한국   대만   중국   일본 
Τζαλαλαμπ?ντ - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Τζαλαλαμπ?ντ

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια

Συντεταγμ?νε? : 34°25′49″N 70°27′10″E  /  34.43028°N 70.45278°E  / 34.43028; 70.45278

Τζαλαλαμπ?ντ
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Τζαλαλαμπ?ντ
34°25′49″N 70°27′10″E
Χ?ρα Αφγανιστ?ν
Διοικητικ? υπαγωγ? Νανγκαρ?ρ
?κταση 122  km²
Υψ?μετρο 533 μ?τρα
Πληθυσμ?? 263.312 (1  Ιανουαρ?ου 2020)
Commons page  Σχετικ? πολυμ?σα
δεδομ?να ( π   ?   σ   ?   ε )

Η Τζαλαλαμπ?ντ ( π?στο / ντ?ρι ?????????) ε?ναι η π?μπτη μεγαλ?τερη π?λη του Αφγανιστ?ν . ?χει πληθυσμ? περ?που 356.274 κατο?κων [1] και αποτελε? την πρωτε?ουσα τη? επαρχ?α? Νανγκαρ?ρ στο ανατολικ? τμ?μα τη? χ?ρα?, περ?που 130 χιλι?μετρα απ? την πρωτε?ουσα, Καμπο?λ .

Βρ?σκεται στη διαστα?ρωση του ποταμο? Καμπο?λ και του ποταμο? Κουν?ρ σε ?να οροπ?διο στα ν?τια των βουν?ν Χ?ντου Κου? . [2] Συνδ?εται με αυτοκινητ?δρομου? με την Καμπο?λ στα δυτικ? και την πακιστανικ? π?λη Πεσαβ?ρ στα ανατολικ?, μ?σω του περ?σματο? Χα?μπ?ρ .

Η Τζαλαλαμπ?ντ ε?ναι ?να κορυφα?ο κ?ντρο κοινωνικ?? και εμπορικ?? δραστηρι?τητα? λ?γω τη? εγγ?τητ?? τη? με τη συνοριακ? δι?λευση του Τ?ρχαμ, 65 χιλι?μετρα μακρι?. [3] Σημαντικ?? βιομηχαν?ε? περιλαμβ?νουν τη χαρτοποι?α, καθ?? και γεωργικ? προ??ντα ?πω? πορτοκ?λια, λεμ?νι, ρ?ζι και ζαχαροκ?λαμο, βοηθο?μενα απ? το ζεστ? κλ?μα του. [4] Φιλοξενε? το δε?τερο μεγαλ?τερο εκπαιδευτικ? ινστιτο?το του Αφγανιστ?ν, το Πανεπιστ?μιο Νανγκαρ?ρ . Για αι?νε? η π?λη ευνοο?νταν απ? Αφγανο?? βασιλι?δε? [5] και ε?ναι πολιτιστικ?? σημασ?α? στην αφγανικ? πο?ηση .

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Φαξι?ν επισκ?φτηκε και λ?τρευε ιερο?? βουδιστικο?? χ?ρου?, ?πω? την Σκι? του Βο?δα στη Ναγκαρ?ρα (σ?γχρονη Τζαλαλαμπ?ντ). [6] Το 630 μ.Χ. ο Χσου?ν Τσανγκ , ο δι?σημο? Κιν?ζο? βουδιστ?? μοναχ??, επισκ?φτηκε την Τζαλαλαμπ?ντ, την οπο?α αν?φερε ω? Αντιναπο?ρ , και πολλ?? ?λλε? τοποθεσ?ε? κοντ?. Η π?λη ?ταν στο παρελθ?ν ?να σημαντικ? κ?ντρο τη? ελληνοβουδιστικ?? κουλτο?ρα? του βασιλε?ου Γανδ?ρα, ?ω? ?του κατακτ?θηκε απ? του? Γαζναβ?δε? τον 11ο αι?να. Εντο?τοι?, δεν μεταστρ?φηκαν ?λοι στο Ισλ?μ εκε?νη την περ?οδο, καθ?? ορισμ?νοι εξακολουθο?σαν να αρνο?νται να το αποδεχτο?ν. Στο Χουντο?ντ-αλ-?λαμ , γραμμ?νο το 982 μ.Χ., αναφ?ρεται ?να χωρι? κοντ? στην Τζαλαλαμπ?ντ, ?που ο τοπικ?? βασιλι?? ε?χε πολλ?? γυνα?κε? ινδου?στριε?, μουσουλμ?νε? και Αφγαν?? . [7]

Οι κ?ποι του Εμ?ρη, που απεικον?ζονται τον 19ο αι?να

Η περιοχ? ?γινε μ?ρο? τη? αυτοκρατορ?α? των Γαζναβ?δων τον 10ο αι?να. Ο Σαμπουκτιγ?ν προσ?ρτησε τη γη μ?χρι τα δυτικ? του ποταμο? Ν?λαμ στο Κασμ?ρ .

Οι Γκουρ?δε? διαδ?χτηκαν του? Γαζναβ?δε? και επ?κτειναν περαιτ?ρω την ισλαμικ? αυτοκρατορ?α στο Χιντουστ?ν.

Λ?γεται ?τι το αρχικ? ?νομα τη? Τζαλαλαμπ?ντ ?ταν Αντιναπο?ρ. [8] Η Τζαλαλαμπ?ντ π?ρε το ?νομ? τη? προ? τιμ?ν του Μουγκ?λ ηγεμ?να Τζαλ?λ-ουντιν την τελευτα?α δεκαετ?α του δ?κατου ?κτου αι?να, τον εγγον? του Μπαμπο?ρ . Η σ?γχρονη π?λη κ?ρδισε κ?ρο? κατ? τη δι?ρκεια τη? βασιλε?α? του Μπαμπο?ρ , ιδρυτ? τη? αυτοκρατορ?α? Μουγκ?λ . Ο Μπαμπο?ρ ε?χε επιλ?ξει την τοποθεσ?α για αυτ?ν την π?λη, που χτ?στηκε απ? τον εγγον? του Τζαλαλουντ?ν Μοχ?μαντ Ακμπ?ρ το 1560. [9]

Παρ?μεινε μ?ρο? τη? Αυτοκρατορ?α? των Μουγκ?λ μ?χρι περ?που το 1738, ?ταν ο Ν?ντερ Σαχ και οι δυν?μει? των Αφσαριδ?ν ?ρχισαν να νικ?νουν του? Μουγκ?λ. Οι δυν?μει? του συνοδε?τηκαν απ? τον νεαρ? Αχμ?ντ Σαχ Ντουραν? και 4.000 δυναμικ? απ? τον αφγανικ? στρατ? του. Το 1747, ?δρυσε την Αυτοκρατορ?α των Ντουραν? (Αφγανικ? Αυτοκρατορ?α) μετ? την επανακατ?κτηση τη? περιοχ??. Ο αφγανικ?? στρατ?? χρησιμοποιο?σε απ? καιρ? την π?λη, εν? π?γαινε μπρο?-π?σω κατ? τη δι?ρκεια των στρατιωτικ?ν του? εκστρατει?ν στην ινδικ? υπο?πειρο .

Οι βρετανο?νδικ?? δυν?μει? εισ?βαλαν στην Τζαλαλαμπ?ντ το 1838 κατ? τη δι?ρκεια του Α' Αγγλοαφγανικο? Πολ?μου . Στη μ?χη τη? Τζελαλαμπ?ντ του 1842, ο Ουαζ?ρ Ακμπ?ρ Χαν πολι?ρκησε τα βρετανικ? στρατε?ματα στο δρ?μο του? προ? την Τζαλαλαμπ?ντ. Το 1878, κατ? τη δι?ρκεια του Β' Αγγλοαφγανικο? Πολ?μου , οι Βρετανο? εισ?βαλαν και π?λι σε στρατ?πεδα στην Τζαλαλαμπ?ντ, αλλ? αποσ?ρθηκαν δ?ο χρ?νια αργ?τερα. [10]

Ενα?ρια ?ποψη τη? Τζαλαλαμπ?ντ το 2012

Η Τζαλαλαμπ?ντ θεωρε?ται μ?α απ? τι? πιο σημαντικ?? π?λει? του πολιτισμο? Παστο?ν . Το Σερ?ι-ουλ-Εμαρ?τ, η κατοικ?α του Εμ?ρη Χαμπιμπουλ?χ και του βασιλι? Αμανουλ?χ καταστρ?φηκε το 1929, ?ταν ο Χαμπιμπουλ?χ Καλακαν? αν?βηκε στην εξουσ?α. Ωστ?σο, τα ?λλα ιερ? διατηρο?ν υπολε?μματα του παρελθ?ντο?. Το μαυσωλε?ο και των δ?ο ηγεμ?νων περιβ?λλεται απ? ?ναν κ?πο. Οι Σουλεμανχ?λ. μια οικογ?νεια Παστο?ν δι?σημη για την επιστημονικ? του? ?ρευνα, ε?ναι απ? την Τζαλαλαμπ?ντ.

Απ? το 1978 ?ω? τι? αρχ?? τη? δεκαετ?α? του '90, η π?λη χρησ?μευσε ω? στρατηγικ? τοποθεσ?α για τη Λα?κ? Δημοκρατ?α του Αφγανιστ?ν, που υποστηριζ?ταν απ? την ΕΣΣΔ . Τον Μ?ρτιο του 1989, δ?ο αντ?ρτικε? φατρ?ε? Μουτζαχεντ?ν με την υποστ?ριξη του Πακιστ?ν και των ΗΠΑ επιτ?θηκαν στην π?λη κατ? τη δι?ρκεια τη? Μ?χη? τη? Τζαλαλαμπ?ντ. Ωστ?σο, οι κυβερνητικ?? δυν?μει? κατ?φεραν να του? εκδι?ξουν εντ?? δ?ο μην?ν, κ?τι που ?ταν μια μεγ?λη αναστ?τωση για του? μαχητ?? τη? αντ?σταση? και το ISI. [11] Η π?λη βομβαρδ?στηκε ?ντονα και εκατοντ?δε? πολ?τε? σκοτ?θηκαν. Πολλ? κτ?ρια, ?πω? σχολε?α, νοσοκομε?α και δημ?σια κτ?ρια καταστρ?φηκαν κατ? τη δι?ρκεια τη? δ?μηνη? μ?χη?. [12]

Μετ? την παρα?τηση του προ?δρου Νατζιμπουλ?χ , η Τζαλαλαμπ?ντ ?πεσε γρ?γορα στου? Μουτζαχεντ?ν αντ?ρτε? στι? 19 Απριλ?ου 1992. [13] Στι? 12 Σεπτεμβρ?ου 1996, οι Ταλιμπ?ν αν?λαβαν τον ?λεγχο τη? π?λη?, ?ω? ?του ανατρ?πηκαν απ? τι? αφγανικ?? δυν?μει?, που υποστηρ?ζονταν απ? τι? ΗΠΑ, στα τ?λη του 2001. Η Αλ Κ?ιντα ε?χε κατασκευ?σει στρατ?πεδα εκπα?δευση? τρομοκρατ?ν στην Τζαλαλαμπ?ντ. Η π?λη επ?στρεψε στον ?λεγχο τη? αφγανικ?? κυβ?ρνηση? υπ? τον Χαμ?ντ Καρζ?ι .

Η οικονομ?α τη? Τζαλαλαμπ?ντ αυξ?θηκε σταδιακ? την τελευτα?α δεκαετ?α. Πολλο? απ? τον πληθυσμ? τη? π?λη? ?ρχισαν να εντ?σσονται στι? Αφγανικ?? Εθνικ?? Δυν?μει? Ασφαλε?α? . Οι κατασκευ?? ?χουν επ?ση? αυξηθε?.

Το αεροδρ?μιο Τζαλαλαμπ?ντ υπ?ρξε εδ? και πολ? καιρ? στρατιωτικ? β?ση για τι? δυν?μει? του ΝΑΤΟ . Το 2011, η Πρεσβε?α των ΗΠΑ στην Καμπο?λ ανακο?νωσε ?τι σκοπε?ει να ιδρ?σει προξενε?ο στην Τζαλαλαμπ?ντ. [14]

?χουν πραγματοποιηθε? πολλ?? επιθ?σει? αυτοκτον?α? απ? τζιχαντιστ?? αντ?ρτε?, συμπεριλαμβανομ?νων του Αυγο?στου 2013, Απριλ?ου 2015, Ιανουαρ?ου 2018, Ιουλ?ου 2018, Σεπτεμβρ?ου 2018, Οκτωβρ?ου 2019 και Αυγο?στου 2020. Οι ομ?δε? υπε?θυνε? για τι? επιθ?σει? περιλαμβ?νουν του? Ταλιμπ?ν , το Δ?κτυο Χακ?νι , την Αλ Κ?ιντα και το ISIS (Daesh).

Δημογραφικ? στοιχε?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο πληθυσμ?? τη? π?λη? εκτιμ?ται σε 356.274 κατο?κου? το ?το? 2015. ?χει ?ξι διαμερ?σματα. [15]

Σχεδ?ν ?λοι οι κ?τοικοι τη? Τζαλαλαμπ?ντ ε?ναι Μουσουλμ?νοι , οπαδο? του Σουνιτικο? Ισλ?μ . Η π?λη ε?ναι επ?ση? κ?ντρο των Σιχ τη? χ?ρα?, αν και η κοιν?τητα ?χει μειωθε? στην π?λη (και σε εθνικ? επ?πεδο) απ? την ?ναρξη των πολ?μων. [16] [17] Ομο?ω?, ?χει επ?ση? μια ινδουιστικ? μειον?τητα. [18]

Χρ?ση τη? γη? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Τζαλαλαμπ?ντ ε?ναι ο περιφερειακ?? κ?μβο? στο ανατολικ? Αφγανιστ?ν, κοντ? στα σ?νορα με το Πακιστ?ν. Η γεωργ?α ε?ναι η κυρ?αρχη χρ?ση γη? στο 44%, η υψηλ?τερη πυκν?τητα κατοικι?ν βρ?σκεται στα Διαμερ?σματα 1-5 και τα κεν? οικ?πεδα συγκεντρ?νονται σε μεγ?λο βαθμ? στο Διαμ?ρισμα 6. [15] ?λε? οι περιοχ?? 1-6 διαθ?τουν δ?κτυο οδ?ν.

Κλ?μα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το κλ?μα τη? Τζαλαλαμπ?ντ ε?ναι ερημικ? και ε?ναι μια απ? τι? πιο ζεστ?? τοποθεσ?ε? στο Αφγανιστ?ν [19] . Λαμβ?νει 152 ?ω? 203 χιλιοστ? βροχοπτ?σεων ετησ?ω?, οι οπο?ε? περιορ?ζονται το χειμ?να και του? μ?νε? τη? ?νοιξη?. Οι παγετο? δεν ε?ναι συνηθισμ?νοι και κατ? τη δι?ρκεια του καλοκαιριο?, η θερμοκρασ?α μπορε? να φθ?σει του? 49 βαθμο?? Κελσ?ου. [20]

Τα β?ρεια και νοτιοδυτικ? τμ?ματα τη? π?λη?, που ?χουν χαμηλ?τερο υψ?μετρο, ε?ναι φιλ?ξενοι χ?ροι για αν?μου? απ? τα β?ρεια και δυτικ?, που δροσ?ζουν τα μ?ρη του? καλοκαιρινο?? μ?νε?. Η Τζαλαλαμπ?ντ ?χει τη μεγαλ?τερη σχετικ? υγρασ?α το καλοκα?ρι σε σ?γκριση με ?λλε? π?λει? του Αφγανιστ?ν. Ωστ?σο, οι μ?τριε? θερμοκρασ?ε? του χειμ?να οδ?γησαν δι?φορου? ανθρ?που? ιστορικ? να ιδρ?ουν του? οικισμο?? του? στην π?λη. [20] Λ?γω τη? θερμ?? θερμοκρασ?α? τη? σε σχ?ση με το μεγαλ?τερο μ?ρο? του Αφγανιστ?ν, η Τζαλαλαμπ?ντ (δ?πλα στην Πεσαβ?ρ ) ?ταν συχν? η "χειμεριν? πρωτε?ουσα" διαφ?ρων Αφγαν?ν ηγεμ?νων των περασμ?νων αι?νων [21] [22] , εν? οι πλο?σιοι μετεγκαθ?σταντο σε β?λε? στην Τζαλαλαμπ?ντ αποφ?γουν θερμοκρασ?ε? ψ?ξη? στην Καμπο?λ . [23]

Αδελφοποιημ?νε? π?λει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. ↑ ≪The State of Afghan Cities report2015≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 31 Οκτωβρ?ου 2015.  
  2. ↑ ≪Afghan poets dream of peace in Pashtun Jalalabad | Arts & Ent , Culture | THE DAILY STAR≫ . www.dailystar.com.lb . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 22 Ιανουαρ?ου 2021 . Ανακτ?θηκε στι? 29 Νοεμβρ?ου 2020 .  
  3. ↑ ≪Jal?l?b?d≫ . Jal?l?b?d . http://www.britannica.com/EBchecked/topic/299643/Jalalabad . Ανακτ?θηκε στι? 2011-08-15 .  
  4. ↑ ≪CLIMATE OF AFGHANISTAN ? Afghanistan photos≫ (στα Αγγλικ?). Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 28 Οκτωβρ?ου 2019 . Ανακτ?θηκε στι? 29 Νοεμβρ?ου 2020 .  
  5. ↑ Burns, John F.; Times, Special To the New York (1989-05-11). ≪Inside Jalalabad: A Sad, Crumbling Shel (Published 1989)≫ (στα αγγλικ?). The New York Times . ISSN 0362-4331 . https://www.nytimes.com/1989/05/11/world/inside-jalalabad-a-sad-crumbling-shel.html . Ανακτ?θηκε στι? 2020-11-29 .  
  6. ↑ Kuwayama, Shoshin (2012). ≪The Hephthalites in Tokharistan and Northwest India≫. Στο: Liu, Xinru. India and Central Asia . Permanent Black. σελ. 240. ISBN   978-8178243474 .  
  7. ↑ Vogelsang, Willem (2002). The Afghans . Wiley-Blackwell. σελ. 18. ISBN   978-0-631-19841-3 .  
  8. ↑ Gazetteer of the Peshawar District 1897-98 Page 55
  9. ↑ Adamec, Ludwig W. (2011). Historical Dictionaries of Asia, Oceania, and the Middle East : Historical Dictionary of Afghanistan . Scarecrow Press. σελ. 264. ISBN   9780810878150 .  
  10. ↑ ≪Jal?l?b?d | Afghanistan≫ . Encyclopedia Britannica (στα Αγγλικ?) . Ανακτ?θηκε στι? 18 Φεβρουαρ?ου 2019 .  
  11. ↑ Rupert, James (8 Ιουλ?ου 1989). ≪AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE≫ . Ανακτ?θηκε στι? 28 Ιανουαρ?ου 2018 .  
  12. ↑ https://www.hrw.org/reports/1991/afghanistan/3AFGHAN.htm
  13. ↑ ≪Afghan rebels capture Jalalabad≫ . UPI.com . Ανακτ?θηκε στι? 28 Ιανουαρ?ου 2018 .  
  14. ↑ Naadem, Bashir Ahmad (February 24, 2011). ≪US to open consulates in more provinces≫ . Pajhwok Afghan News . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 2011-09-10 . https://web.archive.org/web/20110910224534/http://www.pajhwok.com/en/2011/02/24/us-open-consulates-more-provinces . Ανακτ?θηκε στι? 2011-08-15 .  
  15. ↑ 15,0 15,1 ≪The State of Afghan Cities report 2015≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 31 Οκτωβρ?ου 2015 . Ανακτ?θηκε στι? 21 Οκτωβρ?ου 2015 .  
  16. ↑ https://www.rferl.org/a/afghanistan-sikh-minority/26539541.html
  17. ↑ https://www.aljazeera.com/indepth/features/2016/12/decline-afghanistan-hindu-sikh-communities-161225082540860.html
  18. ↑ https://www.nytimes.com/2001/05/23/world/taliban-propose-an-identity-label-for-the-protection-of-hindus.html
  19. ↑ https://www.britannica.com/place/Afghanistan/Drainage
  20. ↑ 20,0 20,1 Michel, p. 30
  21. ↑ ≪Αρχειοθετημ?νο αντ?γραφο≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 11 Οκτωβρ?ου 2009 . Ανακτ?θηκε στι? 29 Νοεμβρ?ου 2020 .  
  22. ↑ https://www.aljazeera.com/indepth/features/afghanistan-halts-independence-festivities-wedding-massacre-190818201833001.html
  23. ↑ http://www.island.lk/index.php?page_cat=article-details&page=article-details&code_title=144825 [ νεκρ?? σ?νδεσμο? ]
  24. ↑ ≪San Diego Jalalabad Sister Cities≫ . San Diego Jalalabad Sister Cities . Ανακτ?θηκε στι? 28 Ιανουαρ?ου 2018 .  
Καθιερωμ?νοι ?ροι
Ανακτ?θηκε απ? " https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τζαλαλαμπ?ντ&oldid=10307883 "