한국   대만   중국   일본 
Τομ? Σανκαρ? - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Τομ? Σανκαρ?

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Τομ? Σανκαρ?
Γενικ?? πληροφορ?ε?
?νομα στη
μητρικ? γλ?σσα
Thomas Sankara (Γαλλικ?)
Γ?ννηση 21  Δεκεμβρ?ου 1949 [1] [2] [3]
Yako
Θ?νατο? 15  Οκτωβρ?ου 1987 [1] [2] [3]
Ουαγκαντουγκο? [4]
Αιτ?α θαν?του τρα?μα απ? πυροβολισμ?
Τ?πο? ταφ?? Ουαγκαντουγκο?
Χ?ρα πολιτογρ?φηση? Δημοκρατ?α του ?νω Β?λτα (1960?1984)
Μπουρκ?να Φ?σο (απ? 1984)
Θρησκε?α Καθολικισμ??
Εκπα?δευση και γλ?σσε?
Ομιλο?μενε? γλ?σσε? Γαλλικ? [5] [6]
Σπουδ?? Στρατιωτικ? Πρυτανε?α του Καντι?γκο
Πληροφορ?ε? ασχολ?α?
Ιδι?τητα πολιτικ?? [7]
αξιωματικ??
κυβερνητικ?? υπ?λληλο?
στρατι?τη? [8]
Αξιοσημε?ωτο ?ργο Une Seule Nuit
Περ?οδο? ακμ?? 1966 - 15  Οκτωβρ?ου 1987
Πολιτικ? τοποθ?τηση
Πολιτικ? κ?μμα/Κ?νημα African Independence Party
Οικογ?νεια
Σ?ζυγο? Mariam Sankara
Στρατιωτικ? σταδιοδρομ?α
Βαθμ??/στρατ?? λοχαγ?? / Army of Burkina Faso
Π?λεμοι/μ?χε? Agacher Strip War
Αξι?ματα και βραβε?σει?
Αξ?ωμα Πρ?εδρο? τη? Μπουρκ?να Φ?σο (1983?1987)
Πρωθυπουργ?? τη? Μπουρκ?να Φ?σο (Ιανου?ριο? 1983 ? Μα?ου 1983)
Βραβε?σει? Εθνικ? Τ?γμα Χοσ? Μαρτ?ν (1984) [9] [10] [11]
Ιστ?τοπο?
www .thomassankara .net
Υπογραφ?
Commons page  Σχετικ? πολυμ?σα

Ο Τομ? Ισιντ?ρ Νο?λ Σανκαρ? ( Thomas Isidore Noel Sankara , 21 Δεκεμβρ?ου 1949 ? 15 Οκτωβρ?ου 1987 ) ?ταν Αφρικαν?? στρατιωτικ?? ηγ?τη?, μαρξιστ?? επαναστ?τη?, θεωρητικ?? του παναφρικανισμο? , πρωθυπουργ?? τη? Δημοκρατ?α? του ?νω Β?λτα και τελικ? Πρ?εδρο? τη? ?δια? χ?ρα?, την οπο?α μετον?μασε σε Μπουρκ?να Φ?σο , απ? το 1983 μ?χρι το 1987, οπ?τε ανατρ?πηκε και δολοφον?θηκε σε πραξικ?πημα . [12] [13] Αναφ?ρεται ακ?μα συχν? ω? ≪ο Τσε Γκεβ?ρα τη? Αφρικ??≫ [12] [14] [15] .

Βιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οικογ?νεια και εκπα?δευση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Τομ? Σανκαρ? γενν?θηκε στο Γιακ? τη? τ?τε Γαλλικ?? Δυτικ?? Αφρικ?? . Γονε?? του ?ταν η Μαργκερ?τ Σανκαρ? και ο χωροφ?λακα? Σαμπ? Ζοζ?φ Σανκαρ? (1919-2006). [16] , πιστο? Ρωμαιοκαθολικο? και Σιλμ?-Μοσ? (Silmi-Mossi), δηλαδ? μ?λη ομ?δα? με μικτ? καταγωγ? απ? ?νδρε? τη? φυλ?? Μοσ? και γυνα?κε? τη? φυλ?? Φο?λα . Ο πατ?ρα? του ε?χε πολεμ?σει στον Β? Παγκ?σμιο Π?λεμο με τον γαλλικ? στρατ? και ε?χε κρατηθε? αιχμ?λωτο? απ? του? Γερμανο??.

Ο Τομ? π?γε δημοτικ? σχολε?ο στην Γκαου? και γυμν?σιο στη Μπομπ?-Ντιουλασ? , τη δε?τερη π?λη τη? χ?ρα?. Οι γονε?? του ?θελαν να γ?νει ιερ?α?. Μετ? το γυμν?σιο ωστ?σο, κατατ?χθηκε στον στρατ? και ?να χρ?νο αργ?τερα στ?λθηκε στη Μαδαγασκ?ρη για εκπα?δευση ω? αξιωματικ??. Εκε? ?τυχε να γ?νει αυτ?πτη? μ?ρτυρα? λα?κ?ν εξεγ?ρσεων (1971, 1972) εν?ντια στην κυβ?ρνηση του Φιλιμπ?ρ Τσιραναν? και να διαβ?σει για πρ?τη φορ? τα ?ργα των Μαρξ και Λ?νιν, που σημ?δεψαν την πολιτικ? του σκ?ψη για το υπ?λοιπο τη? ζω?? του [17] . Επιστρ?φοντα? στη χ?ρα του το 1972, πολ?μησε το 1974 σε ?ναν συνοριακ? π?λεμο μεταξ? ?νω Βολτ? και Μ?λι , ?που κ?ρδισε την αναγν?ριση ω? ηρωικ?? πολεμιστ??. (Χρ?νια αργ?τερα, θα αποκ?ρυσσε τον π?λεμο αυτ? ω? ≪?χρηστο και ?δικο≫ [18] .) Μετ? απ? αυτ? ?ταν φυσικ? να ακολουθ?σει στρατιωτικ? σταδιοδρομ?α, παρ?τι ?παιζε αρκετ? καλ? κιθ?ρα.

