Ω? Συν?δριο του Λιβ?νου ( 17 - 20 Μα?ου 1944 ) ?μεινε γνωστ? στη νε?τερη ελληνικ? ιστορ?α, η δι?σκεψη των αρχηγ?ν των ελληνικ?ν πολιτικ?ν παρατ?ξεων και αντιστασιακ?ν οργαν?σεων, που ?γινε στο Λ?βανο τη? Μ?ση? Ανατολ??, με σκοπ? τη δημιουργ?α κυβ?ρνηση? εθνικ?? εν?τητα? στη χ?ρα, μετ? το τ?λο? τη? γερμανικ?? κατοχ?? .

Ιστορικ? πλα?σιο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κατ? το Β’ Παγκ?σμιο Π?λεμο, η Ελλ?δα, μετ? του? πρ?του? νικηφ?ρου? αγ?νε? στο Αλβανικ? Μ?τωπο (Οκτ?βριο? 1940 ? Απρ?λιο? 1941), δε μπ?ρεσε ν? αντιμετωπ?σει και τι? παρ?λληλε? εισβολ?? των Γερμαν?ν και Βουλγ?ρων με συν?πεια η μεν ν?μιμη κυβ?ρνηση Τσουδερο? μαζ? με τη βασιλικ? οικογ?νεια και τι? μ?χιμε? δυν?μει? του πολεμικο? ναυτικο? και τη? πολεμικ?? αεροπορ?α? να μεταβο?ν μ?σω Κρ?τη? στην Α?γυπτο προ? συν?χιση τη? αντ?σταση? με τι? εκε? συμμαχικ?? αγγλικ?? δυν?μει?, η δε χ?ρα να καταληφθε? απ? τον εχθρ? ολοκληρωτικ?, απ? το τ?λο? Μα?ου του 1941 μ?χρι τον Οκτ?βριο του 1944, ?ταν και απελευθερ?θηκε μετ? την αποχ?ρηση των Γερμαν?ν.

Στο δι?στημα αυτ?, στο εσωτερικ? τη? χ?ρα? οργαν?θηκαν πολλ?? δυν?μει? εθνικ?? αντ?σταση?, περισσ?τερε? απ? 15, που θεωρ?θηκε σχετικ? μεγ?λο? αριθμ??, αναλογικ? με την ?κταση και τον πληθυσμ? τη? Ελλ?δα?. Κυρι?τερε? αυτ?ν των δυν?μενων ?ταν το ΕΑΜ , η μεγαλ?τερη οργ?νωση του αντιστασιακο? αγ?να, απ? συμμαχ?α κομμ?των με κυρι?τερη δ?ναμη το Κομμουνιστικ? Κ?μμα Ελλ?δα? (ΚΚΕ), ο ΕΔΕΣ υπ? το στρατηγ? Ζ?ρβα, και η ΕΚΚΑ υπ? το συνταγματ?ρχη Ψαρρ? .
Πριν ?μω? την απελευθ?ρωση, λ?γω των εμφ?λιων συγκρο?σεων που ?ρχισαν να παρατηρο?νται μεταξ? των αντιστασιακ?ν ομ?δων, αλλ? και ?λλων δυν?μεων, κατ?στη επε?γουσα και αναγκα?α η συγκρ?τηση εν?? εθνικο? συμβουλ?ου που θα εναρμ?νιζε τι? απ?ψει? και τη συνεργασ?α ?λων των πολιτικ?ν δυν?μεων και των αντιστασιακ?ν οργαν?σεων επ? κοινο? σκοπο? που ?ταν η ομαλ? επαναφορ? του δημ?σιου β?ου στην Ελλ?δα.

Αρχικ?, το συν?δριο αυτ? αν?λαβε να οργαν?σει ο αντικαταστ?τη? του Εμμανου?λ Τσουδερο? , που ε?χε μεταβε? στο Λονδ?νο , Σοφοκλ?? Βενιζ?λο? (που ε?χε αναλ?βει πρ?εδρο? στην εξ?ριστη Κυβ?ρνηση Σ. Βενιζ?λου (1944) ). ?μω?, στι? 14 Απριλ?ου του 1944, ?φθασε στο Κ?ιρο , με αεροπλ?νο τη? ΡΑΦ, μ?σω Τουρκ?α?, ο Γε?ργιο? Παπανδρ?ου , ο οπο?ο? με τη μεσολ?βηση των ?γγλων, μ?σα σε 13 ημ?ρε?, αν?λαβε την οργ?νωση του εν λ?γω συνεδρ?ου, για το αμ?σω? επ?μενο εικοσα?μερο, αναλαμβ?νοντα?, στι? 26 Απριλ?ου 1944 , και τη θ?ση του πρωθυπουργο? παραμερ?ζοντα? το Σ. Βενιζ?λο και σχηματ?ζοντα? τη ν?α (εξ?ριστη) Κυβ?ρνηση Γεωργ?ου Παπανδρ?ου 1944 .

Εξετ?ζοντα? το γενικ?τερο πλα?σιο στο οπο?ο εντ?χθηκε η σ?γκλιση του Συνεδρ?ου του Λιβ?νου, με τα στοιχε?α που ε?δαν αργ?τερα το φω? τη? δημοσι?τητα?, ^{[ εκκρεμε? παραπομπ? ]} διαπιστ?νεται ?τι, μ?χρι το Μ?ιο του 1944, παρ?τι διαφαιν?ταν το τ?λο? του πολ?μου, οι σ?μμαχοι δεν ε?χαν ξεκαθαρ?σει τι? θ?σει? του? για τι? υπ? απελευθ?ρωση περιοχ??. Η μεν Σοβιετικ? ?νωση , ακολουθ?ντα? τη συμμαχικ? εν?τητα, απ?βλεπε πρ?τιστα στην εκρ?ζωση του ναζισμο? τη? Γερμαν?α? και τη δι?λυσ? τη?. Χ?ριν μ?λιστα αυτο?, ?γινε και η εκ μ?ρου? τη? δι?λυση τη? Γ? Διεθνο?? . Αντ?θετα, ο Τσ?ρτσιλ δι?βλεπε ιμπεριαλιστικ? κ?νητρα του Στ?λιν σε υπονομευτικ? παιχν?δια σε β?ρο? των συμμ?χων, λαμβ?νοντα? υπ?ψη την κομμουνιστοπο?ηση τη? Γιουγκοσλαβ?α? και τα δρ?μενα στην Ελλ?δα και το στρατ? τη? στη Μ?ση Ανατολ?.
Θ?λοντα? ο Τσ?ρτσιλ να εξασφαλ?σει τον αγγλικ? ?λεγχο στην ευρ?τερη περιοχ? τη? Μεσογε?ου και, ιδ?ω?, στην Ελλ?δα, παρουσι?σθηκε αποφασισμ?νο? να φθ?σει ακ?μα και σε κλονισμ? τη? συμμαχικ?? εν?τητα?, ?ταν, στι? 4 Μα?ου του 1944, σημει?νει προ? τον ?ντεν:

...Προφαν?? οδηγο?μαστε σε αναμ?τρηση με του? Ρ?σου?, λ?γω των κομμουνιστικ?ν συνωμοσι?ν του? στην Ιταλ?α, τη Γιουγκοσλαβ?α και την Ελλ?δα... Ε?μαστε στ? αλ?θεια διατεθειμ?νοι να συναιν?σουμε στη κομμουνιστικοπο?ηση των Βαλκαν?ων και τη? Ιταλ?α?; "

Παρακαλ? εξετ?σατε την περ?πτωση ανακλ?σεω? του πρεσβευτο? μα? απ? τη Μ?σχα για συνομιλ?ε?. Τη στιγμ? αυτ? θα δημιουργο?σε ?να καλ? χ?σμα στι? σχ?σει? μα? με του? Ρ?σου? ... " (Σημει?νεται ?τι στη διπλωματ?α η αν?κληση πρ?σβη για συνομιλ?ε?, αναλ?εται ω? ?να πρ?το β?μα διπλωματικ?? ?νταση?, μ?χρι και διακοπ?? των σχ?σεων).

