Συντεταγμ?νε?
:
50°24′40″N
80°16′55″E
/
50.41111°N 80.28194°E
/
50.41111; 80.28194
Το
Σεμ?ι
(
καζακικ?
:
Семей / Semey
), γνωστ? ω? Σεμιπαλατ?νσκ μ?χρι το 2007 (καζακικ? και ρωσικ?: Семипалатинск) ε?ναι η ?νατη μεγαλ?τερη σε πληθυσμ? π?λη του
Καζακστ?ν
μετ? το
Αλμ?τι
, την
Ασταν?
, το
Σιμκ?ντ
, την
Καραγκ?ντα
, το
Ακτομπ?
, το
Ταρ?ζ
, το
Παβλοντ?ρ
και το
Οσκεμ?ν
. Ο πληθυσμ?? του υπολογ?ζεται σε 305.795 κατο?κου? (εκτ?μηση 2011). Βρ?σκεται στην περιφ?ρεια Ανατολικο? Καζακστ?ν και στο Καζακικ? μ?ρο? τη? Σιβηρ?α?, κοντ? στα σ?νορα με τη Ρωσ?α, περ?που 1.000 χιλι?μετρα β?ρεια του Αλμ?τι και 700 χιλι?μετρα νοτιοανατολικ? του Ομσκ, κατ? μ?κο? του ποταμο? Ιρτ??.
Ταταρικ? Τζαμ? του Σεμ?ι
Ν?α γ?φυρα στο Σεμ?ι.
[1]
Δορυφορικ? φωτογραφ?α του Σεμ?ι τη? ΝΑΣΑ.
Ο πρ?το? ρωσικ?? οικισμ?? στην περιοχ? χρονολογε?ται απ? το 1718, ?ταν η Ρωσ?α ?χτισε ?να φρο?ριο δ?πλα στον ποταμ? Ιρτ??, κοντ? σε ?να ερειπωμ?νο βουδιστικ? μοναστ?ρι. Τα επτ? κτ?ρια τη? μον?? ?δωσαν στο φρο?ριο (και αργ?τερα στην π?λη) το ?νομα Σεμιπαλατ?νσκ. Το φρο?ριο υπ?φερε συχν? απ? πλημμ?ρε? που προκ?λεσε η χιονοστιβ?δα που δι?γκωσε το Ιρτ??, και το 1778 το φρο?ριο μεταφ?ρθηκε 18 χιλι?μετρα βορει?τερα σε λιγ?τερο επιρρεπ? σε πλημμ?ρε? ?δαφο?. Μια μικρ? π?λη μεγ?λωσε γ?ρω απ? το φρο?ριο, εξυπηρετ?ντα? κατ? ?να μεγ?λο μ?ρο? το ποτ?μιο εμπ?ριο μεταξ? των νομαδικ?ν λα?ν τη? Κεντρικ?? Ασ?α? και τη? αναπτυσσ?μενη? Ρωσικ?? Αυτοκρατορ?α?. Η κατασκευ? του Σιδηροδρομικο? Σταθμο? Τουρκεστ?ν-Σιβηρ?α? στι? αρχ?? του 20ο? αι?να α?ξησε τη σημασ?α τη? π?λη?, καθιστ?ντα? τη σημαντικ? σημε?ο δι?λευση? μεταξ? τη? Κεντρικ?? Ασ?α? και τη? Σιβηρ?α?. Στι? 19 Μα?ου 1854 το Σεμιπαλατ?νσκ ?γινε η πρωτε?ουσα τη? Περιφ?ρεια? Σεμιπαλατ?νσκ τη? Ρωσικ?? Αυτοκρατορ?α?.