Το 1976, σε ηλικ?α μ?λι? 27 ετ?ν, ?γινε διοικητ?? του Κ?ντρου Εκπαιδε?σεω? Κ?μαντο στο Πο . Το ?διο ?το? γν?ρισε τον Μπλα?ζ Κομπαορ? στο Μαρ?κο . Επ? προεδρ?α? του συνταγματ?ρχη Σαγι? Ζερμπ? , μ?α ομ?δα ν?ων αξιωματικ?ν συν?στησε μ?α μυστικ? οργ?νωση, την ≪Ομ?δα Κομμουνιστ?ν Αξιωματικ?ν ( Regroupement des officiers communistes , ROC), τα επιφαν?στερα μ?λη τη? οπο?α? ?ταν ο Ανρ? Ζονγκ?, ο Ζαν-Μπατ?στ Μπουκαρ? Λινγκαν?, ο Κομπαορ? και ο Σανκαρ?.

Κυβερνητικ?? θ?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Τομ? Σανκαρ? διορ?σθηκε υπουργ?? Πληροφορι?ν στη στρατιωτικ? κυβ?ρνηση τον Σεπτ?μβριο του 1981. Π?γε στο πρ?το υπουργικ? συμβο?λιο με ποδ?λατο, αλλ? παραιτ?θηκε στι? 21 Απριλ?ου 1982, αντιτιθ?μενο? σε αυτ? που θε?ρησε ω? ≪αντεργατικ? στροφ?≫ του καθεστ?το?, ανακοιν?νοντα?: ≪Δυστυχ?α σε ?σου? φιμ?νουν το λα?!≫ ( ≪Malheur a ceux qui baillonnent le peuple!≫ )

Αλλ? ?ταν ?να πραξικ?πημα , στι? 7 Νοεμβρ?ου 1982, ?φερε στην εξουσ?α τον Ζαν-Μπατ?στ Ουεντραογκ? , ο Σανκαρ? διορ?σθηκε πρωθυπουργ??, στι? 10 Ιανουαρ?ου 1983. Ωστ?σο, μετ? απ? μ?α επ?σκεψη του συμβο?λου επι αφρικανικ?ν θεμ?των τη? γαλλικ?? κυβερν?σεω? Ζαν-Κριστ?φ Μιτερ?ν (γιου το? τ?τε Γ?λλου Προ?δρου) στη χ?ρα, στι? 17 Μα?ου 1983, ο Σανκαρ? απολ?θηκε με συνοπτικ?? διαδικασ?ε? και τ?θηκε σε κατ' ο?κον περιορισμ?, ?πω? και οι Ανρ? Ζινγκ? και Ζαν-Μπατ?στ Μπουκαρ? Λινγκαν?. Αυτ? προκ?λεσε λα?κ? αναταραχ?.

Προεδρ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η επαν?στασ? μα? στη Μπουργκ?να Φ?σο ποτ?ζεται απ? την ολ?τητα των εμπειρι?ν του ανθρ?που, απ? την πρ?τη αν?σα τη? ανθρωπ?τητα? μ?χρι σ?μερα. Θ?λουμε να ε?μαστε οι κληρον?μοι ?λων των επαναστ?σεων του κ?σμου, ?λων των απελευθερωτικ?ν αγ?νων των λα?ν του Τρ?του Κ?σμου . Ρουφ?με τα διδ?γματα τη? Αμερικανικ?? Επαν?σταση? . Η Γαλλικ? Επαν?σταση μ?? δ?δαξε τα δικαι?ματα του ανθρ?που. Η μεγ?λη Οκτωβριαν? Επαν?σταση ?φερε τη ν?κη στο προλεταρι?το και ?καμε δυνατ? την πραγμ?τωση των ονε?ρων τη? Κομμο?να? των Παρισ?ων για δικαιοσ?νη.

?  Τομ? Σανκαρ?, Οκτ?βριο? 1984 [19]

Τ?τε ?να ν?ο πραξικ?πημα, οργανωμ?νο απ? τον Κομπαορ?, ?κανε τον Σανκαρ? Πρ?εδρο τη? χ?ρα? την 4η Αυγο?στου 1983. (Η ημερομην?α πιθαν?? να ε?χε επιλεγε? για συμβολικο?? λ?γου?, ?χι β?βαια απ? το ομ?νυμο ελληνικ? πραξικ?πημα, αλλ? ω? η 194η επ?τειο? απ? την κατ?ργηση των φεουδαλικ?ν προνομ?ων απ? τη Γαλλικ? Επαν?σταση.) Το πραξικ?πημα υποστηρ?χθηκε απ? το καθεστ?? τη? Λιβ?η? , που την εποχ? εκε?νη βρισκ?ταν στα πρ?θυρα πολ?μου με τη Γαλλ?α για το Τσαντ .

Ο 33χρονο? Σανκαρ? ε?δε τ?τε τον εαυτ? του ω? ≪επαναστ?τη στην εξουσ?α≫ και, εμπνευσμ?νο? απ? του? Φιντ?λ Κ?στρο , Τσε Γκεβ?ρα και τον στρατιωτικ? ηγ?τη τη? Γκ?να? Τζ?ρυ Ρ?λινγκ? , ξεκ?νησε να ≪τα αλλ?ξει ?λα≫. Δεν εξα?ρεσε ο?τε το ?διο το ?νομα τη? χ?ρα?, αφο? το 1984 , στην πρ?τη επ?τειο τη? αν?δου του στην εξουσ?α, τη μετον?μασε σε Μπουρκ?να Φ?σο , που σημα?νει ≪η γη των ?ρθιων ανθρ?πων≫ στη μορ? και τη νττζο?λα , τι? δ?ο κυρι?τερε? ιθαγενε?? γλ?σσε? τη?. Τη? ?δωσε επ?ση? ν?α σημα?α και ?γραψε ο ?διο? ?ναν ν?ο εθνικ? ?μνο ( Une Seule Nuit ).