Αμ?σω? δε, την επομ?νη, 5 Μα?ου (1944), επανερχ?μενο? ο Τσ?ρτσιλ, περισσ?τερο αδ?στακτο?, σημει?νει προ? τον ?ντεν: " ...Πρ?πει να επιτ?χουμε ρ?ξη με το ΕΑΜ, πριν αυτ? συνδεθ? πολ? με του? σοβιετικο??. Θα πρ?πει, αν ε?ναι δυνατ?ν, να δημιουργ?σουμε ?να τ?τοιο χ?σμα που να δ?σει στου? σοβιετικο?? να καταλ?βουν ?τι θα πρ?πει να το σκεφθο?ν πολ? σοβαρ? πριν π?ρουν οποιαδ?ποτε απ?φαση. Το Φ.Ο. (Φ?ρε?ν ?φφι?) πρ?πει να καταστρ?σει την πιο ισχυρ? επ?θεση κατ? του ΕΑΜ, ?τσι που να ε?ναι δυνατ?ν να καταγγελθε? ανοιχτ?. Δεν πρ?πει να του δοθε? καμ?α βο?θεια, ?πλα οποιουδ?ποτε ε?δου? ? εφ?δια. ?λη η βο?θει? μα? θα πρ?πει να δοθ? στο Ζ?ρβα και αυτ? θα πρ?πει ν? αυξηθ?. Ε?ναι τα πιο προδοτικ?, βρωμερ? κτ?νη, για τα οπο?α ?χω διαβ?σει σε επ?σημα ?γγραφα και αυτ? π?ει πολ? μακρι?.

Γνωστοποιε?στε μου κατ? π?σο συμφωνε?τε με ?λα αυτ? προκειμ?νου να διαμορφ?σουμε πολ? σ?ντομα την πολιτικ? μα?. Υποθ?τω πω? τ?ρα που προσκλ?θηκαν να μπουν στη ν?α κυβ?ρνηση ε?ναι απαρα?τητη μια σ?ντομη αν?παυλα. Στο μεταξ?, α? ετοιμ?ζουμε τα καν?νια μα?, μια και θα πρ?πει να ε?στε β?βαιο? ?τι θα φθ?σουμε στη ρ?ξη με το ΕΑΜ και θα συγκρουστο?με επ? αυτο? με τη Ρωσ?α. " ^γ[›]

Προκαταρτικ?? συνεννο?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Προκαταρκτικ?? αξι?σει? - ?ροι του EAM . ^{[ εκκρεμε? παραπομπ? ]}

Στι? προκαταρτικ?? συνεννο?σει?, πριν απ? την ?ναρξη των εργασι?ν του Συνεδρ?ου, διαφ?νηκε η αντ?θεση μεταξ? του ΕΑΜ και των υπολο?πων δυν?μεων. Οι αντιπροσωπε?ε? του ΕΑΜ, τη? ΠΕΕΑ και του ΚΚΕ - στι? οπο?ε? μετε?χαν, μεταξ? ?λλων, οι Π. Ρο?σο? απ? το ΚΚΕ, Μιλτι?δη? Πορφυρογ?νη? (επ?ση? ηγετικ? στ?λεχο? του ΚΚΕ) απ? το ΕΑΜ, οι Α.Σβ?λο? , Α. Αγγελ?πουλο? απ? την ΠΕΕΑ καθ?? και ο αρχηγ?? του ΕΛΑΣ , Στ?φανο? Σαρ?φη? - επεδ?ωκαν ω? "μ?νιμουμ αξι?σεων" π?ντε ?ρου? για το σχηματισμ? κυβ?ρνηση? εθνικ?? εν?τητα? που ?ταν:

1. Το 50% των υπουργε?ων τη? υπ? σ?σταση κυβερν?σεω? εθνικ?? εν?τητα? να παραχωρηθο?ν στο ΕΑΜ και ειδικ? το Υπουργε?ο Εσωτερικ?ν και το Υφυπουργε?ο Στρατιωτικ?ν.

2. Αντιπρ?εδρο? τη? κυβ?ρνηση? θα ε?ναι ο Α. Σβ?λο?.

3. Κλιμ?κιο τη? κυβ?ρνηση? αυτ?? να εγκατασταθε? το ταχ?τερο στην Ελλ?δα.

4. Συγκρ?τηση ενια?ου Στρατο? με αρχιστρ?τηγο κοιν?? εμπιστοσ?νη?, και

5. Διορισμ? αντιβασιλε?α?, μ?χρι τη διεν?ργεια δημοψηφ?σματο?.

Στι? αξι?σει? αυτ?? αντιτ?χθηκαν ?λε? οι υπ?λοιπε? πολιτικ?? δυν?μει? φοβο?μενε? ?τι ?τσι θα περι?ρχοταν η κυβ?ρνηση στον ουσιαστικ? ?λεγχο του ΕΑΜ. ^[1]

Το κ?νημα στην Α?γυπτο και η εαμικ? αποκ?ρυξη [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Φθ?νοντα? στο Λ?βανο η επταμελ?? αντιπροσωπε?α του ΕΑΜ ?δωσε μια ηχηρ? αποκ?ρυξη του ?λου μ?χρι τ?τε στασιαστικο? κιν?ματο?, ιδια?τερα του πολεμικο? ναυτικο?, που ε?χε λ?βει χ?ρα στην Αλεξ?νδρεια τη? Αιγ?πτου, και που στο μεταξ? ε?χε καταστε?λει ο Σοφοκλ?? Βενιζ?λο? . Αυτ?ν συμπερι?λαβε σε τηλεγρ?φημα που ?στειλε απ? τη Βηρυτ?, στι? 14 Μα?ου του 1944 , προσωπικ? προ? τον Τσ?ρτσιλ ?που μεταξ? ?λλων διακ?ρυσσε ^[2] :

"... Η αντ?σταση και ο αιματηρ?? αγ?να? του ελληνικο? λαο? στι? π?λει? και τα βουν? ?ταν τ?τοιο?, που ξεπερν? σε ηθικ? σημασ?α την ανε?θυνη δρ?ση αφρ?νων προσ?πων, που αν και πηγ?ζει απ? την επιθυμ?α τη? εθνικ?? εν?τητα?, οδ?γησε σε αποδοκιμαστ?α και καταστροφικ? αποτελ?σματα, που πρ?πει να καταδικασθο?ν απ? ?λου?... ".

Παρ?μοιο τηλεγρ?φημα στ?λθηκε, την ?δια μ?ρα, και προ? τον τ?τε πρ?εδρο των ΗΠΑ Φραγκλ?νο Ρο?ζβελτ με το οπο?ο η επιτροπ? διαβεβα?ωνε την προσ?λωση των Ελλ?νων στο συμμαχικ? αγ?να. Τα τηλεγραφ?ματα αυτ? φ?ρονται να υπ?γραψαν οι Α. Σβ?λο?, Μ. Πορφυρογ?νη? και Π. Ρο?σο?.
Αργ?τερα, ο Π. Ρο?σο?, που εκπροσωπο?σε τ?τε το ΚΚΕ, δικαιολ?γησε την εν?ργεια αυτ? ω? αναγκα?α λ?γω τη? μειονεκτικ?? θ?ση? που βρ?θηκε το ΚΚΕ μετ? την εξ?γερση του ναυτικο? που, τον καιρ? που συν?βη, εξυπηρετο?σε περισσ?τερο του? εχθρο?? και μ?λιστα σε ξ?νο ?δαφο?, ζωτικ?τατο, ?μω?, για την Αγγλ?α. Στη δ?λωσ? του αυτ?, επαναλαμβ?νοντα? τι? επ? τη? εξ?γερση? επικριτικ?? δηλ?σει? των Τσ?ρτσιλ και Ρο?ζβελτ και επιρρ?πτοντα? τι? ευθ?νε? στου? "?φρονε? οργανωτ??" τη? εξ?γερση?, κατ?ληξε " Οπωσδ?ποτε με τι? εν?ργειε? αυτ?? αλλ?ξαμε την ατμ?σφαιρα σε μεγ?λο βαθμ? ". ^[3]

Συν?δριο [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τ?πο? του Συνεδρ?ου ορ?στηκε ο Λ?βανο? και συγκεκριμ?να ο χ?ρο? του εστιατορ?ου του ξενοδοχε?ου "Δ?σο? τη? Βουλ?νη?", στο Ντχουρ ελ Σιου?ιρ , ?να ορειν? δενδρ?φυτο θ?ρετρο τη? Βηρυτο?. Ημερομην?α ?ναρξη? εργασι?ν η 17 Μα?ου του 1944 . Οι σ?νεδροι που εκπροσωπο?σαν τι? αντιστασιακ?? οργαν?σει? τη? Ελλ?δα?, αφο? παραλ?φθηκαν απ? το αεροδρ?μιο Νερ?ιδα? , ?φθασαν στη Βηρυτ?, με πολεμικ? αεροπλ?να τη? RAF μ?σω Ιταλ?α?, εν? οι συμμετ?χοντε? τη? εξ?ριστη? κυβ?ρνηση? Παπανδρ?ου και πρ?ην Σ. Βενιζ?λου, ?φθασαν ομο?ω? απ? το Κ?ιρο.
Φθ?νοντα? οι αντιπροσωπε?ε? στο εν λ?γω ξενοδοχε?ο ουσιαστικ? παρ?μεναν υπ? αγγλικ? "ευγεν? κρ?τηση" σε απομ?νωση απ? τον ?ξω κ?σμο, χωρ?? δυνατ?τητα ο?τε αλληλογραφ?α?, προκειμ?νου να παραμε?νουν ανεπηρ?αστε? απ? εξωτερικ? δρ?μενα και αντιλ?ψει?. ^{[ εκκρεμε? παραπομπ? ]}

Το πρω? τη? 17η? Μα?ου, πα?ρνοντα? πρ?το? το λ?γο ο προεδρε?ων Γε?ργιο? Παπανδρ?ου εξαπ?λυσε ?ντονη επ?θεση κατ? του ΕΑΜ, το οπο?ο κατηγ?ρησε ?τι απ?βλεπε σε πραξικοπηματικ? κατ?ληψη τη? εξουσ?α? μετ? τον π?λεμο. Οι πρ?σφατε? επιθ?σει? του ΕΛΑΣ εναντ?ον ?λλων αντιστασιακ?ν οργαν?σεων και ιδια?τερα η δολοφον?α του Ψαρρο? , που μ?λι? ε?χε γνωστοποιηθε? στη Μ?ση Ανατολ?, προκ?λεσαν μ?α αντ?στοιχη αντι-ΕΑΜικ? τοποθ?τηση και των ?λλων αστ?ν πολιτικ?ν καθ?? και του Γεωργ?ου Καρτ?λη, εκπροσ?που τη? ΕΚΚΑ.

Ο σκοπ??, το πνε?μα και ο χαρακτ?ρα? τη? σ?γκλιση? του Συνεδρ?ου του Λιβ?νου αποδ?δεται χαρακτηριστικ? απ? τον εναρκτ?ριο χαιρετισμ? που απη?θυνε ο Γ. Παπανδρ?ου προ? του? συν?δρου?, τα βασικ?τερα σημε?α του οπο?ου ?ταν:

≪ Το γεγον?? ?τι συναντ?μεθα ει? την μακριν?ν και φιλ?ξενον αυτ?ν Χ?ραν και ?τι ερχ?μεθα απ? τ?σον διαφ?ρου? προελε?σει? αποδεικν?ει π?σον κρ?σιμοι ε?ναι αι περιστ?σει? τη? πατρ?δο? μα?. Ο ελληνικ?? λα?? στεν?ζει σ?μερον υπ? τον ζυγ?ν δ?ο απανθρ?πων τυρ?ννων, των Γερμαν?ν και των Βουλγ?ρων. Και ?μω? ει? καμμ?αν ?λλην ?ραν τη? ιστορ?α? του δεν ε?χεν ηρω?κ?τερον εθνικ?ν φρ?νημα και μεγαλυτ?ραν επιθυμ?αν αυτοθυσ?α?. Οι β?ρβαροι κατακτητα? πλ?ττουν το σ?μα αλλ? γιγαντ?νουν την ψυχ?ν του λαο? μα? .

Δεν ε?ναι ο ξ?νο? κατακτητ?? αλλ?, δυστυχ??, ο εμφ?λιο? π?λεμο?, ο οπο?ο? υπονομε?ει θανασ?μω? το μ?λλον μα?. Δι?τι πλ?ττει την ψυχ?ν του λαο? μα? και προσβ?λλει την τιμ?ν του ?θνου?. Η κατ?παυσι? του εμφυλ?ου πολ?μου και η συν?νωσι? ?λων των εθνικ?ν μα? δυν?μεων εναντ?ον των βαρβ?ρων επιδρομ?ων προ? απελευθ?ρωσιν τη? πατρ?δο? αποτελε? τον λ?γον τη? συναντ?σε?? μα?. ≫

Και παρακ?τω αναφερ?μενο? στα τρομοκρατικ? δρ?μενα τη? ελληνικ?? υπα?θρου τ?νισε:

≪ Κ?λασι? ε?ναι σ?μερον η κατ?στασι? τη? πατρ?δο? μα?. Σφ?ζουν οι Γερμανο?, σφ?ζουν τα τ?γματα ασφαλε?α?. Σφ?ζουν και οι αντ?ρται. Σφ?ζουν και κα?ουν. Τι θα απομε?νη απ? την ?τυχη αυτ?ν Χ?ρα; Η Ευθ?νη του ΕΑΜ ε?ναι ?τι δεν απ?βλεψε μ?νον ει? τον απελευθερωτικ?ν αγ?να, αλλ? ηθ?λησε να προετοιμ?ση την μεταπολεμικ?ν δυναμικ?ν του επικρ?τησιν. Δια το?το επεδ?ωξε την μονοπ?λησιν του εθνικο? αγ?νο?. Δεν επιτρ?πει ει? καν?να ?λλον ν? αν?βη ει? τα βουν? και να πολεμ?ση τον κατακτητ?ν, εμποδ?ζει με ποιν?ν θαν?του του? ?λληνα? να εκπληρ?σουν το πατριωτικ?ν των καθ?κον. Παλαι?ν παρ?δειγμα ο παριστ?μενο? συνταγματ?ρχη? Σαρ?φη? . Και πρ?σφατον, ο απουσι?ζων, ο συνταγματ?ρχη? Ψαρρ?? .≫.

Στη συν?χεια, απευθυν?μενο? προ? του? εκπροσ?που? του ΕΑΜ και του ΚΚΕ του? ?θεσε απερ?φραστα το δ?λημμα:

≪ Η ?ρα ε?ναι ιστορικ? και οφε?λομεν να ομιλ?σωμεν ειλικριν?? και απεριφρ?στω?. Ε?ν το ΕΑΜ ?χη την πρ?θεσιν να χρησιμοποι? σ?μερον την υλικ?ν του δ?ναμιν ω? ?ργανον εμφυλ?ου πολ?μου και εξοντ?σεω? των αντιπ?λων του, και α?ριον μετ? το π?ρα? του πολ?μου, υπ? το ψευδ?νυμον τη? Λα?κ?? Δημοκρατ?α?, ω? ?ργανον δυναμικ?? επικρατ?σεω? επ? του ελληνικο? λαο?, τ?τε βεβα?ω? δεν υπ?ρχει στ?διον συνεννο?σεω?. Το καθ?κον μα? τ?τε ε?ναι να συνεγε?ρωμεν το ?θνο? και να επικαλεσθ?μεν την επικουρ?αν και ?λων των μεγ?λων Συμμ?χων μα? ει? τον διπλο?ν αγ?να και κατ? του εξωτερικο? εισβολ?ω? και κατ? του εσωτερικο? εχθρο?. Δι?τι ο ελληνικ?? λα?? δεν κ?μνει επιλογ?ν τυρ?ννων. Αρνε?ται την τυρανν?αν .

Ε?ν ?μω? το ΕΑΜ ?χη λ?βει απ?φασιν να εγκαταλε?ψη του? σκοπο?? τη? δυναμικ?? επικρατ?σεω? και να αρκεσθ? ει? τα πολιτικ? μ?σα τη? πειθο?? δια την μελλοντικ?ν, πολιτικ?ν του επικρ?τησιν και αν κατ? συν?πειαν δ?χεται να παραιτηθ? π?ση? επιρρο?? επ? των εν?πλων μα? δυν?μεων, ε?ν δ?χεται την κατ?ργησιν και του ΕΛΑΣ, καθ?? και των ?λλων ανταρτικ?ν σωμ?των και την δημιουργ?αν εθνικο? στρατο?, ο οπο?ο? θα αν?κει μ?νον ει? την πατρ?δα τ?τε και η συμμετοχ? και του ΕΑΜ ει? την εθνικ?ν μα? ?νωσιν θα ημπορ? να θεωρε?ται γεγον?? ≫. ^α[›]

Σ?νεδροι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οι 25 σ?νεδροι που προσκλ?θηκαν και ?λαβαν μ?ρο? στο Συν?δριο του Λιβ?νου, εκπροσωπ?ντα? 15 κ?μματα και οργαν?σει? ?ταν:

• Ο Πρ?εδρο? τη? σχηματισθε?σα? κυβ?ρνηση? Γε?ργιο? Παπανδρ?ου , ω? εκπρ?σωπο? του Δημοκρατικο? Σοσιαλιστικο? Κ?μματο? .
• Οι Σοφοκλ?? Βενιζ?λο? , Κωνσταντ?νο? Ρ?ντη? , Γε?ργιο? Εξηντ?ρη? και Γερ?σιμο? Βασιλει?δη? εκ μ?ρου? του Κ?μματο? των Φιλελευθ?ρων ,
• Ο Δημ?τριο? Λ?ντο? εκ μ?ρου? του Λα?κο? Κ?μματο? ,
• Ο Σπ?ρο? Θεοτ?κη? εκ μ?ρου? του Εθνικο? Λα?κο? Κ?μματο? ,
• Ο Γε?ργιο? Σακαλ?? εκ μ?ρου? του Προοδευτικο? Κ?μματο? ,
• Ο Αλ?ξανδρο? Μυλων?? απ? το Αγροτικ?ν Δημοκρατικ?ν Κ?μμα ,
• Ο Ιω?ννη? Σοφιαν?πουλο? εκ μ?ρου? τη? " ?νωση? Αριστερ?ν ",
• Ο Παναγι?τη? Κανελλ?πουλο? εκ μ?ρου? του Εθνικο? Ενωτικο? Κ?μματο? ,
• ο Φ?λιππο? Δραγο?μη? ω? ανεξ?ρτητο?,
• ο Αλ?ξανδρο? Σβ?λο? ω? πρ?εδρο? τη? ΠΕΕΑ συνοδευ?μενο? απ? του? ?γγελο Αγγελ?πουλο και Νικ?λαο Ασκο?τση μ?λη τη? ΠΕΕΑ,
• Ο Π?τρο? Ρο?σο? εκ μ?ρου? του ΚΚΕ ,
• Ο Μιλτι?δη? Πορφυρογ?νη? ω? Γ.Γ. του ΕΑΜ , συνοδευ?μενο? απ? τον Δημ?τριο Στρατ? μ?λο? του ΕΑΜ,
• Ο Υποστρ?τηγο? Στ?φανο? Σαρ?φη? ω? αρχηγ?? του ΕΛΑΣ ,
• Ο Κομνην?? Πυρομ?γλου ω? υπαρχηγ?? του ΕΔΕΣ , συνοδευ?μενο? απ? του? αντισυνταγματ?ρχη Σ. Μεταξ? και λοχαγ? Ι. Μεταξ? μ?λη του ΕΔΕΣ,
• Ο Γε?ργιο? Α. Καρτ?λη? ω? εκπρ?σωπο? τη? ΕΚΚΑ ,
• Ο Υποστρ?τηγο? Κωνσταντ?νο? Βεντ?ρη? και Αντ?νιο? Σταθ?το? ω? εκπρ?σωποι των Εθνικ?ν Δυναμικ?ν Οργαν?σεων .

Τι? εργασ?ε? του συνεδρ?ου παρακολουθο?σε αδι?λειπτα ο ?γγλο? πρ?σβη? Ρ?τζιναλτ Λ?περ ο οπο?ο? και κατ?γραφε με το επιτελε?ο του ?λε? τι? θ?σει?, απ?ψει?, αντιρρ?σει? κ.λπ. των συν?δρων.

Η τελικ? συμφων?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Εθνικ?ν Συμβ?λαιον ονομ?σθηκε η συμφων?α που συνομολογ?θηκε απ? ?λου? του? σ?νεδρου? που ?λαβαν μ?ρο? στο Συν?δριο του Λιβ?νου. Το?το απαρτ?σθηκε απ? τα ακ?λουθα οκτ? κεφ?λαια:
1. Καταδ?κη του στασιαστικο? κιν?ματο?, τιμωρ?α των υποκινητ?ν, ανασ?νταξι? και πειθ?ρχησι? των εν?πλων ελληνικ?ν δυν?μεων τη? Μ?ση? Ανατολ?? υπ? την σημα?αν τη? ελληνικ?? πατρ?δο? .
2. Η ενοπο?ησι? και πειθ?ρχησι? υπ? τα? διαταγ?? τη? κυβερν?σεω? εθνικ?? εν?σεω? και του Συμμαχικο? Στρατηγε?ου ?λων των ανταρτικ?ν σωμ?των τη? ελευθ?ρα? Ελλ?δο?, καθ?? και η κινητοπο?ησι?, ?ταν επιστ? ο καιρ??, ?λων των μαχητικ?ν δυν?μεων του ?θνου? εναντ?ον των κατακτητ?ν .
3. Η κατ?ργησι? τη? εαμικ?? τρομοκρατ?α? ει? την ελληνικ?ν ?παιθρον και η παγ?ωσι? τη? προσωπικ?? ασφαλε?α? και τη? πολιτικ?? ελευθερ?α? του λαο?, ?ταν και ?που ο κατακτητ?? αποσ?ρεται .
4. Η συνεχ?? μ?ριμνα δια την επαρκ? αποστολ?ν τροφ?μων και φαρμ?κων ει? την υπ?δουλον Ελλ?δα, επ?ση? και την ορειν? .
5. Η εξασφ?λισι? κατ? την προσεχ? απ? κοινο? μετ? των Συμμαχικ?ν δυν?μεων απελευθ?ρωσιν τη? πατρ?δο?, τη? τ?ξεω? και τη? ελευθερ?α?, του ελληνικο? λαο? ει? τρ?πον ?στε απηλλαγμ?νο? και υλικ?? και ψυχολογικ?? β?α?, να αποφασ?ση κυριαρχικ?? και δια το πολ?τευμα, και δια το κοινωνικ? καθεστ??, και δια την κυβ?ρνηση τη? αρεσκε?α? του .
6. Η επιβολ? σκληρ?ν κυρ?σεων κατ? των προδοτ?ν τη? πατρ?δο? και κατ? των εκμεταλλευτ?ν τη? δυστυχ?α? του ελληνικο? λαο?.
7. Η πρ?νοια δια την ?μεσον ικανοπο?ησιν, μετ? την απελευθ?ρωσιν, των υλικ?ν αναγκ?ν του ελληνικο? λαο? .
8. Η πλ?ρη? ικανοπο?ησι? των εθνικ?ν μα? δικα?ων. Αι μεγ?λαι υπηρεσ?αι και αι μεγ?λαι θυσ?αι μα?, τα ολοκαυτ?ματα τη? πατρ?δο? μα? δεν ημπορο?ν να ?χουν ?λλην δικα?ωσιν, εκτ?? απ? την δημιουργ?αν μ?α? ν?α? ελε?θερη? και μεγ?λη? Ελλ?δο?. ^β[›]

Αντιδρ?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

?πω? αναφ?ρθηκε παραπ?νω οι εργασ?ε? του Συνεδρ?ου τελο?νταν "κεκλεισμ?νων των θυρ?ν" με τον ?ξω κ?σμο, πλην ?μω? ο εναρκτ?ριο? λ?γο? του Γ. Παπανδρ?ου μεταδ?θηκε σε ραδιοφωνικ? εκπομπ? (εκ του Ρφ/Σ Κα?ρου) και προκ?λεσε ?κπληξη και οργ? στου? Κορυσχ?δε? ?που παρ?μενε συγκεντρωμ?νη η ηγεσ?α του Εθνικο? Συμβουλ?ου . Ακολο?θησε θ?ελλα συνεδρι?σεων και, στι? 19 Μα?ου (μια μ?ρα πριν υπογραφε? το Συμβ?λαιο), λ?φθηκε απ?φαση και στ?λθηκε στο Συν?δριο η ακ?λουθη αποκ?ρυξη - καταγγελ?α:

Το Εθνικ? Συμβο?λιο που αποτελε?ται απ? 175 αντιπροσ?που? του ελληνικο? λαο?, αφο? ?κουσε
στη ραδιοφωνικ? εκπομπ? τον λ?γο του κ. Παπανδρ?ου στη σ?σκεψη τη? Μ?ση? Ανατολ??

Αποφασ?ζει

................................

Εκφρ?ζει την κατ?πληξ? του, γιατ? ο κ. Παπανδρ?ου μ?λησε με ασ?βεια χρησιμοποι?ντα? συκοφαντικ??
ανακρ?βειε? για τη μεγ?λη μαχητικ? οργ?νωση του ΕΑΜ και τον ηρωικ? εθνικ? στρατ? ΕΛΑΣ που απ?
τρ?α χρ?νια διεξ?γουν αμε?λικτη π?λη εν?ντια στον κατακτητ? και του? προδ?τε?.

................................

Καταγγ?λλει τον κ. Παπανδρ?ου στον ελληνικ? λα? και στου? λαο?? των συμμ?χων, σαν διασπαστ?
του εθνικο? αγ?να και εχθρ? των ελευθερι?ν του λαο? .

Το παραπ?νω τηλεγρ?φημα, αν και αποτελο?σε προειδοποιητικ? απ?φαση του Συμβουλ?ου προ? την εαμικ? αντιπροσωπε?α, φ?ρεται, κατ? Σ. Γρηγορι?δη, να παρακρατ?θηκε απ? του? ?γγλου? και να μη δ?θηκε ποτ? στα χ?ρια τη? αντιπροσωπε?α?, αλλ? ο?τε να ?λαβαν γν?ση περ? αυτο? και οι ?λλοι σ?νεδροι στη δι?ρκεια των εργασι?ν. Το γεγον?? αυτ? διασταυρ?νεται και απ? το Σαρ?φη που ομολογε? στο βιβλ?ο του "Ο ΕΛΑΣ" πω? μ?ταια περ?μενε η αντιπροσωπε?α, στη συν?χεια, στο Κ?ιρο κ?ποιο μ?νυμα απ? την Ελλ?δα για εξουσιοδ?τηση μελ?ν τη? να ορκισθο?ν ω? υπουργο? ^[4] .
Συν?πεια ?λων αυτ?ν ?ταν να ξεσπ?σει, ω? συν?χεια, η λεγ?μενη πολιτικ? κρ?ση Κα?ρου (1944) .

