한국   대만   중국   일본 
Σπο?τνικ 1 - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Σπο?τνικ 1

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Σπο?τνικ 1
Οργανισμ?? ?νωση Σοβιετικ?ν Σοσιαλιστικ?ν Δημοκρατι?ν
Χαρακτηριστικ? αποστολ??
Π?ραυλο? φορ?α? Σπο?τνικ
Ημερομην?α εκτ?ξευση? 4  Οκτωβρ?ου 1957
Τ?πο? εκτ?ξευση? εξ?δρα εκτ?ξευση? Γκαγκ?ριν
COSPAR ID 1957-001B
Μ?ζα 83,6 κιλ?

Ο Σπο?τνικ 1 (Спутник-1, Sputnik 1) ?ταν ο πρ?το? τεχνητ?? δορυφ?ρο? στην ιστορ?α. Εκτοξε?τηκε, ?στε να μπει σε τροχι?, στι? 4 Οκτωβρ?ου 1957 απ? τη Σοβιετικ? ?νωση και αποτελε? το πρ?το αποφασιστικ? β?μα τη? ανθρωπ?τητα? στην εξερε?νηση του διαστ?ματο? .

Ο Σπο?τνικ 1 (στα Ρωσικ? Σπο?τνικ σημα?νει δορυφ?ρο? , εν? το επ?σημο ?νομ? του ?ταν Τεχνητ?? Δορυφ?ρο? τη? Γη? ? ISZ στα Ρ?σικα) ?ταν ο πρ?το? τεχνητ?? δορυφ?ρο? στην ιστορ?α. Εκτοξε?τηκε το 1957 απ? το Κοσμοδρ?μιο του Μπα?κονο?ρ στο Καζακστ?ν , με ?ναν π?ραυλο R-7. Κατασκευ?στηκε και εκτοξε?τηκε απ? τη Σοβιετικ? ?νωση ω? συμβολ? στο Διεθν?? Γεωφυσικ? ?το? 1957. ?ταν ο πρ?το? μια? σειρ?? δ?κα δορυφ?ρων με το ?διο ?νομα. Ο επ?μενο? Σπο?τνικ 2 μετ?φερε τον πρ?το ζωνταν? οργανισμ? στο δι?στημα, τη σκυλ?τσα Λ?ικα , εν? ο Σπο?τνικ 3 ?ταν ?να πολ? μεγαλ?τερο τροχιακ? εργαστ?ριο και οι Σπο?τνικ 4 - 10 ?ταν σκ?φη τ?που Βοστ?κ που μετ?φεραν ζ?α και ?να ανθρ?πινο ομο?ωμα.

Ιστορικ? υπ?βαθρο (Ψυχρ?? Π?λεμο?) [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στα τ?λη του 1955 ο πρ?εδρο? των Ηνωμ?νων Πολιτει?ν , Ντου?ιτ Α?ζενχ?ουερ , ανακο?νωσε στο διεθν?? κοιν? περ? του αμερικ?νικου προγρ?μματο? κατασκευ?? τεχνητο? δορυφ?ρου. Τ?σσερι? ημ?ρε? μετ?, και στη 1 Αυγο?στου 1955 επακολο?θησε η αν?λογη δ?λωση τη? Σοβιετικ?? ?νωση?, ?τι μ?σα στο Διεθν?? Γεωφυσικ? ?το? 1957 επρ?κειτο να γ?νει εκτ?ξευση δορυφ?ρου Σοβιετικ?? προ?λευση?.

Οι εμπειρογν?μονε? θε?ρησαν ?τι επρ?κειτο για απλ? προπαγ?νδα των Ρ?σων και ?τι πριν το 1958 οι Σοβιετικο? ?ταν αδ?νατο να κ?νουν την εκτ?ξευση που τ?ρα ανακο?νωσαν. Η εκτ?ξευση ?μω? ?γινε πρ?γματι με επιτυχ?α στι? 4 Οκτωβρ?ου 1957 απ? το Κοσμοδρ?μιο του Μπα?κονο?ρ στο Καζακστ?ν και προκ?λεσε τερ?στια εντ?πωση σε ?λο τον κ?σμο. ?γινε πρωτοσ?λιδο σχεδ?ν παντο? και τα ≪ μπιπ ≫ του δορυφ?ρου ?μειναν στην ιστορ?α. ?ταν ορατ??, αν και με δυσκολ?α, ω? αντικε?μενο ?κτου μεγ?θου?.

Ο π?ραυλο? φορ?α? R-7 που χρησιμοποι?θηκε ε?χε προκ?ψει απ? την εξ?λιξη τη? τεχνολογ?α? διηπειρωτικ?ν πυρα?λων υπ? την επιστημονικ? διε?θυνση του Σεργκ?ι Καραλι?φ και ?ταν ?τοιμη ακ?μα και για στρατιωτικ? χρ?ση, πρ?γμα που ανησ?χησε τον δυτικ? κ?σμο αλλ? και στι? Ηνωμ?νε? Πολιτε?ε?, για τον επιπλ?ον λ?γο πιθαν?? επ?θεση? των Σοβιετικ?ν απ? το δι?στημα, επιδειν?νοντα? τι? ?δη τεταμ?νε? πολιτικ?? σχ?σει? μεταξ? ΗΠΑ και ΕΣΣΔ και ανο?γοντα? τον δρ?μο για τι? εντατικ?? διεθν?? επενδ?σει? στον αμυντικ? και στρατιωτικ? τομ?α (μια? και ο Ψυχρ?? Π?λεμο? ?ταν τ?τε στο απ?γει? του). Η 4η Οκτωβρ?ου 1957 ?ταν εκτ?? απ? την απαρχ? τη? διαστημικ?? εποχ?? και η απαρχ? τη? Κο?ρσα? του Διαστ?ματο? αν?μεσα στι? τ?τε δυο υπερδυν?μει? .

Η επιτυχ?α του Σπο?τνικ ε?χε ω? αποτ?λεσμα οι Αμερικ?νοι να επισπε?σουν τι? -?δη σε εξ?λιξη- δικ?? του? προσπ?θειε? για την εκτ?ξευση του δικο? του? δορυφ?ρου, κ?τι που π?τυχαν τον Ιανου?ριο του 1958 με τον Explorer 1 .

Τεχνικ? χαρακτηριστικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο δορυφ?ρο? ουσιαστικ? ?ταν ?να μεταλλικ? σ?μα στρογγυλο? ( σφαιρικο? ) σχ?ματο? διαμ?τρου 58 εκατοστ?ν, και κατασκευασμ?νο απ? αλουμ?νιο β?ρου? περ?που 83 κιλ?ν. Σκοπ?? του ?ταν η μελ?τη του περιβ?λλοντο? ?ξω απ? την ατμ?σφαιρα . Κατ?γραψε την θερμοκρασ?α στο εσωτερικ? και την επιφ?νεια τη? σφα?ρα? καθ?? και την πυκν?τητα τη? αν?τερη? ατμ?σφαιρα? και τη? δι?δοση? των ηλεκτρομαγνητικ?ν κυμ?των στην ιον?σφαιρα . Οι δυο τελευτα?ε? μετρ?σει? ?γιναν με τη μελ?τη των σημ?των που ?στελνε ο δορυφ?ρο? στη Γη, των περ?φημων ≪ μπιπ ≫ του, που εξ?πεμπε κ?θε 0,3 δευτερ?λεπτα . Ακ?μα, η σφα?ρα ?ταν γεμ?τη με ?ζωτο υπ? π?εση, για να διαπιστωθε? κατ? π?σον θα υπ?ρχαν συγκρο?σει? με μετεωρ?τε? και απ?λεια αερ?ου, κ?τι που ?μω? δεν παρατηρ?θηκε.

Περιφερειακ? στη μεταλλικ? σφα?ρα επ?νω υπ?ρχαν τ?σσερι? κερα?ε? επικοινων?α?, μ?κου? 2,4-2,9 μ?τρων. Ε?χε δ?ο πομπο?? ισχ?ο? 1 Watt στα βραχ?α κ?ματα και συγκεκριμ?να στι? συχν?τητε? 20.005 και 40.002 MHz . Η εκπομπ? συν?στατο απ? παλμο??, το ε?ρο? των οπο?ων καθορ?ζετο απ? την θερμοκρασ?α και την π?εση. Οι πομπο? του λειτο?ργησαν για τρει? βδομ?δε?, μ?χρι δηλαδ? οι μπαταρ?ε? του να εξασθεν?σουν. Συν?χισε ?μω? την τροχι? του γ?ρω απ? τη Γη για 92 μ?ρε?, μ?χρι τι? 4 Ιανουαρ?ου 1958, οπ?τε κ?ηκε κατ? την επανε?σοδ? του στην ατμ?σφαιρα. Ε?χε κ?νει 1.400 τροχι?? γ?ρω απ? τη Γη, καλ?πτοντα? μια συνολικ? απ?σταση 70 εκατομμυρ?ων χιλιομ?τρων. Το μ?σο ?ψο? τη? τροχι?? ?ταν 250 χιλι?μετρα , με απ?γειο στα 947 χιλι?μετρα στην αρχ? τη? αποστολ?? και με ?γκλιση 65,0° ω? προ? τον Ισημεριν? . Στην δι?ρκεια τη? τριμηνια?α? πτ?ση? του ?χανε συν?χεια ?ψο? επειδ? η τριβ? με την ιον?σφαιρα ?ταν ισχυρ?, ισχυρ?τερη απ? τι? προβλ?ψει? και τον επιβρ?δυνε ασταμ?τητα. ?τσι την 96η ημ?ρα και σε ?ψο? 100 χιλιομ?τρων μπ?κε στα αν?τερα στρ?ματα τη? ατμ?σφαιρα? και κ?ηκε.

Η ελλειπτικ? τροχι? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η τροχι? του Σπο?τνικ ?ταν ελλειπτικ? για δι?φορου? λ?γου?:

  1. Α? μην ξεχνο?με, οτι η εκτ?ξευση του Σπο?τνικ ?ταν πρωτοφαν?? επ?τευγμα τη? ανθρωπ?τητα? συγκεντρ?νοντα? σχεδ?ν αν ?χι ?λη, τουλ?χιστον ?να μεγ?λο μ?ρο? τη? γν?ση? απ? τι? επιστ?με? τη? φυσικ??, χημε?α?, μαθηματικ?ν, ηλεκτρονικ?ν υπολογιστ?ν κ.α. ?ταν ?μω? η πρ?τη φορ? που ο ?νθρωπο? ?βαλε 170 τ?νου? σε κ?νηση για να στε?λει 80 κιλ? στα 200 χιλι?μετρα. Η προσπ?θεια αυτ? ?ταν αφ?νταστα τολμηρ? μα και πολ? επακριβ?? και ευα?σθητη. Για να πετ?χει η προγραμματισμ?νη τροχι? ?ταν απαρα?τητο η τελικ? ταχ?τητα να μην αποκλ?νει ο?τε ?να χιλιοστ? (0,1%), το οπο?ο και επιτε?χθηκε.
  2. Η ελλειπτικ? τροχι? ?κανε δυνατ? την εξερε?νηση μια? ευρε?α? περιοχ?? του κοντινο? διαστ?ματο?. Μια περισσ?τερο κυκλικ? τροχι? δεν θα ε?χε τ?σο μεγ?λη επιστημονικ? αξ?α για το πρ?το αυτ? ταξ?δι.
  3. Α? μην παραβλ?ψουμε ?μω? και την εθνικ? δι?σταση τη? επιχε?ρηση? αυτ?? για του? Σοβιετικο??. Με την ελλειπτικ? τροχι?, και χωρ?? περισσ?τερα κα?σιμα, ο Σπο?τνικ ?φτασε στα 1.000 χιλι?μετρα, τα οπο?α ?ταν πολ? μεγ?λο κατ?ρθωμα, ιδ?ω? για λ?γου? συναγωνισμο? με του? Αμερικ?νου?.

Η ?γκλιση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Για την τροχι? του Σπο?τνικ ισχ?ει i=65° .

Σημαντικ?, δι?τι αρνητικ? για τα αναγκα?α κα?σιμα ρ?λο ?παιζε η ?γκλιση των 65°. ?ταν η εκκ?νηση εν?? δορυφ?ρου γ?νεται -ω? συν?θω?- προ? ανατολικ? κατε?θυνση, επωφελε?ται απ? την περιστροφ? τη? Γη?, και μ?λιστα, ?σο κοντ?τερα στον ισημεριν?, τ?σο περισσ?τερο. Το κ?ρδο? επιτ?χυνση? ε?ναι 465 m/s στον ισημεριν?, το οπο?ο ισοδυναμε? με 6% τη? ταχ?τητα? διαφυγ?? . ?σο απομακρυν?μαστε στο Βορρ? , τ?σο λιγοστε?ει το ?φελο?. Γι' αυτ? και η τοποθεσ?α του Μπα?κονο?ρ μειονεκτο?σε σε σ?γκριση με το Αμερικανικ? Κ?ιπ Καν?βεραλ και απαιτο?σε περισσ?τερα κα?σιμα.

Το σ?μα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το μπ?π   του Σπο?τνικ ?τανε ακρο?σιμο σε ?λη την υφ?λιο. Το σ?μα ?τανε μεν εξαιρετικ? ασθεν??, αλλ? με τον αν?λογο εξοπλισμ? ?ταν πολ? ε?κολο να το πι?σει κανε??. Στην Ευρ?πη ο πρ?το? που ?πιασε το σ?μα δεν ?ταν κ?ποιο? ηλεκτρολ?γο? ? ηλεκτρονικ??, μα ?να? απλ?? αστρον?μο?, ο Χ?ιν? Καμ?νσκι απ? το αστεροσκοπε?ο του Μπ?χουμ στη Γερμαν?α. Στη Γερμαν?α επ?ση?, στο σχολικ? αστεροσκοπε?ο του Ρ?ντεβι? τη? Σαξον?α? ανακαλ?φθηκε την 8η Οκτωβρ?ου 1957 για πρ?τη φορ? ο Σπο?τνικ μ?σα απ? απλ? κι?λια.

Δι?φορα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το σ?μα του Σπο?τνικ 1: