Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
|
Το λ?μμα δεν περι?χει
πηγ??
? αυτ?? που περι?χει δεν επαρκο?ν.
Μπορε?τε να βοηθ?σετε
προσθ?τοντα? την κατ?λληλη τεκμηρ?ωση. Υλικ? που ε?ναι ατεκμηρ?ωτο μπορε? να αμφισβητηθε? και να αφαιρεθε?.
Η σ?μανση τοποθετ?θηκε στι? 29/04/2011.
|
Ο
Σκωτσ?ζικο? Διαφωτισμ??
(
σκωτ?
.:
Scottis Enlightenment
) υπ?ρξε περ?οδο? τη?
ιστορ?α? τη? Σκωτ?α?
τον 18ο αι?να, η οπο?α χαρακτηρ?ζεται απ? πνευματικ? και επιστημονικ? επιτε?γματα. Γ?ρω στα 1750, ο σκωτσ?ζικο? λα?? ?ταν ?να? απ? του? πιο μορφωμ?νου? λαο?? τη?
Ευρ?πη?
, με ποσοστ? εγγραμμ?των κοντ? στο 75%.
Οι Σκωτσ?ζοι διανοο?μενοι βαδ?ζοντα? στα χν?ρια του
Διαφωτισμο?
, του οπο?ου η φλ?γα ?καιγε την ?δια περ?οδο στην ηπειρωτικ? Ευρ?πη, απ?ρριπταν κ?θε αυθεντ?α, π?στευαν στην ισ?τητα μεταξ? των ανθρ?πων και θεωρο?σαν τη λογικ? ω? το μ?νο ασφαλ?? μ?σο για να φτ?σει κανε?? στην αλ?θεια. Ωστ?σο, ο σκωτσ?ζικο? Διαφωτισμ?? διαφοροποι?θηκε αρκετ? απ? αυτ?ν τη? γηραι?? ηπε?ρου, καθ?? τον δι?κρινε η ?ντονη τ?ση προ? τον
εμπειρισμ?
.
Οι τομε?? που αναπτ?χθηκαν ιδιαιτ?ρω? ?ταν η
φιλοσοφ?α
, η
πολιτικ? οικονομ?α
, η
μηχανικ?
, η
αρχιτεκτονικ?
, η
ιατρικ?
, η
γεωλογ?α
, η
αρχαιολογ?α
, η
δ?καιο
, η
γεωπον?α
, η
χημε?α
και η
κοινωνιολογ?α
.
Ο Σκωτσ?ζικο? Διαφωτισμ?? εξαπλ?θηκε και εκτ?? των συν?ρων τη?
Σκωτ?α?
, στην υπ?λοιπη
Ευρ?πη
. Επ?ση?, οι ιδ?ε? του μεταφ?ρθηκαν και π?ρα απ? τον Ατλαντικ? μ?σω των μεταναστ?ν στον Ν?ο Κ?σμο και αργ?τερα απ? του? Αμερικανο?? φοιτητ?? στα πανεπιστ?μια τη? Σκωτ?α?. Συνεπ??, μεγ?λο μ?ρο? τη? τεχνολογικ?? και κοινωνικ?? αν?πτυξη? κατ? το 18ο και 19ο αι?να, σε χ?ρε? ?πω? οι
Η.Π.Α.
, ο
Καναδ??
και η
Ν?α Ζηλανδ?α
, αποδ?δεται σε απογ?νου? Σκωτσ?ζων απο?κων.
- Τζ?ζεφ Μπλακ
(1728?1799), φυσικ?? και χημικ??
- Τζ?ιμ? Μπ?σγουελ
(1740?1795), δικηγ?ρο? και συγγραφ?α?
- Ρ?μπερτ Μπερν?
(1759?1796), ποιητ??
- ?νταμ Φ?ργκιουσον
(1723?1816), φιλ?σοφο?, ιστορικ?? και κοινωνιολ?γο?
- ?νταμ Σμιθ
(1723?1790), οικονομολ?γο?
- Τζ?ιμ? Βατ
(1736?1819), μηχανικ??
- Ντ?ιβιντ Χιουμ
(1711?1776), φιλ?σοφο? και ιστορικ??
- Φρ?νσι? Χ?τσεσον
(1694?1746), φιλ?σοφο?
- Τζ?ιμ? Χ?τον
(1726?1797), γεωλ?γο? και χημικ??
- Γου?λτερ Σκοτ
(1771?1832), συγγραφ?α? και ποιητ??
- Χ?νρυ Ρ?εμπουρν
(1756?1823), ζωγρ?φο?
Παρ?λληλα, δ?ο σημαντικ?τατοι επιστ?μονε? επηρε?στηκαν ?μεσα απ? Σκωτσ?ζου? λ?γιου?, οι: