Η γαλλικ? φρεγ?τα Penelope το 1806

Η μοντ?ρνα φρεγ?τα Admiral Sergei Gorshkov του Ρωσικο? ναυτικο?

Η Φρεγ?τα (σ?ντμηση Φ/Γ), παλαι?τερα Φρεγ?δα και Φεργ?δα , αποτελε? ονομασ?α που ?χει χρησιμοποιηθε? για να περιγρ?ψει κατ? εποχ?? δι?φορου? τ?που? πολεμικ?ν πλο?ων με διαφορετικo?? ρ?λου? και μεγ?θη.

Ο ?ρο? "φρεγ?τα" προ?λθε απ? την περιοχ? τη? Μεσογε?ου θαλ?σση? περ? τα τ?λη του 15ου αι?να, για να αναφερθε? σε ελαφρ? πλο?α τ?που γαλε?τσα (galleazza) με κουπι?, ιστ?α και ελαφρ? οπλισμ?, ευκ?νητα και ευ?λικτα. ^[1] Η ετυμολογ?α τη? λ?ξη? ε?ναι ?γνωστη. Ο Francesco Bonomi στο "Vocabolario Etimologico della Lingua Italiana" και οι Manlio Cortelazzo, Carla Marcato στο "Dizionario etimologico dei dialetti italiani", επικαλο?μενοι τον Jal ^[2] το ετυμολογο?ν απ? την αρχα?α ελληνικ? ?κφραση ?φρακτο? να?? (ανοικτ? πλο?ο χωρ?? κατ?τερο κατ?στρωμα), δηλαδη ακ?λυπτο καραβι σε αντ?θεση με τα κατ?φρακτα. Απ? το Ελληνικ? ?φρακτο? προ?κυψε το Λατινικ? apharctus ? aphractum. Επ?ση?, ο Κικ?ρων στι? Επιστολ?? του στον Αττικ? 5,13.1 αναφ?ρει : Navigavimus tardius propter aphractorum Rhodiorum imbecillitatem” (απ?πλευσε χωρ?? φ?βο και χωρ?? ναυτ?α, αλλ? πιο αργ? λ?γω τη? αδυναμ?α? τη? Ροδιακ?? αφρ?κτου) και παρακ?τω “detraxit viginti ipsos dies aphractus Rhodiorum” και “aphracta Rhodiorum habebam”.

Το 17ο και 18ο αι?να αναφερ?ταν σε ?να μικρ?, γρ?γορο και ευ?λικτο τρι?στιο ιστιοφ?ρο πλο?ο που χρησιμοποιο?ταν κυρ?ω? για περιπολ?ε? , με ?να ? δ?ο καταστρ?ματα πυροβ?λων. Περ? τα τ?λη του 19ου αι?νου εμφαν?στηκε η θωρακισμ?νη φρεγ?τα, απ? την οπο?α αργ?τερα εξελ?χθηκαν τα θωρηκτ? .
Απ? τον Β' Παγκ?σμιο Π?λεμο και μετ? ο ?ρο? φρεγ?τα αποδ?δεται σε ?να πλο?ο που χρησιμοποιε?ται για την προστασ?α ?λλων πλο?ων, εμπορικ?ν και πολεμικ?ν, κατ? κ?ριο λ?γο απ? υποβρ?χια , σε συνοδε?ε? νηοπομπ?ν , αμφιβ?ων επιχειρ?σεων και ?λλων εκστρατευτικ?ν αποστολ?ν. Παρ?λα αυτ?, ο ?ρο? φρεγ?τα δεν χαρακτηρ?ζει συγκεκριμ?νο τ?πο πλο?ου απ? χ?ρα σε χ?ρα.

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 1583, κατ? τη δι?ρκεια του 80ετο?? πολ?μου, οι Αψβο?ργοι τη? Ισπαν?α? ανακατ?λαβαν τη ν?τια Ολλανδ?α απ? του? επαναστατημ?νου? Ολλανδο??. Αυτ? οδ?γησε τα κατεχ?μενα λιμ?νια που χρησιμοποιο?σαν οι κουρσ?ροι του Ισπανικο? στ?μματο? ω? β?σει? του?, να επιτ?θενται στα εμπορικ? πλο?α των Ολλανδ?ν και των συμμ?χων του?. Για να επιτευχθε? αυτ?, αν?πτυξαν μικρ?, ευ?λικτα, σκ?φη μ?νο με ιστ?α, τα οπο?α αναφ?ρονταν ω? φρεγ?τε?. Η επιτυχ?α αυτ?ν των σκαφ?ν επηρ?ασε τη σχεδ?αση των Ολλανδικ?ν πλο?ων και των ?λλων ναυτικ?ν δυν?μενων. ^[3] Μεγ?λε? φρεγ?τε? ικαν?? να διαπλ?ουν τον ωκεαν? κατασκε?ασε πρ?το το Ολλανδικ? ναυτικ?.

