Τζοβ?νι Μπατ?στα Πιραν?ζι
Γενικ?? πληροφορ?ε?
?νομα στη μητρικ? γλ?σσα	Giovanni Battista Piranesi (Ιταλικ?)
Γ?ννηση	4  Οκτωβρ?ου 1720 [1] [2] [3] Μολι?νο Βεν?το [4]
Θ?νατο?	9  Νοεμβρ?ου 1778 [1] [2] [3] Ρ?μη [5]
Τ?πο? ταφ??	Ρ?μη
Χ?ρα πολιτογρ?φηση?	Παπικ? Κρ?τη
Εκπα?δευση και γλ?σσε?
Ομιλο?μενε? γλ?σσε?	Ιταλικ? [6] [7] Ν?α βενετικ? γλ?σσα
Πληροφορ?ε? ασχολ?α?
Ιδι?τητα	ζωγρ?φο? [3] ιστορικ?? τη? τ?χνη? αρχαιολ?γο? αρχιτ?κτονα? [8] [9] [3] οξυγρ?φο? [9] καλλιτ?χνη? γραφικ?ν τεχν?ν [3] χαρ?κτη? [3] εικαστικ?? καλλιτ?χνη? [10]
Περ?οδο? ακμ??	1740 [11] - 1778 [11]
Οικογ?νεια
Τ?κνα	Φραντσ?σκο Πιραν?ζι Λ?ουρα Πιραν?ζι Pietro Piranesi [12]
Αξι?ματα και βραβε?σει?
Βραβε?σει?	Τ?γμα του Χρυσο? Σπιρουνιο? Μ?λο? τη? Εταιρε?α? Αρχαιοτ?των (1757) [13]
Σχετικ? πολυμ?σα
δεδομ?να

Ο Τζοβ?νι Μπατ?στα Πιραν?ζι ( ιταλικ? : Giovanni Battista Piranesi, επ?ση? και Giambattista / Τζιαμπατ?στα, 4 Οκτωβρ?ου 1720 ? 9 Νοεμβρ?ου 1778) ?ταν Ιταλ?? χαρ?κτη? και αρχιτ?κτονα? , δι?σημο? για τι? χαλκογραφ?ε? που παρ?γαγε με απεικον?σει? των μνημε?ων και κτηρ?ων τη? π?λη? τη? Ρ?μη? ( Vedute di Roma ), καθ?? και για τα ατμοσφαιρικ? σχ?δια των πελ?ριων υπογε?ων φυλακ?ν του ( Le Carceri d'Invenzione ). ^{[14] [15] [16]}

Βιογραφικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Γενν?θηκε στο Μολι?νο Β?νετο , κοντ? στο Τρεβ?ζο , το οπο?ο τ?τε ?ταν μ?ρο? τη? Γαληνοτ?τη? Δημοκρατ?α? τη? Βενετ?α? . Ο πατ?ρα? του ?ταν λιθοξ?ο? , και ο αδερφ?? του ο ?ντζελο ?ταν αυτ?? που εισ?γαγε τον Τζοβ?νι στα λατινικ? και του? πολιτισμο?? τη? αρχαι?τητα?. ^{[17] [14]} Αργ?τερα ο Πιραν?ζι μαθ?τευσε υπ? τον θε?ο του, Ματ?ο Λουκ?ζι, ο οπο?ο? ?ταν καταξιωμ?νο? αρχιτ?κτονα? στον κρατικ? οργανισμ? για τι? μηχανικ?? μελ?τε? και αποκατ?σταση ιστορικ?ν κτηρ?ων. ^{[18] [19] [20]}

Απ? το 1740 ξεκ?νησε να εργ?ζεται ω? σχεδιαστ?? στη Ρ?μη για τον Μ?ρκο Φοσκαρ?νι ( Marco Foscarini ), παπικ? πρ?σβη στη Βενετ?α. Κατ? την περ?οδο αυτ? ο Πιραν?ζι δι?μενε στο Παλ?τσο Βεν?τσια ( Palazzo Venezia ) και σπο?δασε υπ? τον χαρ?κτη Τζουζ?πε Β?ζι ( Giuseppe Vasi ), απ? τον οπο?ο διδ?χτηκε την τ?χνη τη? χαλκογραφ?α? και τη? χαρακτικ??. ^[20]

Μετ? τι? σπουδ?? του με τον Β?ζι, ο Πιραν?ζι συνεργ?στηκε με του? μαθητ?? τη? Γαλλικ?? Ακαδημ?α? τη? Ρ?μη? ?που δημιο?ργησε μια σειρ? απ? αξιοθ?ατα και ?ψει? ( vedute ) τη? π?λη?. Το πρ?το του ?ργο ?ταν το Prima parte di Architettura e Prospettive (1743), και κατ?πιν ακολο?θησε το 1745 το Varie Vedute di Roma Antica e Moderna .

Απ? το 1743 ?ω? το 1747 ε?χε ω? ?δρα κυρ?ω? τη Βενετ?α, ?που επισκεπτ?ταν συχν? τον Τζανμπαττ?στα Τι?πολο , δι?σημο ζωγρ?φο τη? π?λη? ο οπο?ο? εισ?γαγε καινοτομ?ε? και στην τ?χνη τη? χαρακτικ?? . Κατ?πιν επ?στρεψε στη Ρ?μη, και ?νοιξε το δικ? του εργαστ?ριο στην οδ? Β?α ντελ Κ?ρσο ( Via del Corso ). Το 1748?1774 δημιο?ργησε ?να μεγ?λο αριθμ? παραστ?σεων με ?ψει? τη? Ρ?μη?, οι οπο?ε? γν?ρισαν σημαντικ? επιτυχ?α και τον ?καναν δι?σημο. Παρ?λληλα, αφιερ?θηκε στην αρχαιομετρ?α πολλ?ν μνημε?ων, και μετ?πειτα εξ?δωσε το Le Antichita Romane de' tempo della prima Repubblica e dei primi imperatori ( Ρωμα?κ?? αρχαι?τητε? τη? εποχ?? τη? πρ?τη? δημοκρατ?α? και των πρ?των αυτοκρατ?ρων ). Το 1761 ?γινε μ?λο? τη? Ακαδημ?α? του Αγ?ου Λουκ? ( Accademia di San Luca ) και ?νοιξε το δικ? του εκτυπωτ?ριο. Το 1762, εκτ?πωσε τη χαρακτικ? συλλογ? Campo Marzio dell'antica Roma .

Το επ?μενο ?το? του ανατ?θηκε απ? τον Π?πα Κλ?μη ΙΓ´ η ανακα?νιση τμ?ματο? τη? εκκλησ?α? του Αγ?ου Ιω?ννη του Λατερανο? , αλλ? το ?ργο δεν υλοποι?θηκε τελικ?. Το 1764, ?να? απ? του? ανιψιο?? του Π?πα, ο καρδιν?λιο? Ρετζ?νικο, τον δι?ρισε ω? επικεφαλ?? τη? ανακα?νιση? τη? εκκλησ?α? Σ?ντα Μαρ?α ντελ Πριορ?το στον Αβεντ?νο λ?φο τη? Ρ?μη?. Αυτ? ?ταν η μοναδικ? φορ? κατ? την οπο?α ο Πιραν?ζι εργ?στηκε ω? αρχιτ?κτονα?.

Το 1767, του απονεμ?θηκε ο τ?τλο? του Ιππ?τη του Χρυσο? Σπιρουνιο? , και ?τσι πλ?ον υπ?γραφε ω? Καβαλι?ρε Πιραν?ζι ( Cav.[aliere] Piranesi ). Το 1769 δημοσ?ευσε τη σειρ? χαλκογραφι?ν σχετικ? με τι? πρωτοποριακ?? παραστ?σει? των φυλακ?ν δικ?? του επιν?ηση?. καθ?? και κ?ποια σχ?δια σειρ?? επ?πλων. ^[21] Το 1776 δημιο?ργησε το πλ?ον δι?σημο ανακαινιστικ?? φ?ση? ?ργο του γνωστ? ω? Κρατ?ρα? του Πιραν?ζι , και το 1777?78 εξ?δωσε το Avanzi degli Edifici di Pesto - ερε?πια των κτηρ?ων του Π?στο ( Ποσειδων?α / Π?στουμ) -.

Π?θανε στη Ρ?μη το 1778 μετ? απ? μακρ?χρονη ασθ?νεια, και θ?φτηκε στην εκκλησ?α Σ?ντα Μαρ?α ντελ Πριορ?το, την οπο?α το 1764 ε?χε ανακαιν?σει. Το σχ?διο του τ?φου του επιμελ?θηκε απ? τον γλ?πτη Τζουζ?πε Ανγκελ?νι .

Οι ?ψει? ( Vedute ) [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Πιραν?ζι ?ταν γν?ριμο? με τα χαρακτηριστικ? των αρχα?ων κτηρ?ων, αλλ? και με τι? πολιτισμικ?? πτυχ?? του καθεν?? απ? αυτ?. ?να απ? τα κ?ρια χαρακτηριστικ? των αποτυπ?σεων του Πιραν?ζι, ε?ναι πω? στην απεικ?νιση των κτηρ?ων πρ?σθετε και τα δικ? του επιπλ?ον χαρακτηριστικ? για τη μεγιστοπο?ηση του αισθητικο? αποτελ?σματο? και τη? ατμοσφαιρικ?τητα?. ?ργα τα οπο?α του ?σκησαν επιρρο? ω? προ? την τ?ση αυτ?, ?ταν αυτ? του Μ?ρκο Ρ?τσι ( Marco Ricci ) και του Τζοβ?νι Π?ολο Παν?νι ( Giovanini Paolo Pannini ). ^[22]

Τα αρχα?α κτ?ρια τη? Ρ?μη? προκαλο?σαν ενθουσιασμ? στον Πιραν?ζι. Κατ? την πιστ? αναπαρ?σταση των μνημε?ων, ?ταν σε θ?ση να αναδημιουργε? τα σημε?α των μνημε?ων τα οπο?α ε?χαν καταστραφε? απ? τον χρ?νο, καθ?? και να προσθ?τει περιφερειακ? αντικε?μενα τη? περι?δου, ?πω? αρχα?α αγγε?α και βωμο?? τα οπο?α δεν υπ?ρχαν στην πραγματικ?τητα.

Ο γιο? του Πιραν?ζι, ο Φραντσ?σκο , συν?λεξε και διατ?ρησε τι? χαρ?ξει? του πατ?ρα του, και συνολικ? 29 λευκ?ματα με περ?που 2000 ?ργα εκδ?θηκαν στο Παρ?σι την περ?οδο 1835?1837.

Δε?γμα απεικον?σεων [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• 
  Η Αψ?δα του Γαλλιηνο?
• 
  ?ψη του Κολοσσα?οου , 1757
• 
  Η πυραμ?δα του Κ?στιου
• 
  Το κ?στρο Πρετ?ριο στη Β?λα Αντρι?να στο Τ?βολι
• 
  Ο να?? τη? Σ?βυλλα? στο Τ?βολι
• 
  Η Αππ?α οδ??
• 
  Κ?στρο Σαντ'?ντζελο
• 
  Η πλατε?α του Αγ?ου Π?τρου στο Βατικαν?
• 
  Εσωτερικ? τη? βασιλικ?? του Αγ?ου Π?τρου
• 
  Εσωτερικ? τη? Σ?ντα Μαρ?α Ματζι?ρε
• 
  Η Β?λα ντ'?στε στο Τ?βολι
• 
  Ο δρ?μο? Φελ?τσε στο παλ?τι Τομ?τι
• 
  Η Αππ?α οδ??

Οι φυλακ?? ( Carceri ) [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οι φυλακ?? ( Carceri d'invenzione or 'Imaginary Prisons'), ε?ναι μια σειρ? 16 παραστ?σεων στι? οπο?ε? αποτυπ?νονται πελ?ριε? υπ?γειε? σκοτειν?? στο?? και α?θουσε? μαζ? με γιγαντια?ε? μηχανικ?? κατασκευ??.

Η σειρ? ξεκ?νησε το 1745, και οι παραστ?σει? δημιουργ?θηκαν σε 2 εκδ?σει?. Η πρ?τη δημοσιε?θηκε το 1750 και αποτελο?νταν απ? 14 χαρ?ξει?, χωρ?? τ?τλου? και αρ?θμηση, και οι διαστ?σει? του? ?ταν 16" x 21". Η 2η ?κδοση ?γινε το 1761, και οι παραστ?σει? δι?θεταν πολ? μεγαλ?τερη λεπτομ?ρεια καθ?? και ?ταν αριθμημ?νε? απ? το I ?ω? το XVI (1?16), με 2 ν?ε? παραστ?σει? σε σχ?ση με την παλαι?τερη σειρ? σχεδ?ων (ΙΙ και IV). Οι παραστ?σει? απ? το I ?ω? το IX ?ταν σε δι?ταξη πορτρα?του (κ?θετε?), και οι X ?ω? την XVI σε δι?ταξη πανορ?ματο? (οριζ?ντιε?). Αν και δεν δι?θεταν τ?τλου? κατ? την ?κδοση του?, οι τ?τλοι κατ? την παρ?δοση ε?ναι ?πω? παρακ?τω: ^[23]

Πρωτ?τυπη αρ?θμηση	Τ?τλο?	1750	1761
I	Πλ?κα τ?τλου
II	Ο ?νθρωπο? στη σχ?ρα	-
III	Ο κυκλικ?? π?ργο?
IV	Η μεγ?λη πλατε?α
V	Τα αν?γλυφα των λε?ντων	-
VI	Η καπνιστ? φωτι?
VII	Η κρεμαστ? γ?φυρα
VIII	Η σκ?λα με τα τρ?παια
IX	Ο γιγαντια?ο? τροχ??
X	Φυλακισμ?νοι σε μια εκτε?νουσα εξ?δρα
XI	Η αψ?δα με την κελυφωτ? διακ?σμηση
XII	Ο στρ?ποδα? πριον?σματο?
XIII	Το πηγ?δι
XIV	Η γοτθικ? αψ?δα
XV	Η προβλ?τα με τον φ?ρο
XVI	Η προβλ?τα με τι? αλυσ?δε?

Αρχαιολογ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η συμβολ? του ω? προ? την αρχαιολογικ? δραστηρι?τητα του ε?ναι επ?ση? σημαντικ?, καθ?? οι τεχνικ?? αναπαραστ?σει? του ?ταν πολ?τιμε? για τη δι?σωση των πληροφορι?ν σχετικ? με τα παρατημ?να και ξεχασμ?να αρχα?α κτ?ρια στη Ρ?μη τη? εποχ??. Η συμβολ? του αναγνωρ?στηκε με την αποδοχ? του ω? μ?λου? στην Αρχαιολογικ? Εταιρε?α του Λονδ?νου , ^[19] εν? ?γινε ο διευθυντ?? του μουσε?ου Π?ρτιτσι το 1751.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κ?ρια πηγ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

•  Το παρ?ν λ?μμα ενσωματ?νει κε?μενο απ? ?κδοση που ε?ναι πλ?ον κοιν? κτ?μα :  Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) ≪ Piranesi, Giovanni Battista ≫ Εγκυκλοπα?δεια Μπριτ?ννικα 21 (11η ?κδοση) Cambridge University Press  

Σχετικ? βιβλιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Ficacci, L. (2000). Giovanni Battista Piranesi: The Complete Etchings . Cologne and Rome.  
• Focillon, Henri (1918). Giovanni Battista Piranesi: Essai de catalogue raisonne de son oeuvre . Paris.  
• Hofer, P., 1973. The Prisons (Le Carceri) ? The complete first and second states . New York: Dover publications.  
• Maclaren, Sarah F. (2005). La magnificenza e il suo doppio. Il pensiero estetico di Giovanni Battista Piranesi . Milan: Mimesis.   ISBN 88-8483-248-9
• Miller, N. (1978). Archaologie des Traums. Versuch uber Giovanni Battista Piranesi . Munich and Vienna.  
• Tafuri, Manfredo (1986). La sfera e il labirinto : Avanguardia e architettura da Piranesi agli anni '70 . Turin: Giulio Einaudi.  
• Tafuri, Manfredo. (1976). Architecture and Utopia. Design and Capitalist Development. Cambridge, MA/London: MIT Press. tr. Barbara Luigia La Penta.
• Wilton-Ely, J. (1978). The Mind and Art of Giovanni Battista Piranesi . London: Thames & Hudson.  
• Wilton-Ely, J. (1994). Giovanni Battista Piranesi: The Complete Etchings ? an Illustrated Catalogue . Vols. 1 & 2. San Francisco: Alan Wofsy Fine Arts publications.  
• Yourcenar, Marguerite (1985). The Dark Brain of Piranesi: And Other Essays . Henley-on-Thames: Ellis.  
•   ≪ Giambattista Piranesi ≫. Catholic Encyclopedia . New York: Robert Appleton Company. 1913.  

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τα Wikimedia Commons ?χουν πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα    Τζοβ?νι Μπατ?στα Πιραν?ζι

Αρχα?α Ρ?μη

• Antichita Romanae (1748) (914 σελ?δε? σε 17 τ?μου? - BNF)
• Vedute di Roma (Φωτογραφ?ε? υψηλ?? αν?λυση? απ? το "Vedute di Roma", τομ. 17 του "Antichita Romanae" - Πανεπιστ?μιο του Leyden)
• Ancient Rome (1748) (87 φωτογραφ?ε? υψηλ?? αν?λυση? )

Φυλακ??

• Οι φυλακ?? του Πιραν?ζι σε τρισδι?στατη διαδρομ? (β?ντεο 10 λ. 40 δ.)