Μεταξ? του 1917 και του 1920 η π?λη λειτο?ργησε ω? πρωτε?ουσα τη? κατ? το μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? μη αναγνωρισμ?νη? Αυτονομ?α? του Αλ?? μετ? την εκδ?λωση τη? Οκτωβριαν?? Επαν?σταση? στη Ρωσ?α. Η π?λη ονομαζ?ταν Αλ??-καλ? κατ? τη δι?ρκεια τη? ?παρξη? τη? αυτονομ?α? Αλ??. Οι δυν?μει? του Κ?κκινου Στρατο? που ?ταν πιστ?? στην Αγ?α Πετρο?πολη αν?λαβαν τον ?λεγχο τη? περιοχ?? το 1920. ?ταν το κ?ντρο του κυβερνε?ου Σεμιπαλατ?νσκ μ?χρι τι? 17 Ιανουαρ?ου 1928 και στη συν?χεια τη? Περιφ?ρεια? Ανατολικο? Καζακστ?ν μεταξ? 17 Ιανουαρ?ου 1928 και του 14 Οκτωβρ?ου 1939 και τελικ? τη? Περιφ?ρεια? Σεμιπαλατ?νσκ μεταξ? του 1939 και του 1997.
Το 1949 το σοβιετικ? πρ?γραμμα ατομικ?ν βομβ?ν επ?λεξε μια τοποθεσ?α στη στ?πα 150 χιλι?μετρα δυτικ? τη? π?λη? ω? τ?πο δοκιμ?? των ?πλων. Για δεκαετ?ε?, το Κουρτσ?τοφ (η μυστικ? π?λη στην καρδι? τη? ζ?νη? δοκιμ?ν που ονομ?στηκε προ? τιμ?ν του Ιγκ?ρ Κουρτσ?τοφ, πατ?ρα τη? σοβιετικ?? ατομικ?? β?μβα?) φιλοξενο?σε πολλ? απ? τα πιο λαμπρ? αστ?ρια τη? σοβιετικ?? οπλικ?? επιστ?μη?. Η Σοβιετικ? ?νωση λειτο?ργησε την Περιοχ? Δοκιμ?ν Σεμιπαλατ?νσκ (ΠΔΣ) απ? την πρ?τη ?κρηξη το 1949 μ?χρι το 1989. Πραγματοποι?θηκαν 456 πυρηνικ?? δοκιμ??, συμπεριλαμβανομ?νων 340 υπ?γειων και 116 ατμοσφαιρικ?ν δοκιμ?ν.
Το Σεμ?ι ?χει υποστε? σοβαρ?? επιπτ?σει? στο περιβ?λλον και την υγε?α απ? την εποχ? τη? ατομικ?? ευημερ?α?: τα πυρηνικ? απορρ?ματα απ? τι? ατμοσφαιρικ?? δοκιμ?? και η ανεξ?λεγκτη ?κθεση των εργαζομ?νων, οι περισσ?τεροι απ? του? οπο?ου? ζο?σαν στην π?λη, ?δωσαν στο Σεμ?ι και στα γειτονικ? χωρι? υψηλ? ποσοστ? καρκ?νου, λευχαιμ?α παιδικ?? ηλικ?α?, ανικαν?τητα και γενετικ?? ανωμαλ?ε?.
[2]
Το σ?γχρονο Σεμ?ι, μια πολυσ?χναστη πανεπιστημιακ? π?λη, ?χει πληθυσμ? ?νω των 300.000 κατο?κων. Η γειτν?αση του με τα σ?νορα του Καζακστ?ν με τη Ρωσικ? Ομοσπονδ?α και η μεγ?λη ομογεν?? επιστημονικ? κοιν?τητα που συνδ?εται με το πανεπιστ?μιο και το ΠΔΣ υποτ?θεται ?τι δ?νει στη Σεμ?ι πιο ρωσικ? χαρακτ?ρα απ? ?λλε? π?λει? του Καζακστ?ν.
Η περιφ?ρεια Σεμιπαλατ?νσκ συγχωνε?θηκε με τη μεγαλ?τερη περιφ?ρεια Ανατολικο? Καζακστ?ν, η πρωτε?ουσα τη? οπο?α? ε?ναι το Οσκεμ?ν, στι? 23 Μα?ου 1997.
Η γ?φυρα Σεμιπαλατ?νσκ, μια καλωδιωτ? γ?φυρα στον ποταμ? Ιρτ??, συνδ?ει τα δ?ο μεγ?λα τμ?ματα του Σεμ?ι. ?χει ?να κ?ριο ε?ρο? 750 μ?τρων και συνολικ? μ?κο? 1.086 μ?τρων.
