Σκανδιναβ?α

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Χ?ρτη? τη? Σκανδιναβ?α?.
   Οι τρει? μοναρχ?ε? που συναποτελο?ν τη Σκανδιναβ?α με τον πολ? στεν? σημασ?α του ?ρου.
   Μ?α πιθαν? συχν? ευρ?τερη χρ?ση του ?ρου.
   Η μ?γιστη σε ε?ρο? χρ?ση του ?ρου που πα?ρνει τη Σκανδιναβ?α ω? συν?νυμο του ?ρου Νορδικ?? Χ?ρε? .

Η Σκανδιναβ?α ε?ναι ιστορικ? και γεωγραφικ? περιοχ? που εκτε?νεται κυρ?ω? στη Σκανδιναβικ? Χερσ?νησο στη Β?ρεια Ευρ?πη . Ο ?ρο? σκανδιναβικ?? χ?ρε? αναφ?ρεται στη Δαν?α , στη Νορβηγ?α και στη Σουηδ?α . Κ?ποιε? φορ?? αναφ?ρονται κι η Φινλανδ?α , η Ισλανδ?α και τα Νησι? Φερ?ε? , αλλ? καθαρ? για ιστορικο?? και πολιτισμικο?? λ?γου?. Οι Φινλανδο? αποτελο?ν μια ξεχωριστ? γλωσσικ? και εθνικ? ομ?δα, ?χοντα? φινοουγγρικ?? ρ?ζε? κι ?χοντα? ενσωματ?σει στοιχε?α τ?σο τη? ανατολικ?? ?σο και τη? δυτικ?? Ευρ?πη? . Υπ?ρχουν και οι Σα?μι , επ?ση? φινοουγγρικ?? καταγωγ??.

Ετυμολογ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Σκανδιναβ?α κι η Σκ?νια (Skane) θεωρε?ται ?τι ?χουν την ?δια ετυμολογ?α. Πρ?το? ο Πλ?νιο? ο Πρεσβ?τερο? αναφ?ρεται στο ?νομα Σκανδιναβ?α στο ?ργο του Naturalis Historia τον 1ο αι?να μ.Χ. . Επ?ση?, αναφ?ρονται στην περιοχ? και αρκετο? ?λλοι ?πω? ο Πυθ?α? ο Μασσαλι?τη? , ο Πομπ?νιο? ο Μ?λα? και ο Τ?κιτο? .

Ο Πλ?νιο? πιθαν?τατα χρησιμοπο?ησε τον ?ρο Σκανδιναβ?α , εννο?ντα? την περιοχ? Σκ?νια. Σ?μφωνα με ειδικο??, η γερμανικ? ρ?ζα προ?ρχεται απ? το *Skaðan-, που σημα?νει κ?νδυνο? , εν? το δε?τερο τμ?μα τη? λ?ξη?, *awjo, σημα?νει νησ? . Το ?νομα Σκανδιναβ?α λοιπ?ν σ?μαινε επικ?νδυνο νησ? και μπορε? να αναφερ?ταν στι? αμμ?δει? ακτ?? γ?ρω απ? την περιοχ? Σκ?νια. [1]

Γεωγραφικ?? ?ρο? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Σκανδιναβικ? Χερσ?νησο? περιλαμβ?νει τη Σουηδ?α και τη Νορβηγ?α , καθ?? κι ?να μικρ? βορειοδυτικ? κομμ?τι τη? Φινλανδ?α? . Ωστ?σο, λ?γω τη? περιοχ?? Σκ?νια στη ν?τια Σουηδ?α , η οπο?α αν?κε στη Δαν?α , για ιστορικο?? λ?γου? θεωρε?ται και η Δαν?α αδι?ρρηκτο τμ?μα τη? Σκανδιναβ?α?. Επ?ση?, επειδ? οι κ?τοικοι τη? Ισλανδ?α? κατ? 97% κατ?γονται απ? του? Β?κινγκ? και η Ισλανδ?α ιστορικ? θεωρε?ται σκανδιναβικ? χ?ρα. Τ?λο?, λ?γω τη? ανακ?λυψη? και τη? κατ?κτηση? τη? Γροιλανδ?α? απ? του? Δανο?? η Γροιλανδ?α θεωρε?ται σκανδιναβικ? ?δαφο?. Στο σ?νολο του? αυτ? τα κρ?τη αποτελο?ν τι? Νορδικ?? χ?ρε? .