Σημει?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

^   α:  Εκ των παραπ?νω περικοπ?ν διαφα?νεται η σιγουρι? του Γ. Παπανδρ?ου επ? των εξελ?ξεων του πολ?μου, σε βαθμ? που αφ?νει υπ?νοιε? ?τι γν?ριζε για την πολ?ωρη συν?ντηση που ε?χε ο ?γγλο? υπουργ?? Εξωτερικ?ν ?ντεν με το Ρ?σο πρ?σβη Γιο?σεφ στο Λονδ?νο, στι? 5 Μα?ου, δηλαδ? 17 ημ?ρε? πριν αρχ?σει η Δι?σκεψη του Λιβ?νου, καθ?? και τι ειπ?θηκε, αν και ποτ? δε δημοσιε?τηκε. Επ?ση?, στο λ?γο του καταφ?ρεται κατ? του ΕΑΜ και τη? ΠΕΕΑ ω? να προ?ρχονται αποκλειστικ? απ? κομμουνιστ??, παρ?λο που παρευρ?σκονταν ο ?γγελο? Αγγελ?πουλο?, ?πω? και ο Σαρ?φη? που δεν ?ταν κομμουνιστ??.
Αναφερ?μενο? στα τ?γματα ασφαλε?α? (σ?μφωνα με την ?ποψη τη? αριστερ??) δικα?ωσε τι? πρ?ξει? του? αφο? απ? αυτο?? ζητο?σαν προστασ?α τα θ?ματα του ΕΑΜ. Τ?λο?, ?ταν αναφ?ρθηκε στην ανταρσ?α τη? Αλεξ?νδρεια?, που αποτελο?σε μια σκοτειν? υπ?θεση, φ?ρονται να υιοθ?τησαν οι εαμικο? αντιπρ?σωποι το ?τι αποτελο?σε προβολ? παρ? δημιο?ργημ? του?, εξ ου και η στ?ση του? επ? αυτο? υπ?ρξε ?χι μ?νο διαλλακτικ?, αλλ? και με αποκ?ρυξη αυτ??. ?τσι, στο τ?λο?, συμφ?νησαν ?λοι την τιμωρ?α των υποκινητ?ν, αυτ? δηλαδ? που ζητο?σαν ο Γε?ργιο? Β?, ο Εμ. Τσουδερ??, ο Γ. Παπανδρ?ου και οι σ?μμαχοι. Οι εκπρ?σωποι του ΕΑΜ και του ΚΚΕ ζ?τησαν τουλ?χιστον οι "?φρονε?" να μην εκτελεστο?ν.
Η στ?ση τη? Αλεξ?νδρεια? ε?χε προκαλ?σει πρ?βλημα στι? συμμαχικ?? επιχειρ?σει? τη? Μ?ση? Ανατολ??, καθ?? και την οργ? των συμμ?χων. Συγκεκριμ?να, ο Τσ?ρτσιλ ε?χε δηλ?σει ?τι "η λ?μψη τη? Ελλ?δο? μεταξ? των εθν?ν αμαυρ?θηκε", εν? ο Ρο?σβελτ με πιο σκληρ? τρ?πο δ?λωσε ?τι "η Ελλ?? εξ?λθε του συμμαχικο? στρατοπ?δου", δημιουργ?ντα? φ?βου? στην Ελληνικ? Κυβ?ρνηση ακ?μα και για ενδεχ?μενη μη παραχ?ρηση των Δωδεκαν?σων , μετ? το τ?λο? του πολ?μου (πρ?πει να σημειωθε? ?τι ?πειτα απ? τη στ?ση τη? Αλεξ?νδρεια? διακ?πηκε η συμμαχικ?/Βρετανικ? βο?θεια προ? το ΕΑΜ).

Για το λ?γο αυτ? ακολο?θησαν δραματικ?? συζητ?σει? και ενστ?σει? επ? τετρα?μερο. Ιδια?τερα, ?μω?, επικριτικο? κατ? του ΕΑΜ υπ?ρξαν στου? λ?γου? του? ο Σ. Βενιζ?λο? και ο Π. Κανελλ?πουλο?. Εκπληκτικ? λ?γεται πω? υπ?ρξε, τη δε?τερη ημ?ρα των εργασι?ν, η αγ?ρευση του Π. Ρο?σου στην προσπ?θει? του ν? αποκρο?σει τον Παπανδρ?ου, πλην ?μω?, ο λ?γο? του ?πεσε στο κεν?, αφο? δεν μπορο?σε ν? αντιπαρατεθε? για τη δολοφον?α του Δ. Ψαρρο? για την οπο?α ο Γ. Καρτ?λη? δεν ?παψε σχεδ?ν ο?τε λεπτ?, σε ?ντονη συγκινησιακ? φ?ρτιση, επ? δ?ο συνεχε?? ?ρε?, να κατηγορε? και να αποκαλ?πτει τι? πραγματικ?? προθ?σει? του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Ιδια?τερα, αποκ?λυψε ?τι, ?ταν, κατ? τη συν?ντηση που ε?χε με το Σι?ντο στο ορειν? αεροδρ?μιο Νερ?ιδα?, τον Α?γουστο του 1943, αρν?θηκε την ?νταξη του 5/42 ΣΕ στον ΕΛΑΣ, εκε?νο? του απ?ντησε " Πα? τι? αρνο?μενο? να συνεργαστε? με το ΚΚΕ θα θεωρηθε? Γκεσταπ?τη? ". Σε μ?α μ?λιστα αποστροφ? του λ?γου του ο Γ. Καρτ?λη? αναφερ?μενο? στο Σαρ?φη του ε?πε: " Ανηγορε?θη? αρχιστρ?τηγο? του ΕΛΑΣ δι? εμπτυσμο? " (υπονο?ντα? τι? ταπεινωτικ?? συνθ?κε? προσχ?ρησ?? του). ?ταν, στη συν?χεια, ο Σαρ?φη? π?ρε το λ?γο, προσπαθ?ντα? ν? αποσε?σει τι? κατηγορ?ε?, επιτ?θηκε στου? εκπροσ?που? των ?λλων οργαν?σεων, κατ?ληξε " Οικοδομ?σαμε τη δ?ναμ? μα? μαχ?μενοι και δημιουργ?ντα? την Ελε?θερη Ελλ?δα ". Το λ?γο π?ραν και ?λοι οι ?λλοι αντιπρ?σωποι, οπ?τε ακο?στηκαν δι?φορα φοβερ? κατ? του ΕΛΑΣ, ?πω? του τ?που ?τι ο ΕΔΕΣ ?ταν ο πρ?το? εχθρ?? του αντ? των Γερμαν?ν. Πα?ρνοντα? το λ?γο ο Ι. Σοφιαν?πουλο? υποστ?ριξε την αν?γκη δημιουργ?α? εθνικο? στρατο? και τη συνδιαλλαγ? ?λου του ελληνικο? πολιτικο? κ?σμου για την εξασφ?λιση ομαλο? πολιτικο? β?ου και τη? δημοκρατικ?? εξ?λιξη?. Τελικ?, μ?σα σ? ?να κλ?μα ενθουσιασμο? ?γιναν δεκτ?? ομ?φωνα οι προγραμματικ?? αρχ??.

Το βρ?δυ τη? 20η? Μα?ου, το κε?μενο που προ?κυψε ω? κοιν? δ?λωση των 25 συν?δρων, το οπο?ο και υπ?γραψαν ?λοι, χαρακτηριζ?μενο απ? το Γ. Παπανδρ?ου ≪Εθνικ? Συμβ?λαιο≫, βασιζ?ταν στι? αρχικ?? προγραμματικ?? διακηρ?ξει? του ?διου.

^   β:  Το παραπ?νω "συμβ?λαιο" ε?ναι γεγον?? ?τι προ?βλεπε σχηματισμ? ενια?α? κυβ?ρνηση? χωρ?? ?μω?, να καθορισθε? ο αριθμ?? και τα συγκεκριμ?να Υπουργε?α που θα λ?μβανε το ΕΑΜ ^[5] , αφ?νοντα? το θ?μα αυτ? να λυθε? στο ?μεσο μ?λλον σε συζητ?σει? που θα διεξ?γονταν στο Κ?ιρο. Αξ?ζει ?μω? να επισημανθο?ν τα ακ?λουθα σημε?α:

α) Πουθεν? δεν ?γινε μνε?α για τη μ?χρι τ?τε "Εθνικ? Αντ?σταση".

β) Καταγγ?λθηκε η τρομοκρατ?α τη? υπα?θρου με σαφε?? υπ?νοιε? ?τι οφειλ?ταν στο ΕΑΜ.

β) Δεν καταγγ?λθηκαν τα Τ?γματα ασφαλε?α?, αλλ? αντ?θετα αναφ?ρθηκε ?τι απ? αυτ? ζητο?σαν προστασ?α τα θ?ματα του ΕΑΜ.

δ) Το δε κ?νημα τη? Μ?ση? Ανατολ?? στιγματ?σθηκε χαρακτηριζ?μενο ω? εθνικ? ?γκλημα.

ε) Ο Αλ. Σβ?λο? δε θα ανελ?μβανε αντιπρ?εδρο?.

στ) Τα υπουργε?α Εσωτερικ?ν και Στρατιωτικ?ν τ?θηκαν εκτ?? διαπραγμ?τευση?.

ζ) Τ?λο?, αντ? του 50% των υπουργε?ων, προσδιορ?σθηκε να παραχωρηθο?ν στην Εαμικ? αντιπροσωπε?α το 25%.

Και τα επτ? παραπ?νω σημε?α, σε συσχετισμ? με τι? προκαταρκτικ?? "μ?νιμουμ αξι?σει?", καταμαρτυρο?ν ?χι μ?νο απλ? υποχ?ρηση του ΕΑΜ, αλλ? πλ?ρη αναδ?πλωση αυτο? σε ουσιαστικ?? θ?σει?. Εξ ου και ο μεν Σ. Γρηγορι?δη? χαρακτ?ρισε το Συν?δριο ω? τη μεγαλ?τερη ?ττα που υπ?στη το ΕΑΜ ^[6] , εν? ο Β. Ραφαηλ?δη? "Βατερλ? του ΕΑΜ, του ΚΚΕ και ?λων των αριστερ?ν πολιτικ?ν δυν?μεων" ^[7] . Β?βαια, ?ταν αυτ? ?ρχισαν να γ?νονται γνωστ? στα βουν? τη? Ελλ?δα? η οργ? που ξ?σπασε ?ταν αναμεν?μενη, με συν?πεια ν? ακολουθ?σει κρ?ση.

^   γ:  Το παραπ?νω 2ο σημε?ωμα (φερ?μενο στο αρχε?ο του Τσ?ρτσιλ με αριθμ? 3-211-16) δεν αναφ?ρεται στα "Απομνημονε?ματα" του Α. ?ντεν. Το ερ?τημα αν τελικ? στ?λθηκε ? ?χι δεν ανατρ?πει τι? αντιλ?ψει? και τι? τ?τε προθ?σει? του Τσ?ρτσιλ. Εκ τη? ημερομην?α? αυτο? και των αναφερομ?νων σ? αυτ? διαφα?νεται σαφ?στατα ?τι η πρ?σκληση των εκπροσ?πων των "ανθρ?πων των βουν?ν" στο Συν?δριο του Λιβ?νου απ? το Σ. Βενιζ?λο, καθ?? και η με βεβαι?τητα δ?λωση αποδοχ?? του? σ? αυτ?, ε?χαν ?δη προηγηθε? τη? 5η? Μα?ου του 1944.

Δε?τε επ?ση? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Πολιτικ? κρ?ση Κα?ρου (1944)
• Συμφων?α τη? Καζ?ρτα?
• Συμφων?α τη? Β?ρκιζα?

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Ευστ. Γεωργ?πουλο? "Εμφ?λιο? Π?λεμο? 1942-1944" ?κδ. Περισκ?πιο "Μονογραφ?ε? Στρατιωτικ?? Ιστορ?α?" Αθ?ναι 2010, σελ.78 κ.?.
• Β. Ραφαηλ?δη? "Ιστορ?α (κωμικοτραγικ?) του Νεοελληνικο? Κρ?του? 1830-1974", Αθ?να 1993, σελ.175 κ.?.
• "Μεγ?λη Ελληνικ? Εγκυκλοπα?δεια" τομ. Ι?, σελ.327.

π   ?   σ   ?   ε Η Ελλ?δα στον Β? Παγκ?σμιο Π?λεμο Βαλκανικ? Εκστρατε?α 1940?41 Ελληνο?ταλικ?? Π?λεμο? (1940-1941) Μ?χε? Π?νδο? Ελα?α-Καλαμ?? Κορυτσ? ?γιοι Σαρ?ντα Μ?ροβα-Ιβ?ν Χειμ?ρα Κλεισο?ρα Τρεμπεσ?να Εαριν? επ?θεση Διοικητ?? Βασ?λειο τη? Ελλ?δα? ! Βασ?λειο τη? Ελλ?δα? Ιω?ννη? Μεταξ?? Αλ?ξανδρο? Παπ?γο? Χαρ?λαμπο? Κατσιμ?τρο? Κωνσταντ?νο? Δαβ?κη? Ιω?ννη? Πιτσ?κα? Ιταλ?α Μπεν?το Μουσολ?νι Σεμπαστι?νο Βισκ?ντι Πρ?σκα Ουμπ?λντο Σοντο? Ο?γκο Καβαλλ?ρο Κ?ρλο Τζελ?ζο Γερμανικ? εισβολ? Μ?χε? Οχυρ? γραμμ?? Μεταξ? Βε?η Π?ρασμα τη? Κλεισο?ρα? Θερμοπ?λε? Κρ?τη Διοικητ?? Βασ?λειο τη? Ελλ?δα? ! Βασ?λειο τη? Ελλ?δα? Αλ?ξανδρο? Παπ?γο? Γε?ργιο? Τσολ?κογλου Βρετανικ? Αυτοκρατορ?α & Κοινοπολιτε?α Χ?νρυ Μα?ητλαντ Γου?λσον Τ?μα? Μπλ?ημυ Μπ?ρναρντ Φρ?υμπεργκ Γερμαν?α Β?λχελμ Λιστ Κουρτ Στουντ?ντ Κατοχ? και Αντ?σταση Δυν?μει? κατοχ?? Πρ?σωπα Γερμαν?α Γκ?ντερ ?λτενμπουργκ Χ?ρμαν Ν?ιμπαχερ Β?λτερ Σιμ?να Αλεξ?ντερ Λερ Χ?λμουτ Φ?λμυ Φρ?ντριχ-Β?λχελμ Μ?λλερ Αλεξ?ντερ Αντρ?ε Μπρο?νο Μπρ?ιερ Ιταλ?α Αντζ?λικο Κ?ρτα Πελεγκρ?νο Γκ?τζι Κ?ρλο Τζελ?ζο Πι?ρο Παρ?νι Βουλγαρ?α ?ντον Κ?λτσεφ Αντιαντ?ρτικε? επιχειρ?σει? Α?γουστο? Χρυσ?? Αετ?? Οχι? Μαγι?τικη καταιγ?δα Ωμ?τητε? Αλικιαν?? Δοξ?το Δρ?μα Κερδ?λια Κομμ?νο Καλ?βρυτα Δ?στομο Δομ?νικο Δρ?κεια Κ?νδανο? Κεφαλλονι? Κοντομαρ? Κ?ργια Μεσ?βουνο Ξηροκρ?νη Θεσσαλον?κη? Προσοτσ?νη Π?ργοι Βι?ννο? Ολοκα?τωμα του Κ?δρου? Κλεισο?ρα Σκοπευτ?ριο Καισιαριαν?? Μουσιωτ?τσα Χωριστ? Ολοκα?τωμα Μεγ?λο? Λιμ?? Δωσ?λογοι Πρ?σωπα Γε?ργιο? Τσολ?κογλου Κωνσταντ?νο? Λογοθετ?πουλο? Ιω?ννη? Ρ?λλη? Αθαν?σιο? Χρυσοχ?ου Αναστ?σιο? Ταβουλ?ρη? Σωτ?ριο? Γκοτζαμ?νη? Γε?ργιο? Πο?λο? Γε?ργιο? Μερκο?ρη? Ιω?ννη? Πλυτζαν?πουλο? Νικ?λαο? Κουρκουλ?κο? Διον?σιο? Παπαδ?γγονα? Αλκιβι?δη? Διαμ?ντη? Τ?κη? Μακεδ?να? Κυρι?κο? Παπαδ?πουλο? Οργαν?σει? Ελληνικ? Πολιτε?α Τ?γματα Ασφαλε?α? ΕΣΠΟ ΕΕΕ Ελληνικ? Εθνικ? Σοσιαλιστικ? Κ?μμα Οργ?νωση ≪Χ≫ ΕΕΣ ΕΑΣΑΔ Αποσχιστ?? ≪Ρωμα?κ? Λεγε?να≫ Οχρ?να Ξιλ?α Ωμ?τητε? Πογκρ?μ κατ? των αναπ?ρων Δομ?νικο Παραμυθι? Χορτι?τη? Καισαριαν? Κοκκινι? Εθνικ? Απελευθερωτικ? Μ?τωπο (EAM) Πρ?σωπα ?ρη? Βελουχι?τη? Στ?φανο? Σαρ?φη? Γε?ργιο? Σι?ντο? Γι?ννη? Ιωανν?δη? Ανδρ?α? Τζ?μα? Αλ?ξανδρο? Σβ?λο? Ηλ?α? Τσιριμ?κο? Μ?ρκο? Βαφει?δη? Κ?μματα ΚΚΕ ΣΚΕ ΑΚΕ ΕΛΔ Οργαν?σει? ΕΛΑΣ ΕΕΑΜ ΕΑΜΝ ΕΤΑ Ε.ΕΛΑΣ ΕΛΑΝ ΕΠΟΝ Ε.Α. Ε.Π ΟΠΛΑ ΣΝΟΦ Επιχειρ?σει? Δρ?μα Ρ?κα Μικρ? Χωρι? Γοργοπ?ταμο? Φαρδ?καμπο? Σαραντ?πορο Π?ρτα ( en ) Αφοπλισμ?? μεραρχ?α? Πινερ?λο Στε?ρι Στυμφαλ?α Αμφιλοχ?α Υμηττ?? Βαλτ?τσι Αγορ?λιτσα Καλαμ?τα Μελιγαλ?? Κιλκ?? Ηλεκτρικ? Ωμ?τητε? Κ?κκινη τρομοκρατ?α Δι?λυση του 5/42 Μελιγαλ?? Νταλαμ?νι Εκτελ?σει? του ?βρου Μη-ΕΑΜικ? αντ?σταση Πρ?σωπα Ναπολ?ων Ζ?ρβα? Γε?ργιο? Καρτ?λη? Δημ?τριο? Ψαρρ?? Κομνην?? Πυρομ?γλου Κ?στα? Περρ?κο? Βασ?λειο? Σαχ?νη? Πετρακογι?ργη? Μαν?λη? Μπαντουβ?? Αντ?ν Τσαο?? Λ?λα Καραγι?ννη Κ?τσο? Μαλτ?ζο? Βλ?ση? Ανδρικ?πουλο? Οργαν?σει? ΕΔΕΣ ΕΚΚΑ ΥΒΕ/ΠΑΟ ΠΕΑΝ ΑΕΑΚ ΕΟΚ Ε.Σ. ΜΑΒΗ ?λλε? Επιχειρ?σει? Ανατ?ναξη τη? ΕΣΠΟ Γ?φυρα του Γοργοποτ?μου Φαρδ?καμπο? Αγ?α Κυριακ? Μηλι? Σκ?λα Παραμυθι?? Ξηροβο?νι Μεν?να Δωδ?νη Γ?φυρα Παπ?δων Απαγωγ? του Κρ?ιπε Ωμ?τητε? Εκδ?ωξη των Τσ?μηδων Βρετανικ? αποστολ? στην Ελλ?δα ( SOE ) Πρ?σωπα ?ντι Μ?γιερ? Κρι? Γο?ντχαουζ Π?τρικ Λη Φ?ρμορ Μπιλ Στ?νλευ Μο? Ντ?ηβιντ Γου?λλα? Ντον Στοτ Ν?κολα? Χ?μοντ Ρο?φου? Σ?παρντ Επιχειρ?σει? Επιχε?ρηση Albumen Γ?φυρα του Γοργοπ?ταμου Επιχε?ρηση Ζ?α Γ?φυρα του Ασωπο? Απαγωγ? του Κρ?ιπε Σαμποτ?ζ τη? Δαμ?στα? Κυβ?ρνηση του βουνο? Γεγον?τα Εκλογ?? ΠΕΕΑ 1944 Οργαν?σει? Εθνικ? Συμβο?λιο Πρ?σωπα Αλ?ξανδρο? Σβ?λο? Ευριπ?δη? Μπακιρτζ?? Δημ?τρη? Γλην?? Εξ?ριστη κυβ?ρνηση Γεγον?τα Ελ Αλαμ?ιν Δωδεκ?νησα Κ?νημα του Απριλ?ου 1944 Ρ?μινι Πρ?σωπα Γε?ργιο? Β? Εμμανου?λ Τσουδερ?? Παναγι?τη? Κανελλ?πουλο? Μον?δε? 3η Ορειν? Ταξιαρχ?α Ιερ?? Λ?χο? Βασ?λισσα ?λγα Αδρ?α? Κατσ?νη? Παπανικολ?? 13 ΜΕΒ 335 Μο?ρα 336 Μο?ρα Προ? τον Εμφ?λιο Γεγον?τα Σ?μφωνο των Εθνικ?ν Ομ?δων Κοιν? Γενικ? Στρατηγε?ο Ανταρτ?ν Ενδοαντιστασιακ?? συγκρο?σει? Συμφων?α τη? Πλ?κα? Συν?δριο του Λιβ?νου Συμφων?α τη? Καζ?ρτα? Συμφων?α των ποσοστ?ν Απελευθ?ρωση Δεκεμβριαν? Εθνικιστικ? συλλαλητ?ριο τη? 14η? Ιανουαρ?ου Συμφων?α τη? Β?ρκιζα? Λευκ? τρομοκρατ?α ΝΟΦ Πρ?σωπα Ρ?ναλντ Σκ?μπι Γε?ργιο? Παπανδρ?ου Παναγι?τη? Σπηλιωτ?πουλο? Αρχιεπ?σκοπο? Δαμασκην??