Ο αγ?να? για την αυτ?ρκεια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η χ?ρα μα? παρ?γει αρκετ? για να μα? θρ?ψει ?λου?. Αλ?μονο, απ? ?λλειψη οργ?νωση? ε?μαστε αναγκασμ?νοι να ικετε?ουμε για βο?θεια σε τρ?φιμα. Ε?ναι αυτ? η βο?θεια που ενσταλ?ζει μ?σα στο πνε?μα μα? τη νοοτροπ?α του ζητι?νου.

?  Thomas Sankara [20]

Τα πρ?τα μ?τρα ωστ?σο που π?ρε, αμ?σω? μετ? την ?νοδ? του στην εξουσ?α, ?ταν ουσιαστικ?τερα: Αφα?ρεσε τι? περισσ?τερε? εξουσ?ε? των φυλ?ρχων. Οι αρχηγο? των φυλ?ν στη χ?ρα ε?χαν μεγ?λε? ιδι?κτητε? εκτ?σει?, τι? οπο?ε? ο Σανκαρ? μο?ρασε στου? αγρ?τε? με λαχνο?? που δι?νειμε προσωπικ? ο ?διο? στην ετ?σια εμποροπαν?γυρη τη? Ουαγκαντουγκο? [21] Με μ?α σειρ? προγραμμ?των για την ?ρδευση και τη διανομ? λιπασμ?των, μ?σα σε 4 χρ?νια η Μπουρκ?να Φ?σο ?φθασε να γ?νει αυτ?ρκη? σε τρ?φιμα. Εν? το 1986 η μ?ση απ?δοση για το σιτ?ρι στι? χ?ρε? του Σαχ?λ ?ταν 170 κιλ? αν? στρ?μμα, η Μπουρκ?να Φ?σο παρ?γαγε 390. [22] . Εκτ?? απ? το σιτ?ρι, και η παραγωγ? βαμβακιο? αυξ?θηκε εντυπωσιακ?.

Φροντ?δα υγε?α? και δημ?σια ?ργα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η πρ?τη προτεραι?τητα του Σανκαρ? μαζ? με τη γεωργικ? παραγωγ? ?ταν η ιατρικ? φροντ?δα για τον λα?. Εγκαιν?ασε ?να πρ?γραμμα μαζικ?ν εμβολιασμ?ν για να καταπολεμ?σει την πολιομυελ?τιδα , τη μηνιγγ?τιδα και την ιλαρ? . Μ?σα σε μια εβδομ?δα εμβολ?ασε ο ?διο? προσωπικ? 2,5 εκατομμ?ρια κατο?κου? [23] , κ?τι που απ?σπασε τα συγχαρητ?ρια του Παγκ?σμιου Οργανισμο? Υγε?α? [24] . Επ?ση?, η διο?κηση του Σανκαρ? ?ταν η πρ?τη αφρικανικ? κυβ?ρνηση που αναγν?ρισε δημ?σια την επιδημ?α του AIDS ω? με?ζονα απειλ? για την Αφρικ?. [25]

Προγρ?μματα για τη στ?γαση και τι? υποδομ?? ενεργοποι?θηκαν και εργοστ?σια κατασκευ?? το?βλων δημιουργ?θηκαν για να κτιστο?ν σπ?τια που θα αντικαθιστο?σαν τι? παραγκουπ?λει? των αστικ?ν κ?ντρων. [22] Καταβλ?θηκαν επ?ση? προσπ?θειε? για την καταπολ?μηση τη? αποδ?σωση?, με τη φ?τευση εκατομμυρ?ων δ?νδρων. Μεγ?λη? κλ?μακα? ?ταν και η κατασκευ? ν?ων δρ?μων και 700 χιλιομ?τρων σιδηροδρομικ?? γραμμ?? για τη διευκ?λυνση τη? εξορ?ξεω? και μεταφορ?? μαγγαν?ου , χωρ?? την παραμικρ? τεχνικ? ? οικονομικ? βο?θεια απ? το εξωτερικ?. [24] Αυτ? τα προγρ?μματα ?ταν μ?α προσπ?θεια να αποδειχθε? ?τι οι αφρικανικ?? χ?ρε? μπορο?σαν να ευημερ?σουν χωρ?? ξ?νη βο?θεια. [26] Ο Σανκαρ? προσπ?θησε να καταπολεμ?σει και τον αναλφαβητισμ? στη χ?ρα του, που ?ταν περ?που 90%. Μετ? απ? αρχικ?? επιτυχ?ε? ωστ?σο, ?ρθε αντιμ?τωπο? με μεγ?λη? κλ?μακα? απεργ?ε? των δασκ?λων, και η απροθυμ?α του να διαπραγματευθε? μαζ? του? οδ?γησε στην απ?λυση 2.500 δασκ?λων το 1987 και την αντικατ?στασ? του? απ? του? ≪Επαναστατικο?? Δασκ?λου?≫: οποιοσδ?ποτε με οποιοδ?ποτε πτυχ?ο πανεπιστημ?ου προσκλ?θηκε να διδ?ξει εθελοντικ? με μ?λι? 10 ημ?ρε? σεμιν?ριο. Τα αποτελ?σματα υπ?ρξαν καταστροφικ?. [24]

Τα Λα?κ? Επαναστατικ? Δικαστ?ρια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Σανκαρ? ?δρυσε ?να σ?στημα δικαστηρ?ων γνωστ?ν ω? ≪Λα?κ? Επαναστατικ? Δικαστ?ρια≫ (ΛΕΔ), αρχικ?? για να δικ?σουν αξιωματο?χου? του προηγο?μενου καθεστ?το? ≪με ?μεσο τρ?πο≫ και τη δυνατ?τητα συμμετοχ?? ? παρακολουθ?σεω? των δικ?ν απ? τον μ?σο Μπουρκιναμπ? (πολ?τη τη? Μπουρκ?να Φ?σο). [24] Οι κατηγορο?μενοι σε αυτ? δικ?ζονταν με κατηγορ?ε? για διαφθορ?, φοροδιαφυγ? ? για ≪αντεπαναστατικ? δραστηρι?τητα≫. Οι ποιν?? για του? πρ?ην αξιωματο?χου? ωστ?σο ?ταν ελαφρ?? και συχν? με αναστολ?. Η διαδικασ?α στι? δ?κε? των ΛΕΔ, ιδ?ω? η νομικ? προστασ?α των κατηγορουμ?νων, δεν ακολουθο?σε τα διεθν? πρ?τυπα: Οι κατηγορο?μενοι ?πρεπε να αποδε?ξουν την αθω?τητ? του? και δεν του? επιτρεπ?ταν η εκπροσ?πηση απ? νομικ? σ?μβουλο. [27] Τα ΛΕΔ ?γιναν στην αρχ? δεκτ? με ενθουσιασμ? απ? τον λα?, αλλ? με την π?ροδο των ετων ?γιναν διεφθαρμ?να και καταπιεστικ?. Εργαζ?μενοι δικ?ζονταν ω? ≪τεμπ?ληδε? εργ?τε?≫ και καταδικ?ζονταν σε ?μισθη εργασ?α ? απολ?ονταν. Κ?ποιοι ?στηναν τα δικ? του? δικαστ?ρια για να ξεκαθαρ?σουν προσωπικ?? διαφορ?? και να ταπειν?σουν του? εχθρο?? του? [24] .

Οι Επιτροπ?? για την Υπερ?σπιση τη? Επαν?σταση? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οι ≪Επιτροπ?? για την Υπερ?σπιση τη? Επαν?σταση?≫ ( Comites de Defense de la Revolution , CDR) συστ?θηκαν ω? μαζικ?? ?νοπλε? οργαν?σει?, ω? αντ?βαρο στην ισχ? του στρατο?, αλλ? και για την ≪προαγωγ? τη? πολιτικ?? και κοινωνικ?? επαν?σταση?≫. Η ιδ?α αντιγρ?φηκε απ? το καθεστ?? του Φιντ?λ Κ?στρο [28] . Οι CDR του Σανκαρ? ωστ?σο υπερ?βησαν τι? εξουσ?ε? του? και κατηγορ?θηκαν για ≪γκανγκστερικ? συμπεριφορ?≫. Οι ομ?δε? του? ανακατε?ονταν με την καθημεριν? ζω? των κατο?κων. Κ?ποιοι χρησιμοποιο?σαν τη δ?ναμ? του? για να ξεκαθαρ?σουν προσωπικ?? διαφορ?? ? για να τιμωρ?σουν εχθρο??. Ο ?διο? ο Σανκαρ? παραδ?χθηκε την αποτυχ?α του?. Η κοιν? γν?μη θεωρο?σε μ?νο υπε?θυνο τον ?διο για τη δρ?ση μεμονωμ?νων CDR. [24] Η αποτυχ?α των CDR και του προγρ?μματο? των ≪Επαναστατικ?ν Δασκ?λων≫, καθ?? και η ακαμψ?α του Σανκαρ? οδ?γησαν στην εξασθ?νηση τη? λα?κ?? υποστηρ?ξεω? για το καθεστ??. [24]

Δικαι?ματα των γυναικ?ν [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η επαν?σταση και η απελευθ?ρωση των γυναικ?ν π?νε μαζ?. Δε μιλ?με για τη γυναικε?α χειραφ?τηση σα μια πρ?ξη φιλανθρωπ?α? ? απ? μια περ?σσεια ανθρ?πινη? συμπ?νοια?. Ε?ναι μια βασικ? αναγκαι?τητα για το θρ?αμβο τη? επαν?σταση?.

?  Thomas Sankara [29]

Ο Σανκαρ? αναδε?χθηκε σε ?ναν απ? του? επιφαν?στερου? Αφρικανο?? φεμινιστ?? . Η βελτ?ωση τη? θ?σεω? των γυναικ?ν στην κοινων?α τη? χ?ρα? ?ταν ?να? απ? του? διακηρυγμ?νου? στ?χου? του. Η κυβ?ρνησ? του περιελ?μβανε μεγ?λο αριθμ? γυναικ?ν, κ?τι χωρ?? προηγο?μενο στη Δυτικ? Αφρικ?. Απαγ?ρευσε του? καταναγκαστικο?? γ?μου? και την πολυγαμ?α , δι?ρισε γυνα?κε? σε υψηλ?? κρατικ?? θ?σει? και ενεθ?ρρυνε τον γυναικε?ο πληθυσμ? να εργ?ζεται ?ξω απ? το σπ?τι και τι? μαθ?τριε? να μ?νουν στο σχολε?ο ακ?μα και αν ε?ναι ?γκυε?. [24] Ο Σανκαρ? προ?θησε επ?ση? την αντισ?λληψη και προ?τρεψε του? συζ?γου? να αγορ?σουν φαγητ? και να ετοιμ?σουν γε?ματα για να αποκτ?σουν την εμπειρ?α των συνθηκ?ν που αντιμετωπ?ζουν οι γυνα?κε?. Αναγν?ρισε τι? προκλ?σει? που αντιμετωπ?ζουν οι Αφρικαν?δε? σε ?ναν περ?φημο λ?γο του κατ? τη Διεθν? Ημ?ρα τη? Γυνα?κα?, στι? 8 Μαρτ?ου 1987 στην Ουαγκαντο?γκου. Μ?λησε σε χιλι?δε? γυνα?κε? και δ?λωσε ?τι η επαν?σταση ≪εγκαθ?δρυε ν?ε? κοινωνικ?? σχ?σει?≫ που θα αναστ?τωναν ≪τι? σχ?σει? εξουσ?α? αν?μεσα στου? ?ντρε? και στι? γυνα?κε?, υποχρε?νοντα? το κ?θε φ?λο να ξανασκεφτε? τη φ?ση αμφ?τερων. Αυτ? το καθ?κον ε?ναι απ?στευτα δ?σκολο, αλλ? απαρα?τητο.≫ [30] Υπ?ρξε επιπλ?ον ο πρ?το? Αφρικαν?? ηγ?τη? που στρατολ?γησε ενεργ? γυνα?κε? στι? ?νοπλε? δυν?μει?. [24]