Σκανδιναβικ?? γλ?σσε? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οι σκανδιναβικ?? γλ?σσε? χωρ?ζονται στι? ανατολικ?? σκανδιναβικ?? ( Δανικ? και Σουηδικ? ) και στι? δυτικ?? σκανδιναβικ?? ( Νορβηγικ? , Ισλανδικ? και γλ?σσα των ν?σων Φερ?ε? ).

Τ?σο οι επ?σημε? γλ?σσε? ?σο και δι?φορε? δι?λεκτοι των δανικ?ν , νορβηγικ?ν και σουηδικ?ν ε?ναι κατανοητ?? στου? Σκανδιναβο?? μεταξ? του?. Σχετ?ζονται με τι? υπ?λοιπε? Β?ρειε? γερμανικ?? γλ?σσε? , ?πω? τα ισλανδικ? , οι οπο?ε? προ?ρχονται απ? τα αρχα?α σκανδιναβικ? .

Απ? το Μεσα?ωνα , τα δανικ? , τα σουηδικ? και τα νορβηγικ? ?χουν επηρεαστε? σε διαφορετικ? βαθμ? απ? τα γερμανικ? , εν μ?ρει ω? αποτ?λεσμα τη? οικονομικ?? δραστηρι?τητα? τη? Χανσεατικ?? ?νωση? .

Ω? γλωσσικ? οικογ?νεια, οι σκανδιναβικ?? γλ?σσε? δεν ?χουν σχ?ση με τα φινλανδικ? και τα εσθονικ? , που ω? Φιννοουγγρικ?? γλ?σσε? ?χουν μακριν?? κοιν?? ρ?ζε? με τα ουγγρικ? .

Γεωγραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το Γκαλντεπ?γκεν ε?ναι το υψηλ?τερο σημε?ο τη? Σκανδιναβ?α? και αποτελε? μ?ρο? των Σκανδιναβικ?ν Ορ?ων.

Η γεωγραφ?α τη? Σκανδιναβ?α? ε?ναι πολυποικ?λη. Αξιοσημε?ωτα γεωγραφικ? χαρακτηριστικ? τη? Σκανδιναβ?α? ε?ναι τα νορβηγικ? φι?ρδ, τα Σκανδιναβικ? ?ρη που καλ?πτουν μεγ?λο μ?ρο? τη? Νορβηγ?α? και τμ?ματα τη? Σουηδ?α?, οι επ?πεδε?, χαμηλ?? περιοχ?? στη Δαν?α και τα αρχιπελ?γη τη? Φινλανδ?α?, τη? Νορβηγ?α? και τη? Σουηδ?α?. Η Φινλανδ?α και η Σουηδ?α ?χουν πολλ?? μικρ?? λ?μνε?, οι οπο?ε? ε?ναι απομειν?ρι τη? εποχ?? των παγετ?νων, η οπο?α τελε?ωσε πριν απ? περ?που δ?κα χιλιετ?ε?.

Η ν?τια Σκανδιναβ?α ?χει ε?κρατο κλ?μα . Οι περισσ?τεροι Σκανδιναβο? ζουν στο ν?τιο τμ?μα τη? γεωγραφικ?? αυτ?? περιοχ??. [2] [3] Η Σκανδιναβ?α ?χει ?να σημαντικ? μ?ρο? το οπο?ο βρ?σκεται β?ρεια του Αρκτικο? Κ?κλου . Γενικ? το κλ?μα τη? Σκανδιναβ?α? ε?ναι σχετικ? ?πιο για την τοποθεσ?α τη? λ?γω των επιρρο?ν που ασκε? το ρε?μα του Κ?λπου . Οι σκανδιναβικ?? οροσειρ??, κατ? κ?ριο λ?γο στα υψηλ?τερα υψ?μετρα, παρουσι?ζουν κλ?μα αλπικο? τ?που .

Αν?λογα με την περιοχ?, το κλ?μα τη? Σκανδιναβ?α? ποικ?λει αρκετ?: στη Δαν?α, αλλ? και στα νοτι?τερα τμ?ματα τη? Σουηδ?α? και τη δυτικ? ακτ? τη? Νορβηγ?α? υπ?ρχει ?να ωκε?νιο κλ?μα, σαν αυτ? τη? δυτικ?? Ευρ?πη? . Κ?ποιε?, αλλ? λ?γε? περιοχ??, στη δυτικ? Νορβηγ?α καταγρ?φουν βροχοπτ?σει? που ξεπερνο?ν τα 5.000 χιλιοστ?μετρα το ?το?. Η κεντρικ? Σκανδιναβ?α (συγκεκριμ?να μια ζ?νη που καλ?πτει μια περιοχ? απ? το ?σλο ?ω? τη Στοκχ?λμη ) ?χει ?να υγρ? ηπειρωτικ? κλ?μα. Βορει?τερα αυτ?? τη? ζ?νη? κυριαρχε? το υποαρκτικ? κλ?μα εν? κατ? μ?κο? τη? βορειοδυτικ?? ακτ?? τη? Σκανδιναβ?α? κυριαρχε? ?να δροσερ? ωκε?νιο κλ?μα. [4] Μια μικρ? περιοχ? κατ? μ?κο? τη? β?ρεια? ακτ?? ανατολικ? του Β?ρειου Ακρωτηρ?ου ?χει κλ?μα το?νδρα?, επειδ? βρ?σκεται σε μια τ?σο β?ρεια τοποθεσ?α σε βαθμ? που ακ?μη και τα καλοκα?ρια ε?ναι ψυχρ?. Τα Σκανδιναβικ? ?ρη εμποδ?ζουν τη μεταφορ? των υγρ?ν και ?πιων α?ριων μαζ?ν που προ?ρχονται απ? τη Νορβηγ?α και τον Ατλαντικ?. Επομ?νω? η β?ρεια Σουηδ?α και το οροπ?διο Φ?νμαρκσβιντα στη Νορβηγ?α δ?χονται λ?γε? βροχοπτ?σει? και ?χουν κρ?ου? χειμ?νε?. Στι? σκανδιναβικ?? οροσειρ?? πολλ?? περιοχ?? ?χουν κλ?μα αλπικο? τ?που .

Η υψηλ?τερη θερμοκρασ?α που ?χει καταγραφε? ποτ? σε σκανδιναβικ? ?δαφο? ε?ναι οι 38 βαθμο? Κελσ?ου τον Ιο?νιο του 1947 στη Μολ?λα τη? Σουηδ?α?. [5] Η χαμηλ?τερη θερμοκρασ?α που κατεγρ?φη ποτ? σε σκανδιναβικ? ?δαφο? ?ταν στο Βουογκατι?λμε στο ?ριεπλουγκ τη? Σουηδ?α? στι? 2 Φεβρουαρ?ου 1966. [6] Ο ψυχρ?τερο? μ?να? στη σκανδιναβικ? ιστορ?α ?ταν ο Φεβρου?ριο? του 1985, ?ταν η μ?ση θερμοκρασ?α στο Β?τανγκι, π?λι στη Σουηδ?α, ?ταν -27.2 βαθμο? Κελσ?ου τον ?διο μ?να. [6]

Οι νοτιοδυτικο? ?νεμοι που ενισχ?ονται απ? του? αν?μου? φο?εν μπορε? να δ?σουν ζεστ?? θερμοκρασ?ε? σε στεν? νορβηγικ? φι?ρδ το χειμ?να. ?χει υπ?ρξει Ιανου?ριο? με 17.9 βαθμο?? Κελσ?ου στο Τ?λφιουρδ και 18.9 βαθμο?? Κελσ?ου τον Φεβρου?ριο στο Σο?νταλ .

