ) Π?σα
Τ?πο? ταφ??	Heroon of Chilon at Sparta [1]
Χ?ρα πολιτογρ?φηση?	Αρχα?α Σπ?ρτη
Εκπα?δευση και γλ?σσε?
Ομιλο?μενε? γλ?σσε?	αρχα?α ελληνικ?
Πληροφορ?ε? ασχολ?α?
Ιδι?τητα	φιλ?σοφο? συγγραφ?α? ποιητ?? πολιτικ??
Αξι?ματα και βραβε?σει?
Αξ?ωμα	?φοροι (556 π.Χ.?555 π.Χ.)
Σχετικ? πολυμ?σα
δεδομ?να

Ο Χ?λων (? Χε?λων) ο Λακεδαιμ?νιο? (περ. 600 π.Χ. - 520 π.Χ. ) ?ταν Σπαρτι?τη? πολιτικ??, νομοθ?τη?, φιλ?σοφο? και ελεγειακ?? ποιητ??, και αναφ?ρεται ω? ?να? απ? του? Επτ? Σοφο?? τη? Αρχα?α? Ελλ?δα? . ^{[2] [3] [4] [5]}

Β?ο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Γενν?θηκε το 600 π.Χ. στη Σπ?ρτη και ?ταν γιο? του Δαμαγ?του. Κατ? τη δι?ρκεια τη? ζω?? του ?χαιρε ιδια?τερη? τιμ?? και εκτιμ?σεω?. Οι συμπατρι?τε? του, μ?λιστα, τον εξ?λεξαν και ?φορο , το 556 π.Χ. (κατ? την 56η Ολυμπι?δα). Η θητε?α του κρ?νεται ιδια?τερα επιτυχημ?νη και μ?λιστα με μεγ?λη σημασ?α στην ιστορικ? εξ?λιξη του πολιτε?ματο? τη? π?λη?, αφο? κατ? τη δι?ρκεια τη? θητε?α? του εισηγ?θηκε και π?τυχε τη μεταρρ?θμιση του καθεστ?το? του Λυκο?ργου , με την εξ?ψωση του θεσμο? των Εφ?ρων και τον αποφασιστικ? περιορισμ?, κατ? τον τρ?πο αυτ?, τη? βασιλικ?? δ?ναμη? και εξουσ?α?, προ? ?φελο? τη? λα?κ?? κυριαρχ?α?.

Η σοφ?α του [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Αλλ? και μεταξ? των Ελλ?νων τη? υπολο?που Ελλ?δα? ε?χε αποκτ?σει φ?μη και ?χαιρε ιδια?τερη? τιμ?? ο Χ?λων, μεταξ? ?λλων για τη ρ?ση του ?τι τα Κ?θηρα ?ταν καλ?τερα να μην υπ?ρχαν, φρ?ση που αποδε?χθηκε σοφ? κατ? του? μηδικο?? πολ?μου? , ?ταν ο Δημ?ρατο? συμβο?λεψε τον Ξ?ρξη να συγκεντρ?σει εκε? τον στ?λο του, συμβουλ? που ευτυχ?? δεν εισακο?στηκε απ? τον βασιλι? των Περσ?ν, δι?τι τ?τε πιθαν?ν να κυριευ?ταν ?λη η Ελλ?δα (πρβλ. Ηρ?δοτο? Α’59), ?πω? αποδε?χθηκε αργ?τερα, κατ? τον Πελοποννησιακ? Π?λεμο , οπ?τε ο Νικ?α? εγκατ?στησε στο συγκεκριμ?νο νησ? αθηνα?κ? φρουρ?, προκαλ?ντα? μεγ?λε? ζημι?? στου? Λακεδαιμ?νιου?.

Ενδεικτικ?? και χαρακτηριστικ?? τη? σοφ?α? του ε?ναι ο δι?λογο? που φ?ρεται να ε?χε, σε μεγ?λη πλ?ον ηλικ?α, με τον ακμ?ζοντα, τ?τε, Α?σωπο . Ο τελευτα?ο? φ?ρεται να τον ρ?τησε ≪τι πρ?ττει ο Δ?α? ≫ και εκε?νο? του απ?ντησε ≪Ταπεινο? τα υψηλ? και τα ταπειν? υψο?≫ . Σε ερ?τηση ≪κατ? τι διαφ?ρουν οι πεπαιδευμ?νοι απ? του? απα?δευτου?≫, απ?ντησε ≪ελπ?σιν αγαθα??≫ και, τ?λο?, στην ερ?τηση ≪τι ε?ναι δ?σκολο≫ φ?ρεται να απ?ντησε ≪το τα απ?ρρητα σιωπ?σαι και σχολ?ν [?, κατ’ ?λλη εκδοχ?, ≪χολ?ν≫ ] ε? διαθ?σθαι και αδικο?μενον δ?νασθαι φ?ρειν≫ .

Ο Χε?λων π?θανε το 520 π.Χ. στην Π?σσα τη? Σικελ?α? . Κατ? την παρ?δοση (και τον ?ρμιππο ) π?θανε σε ηλικ?α 80 ετ?ν κατ? τα προλεχθ?ντα, απ? τη μεγ?λη του συγκ?νηση και την υπερβολικ? χαρ? του, ?ταν αγκ?λιασε το γιο του, που μ?λι? ε?χε επιστρ?ψει Ολυμπιον?κη? στο αγ?νισμα τη? ≪πυγμ??≫ ( πυγμαχ?α? ), οπ?τε και κηδε?τηκε με μεγ?λε? τιμ??, εν? στον τ?φο του γρ?φτηκε η φρ?ση: ≪Υι?? Χ?λωνο?, πυγμ? χλωρ?ν ?λεν κ?τινον / Ε?δ?ο πατ?ρ στεφανο?χον ιδ?ν τ?κνον ?μυσεν ησθε?? ο? νεμεσητ?ν. Εμο? το?ο? ?τω θ?νατο?≫ [≪Μακ?ρι να ε?χα κι εγ? ?να τ?τοιο θ?νατο≫]. Σ?μφωνα με τον Διογ?νη το Λα?ρτιο που τον βιογρ?φησε (Α’ 3,68-73), οι Σπαρτι?τε? αν?γειραν και ?γαλμα προ? τιμ? του, με το επ?γραμμα ≪Τ?νδε δορυστ?φανο? Σπ?ρτα Χ?λων εφ?τευσεν, ?? των Επτ? Σοφ?ν πρ?το? ?φυ Σοφ??≫ [περ. ≪Η πολεμ?χαρη Σπ?ρτη γ?ννησε αυτ?ν εδ? τον Χ?λωνα, που ?ταν ο πρ?το?, δηλαδ? ο μεγαλ?τερο?, Σοφ?? απ? του? επτ? Σοφο??≫].

Γνωμικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Χ?λων συν?θεσε ελεγειακο?? στ?χου? σε περ?που διακ?σια ?πη , απ? τα οπο?α, ?μω?, καν?να δεν διασ?θηκε. Σ?θηκαν ωστ?σο μερικ? πολ? σημαντικ? και βαθυστ?χαστα γνωμικ? του. Η διδασκαλ?α των (επτ?) σοφ?ν, γενικ?τερα, ?πω? ε?ναι γνωστ?, εκφρ?ζεται με αποφθ?γματα ? ≪ει? βραχ?α ρ?ματα≫ . Ο συγκεκριμ?νο? τρ?πο? φιλοσοφ?α? χαρακτηρ?σθηκε απ? τον Πλ?τωνα ω? ≪βραχυλογ?α (τι?) Λακωνικ?≫ και σε αυτ?ν διακρ?θηκε ο Λακεδαιμ?νιο? Χ?λων, χαρακτ?ρα?, κατ? του? βιογρ?φου? του, σοβαρ??, βραχ?λογο?, εν?ρετο? και ηθικ?? με μεγ?λη οξυδ?ρκεια και βαθι? στοχαστικ? φιλοσοφικ? σκ?ψη. ?γινε και ε?ναι δι?σημο? για τη σοφ? επιγραμματικ? βραχυλογ?α του και τα ολιγ?λογα απαρ?μιλλα γνωμικ? του. Σε αυτ?ν αποδ?δεται απ? ορισμ?νου? και το σχετικ? γνωστ? ρητ? ≪το λακων?ζειν εστ? φιλοσοφε?ν≫. Ο Αρισταγ?ρα? ο Μιλ?σιο? κ?νει λ?γο για ≪χειλ?νειο τρ?πο≫ . Η συντομ?α και η περιεκτικ?τητα των λ?γων του, του? ?κανε να μοι?ζουν με επιγρ?μματα (ωσ?ν αυτ? του Σιμων?δη) ? με χρησμο?? μαντε?ου.

Τα πιο σπουδα?α και γνωστ? γνωμικ? του, δηλαδ? το ≪μηδ?ν ?γαν≫ , το ≪γν?θι σαυτ?ν (να ?χει? αυτογνωσ?α)≫ και το ≪εγγ?α π?ρα δ’ ?τα≫ [σημειωτ?ον ?τι το πρ?το απ’ αυτ? αποδ?δεται, κατ’ ?λλη εκδοχ?, στον Σ?λωνα , εν? το δε?τερο στον Θαλ? ] ε?χαν γραφτε? στον το?χο (? στην προμετωπ?δα) του ναο? του Απ?λλωνα , στου? Δελφο?? . Ειδικ? για το γν?θι σαυτ?ν αναφ?ρεται απ? τον Κλ?αρχο ?τι το γνωμικ? αυτ? λ?χθηκε στον Χ?λωνα ω? μυστικ? απ? τον θε? ( Ι.Στοβα?ου Ανθολ., τ?μ.Α’ βιβλ.21 παρ.12)

Συλλογ? των αποφθεγμ?των του εξ?δωσαν ο Ορ?λλι [ Opuscula Graecorum veterum sententiosa ? ≪Γνωμολογικ? συγγραμμ?τια (επιγρ?μματα) των αρχα?ων Ελλ?νων≫ (2 τ?μοι, 1819-1821)] και ο Μο?λλαχ [“Αποσπ?σματα Ελλ?νων Φιλοσ?φων”, Παρ?σι, 1860].