17ο? ? 19ο? αι?να? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η πρ?τη Αγγλικ? φρεγ?τα ναυπηγ?θηκε περ? το 1637 . Οι αποστολ?? των φρεγατ?ν εκε?νη? τη? περι?δου ?ταν περιπολ?ε?, αναγνωριστικ?? αποστολ??, αποκαλο?μενε? "μ?τια του στ?λου", σε νηοψ?ε? αλλ? και επιθ?σει? εναντ?ον εμπορικ?ν πλο?ων κυρ?ω? πειρατικ?ν, σε αποστολ? μηνυμ?των, μεταφορ? στρατο? ( πεζονα?τε? ) και υψηλ?βαθμων προσ?πων, εν? σε περ?πτωση ?λλειψη? πολεμικ?ν πλο?ων ?παιρναν μ?ρο? και σε ναυμαχ?ε? , γενικ? ?μω? ε?χαν μικρ? αριθμ? πυροβ?λων. Συν?θω? συγκροτο?σαν μικρο?? στ?λου? ? επιχειρο?σαν μ?να του? κατ? εναντ?ον. Σε αντ?θεση με τα μεγαλ?τερα πολεμικ? πλο?α, οι φρεγ?τε?, λ?γω του χαμηλο? κ?στου? συντ?ρηση?, παρ?μεναν περισσ?τερο επιχειρησιακ??. Ο κ?ριο? λ?γο? ?ταν η φθην? αλλ? πολ?τιμη εμπειρ?α που κ?ρδιζαν τα πληρ?ματα, που θα ?ταν χρ?σιμα σε καιρ? πολ?μου. Το 17ο αι?να οι φρεγ?τε? ?ταν τα θα?ματα τη? μηχανικ??. Οι ?γγλοι μηχανικο? πρ?σθεσαν επιπλ?ον πανι? και ?πλα. Οι Ολλανδο? τι? ?χτιζαν με ρηχ? σκαρ?. Ο οπλισμ?? του? περιλ?μβανε απ? 22 καν?νια σε ?να κατ?στρωμα ω? και 70+ καν?νια σε δυο καταστρ?ματα. Στα πρ?τα χρ?νια τη? ατμοκ?νηση? οι φρεγ?τε? εξελ?χθηκαν στα πιο γρ?γορα πλο?α. Στι? αρχ?? του 19ου αι?να οι φρεγ?τε? αποτελο?σαν τα κομψ?τερα πλο?α τη? εποχ?? ?μω? τελικ? με την ε?σοδο του 20ου αι?να οι περισσ?τερε? εκε?νων μετατρ?πηκαν σε κρουαζιερ?πλοια .

Κατ? τη δι?ρκεια του Αγγλοαμερικανικο? πολ?μου για την ανεξαρτησ?α τη? Αμερικ?? , οι ?γγλοι εξεπλ?γησαν απ? το μ?γεθο? και το βαρ? οπλισμ? των αμερικανικ?ν φρεγατ?ν τι? οπο?ε? ον?μαζαν "μεταμφιεσμ?νε? φρεγ?τε?". Αυτο? του τ?που μιμ?θηκαν στη συν?χεια οι Γ?λλοι και αυτ?ν οι Αιγ?πτιοι και οι Το?ρκοι στην Οθωμανικ? Αυτοκρατορ?α , τι? οπο?ε? ον?μαζαν "φερκ?τα" και "φερκατ?ιν", που ?φεραν πυροβ?λα ?σα και τα δ?κροτα. Πριν αρχ?σουν οι ?γγλοι να ναυπηγο?ν αυτ? τον τ?πο σημει?θηκε τ?τε η μεγ?λη ανακ?λυψη του ατμο? , οπ?τε και ?ρχισε η ναυπ?γηση ατμοφρεγατ?ν.
Το 1850 ο γαλλικ?? ναυτικ?? κανονισμ?? δι?κρινε τι? τ?τε φρεγ?τε? σε τ?σσερι? τ?ξει?. Την Α?, Β?, Γ? και Δ? τ?ξη (μικρ?τερη).

Στην Α? τ?ξη περιλαμβ?νονταν φρεγ?τε? που ?φεραν συνολικ? 60 πυροβ?λα, (32 στα πυροβολε?α και 28 στο κατ?στρωμα).

Στη Β? τ?ξη περιλαμβ?νονταν φρεγ?τε? που ?φεραν συνολικ? 52 πυροβ?λα, (28 στα πυροβολε?α και 24 στο κατ?στρωμα).

Στη Γ? τ?ξη περιλαμβ?νονταν φρεγ?τε? που ?φεραν συνολικ? 44 πυροβ?λα, (26 στα πυροβολε?α και 18 στο κατ?στρωμα).

Στη Δ? τ?ξη περιλαμβ?νονταν φρεγ?τε? που ?φεραν συνολικ? 40 πυροβ?λα, (24 στα πυροβολε?α και 16 στο κατ?στρωμα).

20?? αι?να? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο ?ρο? φρεγ?τα επαν?λθε κατ? την περ?οδο του Β? Παγκοσμ?ου Πολ?μου απ? του? ?γγλου? για να περιγρ?ψει το ε?δο? του πολεμικο? πλο?ου με ανθυποβρυχιακ?? δυνατ?τητε? και συνοδε?α? νηοπομπ?ν, που ?ταν μεγαλ?τερο απ? κορβ?τα αλλ? μικρ?τερο απ? καταδρομικ? . Η ισχ?? πυρ?? του? ?ταν μικρ?τερη απ? αυτ? των καταδρομικ?ν, ε?χαν χαμηλ?τερη μ?γιστη ταχ?τητα, και ιδια?τερα περιορισμ?νη χωρητικ?τητα καυσ?μων. Ακ?μα και για τον δι?πλου του Ατλαντικο? Ωκεανο? ?ταν αναγκα?ο? ο ανεφοδιασμ?? του? με κα?σιμα. Αυτ? τα μειονεκτ?ματα δεν αποτελο?σαν σοβαρ? πρ?βλημα για ?να αντιτορπιλικ?, αλλ? με?ωναν σοβαρ? την δυνατ?τητα εν?? στ?λου που αποτελο?νταν απ? φρεγ?τε? αντ? των καταδρομικ?ν.

Δε?τε επ?ση? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Φρεγ?διο

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το Βικιλεξικ? ?χει σχετικ? λ?μμα:    φρεγ?τα

Τα Wikimedia Commons ?χουν πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα    Φρεγ?τα

• "Μεγ?λη Ελληνικ? Εγκυκλοπα?δεια Δρανδ?κη" τομ.ΚΔ?, σελ.196