Οικονομ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Οι οικονομ?ε? των χωρ?ν τη? Σκανδιναβ?α? συγκαταλ?γονται στι? ισχυρ?τερε? σε πανευρωπα?κ? επ?πεδο. [7] Υπ?ρχει ?να μεγ?λο και εκτεταμ?νο σ?στημα πρ?νοια? στη Σουηδ?α, τη Δαν?α, τη Νορβηγ?α και τη Φινλανδ?α. [8]

Τουρισμ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Υπ?ρχουν δι?φορα ταξιδιωτικ? πρακτορε?α σκανδιναβικ?ν συμφερ?ντων στι? Ηνωμ?νε? Πολιτε?ε? (?πω? το Αμερικανοσκανδιναβικ? ?δρυμα , το οπο?ο ?δρυσε ο δανοαμερικαν?? βιομ?χανο? Νιλ? Π?ουλσεν το 1910) τα οπο?α εξυπηρετο?ν την προ?θηση των εμπορικ?ν συμφερ?ντων και του τουρισμο? στην περιοχ?. Σ?μερα, οι π?ντε αρχηγο? κρατ?ν των Σκανδιναβικ?ν χωρ?ν ενεργο?ν ω? προστ?τε? του οργανισμο? και σ?μφωνα με την επ?σημη δ?λωση του οργανισμο?, αποστολ? του ε?ναι ≪να προωθ?σει τη Σκανδιναβ?α στο σ?νολ? τη?, αυξ?νοντα? παρ?λληλα την προβολ? τη? Δαν?α?, τη? Φινλανδ?α?, τη? Ισλανδ?α?, τη? Νορβηγ?α? και τη? Σουηδ?α? στη Ν?α Υ?ρκη και τι? Ηνωμ?νε? Πολιτε?ε?≫. [9] Η Σκανδιναβικ? Τουριστικ? Επιτροπ? αποτελε? τον διακρατικ? οργανισμ? συνεργασ?α? των εθνικ?ν τουριστικ?ν φορ?ων των σκανδιναβικ?ν κρατ?ν. Το 1986 ξεκ?νησε η συνεργασ?α των εθνικ?ν τουριστικ?ν φορ?ων των σκανδιναβικ?ν κρατ?ν. Τ?τε ο σουηδικ?? εθνικ?? φορ?α? τουρισμο? ξεκ?νησε τη συνεργασ?α με τον δανικ? για να συντον?σει τη διακυβερνητικ? προ?θηση των δ?ο χωρ?ν στην Ασ?α, με στ?χο την α?ξηση των Ασιατ?ν τουριστ?ν στι? δ?ο χ?ρε?. Η κυβ?ρνηση τη? Νορβηγ?α? εισ?λθε στο δανοσουηδικ? σχ?μα το 1987. Οι π?ντε σκανδιναβικ?? κυβερν?σει? συμμετ?χουν στο Σκανδιναβικ? Συμβο?λιο Τουρισμο? τη? Β?ρεια? Αμερικ?? με στ?χο την α?ξηση των αμερικαν?ν τουριστ?ν στη Σκανδιναβ?α.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. Helle, Knut (2003). "Introduction". The Cambridge History of Scandinavia. Ed. E. I. Kouri et al. Cambridge University Press, 2003. ISBN 0-521-47299-7 .
  2. Alderman, Liz (2019-11-09). ≪Scandinavian Wine? A Warming Climate Tempts Entrepreneurs≫ (στα αγγλικ?). The New York Times . ISSN 0362-4331 . https://www.nytimes.com/2019/11/09/business/wine-scandinavia-climate-change.html . Ανακτ?θηκε στι? 2021-03-26 .  
  3. ≪Scandinavian Countries 2021≫ . worldpopulationreview.com . Ανακτ?θηκε στι? 26 Μαρτ?ου 2021 .  
  4. Battaglia, Steven M. (2019-01-02). ≪Shifting Weather Patterns in a Warming Arctic: The Scandes Case≫. Weatherwise 72 (1): 23?29. doi : 10.1080/00431672.2019.1538761 .  
  5. ≪Hogsta uppmatta temperatur i Sverige≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 26 Αυγο?στου 2010.  
  6. 6,0 6,1 ≪Lagsta uppmatta temperatur i Sverige≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 28 Δεκεμβρ?ου 2008.  
  7. ≪GDP Ranked by Country 2020≫ . worldpopulationreview.com . Ανακτ?θηκε στι? 28 Ιανουαρ?ου 2020 .  
  8. McWhinney, James. ≪The Nordic Model: Pros and Cons≫ . Investopedia (στα Αγγλικ?) . Ανακτ?θηκε στι? 28 Ιανουαρ?ου 2020 .  
  9. About The American-Scandinavian Foundation . Official site. Retrieved 2 February 2007.

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Πολυμ?σα σχετικ? με το θ?μα Scandinavia στο Wikimedia Commons