한국   대만   중국   일본 
Σωματιδιακ? φυσικ? - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Σωματιδιακ? φυσικ?

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Καθιερωμ?νο Πρ?τυπο
.
Πρ?τυπο:  προβ.   ?   συζ.   ?   επεξ.

Η Σωματιδιακ? φυσικ? ? Φυσικ? των στοιχειωδ?ν σωματιδ?ων ε?ναι κλ?δο? τη? φυσικ?? που μελετ? τα στοιχει?δη σωματ?δια που συγκροτο?ν την ?λη καθ?? και την συμπεριφορ? ( ακτινοβολ?α ), και τι? αλληλεπιδρ?σει? μεταξ? του?. Λ?γεται επ?ση? και φυσικ? υψηλ?ν ενεργει?ν , επειδ? πολλ? στοιχει?δη σωμ?τια δεν υφ?στανται υπ? τι? συμβατικ?? συνθ?κε? που συναντ?με στη φ?ση ?πω? τη γνωρ?ζουμε στον πλαν?τη μα? , αλλ? μπορο?ν να δημιουργηθο?ν και να ανιχνευθο?ν μ?σω ενεργειακ?ν κρο?σεων με ?λλα σωματ?δια, ?πω? γ?νεται στου? επιταχυντ?? σωματιδ?ων .

?πω? ε?ναι πλ?ον γνωστ?, ?λε? οι μορφ?? τη? ?λη? αποτελο?νται απ? ?τομα τα οπο?α και θεωρο?νται τα θεμελι?δη σωματ?δια ? σωμ?τια κ?θε στοιχε?ου. Αλλ? και αυτ? τα ?τομα ε?ναι συνδυασμο? πιο μικρ?ν σωματιδ?ων, που αποκαλο?νται υποατομικ? σωματ?δια . Για παρ?δειγμα, ο πυρ?να? του ατ?μου αποτελε?ται απ? νετρ?νια και πρωτ?νια . Π?ρα ?μω? απ?αυτ?, οι επιστ?μονε? ?χουν ανακαλ?ψει ακ?μη πιο "μικρ?" (στοιχει?δη) σωματ?δια. Αν δηλαδ? τα υποατομικ? σωματ?δια εξαναγκαστο?ν να συγκρουστο?ν με μεγ?λε? ταχ?τητε? τ?τε εμφαν?ζονται ν?α σωματ?δια, που καλο?νται στοιχει?δη . Ο κλ?δο? τη? φυσικ?? που εξετ?ζει αυτ? τα τελευτα?α ανακ?πτοντα στοιχει?δη σωματ?δια ονομ?ζεται Φυσικ? των στοιχειωδ?ν σωματιδ?ων , και εκ του τρ?που παραγωγ?? αυτ?ν Φυσικ? υψηλ?ν ενεργει?ν .

Η Σωματιδιακ? Φυσικ? συνδ?εται πλ?ον σημαντικ? με τη μοντ?ρνα κοσμολογ?α , καθ?? το ?διο το σ?μπαν ε?ναι ?να? τερ?στιο? φυσικ?? επιταχυντ??, εν? η μελ?τη των στοιχειωδ?ν σωματιδ?ων μα? δ?νει πολλ?? πληροφορ?ε? για τη γ?ννηση και την εξ?λιξη του σ?μπαντο? .

Σ?νοψη των σωματιδ?ων και των δυν?μεων τη? σωματιδιακ?? φυσικ??

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η ιδ?α ?τι η ?λη αποτελε?ται απ? στοιχει?δη σωματ?δια ?χει ρ?ζε? τουλ?χιστον απ? τον 6ο αι?να π.Χ. . Η φιλοσοφικ? ιδ?α του ατομισμο? μελετ?θηκε απ? αρχα?ου? ?λληνε? φιλ?σοφου? ?πω? ο Λε?κιππο? , ο Δημ?κριτο? και ο Επ?κουρο? . Στον 19ο αι?να , ο Τζον Ντ?λτον συμπ?ρανε πω? κ?θε στοιχε?ο τη? φ?ση? αποτελο?νταν απ? ?να μεμονωμ?νο, μοναδικ? τ?πο σωματιδ?ου. Ο Ντ?λτον και οι συνεργ?τε? του π?στευαν πω? αυτ? ?ταν τα θεμελι?δη σωματ?δια τη? φ?ση? και γι' αυτ? τα ον?μασαν ?τομα , απ? την ελληνικ? λ?ξη ?τομο , που σημα?νει αυτ? που δεν τ?μνεται . ?μω?, προ? το τ?λο? του αι?να, οι φυσικο? ανακ?λυψαν πω? τα ?τομα δεν ?ταν τα θεμελι?δη σωματ?δια τη? φ?ση?, αλλ? αποτελο?νταν κι αυτ? απ? ?λλα, ακ?μη μικρ?τερα σωματ?δια.

Στι? αρχ?? του 20ου αι?να , οι ?ρευνε? στα πεδ?α τη? πυρηνικ?? και τη? κβαντικ?? φυσικ?? απ?δωσαν καρπο??, εξηγ?ντα? την πυρηνικ? δι?σπαση και την πυρηνικ? σ?ντηξη το 1939 . Οι ανακαλ?ψει? αυτ?? ?δωσαν το ?ναυσμα για περαιτ?ρω εξ?λιξη, εν? οδ?γησαν και στη δημιουργ?α των πυρηνικ?ν ?πλων.

Στι? δεκαετ?ε? του '50 και '60, ανακαλ?φθηκε ?να? πολ? μεγ?λο? αριθμ?? σωματιδ?ων, μ?σω πειραμ?των σκ?δαση? , που οδ?γησε του? επιστ?μονε? σε μεγ?λη σ?γχυση. Η τ?ξη αποκαταστ?θηκε ?μω? και π?λι, ?ταν κατ? τη δι?ρκεια τη? δεκαετ?α? του '70 διατυπ?θηκε το καθιερωμ?νο μοντ?λο (Standard Model) , στο οπο?ο ο μεγ?λο? αριθμ?? των σωματιδ?ων εξηγ?θηκε ω? ο συνδυασμ?? ?λλων, πιο θεμελιωδ?ν σωματιδ?ων, των κου?ρκ .

Το καθιερωμ?νο μοντ?λο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η τρ?χουσα κατ?σταση τη? κατ?ταξη? των στοιχειωδ?ν σωματιδ?ων περιγρ?φεται στο Καθιερωμ?νο Πρ?τυπο (? Καθιερωμ?νο Μοντ?λο). Στο Καθιερωμ?νο Πρ?τυπο περιγρ?φονται οι ισχυρ?? , οι ασθενε?? και οι ηλεκτρομαγνητικ?? θεμελι?δει? δυν?μει? , χρησιμοποι?ντα? τα ενδι?μεσα μποζ?νια βαθμ?δα? , του? φορε?? δηλαδ? τη? εκ?στοτε αλληλεπ?δραση?. Τα ε?δη των μποζον?ων βαθμ?δα? ε?ναι τα γκλου?νια , τα W και Z μποζ?νια και το φωτ?νιο αντ?στοιχα. Το Πρ?τυπο περι?χει επ?ση? 24 θεμελι?δη σωματ?δια (12 ζευγ?ρια σωματιδ?ων/ αντι-σωματιδ?ων ), τα οπο?α ε?ναι τα βασικ? συστατικ? τη? ?λη?, τα κου?ρκ και τα λεπτ?νια . Τ?λο?, προβλ?πει την ?παρξη εν?? τ?που μποζον?ου γνωστ? και ω? μποζ?νιο Χιγκ? , το οπο?ο ανακαλ?φθηκε πειραματικ? στι? 4 Ιουλ?ου 2012 απ? τα πειρ?ματα ATLAS και CMS του Μεγ?λου Επιταχυντ? Αδρον?ων (LHC) του CERΝ.Η ?παρξη του σωματιδ?ου του Χιγκ? δ?νει τη δυνατ?τητα για εξ?γηση στον τρ?πο που συγκροτε?ται η ?λη προσδ?δοντ?? τη? ιδι?τητε? ?πω? για παρ?δειγμα η μ?ζα.

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Σωματ?διο_Χιγκ?