Ο Β? Π?λεμο? τη? Λωρ?δα? του Αγκασ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 1985 η Μπουρκ?να Φ?σο διεν?ργησε γενικ? απογραφ? πληθυσμο?. Κατ? τη δι?ρκει? τη?, απογραφε?? επισκ?φθηκαν κατ? λ?θο? στρατ?πεδα των Φουλ? στο Μ?λι [31] Τ?τε η κυβ?ρνηση του Μ?λι ισχυρ?σθηκε ?τι η πρ?ξη αυτ? συνιστο?σε παραβ?αση τη? κυριαρχ?α? τη? στη Λωρ?δα του Αγκασ? (Agacher). Το Μ?λι ζ?τησε απ? Αφρικανο?? ηγ?τε? να ασκ?σουν π?εση στον Σανκαρ? [31] και τελικ? οι εντ?σει? ξ?σπασαν αν?μερα τα Χριστο?γεννα του 1985 σε ?ναν π?λεμο που κρ?τησε 5 ημ?ρε? και στο?χισε τη ζω? σε περ?που 100 ανθρ?που? (οι περισσ?τεροι ?ταν πολ?τε? που σκοτ?θηκαν απ? β?μβα που εξαπ?λυσε στην αγορ? του Ouahigouya ?να μαλιαν? αεροπλ?νο). Η σ?γκρουση ε?ναι γνωστ? στη Μπουρκ?να Φ?σο ω? ≪ο Π?λεμο? των Χριστουγ?ννων≫.

Ανθρ?πινα δικαι?ματα και παραβι?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το καθεστ?? του Σανκαρ? επικρ?θηκε απ? τη Διεθν? Αμνηστ?α και ?λλου? διεθνε?? ανθρωπιστικο?? οργανισμο?? για παραβι?σει? των ανθρ?πινων δικαιωμ?των, ?πω? εκτελ?σει? χωρ?? δ?κη, αυθα?ρετε? κρατ?σει? και βασανισμ? πολιτικ?ν αντιπ?λων. [32] Ο βρετανικ?? αναπτυξιακ?? οργανισμ?? Oxfam κατ?γραψε τη σ?λληψη και τον βασανισμ? ηγετ?ν συνδικαλιστικ?ν εν?σεων το 1987. [33] Το 1984 επτ? ?τομα συνδε?μενα με το προηγο?μενο καθεστ?? κατηγορ?θηκαν για προδοσ?α και εκτελ?σθηκαν μετ? απ? συνοπτικ? δ?κη. Σ?μφωνα με του? Κρ?στιαν Μ?ρισον και Ζαν-Πωλ Αζ?μ του ΟΟΣΑ , το ≪κλ?μα τη? επε?γουσα? και δραστικ?? εν?ργεια?, υπ? το οπο?ο πολλ?? ποιν?? επιβλ?θηκαν και εκτελ?σθηκαν αμ?σω? σε εκε?νου? που ε?χαν την ατυχ?α να βρεθο?ν ?νοχοι για μη επαναστατικ? συμπεριφορ?, ?φερε κ?ποιε? με αυτ? που συν?βησαν κατ? τι? χειρ?τερε? ημ?ρε? τη? Γαλλικ?? Επαναστ?σεω?, κατ? την περ?οδο τη? Τρομοκρατ?α?. Παρ? το ?τι λ?γοι ?νθρωποι σκοτ?θηκαν, η β?α ?ταν εκτεταμ?νη.≫ [34]

Προσωπικ? εικ?να και δημοφιλ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο θυρε?? τη? Μπουρκ?να Φ?σο απ? το 1984 ω? το 1987, με ?να ντ?πιο δρεπ?νι (mattock) κι ?να ≪Καλ?σνικοφ≫ διασταυρωμ?να, και με τη φρ?ση ≪La Patrie ou la Mort, nous vaincrons≫ (= ≪Η πατρ?δα ? ο θ?νατο?, θα νικ?σουμε≫).

Εκτ?? απ? τη χαρισματικ? του προσωπικ?τητα, ο Σανκαρ? ε?χε μ?α σειρ? πρωτ?τυπων πρωτοβουλι?ν που συνεισ?φεραν στη δημοφιλ?α του και κ?ποιε? τρ?βηξαν την προσοχ? και διεθν?ν ΜΜΕ:

Αλληλεγγ?η [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Πο?λησε τον κυβερνητικ? στ?λο πολυτελ?ν αυτοκιν?των και κατ?στησε το Renault 5 (το φθην?τερο αυτοκ?νητο που επωλε?το στη χ?ρα εκε?νη την εποχ?) το επ?σημο υπηρεσιακ? αυτοκ?νητο των υπουργ?ν.
  • Με?ωσε του? μισθο?? των αν?τερων κρατικ?ν αξιωματο?χων, μαζ? και τον δικ? του, και απαγ?ρευσε τη χρ?ση κυβερνητικ?ν οδηγ?ν και αεροπορικ?ν εισιτηρ?ων 1η? θ?σεω?.
  • Αναδι?νειμε τη γη των φεουδαρχ?ν φυλ?ρχων στου? αγρ?τε?.
  • Αντιτ?θηκε στην ξ?νη βο?θεια, λ?γοντα? ?τι ≪αυτ?? που σε τα?ζει, σε ελ?γχει≫.
  • Μ?λησε σε φ?ρα ?πω? στον Οργανισμ? Αφρικανικ?? Εν?τητα? εν?ντια σε αυτ? που περι?γραφε ω? ≪νεοαποικιακ? διε?σδυση στην Αφρικ? δια του δυτικο? εμπορ?ου και χρηματοδοτ?σεων≫.
  • Κ?λεσε για ?να ενωμ?νο μ?τωπο των αφρικανικ?ν χωρ?ν να αποκηρ?ξουν το χρ?ο? του? προ? ξ?νου?. Υποστ?ριξε ?τι οι φτωχο? και τα θ?ματα εκμεταλλε?σεω? δεν ε?χαν υποχρ?ωση να αποπληρ?σουν χρ?ματα στου? πλο?σιου? και εκμεταλλευτ??.
≪Ο Τομ? ?ξερε π?? να δε?χνει στον λα? του ?τι μπορο?σαν να γ?νουν αξιοπρεπε?? και υπερ?φανοι με τη δ?ναμη τη? θ?ληση?, το θ?ρρο?, την τιμι?τητα και την εργασ?α. Αυτ? που μ?νει π?νω απ? ?λα απ? τον σ?ζυγ? μου ε?ναι η ακεραι?τητ? του.≫

? Μαρι?μ Σανκαρ?, χ?ρα του Τομ? [12]

  • Στην πρωτε?ουσα Ουαγκαντο?γκου ο Σανκαρ? μετ?τρεψε το κατ?στημα προμηθει?ν του στρατο? σε ?να κρατικ? σο?περ-μ?ρκετ ανοικτ? σε ?λου? (?ταν το πρ?το σο?περ-μ?ρκετ στη χ?ρα). [12]
  • Υποχρ?ωνε του? αν?τερου? κρατικο?? αξιωματο?χου? να δωρ?ζουν μισθ? εν?? μην?? σε δημ?σια προγρ?μματα. [12]
  • Αρνε?το να χρησιμοποιε? κλιματιστικ? στο γραφε?ο του με αιτιολογ?α ?τι μια τ?τοια πολυτ?λεια δεν ?ταν διαθ?σιμη παρ? σε ελ?χιστου? κατο?κου? τη? χ?ρα?. [35]
  • Ω? πρ?εδρο?, ?χι μ?νο με?ωσε τον μισθ? του σε 450 δολ?ρια τον μ?να, αλλ? και περι?ρισε τα υπ?ρχοντ? του σε ?να αυτοκ?νητο, 4 ποδ?λατα, τρει? κιθ?ρε?, ?να ψυγε?ο και ?ναν καταψ?κτη. [35]

Το ≪?φο? και το ?θο?≫ [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Ο Σανκαρ? απαιτο?σε οι δημ?σιοι υπ?λληλοι να φορο?ν ?ναν παραδοσιακ? χιτ?να υφασμ?νο απ? ντ?πιο βαμβ?κι και ραμμ?νο απ? ντ?πιου? τεχν?τε?.
  • Ε?χε γ?νει γνωστ?? για το ?τι ?κανε τζ?γκινγκ χωρ?? συνοδε?α στου? δρ?μου? τη? πρωτε?ουσα? με αθλητικ? φ?ρμα. [12]
  • Ερωτηθε?? γιατ? δεν επιθυμο?σε να κρεμ?σουν τη φωτογραφ?α του σε δημ?σιου? χ?ρου?, ?πω? ?καναν οι περισσ?τεροι ?λλοι Αφρικανο? ηγ?τε?, ο Σανκαρ? αποκρ?θηκε: ≪Υπ?ρχουν 7 εκατομμ?ρια Τομ? Σανκαρ?.≫ [35]

≪Τσε Γκεβ?ρα τη? Αφρικ??≫ [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Τσε Γκεβ?ρα μ?? δ?δαξε πω? θα μπορο?σαμε να τολμ?σουμε να ?χουμε εμπιστοσ?νη στου? εαυτο?? μα?, εμπιστοσ?νη στι? ικαν?τητ?? μα?. Ενστ?λαξε μ?σα μα? την πεπο?θηση ?τι ο αγ?να? ε?ναι ο μοναδικ?? μα? π?ρο?. Εκε?νο? ?ταν ?να? πολ?τη? του ελε?θερου κ?σμου που μαζ? ε?μαστε στη διαδικασ?α του χτισ?ματ?? του. Αυτ?? ε?ναι ο λ?γο? που λ?με πω? ο Τσε ε?ναι επ?ση? Αφρικαν?? και Μπουρκιναμπ? .

?  Τομ? Σανκαρ? [29]
≪Πιονι?ροι τη? επαν?σταση?≫ φορο?ν μπερ?δε? με ?στρο ?πω? ο Γκεβ?ρα

Ο Σανκαρ? αναφ?ρεται συχν? ω? ≪ο Τσε Γκεβ?ρα τη? Αφρικ??≫ [12] . Για να τιμ?σει την 20? επ?τειο απ? την εκτ?λεσ? του, στι? 9 Οκτωβρ?ου 1967, ο Σανακαρ? ?δωσε ομιλ?α μ?α εβδομ?δα πριν δολοφονηθε? ο ?διο?, στι? 15 Οκτωβρ?ου 1987. [36]

Δολοφον?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? 15 Οκτωβρ?ου 1987 ο Σανκαρ? δολοφον?θηκε απ? μ?α ?νοπλη ομ?δα, μαζ? με 12 ?λλου? αξιωματο?χου?, σε ?να πραξικ?πημα που ε?χε οργαν?σει ο πρ?ην συν?δελφ?? του Μπλεζ Κομπαορ? . Ω? ?να? απ? του? λ?γου? για το πραξικ?πημα, ?πω? ανακοιν?θηκε απ? του? πραξικοπηματ?ε?, ?ταν η επιδε?νωση στι? σχ?σει? με τι? γειτονικ?? χ?ρε?: ο Κομπαορ? δηλωσε ?τι ο Σανκαρ? ?θετε σε κ?νδυνο τι? σχ?σει? με την πρ?ην αποικιακ? δ?ναμη Γαλλ?α και τη γειτονικ? Ακτ? Ελεφαντοστο? . [12] Ο Πριν? Τζ?νσον (Prince Johnson), πρ?ην Λιβεριαν?? πολ?μαρχο?, ε?πε στην Επιτροπ? Αλ?θεια? και Συμφιλι?σεω? τη? Λιβερ?α? ?τι το πραξικ?πημα ε?χε οργανωθε? απ? τον Τσαρλ? Τ?ιλορ . [37] Μετ? απ? το πραξικ?πημα, παρ? το ?τι ?ταν γνωστ? ?τι ο Σανκαρ? ε?χε π?σει νεκρ??, ορισμ?νε? CDR προ?βαλαν ?νοπλη αντ?σταση στον στρατ? για πολλ?? ημ?ρε?.