Παραπομπ?? - Αναφορ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Παπαδημητρ?ου Δημ., Καν?σκι Ανθρωπ?νη? Σοφ?α?, Πειραιε?? 1973
• Μπο?μη ? Παπ? Ρ?τα (επιμ?λεια), Το βιβλ?ο των σοφ?ν ? Γνωμικ?, αποφθ?γματα, ρητ?, παροιμ?ε? , εκδ. Γ. Παπακωνσταντ?νου
• Κορναρ?κη? Γι?ννη? “Χ?λων ο Σοφ??” , εφημερ?δα “Εβδ?μη τη? Ανατολικ?? Αττικ??”, 20.12.2008
• Διογ?νη? Λα?ρτιο?, Β?οι κα? γν?μαι τ?ν ?ν φιλοσοφ?? ε?δοκιμησ?ντων , Βιβλ?ο Α' πρωτ?τυπο κε?μενο
• Πλο?ταρχο?, Των Επτ? Σοφ?ν Συμπ?σιον πρωτ?τυπο κε?μενο και μετ?φραση

Βιβλιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Χ?λων ? Ο συνετ?? πολιτικ??, Επιμ?λεια: Κων/νο? Π?γκαλη?, εκδ. ?λευσι?, Αθ?να 1999, ISBN 960-391-011-2
• Διογ?νου? Λα?ρτιου, Β?οι και γν?μαι των εν φιλοσοφ?α ευδοκιμησ?ντων: Θαλ??, Σ?λων, Πιττακ??, Β?α?, Κλε?βουλο?, Χ?λων, Περ?ανδρο?.- Μετ?φραση: Ν.Κυργι?πουλο?, εκδ. Π?πυρο? [Βιβλ?ο Α’: Χ?λων]

Τα Wikimedia Commons ?χουν πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα    Χ?λων ο Λακεδαιμ?νιο?

π   ?   σ   ?   ε Αρχα?α Σπ?ρτη Ιστορ?α Ιστορ?α τη? Σπ?ρτη? Κ?θοδο? των Δωρι?ων Πρ?το? Μεσσηνιακ?? Π?λεμο? Δε?τερο? Μεσσηνιακ?? Π?λεμο? Σπαρτιατικ? Συμμαχ?α Σεισμ?? του 464 π.Χ. Μηδικο? Π?λεμοι Συνωμοσ?α του Κιν?δωνα Πελοποννησιακ?? Π?λεμο? Σπαρτιατικ? ηγεμον?α Κορινθιακ?? Π?λεμο? Χρεμων?δειο? Π?λεμο? Κοιν? των Ελευθερολακ?νων Πολιτε?α Μεγ?λη Ρ?τρα Βασιλε?? ?φοροι Γερουσ?α Απ?λλα Κοινων?α ?μοιοι Περ?οικοι Ε?λωτε? Νεοδαμ?δει? Μ?θακε? Τρ?φιμοι Υπομε?ονε? Κοινωνικ? θ?ση γυναικ?ν Στρατ?? Αγωγ? Κρυπτε?α Φ?λαγγα Μ?ρα Οπλ?τη? Πολιτισμ?? Λακωνικ? τ?χνη Μ?λανα? ζωμ?? Συσσ?τια Παιδεραστ?α Ξενηλασ?α Και?δα? Β?βασι? Λακωνοφιλ?α Λακωνισμ?? Αθλητισμ?? Αγ?νε? σφαιροβολ?α? Θρησκε?α Δι?σκουροι Μεν?λαο? Ωρα?α Ελ?νη Ηρακλ?? Ιερ? Ορθ?α? Αρτ?μιδο? Κ?ρνεια Γυμνοπαιδ?ε? Υακ?νθια Διαβατ?ρια Λεων?δεια Ταιν?ρια Τιθην?δια Αποικ?ε? Θ?ρα Λ?παθο? Σ?λγη Τ?ρα? Πρ?σωπα Λυκο?ργο? Χ?λων Λεων?δα? Λ?σανδρο? Ευρυβι?δη? Κλεομ?νη? Α' Δημ?ρατο? Κλεομ?νη? Γ' Παυσαν?α? Αγησ?λαο? Β' ?γι? Β? Ν?βι? Τυρτα?ο? Πλειστο?ναξ Γ?λιππο?