[3]
Η κατασκευ? ?ρχισε το 1998 και η γ?φυρα παραδ?θηκε στην κυκλοφορ?α το Νο?μβριο του 2000.
[4]
Το 2007 το δημοτικ? συμβο?λιο του Σεμιπαλατ?νσκ ψ?φισε ομ?φωνα υπ?ρ τη? αλλαγ?? του ον?ματο? τη? π?λη? σε Σεμ?ι. Ο Πρ?εδρο? του δημοτικο? συμβουλ?ου τη? π?λη? εξ?γησε ?τι το υπ?ρχον ?νομα ε?χε αρνητικ?? συσχετ?σει? με τον χ?ρο ατομικ?ν δοκιμ?ν.
[5]
Το Σεμ?ι ?χει ημ?ξηρο κλ?μα (τ?πο? BSk τη? Κλιματικ?? ταξιν?μηση? Κ?ππεν) με ζεστ? καλοκα?ρια και πολ? κρ?ου? χειμ?νε?. Οι βροχοπτ?σει? ε?ναι χαμηλ?? για ολ?κληρο το ?το?, εκτ?? απ? τον Ιο?λιο που ?χει κατ? μ?σο ?ρο βροχ?πτωση? 50 χιλιοστ?ν σε σ?γκριση με λιγ?τερα απ? 30 χιλιοστ? του? υπ?λοιπου? μ?νε?. Το χι?νι ε?ναι συνηθισμ?νο, αν και ελαφρ?, το χειμ?να. Η χαμηλ?τερη θερμοκρασ?α που καταγρ?φηκε ποτ? ε?ναι -48.6 °C, που καταγρ?φηκε το Νο?μβριο του 1938 και η υψηλ?τερη 42.5 °C, η οπο?α καταγρ?φηκε τον Α?γουστο του 2002.
Κλιματικ? δεδομ?να Semey
|
Μ?να?
|
Ιαν
|
Φεβ
|
Μ?ρ
|
Απρ
|
Μ?ι
|
Ιο?ν
|
Ιο?λ
|
Α?γ
|
Σεπ
|
Οκτ
|
Νοε
|
Δεκ
|
?το?
|
Υψηλ?τερη Μ?γιστη °C (°F)
|
5.3
|
6.8
|
24.5
|
33.0
|
37.6
|
39.5
|
42.1
|
42.5
|
38.2
|
29.5
|
19.5
|
7.6
|
42,5
|
Μ?ση Μ?γιστη °C (°F)
|
?9.4
|
?7.6
|
?0.3
|
13.4
|
22.1
|
27.1
|
28.6
|
27.0
|
20.6
|
12.0
|
0.6
|
?6.7
|
10,6
|
Μ?ση Μηνια?α °C (°F)
|
?14.2
|
?13.3
|
?5.8
|
6.6
|
14.8
|
20.1
|
21.7
|
19.5
|
12.7
|
5.2
|
?4.3
|
?11.1
|
4,3
|
Μ?ση Ελ?χιστη °C (°F)
|
?19.2
|
?18.8
|
?10.9
|
0.3
|
7.2
|
12.6
|
14.9
|
12.0
|
5.3
|
?0.3
|
?8.5
|
?15.7
|
?1,8
|
Χαμηλ?τερη Ελ?χιστη °C (°F)
|
?46.8
|
?45.3
|
?39.1
|
?26.1
|
?9.9
|
?1
|
4.3
|
?0.7
|
?8.2
|
?20.8
|
?48.6
|
?45.8
|
?48,6
|
Υετ??
mm (?ντσε?)
|
15
|
15
|
16
|
16
|
28
|
29
|
50
|
22
|
15
|
21
|
26
|
22
|
275
|
%
υγρασ?α?
|
75
|
75
|
76
|
59
|
53
|
53
|
60
|
59
|
60
|
67
|
74
|
75
|
66
|
Μ?σε? ημ?ρε? βροχ?πτωση?