Το σ?μα του νεκρο? Σανκαρ? διαμελ?σθηκε και θ?φτηκε εσπευσμ?να σε ?ναν αν?νυμο τ?φο, εν? η χ?ρα του Μαρι?μ και δ?ο παιδι? του? εγκατ?λειψαν τη χ?ρα [38] . Ο Κομπαορ? αμ?σω? αν?στρεψε τι? εθνικοποι?σει? και σχεδ?ν ?λε? τι? πολιτικ?? του Σανκαρ?: Επ?στρεψε τη χ?ρα στο Διεθν?? Νομισματικ? Ταμε?ο και στην Παγκ?σμια Τρ?πεζα για να φ?ρει στη χ?ρα ≪του? π?ρου? που χρειαζ?ταν απελπισμ?να≫ για να ανορθ?σει την ≪ερειπωμ?νη οικονομ?α≫ τη? [39] , και τελικ?? περιφρ?νησε ?λη σχεδ?ν την κληρονομι? του Σανκαρ?. Η δικτατορ?α του Κομπαορ? παρ?μεινε στην εξουσ?α επ? 27 χρ?νια, μ?χρι που ανατρ?πηκε απ? λα?κ? εξ?γερση το 2014 .

Εκταφ? και μν?μη [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η εκταφ? των οστ?ν του Σανκαρ? ?ρχισε την Ημ?ρα Ελευθερ?α? τη? Αφρικ?? , στι? 25 Μα?ου 2015. Τα οστ? ταυτοποι?θηκαν με εξετ?σει? απ? την οικογ?νει? του. [40] Τον Οκτ?βριο του 2015, ?να? απ? του? δικηγ?ρου? τη? χ?ρα? του αν?φερε ?τι η αυτοψ?α ε?χε αποκαλ?ψει ?τι το σ?μα του Σανκαρ? ε?χε δεχθε? περισσ?τερε? απ? 12 σφα?ρε? κατ? τη δολοφον?α του [41] .

Η επ?τειο? των 20 ετ?ν απ? τη δολοφον?α του Σανκαρ?, στι? 15 Οκτωβρ?ου 2007, τιμ?θηκε με τελετ?? που ?λαβαν χ?ρα στην πατρ?δα του, στο Μ?λι , στη Σενεγ?λη , στη Δημοκρατ?α του Ν?γηρα , στην Τανζαν?α , στο Μπουρο?ντι , στη Γαλλ?α, στον Καναδ? και στι? ΗΠΑ. [35]

Εργογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Thomas Sankara Speaks: The Burkina Faso Revolution, 1983?87 Pathfinder Press, 1988, ISBN 0-87348-527-0
  • We Are the Heirs of the World's Revolutions: Speeches from the Burkina Faso Revolution 1983?87 , Pathfinder Press, 2007, ISBN 0-87348-989-6
  • Women's Liberation and the African Freedom Struggle , Pathfinder Press, 1990, ISBN 0-87348-585-8


Βιβλιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Βιβλ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Διαδικτυακ? ?ρθρα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

DVD [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Thomas Sankara: The Upright Man , 2009, σκηνοθεσ?α Robin Shuffield, (52 λεπτ?), CreateSpace, ASIN: B002OEBRKC [42]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνικ? Βιβλιοθ?κη τη? Γαλλ?α? : ( Γαλλικ? ) καθιερωμ?νοι ?ροι τη? Εθνικ?? Βιβλιοθ?κη? τη? Γαλλ?α? . data .bnf .fr /ark: /12148 /cb120567047 . Ανακτ?θηκε στι? 10  Οκτωβρ?ου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 Encyclopædia Britannica ( Αγγλικ? ) biography/Thomas-Sankara . Ανακτ?θηκε στι? 9  Οκτωβρ?ου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 ( Αγγλικ? ) Discogs . 4987745 . Ανακτ?θηκε στι? 9  Οκτωβρ?ου 2017.
  4. Εθνικ? Βιβλιοθ?κη τη? Γερμαν?α? : ( Γερμανικ? ) Gemeinsame Normdatei . Ανακτ?θηκε στι? 31  Δεκεμβρ?ου 2014.
  5. Εθνικ? Βιβλιοθ?κη τη? Γαλλ?α? : ( Γαλλικ? ) καθιερωμ?νοι ?ροι τη? Εθνικ?? Βιβλιοθ?κη? τη? Γαλλ?α? . data .bnf .fr /ark: /12148 /cb120567047 . Ανακτ?θηκε στι? 10  Οκτωβρ?ου 2015.
  6. Τσεχικ? Εθνικ? Β?ση Δεδομ?νων Καθιερωμ?νων ?ρων . jo2015875413 . Ανακτ?θηκε στι? 1  Μαρτ?ου 2022.
  7. Εθνικ? Βιβλιοθ?κη τη? Γερμαν?α? : ( Γερμανικ? ) Gemeinsame Normdatei . Ανακτ?θηκε στι? 24  Ιουν?ου 2015.
  8. Τσεχικ? Εθνικ? Β?ση Δεδομ?νων Καθιερωμ?νων ?ρων . jo2015875413 . Ανακτ?θηκε στι? 16  Δεκεμβρ?ου 2022.
  9. elpais .com /elpais /2016 /11 /23 /africa _no _es _un _pais /1479858594 _291277 .html .
  10. www .arcgis .com /apps /MapTour /index .html?appid=2aef2dacfb15408ebdc99907a619c2ab .
  11. ( Αγγλικ? , Ισπανικ? ) Latin American Network Information Center . lanic .utexas .edu /project /granma /1984 .html .
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 Burkina Faso Salutes "Africa's Che" Thomas Sankara του Mathieu Bonkoungou, Reuters , 17-10-2007
  13. Thomas Sankara Speaks: the Burkina Faso Revolution: 1983?87 , επιμ. Michel Prairie, Pathfinder, 2007, σελ. 11
  14. Thomas Sankara, Africa's Che Guevara Αρχειοθετ?θηκε 2012-07-02 at Archive.is του Radio Netherlands Worldwide , 15-10-2007
  15. Africa's Che Guevara απ? το Sarah in Burkina Faso
  16. [1] Αρχειοθετ?θηκε 2007-09-27 στο Wayback Machine . [2] Αρχειοθετ?θηκε 2007-08-17 στο Wayback Machine .
  17. Thomas Sankara Speaks: the Burkina Faso Revolution: 1983?87 , επιμ. Michel Prairie, Pathfinder, 2007, σσ. 20?21
  18. The True Visionary Thomas Sankara Αρχειοθετ?θηκε 2010-06-12 στο Wayback Machine . by Antonio de Figueiredo, February 27, 2008
  19. We are Heirs of the World's Revolutions: Speeches from the Burkina Faso Revolution: 1983?87 , του Thomas Sankara, Pathfinder, 2007, ISBN 0-87348-989-6
  20. Thomas Sankara Speaks: the Burkina Faso Revolution: 1983?87 , by Thomas Sankara, edited by Michel Prairie; Pathfinder, 2007, pg 11
  21. ≪Burkina Faso: Upright once again≫ . Communist Party of Great Britain (Marxist-Leninist) . 29 Οκτωβρ?ου 2014 . Ανακτ?θηκε στι? 17 Φεβρουαρ?ου 2016 .  
  22. 22,0 22,1 African Agenda - A new perspective on Africa. "Africa`s Che Guevara and Burkina Faso." 24-10-2013
  23. Harsch, Ernest (2011-12-08). ≪Sankara, Thomas≫ . African American Studies Center (Oxford University Press). ISBN 978-0-19-530173-1 . http://dx.doi.org/10.1093/acref/9780195301731.013.49885 .  
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 24,6 24,7 24,8 Thomas Sankara: The Upright Man by California Newsreel
  25. Toyin Falola & Matthew M. Heaton: HIV/AIDS, illness, and African well-being , University of Rochester Press, 2007, ISBN 1-58046-240-5 , σελ. 290
  26. Stefan Christoff: "Echoes of Revolution: Burkina Faso's Thomas Sankara." 13-1-2008 Web. < http://www.dominionpaper.ca/articles/1599 Αρχειοθετ?θηκε 2017-09-28 στο Wayback Machine .>.
  27. United States Department of State. "Country Report on Human Rights Practices for 1986." February 1987Web. < http://www.ecoi.net/local_link/239057/348288_en.html >.
  28. Baggins, Brian. ≪Establishing Revolutionary Vigilance in Cuba≫ . marxists.org .  
  29. 29,0 29,1 We are Heirs of the World’s Revolutions: Lessons from Thomas Sankara Αρχειοθετ?θηκε 2014-02-27 στο Wayback Machine . του Akinyemi Adeseye, 15 Μα?ου 2010
  30. Ama Biney: ≪Revisiting Thomas Sankara, 26 years later≫, 2013-10-24. http://www.pambazuka.net/en/category/features/89359 Αρχειοθετ?θηκε 2015-02-02 στο Wayback Machine .
  31. 31,0 31,1 Bryant, Terry (2007): History's Greatest War . Global Media.
  32. Amnesty International: Burkina Faso: Political Imprisonment and the Use of Torture from 1983 to 1988 (εκδ. Amnesty International, Λονδ?νο 1988).
  33. R. Sharp: Burkina Faso: New Life for the Sahel? A Report for Oxfam Oxfam, Οξφ?ρδη 1987, σελ. 13
  34. C. Morrisson & J.-P. Azam: Conflict and Growth in Africa , τ?μ. I: The Sahel , OECD, Παρ?σι 1999, σελ. 70.
  35. 35,0 35,1 35,2 35,3 Commemorating Thomas Sankara by Farid Omar, Group for Research and Initiative for the Liberation of Africa (GRILA), November 28, 2007
  36. Sankara 20 years Later: A Tribute to Integrity Αρχειοθετ?θηκε 2012-03-08 στο Wayback Machine . του Demba Moussa Dembele, Pambazuka News , 15 Οκτωβρ?ου 2008
  37. ≪US freed Taylor to overthrow Doe, Liberia's TRC hears≫ . The M&G Online . Ανακτ?θηκε στι? 15 Οκτωβρ?ου 2014 .  
  38. ≪Sankara v. Burkina Faso≫ . Canadian Council on International Law. Μ?ρτιο? 2007. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 30 Σεπτεμβρ?ου 2007.  
  39. Katrina Mason· James Knight (2011). Burkina Faso, 2nd . The Globe Pequot Press Inc. σελ.  31 . ISBN   9781841623528 .  
  40. ≪Thomas Sankara remains: Burkina Faso begins exhumation≫ . BBC News (στα Αγγλικ?). 25 Μα?ου 2015 . Ανακτ?θηκε στι? 31 Μα?ου 2016 .  
  41. Iaccino, Ludovica (14 Οκτωβρ?ου 2015). ≪Thomas Sankara: Body of Africa's Che Guevara riddled with bullets, autopsy reveals three decades after death≫ . International Business Times UK . Ανακτ?θηκε στι? 31 Μα?ου 2016 .  
  42. DVD Review of Thomas Sankara: The Upright Man Αρχειοθετ?θηκε 2011-02-03 στο Wayback Machine . directed by Robin Shuffield