|
Το λ?μμα παραθ?τει τι? πηγ?? του α?ριστα, χωρ??
παραπομπ??
.
Βοηθ?στε συνδ?οντα? το κε?μενο με τι? πηγ??
χρησιμοποι?ντα? παραπομπ??
, ?στε να ε?ναι
επαληθε?σιμο
.
Το πρ?τυπο τοποθετ?θηκε χωρ?? ημερομην?α. Για τη σημεριν? ημερομην?α χρησιμοποι?στε:
{{χωρ?? παραπομπ??|27|06|2024}}
|
Νυμφε? εντ?μων που προσελκ?στηκαν π?νω σε ?να φ?λλο απ? την ?κκριση φερομον?ν.
Η
φερομ?νη
ε?ναι
χημικ? ουσ?α
που απελευθερ?νεται απ? ?να
ζ?ο
προκειμ?νου να προκαλ?σει μια συγκεκριμ?νη αντ?δραση, ? να μεταδ?σει κ?ποιο μ?νυμα σε ?να ?λλο ?τομο, π?ντα ?μω? του ?διου ε?δου?. Υπ?ρχουν φερομ?νε? κινδ?νου, εντοπισμο? τροφ??, σεξουαλικ?? και πολλ?? ?λλε? που επηρε?ζουν τη συμπεριφορ? και τη φυσιολογ?α των ατ?μων συγκεκριμ?νων ειδ?ν. Η ?παρξη και χρ?ση του? στα
?ντομα
, που εντοπ?στηκαν κυρ?ω?, ?χει μελετηθε? ιδια?τερα και αποδειχθε?. Πολλ?
σπονδυλ?ζωα
και
φυτ?
επ?ση? επικοινωνο?ν με τη χρ?ση φερομον?ν. Η ?παρξη ανθρ?πινων φερομον?ν ε?ναι ακ?μη θ?μα προ? συζ?τηση.
Ο ?ρο? ≪φερομ?νη≫ προτ?θηκε το 1959 απ? του? Peter Karlson και Martin Luscher που βασ?στηκαν στι? Ελληνικ?? λ?ξει? ≪φ?ρειν≫ (μεταφ?ρω) και (?ρμ?[ν] >) ≪ορμ?νη≫ αλλ? απ?φυγαν το ≪*φερορμ?νη≫ δι?τι το θε?ρησαν δυσπρ?φερτο και, επιπλ?ον, οι φερομ?νε? απλ?? θυμ?ζουν ορμ?νε? (?μω? λειτουργο?ν μεταξ? οργανισμ?ν και ?χι εσωτερικ? ?πω? οι ορμ?νε?). ?ταν ασκ?θηκε κριτικ?, στι? σελ?δε? του περιοδικο? Nature, για την αφα?ρεση του εν?? ρω οι Karlson και Luscher πρ?τειναν να γ?νει δεκτ?? ο ?ρο? του? αλλ? ω? απλ? παρ?γωγο του ≪φ?ρειν≫ με την κατ?ληξη -μ?νη η οπο?α εμφαν?ζεται και στου? ?ρου? ορμ?νη, τερμ?νη και γαμ?νη.
Οι φερομονικ?? παγ?δε? εντ?μων χρησιμοποιο?ν φερομ?νε? θηλυκ?ν ατ?μων για να προσελκ?ουν και παγιδε?ουν τα αρσενικ?, με αποτ?λεσμα να μει?νουν τον πληθυσμ? του εντ?μου αλλ? και αποτρ?ποντα? τη αναπαραγωγ? του.
Η οσφρητικ? επεξεργασ?α χημικ?ν σημ?των, ?πω? οι φερομ?νε?, υπ?ρχει σε ?λα τα ε?δη ζ?ων και ε?ναι επομ?νω? η αρχαι?τερη απ? τι? αισθ?σει?.
[1]
?χει προταθε? ?τι εξυπηρετε? την επιβ?ωση, δημιουργ?ντα? κατ?λληλε? συμπεριφορικ?? αντιδρ?σει? σε ενδε?ξει? απειλ??, φ?λου και κατ?σταση? κυριαρχ?α? μεταξ? των μελ?ν του ?διου ε?δου?.
[2]
Επιπλ?ον, ?χει προταθε? ?τι κατ? τη δι?ρκεια τη? εξ?λιξη? απ? του? μονοκ?τταρου? προκαρυ?τε? στου? πολυκ?τταρου? ευκαρυ?τε?, η πρωτογεν?? σηματοδ?τηση φερομ?νη? μεταξ? των ατ?μων μπορε? να ?χει εξελιχθε? σε παρακριν? και ενδοκριν? σηματοδ?τηση εντ?? των μεμονωμ?νων οργανισμ?ν.
[3]
Ορισμ?νοι συγγραφε?? υποστηρ?ζουν ?τι οι αντιδρ?σει? αποφυγ?? τη? εγγ?τητα? στα ζ?α που πυροδοτο?νται απ? χημικ?? ενδε?ξει? αποτελο?ν τη φυλογενετικ? β?ση για την εμπειρ?α του συναισθ?ματο? στον ?νθρωπο.
[4]
Ορισμ?νοι διαφημιστ?? αρωμ?των σ?ματο? ισχυρ?ζονται ?τι τα προ??ντα του? περι?χουν φερομ?νε? του ανθρ?πινου φ?λου που δρουν ω? αφροδισιακ?. Παρ? του? ισχυρισμο?? αυτο??, δεν ?χει ποτ? αποδειχθε? σε μελ?τη με κριτ?? ?τι μια ουσ?α φερομ?νη? επηρε?ζει ?μεσα την ανθρ?πινη συμπεριφορ?.
[5]
[6]
[7]
?τσι, ο ρ?λο? των φερομον?ν στην ανθρ?πινη συμπεριφορ? παραμ?νει κερδοσκοπικ?? και αμφιλεγ?μενο?.
[8]
Οι φερομ?νε? ορισμ?νων ειδ?ν επιβλαβ?ν εντ?μων, ?πω? το ιαπωνικ? σκαθ?ρι, το ακροβατικ? μυρμ?γκι και ο σφουγγαρ?κη?, μπορο?ν να χρησιμοποιηθο?ν για την παγ?δευση του εν λ?γω εντ?μου για σκοπο?? παρακολο?θηση?, τον ?λεγχο των πληθυσμ?ν με τη δημιουργ?α σ?γχυση?, τη διατ?ραξη του ζευγαρ?ματο? και την παρεμπ?διση τη? περαιτ?ρω ωοτοκ?α?.
[9]
Οι φερομ?νε? χρησιμοποιο?νται για την αν?χνευση τη? θερμ?τητα? στι? χοιρομητ?ρε?. Οι φερομ?νε? των αγρι?χοιρων ψεκ?ζονται στο χοιροστ?σιο και ε?ναι γνωστ? ?τι οι χοιρομητ?ρε? που παρουσι?ζουν σεξουαλικ? δι?γερση ε?ναι πλ?ον διαθ?σιμε? για αναπαραγωγ?.
[10]