|
1
|
1
|
3
|
9
|
13
|
12
|
15
|
12
|
10
|
11
|
6
|
1
|
94
|
Μ?σε? ημ?ρε? χιον?πτωση?
|
18
|
18
|
14
|
4
|
0.4
|
0
|
0
|
0.03
|
0.1
|
5
|
14
|
19
|
93
|
Μ?σε? μηνια?ε? ?ρε? ηλιοφ?νεια?
|
108
|
139
|
199
|
243
|
303
|
335
|
342
|
307
|
242
|
144
|
111
|
94
|
2.567
|
Πηγ? #1: Pogoda.ru.net
[6]
|
Πηγ? #2: NOAA (sun, 1961?1990)
[7]
|
- Ο Αμπ?ι Κουνανμπαγιουλ?, πατ?ρα? τη? σ?γχρονη? καζακικ?? πο?ηση?, ?λαβε τη ρωσικ? εκπα?δευσ? του στο Σεμ?ι.
- Ο συγγραφ?α?
Φιοντ?ρ Ντοστογι?φσκι
, του οπο?ου η εξορ?α περιλ?μβανε πενταετ? στρατιωτικ? θητε?α στο Τ?γμα τη? ?βδομη? Γραμμ?? στη φρουρ? του Σεμιπαλατ?νσκ, ξεκ?νησε το 1854. Οι κ?τοικοι διεκδικο?ν ?τι οι λεπτομ?ρειε? των συγκεκριμ?νων περιγραφικ?ν αποσπασμ?των στα επ?μενα βιβλ?α του Ντοστογι?φσκι, συμπεριλαμβανομ?νων των εξαιρετικ? καταξιωμ?νων
Αδελφ?ν Καραμ?ζοφ
, ε?ναι αναγνωρισμ?νο ?τι ?χουν γραφτε? στο Σεμ?ι.
- Ο συγγραφ?α?
Π?βελ Μπ?ζοφ
?ταν μ?λο? τη? κομματικ?? επιτροπ?? τη? επαρχ?α? Σεμιπαλατ?νσκ απ? το 1920 ?ω? το 1923.
- Ο Στανισλ?β Κουρ?λοφ (1936-1998) μεγ?λωσε στο Σεμιπαλατ?νσκ. ?να? ωκεανογρ?φο? και ?να? καλ?? κολυμβητ??, απομακρ?νθηκε απ? την ΕΣΣΔ το 1974 με το να πηδ?ξει απ? ?να κρουαζιερ?πλοιο στον ανοιχτ? ωκεαν? και να κολυμπ?σει μ?χρι τι? Φιλιππ?νε?.
- Ο Ουκραν?? μπ?ξερ Βλαντιμ?ρ Κλ?τσκο γενν?θηκε εκε? το 1976.
- Ο Ρ?σο? σαξοφων?στα? Σεργκ?ι Λ?τοφ γενν?θηκε εκε?.
Η π?λη ?χει ?να μουσε?ο προ? τιμ?ν του Αμπ?ι Κουνανμπαγιουλ?, καθ?? και ?να μουσε?ο και μια οδ? προ? τιμ?ν του Ντοστογι?φσκι.
?το?
|
Πληθυσμ??
|
1881
|
17,820
|
1897
|
26,353
|
1910
|
34,400
|
1926
|
56,100
|
1939
|
109,700
|
1959
|
149,800
|
1979
|
270,400
|
1989
|
317,100
|
1999
|
269,600
|
Το Σεμ?ι φημ?ζεται για την πνευματικ? ιατρικ? κοιν?τητ? του, και ?χει το κορυφα?ο κρατικ? ιατρικ? πανεπιστ?μιο Σεμ?ι, το οπο?ο παρ?χει στην περιοχ? και στη χ?ρα εξαιρετικ? επαγγελματ?ε? ειδικο?? στον τομ?α τη? υγε?α?.
Το Σεμ?ι ε?ναι αδελφοποιημ?νο τι? εξ?? π?λει?:
Υπρ?, Β?λγιο
- Αντι-πυρηνικ? κ?νημα στο Καζακστ?ν