Το λ?μμα δεν περι?χει πηγ?? ? αυτ?? που περι?χει δεν επαρκο?ν. Μπορε?τε να βοηθ?σετε προσθ?τοντα? την κατ?λληλη τεκμηρ?ωση. Υλικ? που ε?ναι ατεκμηρ?ωτο μπορε? να αμφισβητηθε? και να αφαιρεθε?. Η σ?μανση τοποθετ?θηκε στι? 08/05/2022.

Ρωσικ? κατ?κτηση τη? Σιβηρ?α?
Ο Ερμ?κ κατακτ? τη Σιβηρ?α, του Βασ?λι Σουρικ?φ
Χρονολογ?α	1580 ? ?στερο 1700
Τ?πο?	Σιβηρ?α
?κβαση	Ρωσικ? ν?κη, δι?λυση Χαν?του Σιβηρ?α?
Αντιμαχ?μενοι
Βασ?λειο Ρωσ?α? Κοζ?κοι Σ?μμαχοι Ιθαγενε?? Χαν?το Σιβηρ?α? (ω? 1598) Δαο?ροι Γιακο?τοι Τσο?κτσοι
Ηγετικ? πρ?σωπα
Ιβ?ν ο Τρομερ?? (ω? 1584) Ερμ?κ (?ω? 1585)   † Ντμ?τρι Παβλο?τσκι (1731?1747)   † Κουτσο?μ Χαν Γκουιγκουντ?ρ

Η ρωσικ? κατ?κτηση τη? Σιβηρ?α? ( ρωσικ? : Покорение Сибири) πραγματοποι?θηκε τον 16ο και 17ο αι?να, ?ταν το Χαν?το τη? Σιβηρ?α? ε?χε γ?νει μια αδ?ναμη πολιτικ? δομ? υποτελ?ν που υπονομε?ονταν απ? τι? δραστηρι?τητε? Ρ?σων εξερευνητ?ν. Αν και λιγ?τεροι, οι Ρ?σοι π?εζαν τι? δι?φορε? οικογενειακ?? φυλ?? να αλλ?ξουν την π?στη του? και δημιουργο?σαν απομακρυσμ?να οχυρ? απ? τα οπο?α διενεργο?σαν επιδρομ??. Για να το αντιμετωπ?σει αυτ?, ο Κουτσο?μ Χαν προσπ?θησε να συγκεντρ?σει την εξουσ?α του επιβ?λλοντα? το Ισλ?μ στου? υπηκ?ου? του και αναμορφ?νοντα? το φορολογικ? σ?στημα.

Κατ?κτηση του Χαν?του τη? Σιβηρ?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η ρωσικ? κατ?κτηση τη? Σιβηρ?α? ?ρχισε τον Ιο?λιο του 1580, ?ταν περ?που 540 Κοζ?κοι υπ? τον Ερμ?κ Τιμοφ?γεβιτ? εισ?βαλαν στην επικρ?τεια των Βογο?λων , υπ? τον Κουτσο?μ , τον χ?νο τη? Σιβηρ?α?. Συνοδε?ονταν απ? 300 λιθουανο?? και γερμανο?? εργ?τε? σκλ?βου? , του? οπο?ου? οι Στρογκ?νοφ ε?χαν αγορ?σει απ? τον τσ?ρο . Σε ?λη τη δι?ρκεια του 1581, αυτ? η δ?ναμη δι?σχισε το ?δαφο? που ε?ναι γνωστ? ω? Γιο?γκρα και υπ?ταξε π?λει? των Βογο?λων και των Οστι?κ . Εκ?ινο το δι?στημα, κατ?λαβαν επ?ση? ?ναν ?φορο του Κουτσο?μ.

Μετ? απ? μια σειρ? επιθ?σεων απ? του? Τατ?ρου? σε αντ?ποινα εναντ?ον τη? ρωσικ?? προ?λαση?, οι δυν?μει? του Ερμ?κ προετο?μασαν εκστρατε?α για την κατ?ληψη του Κασλ?κ , την πρωτε?ουσα τη? Σιβηρ?α?. Η δ?ναμη ξεκ?νησε τον Μ?ιο του 1582. Μετ? απ? τρι?μερη μ?χη στι? ?χθε? του ποταμο? Ιρτ?? , ο Ερμ?κ ν?κησε τη συνδυασμ?νη δ?ναμη του Κουτσο?μ Χαν και ?ξι συμμ?χων πριγκ?πων Τατ?ρων. Στι? 29 Ιουν?ου, οι δυν?μει? των Κοζ?κων δ?χτηκαν επ?θεση απ? του? Τατ?ρου?, αλλ? του? απ?θησαν και π?λι.

Καθ' ?λη τη δι?ρκεια του Σεπτεμβρ?ου του 1582, ο χ?νο? συγκ?ντρωσε τι? δυν?μει? του για την υπερ?σπιση του Κασλ?κ . Μια ορδ? Τατ?ρων τη? Σιβηρ?α? , Βογο?λων και Οστι?κ συγκεντρ?θηκαν στο ?ρο? Τσουβ?? για να αμυνθο?ν εναντ?ων των εισβολ?ων Κοζ?κων. Την 1η Οκτωβρ?ου, οι Κοζ?κοι προσπ?θησαν να καταλ?βουν το φρο?ριο των Τατ?ρων στο ?ρο? Τσουβ??. Στι? 23 Οκτωβρ?ου, οι Κοζ?κοι προσπ?θησαν να καταλ?βουν το φρο?ριο των Τατ?ρων στο ?ρο? Τσουβ?? για τ?ταρτη φορ?, ?ταν οι Τατ?ροι αντεπιτ?θηκαν. Περισσ?τεροι απ? εκατ? Κοζ?κοι σκοτ?θηκαν, αλλ? οι πυροβολισμο? του? αν?γκασαν σε ταταρικ? υποχ?ρηση και επ?τρεψαν τη σ?λληψη δ?ο ταταρικ?ν κανονι?ν. Οι δυν?μει? του χ?νου υποχ?ρησαν και ο Ερμ?κ εισ?λθε στο Κασλ?κ στι? 26 Οκτωβρ?ου.

Ο Κουτσο?μ Χαν υποχ?ρησε στι? στ?πε? και τα επ?μενα χρ?νια συγκ?ντρωσε τι? δυν?μει? του. Επιτ?θηκε αιφνιδιαστικ? στον Ερμ?κ στι? 6 Αυγο?στου 1584 τη ν?χτα και ν?κησε το μεγαλ?τερο μ?ρο? του στρατο? του. Οι λεπτομ?ρειε? αμφισβητο?νται με ρωσικ?? πηγ?? να ισχυρ?ζονται ?τι ο Ερμ?κ τραυματ?στηκε και προσπ?θησε να δραπετε?σει κολυμπ?ντα? στον ποταμ? Βαγκ?ι , ο οπο?ο? ε?ναι παραπ?ταμο? του ποταμο? Ιρτ??, αλλ? πν?γηκε υπ? το β?ρο? τη? πανοπλ?α? του. Οι εναπομε?νασε? δυν?μει? του Ερμ?κ υπ? τη διο?κηση του Μεστσ?ριακ ?φυγαν απ? το Κασλ?κ, καταστρ?φοντα? την π?λη κατ? την αποχ?ρησ? του?. Το 1586 οι Ρ?σοι επ?στρεψαν και αφο? υπ?ταξαν του? Χ?ντου? και του? Μ?νσου? με τη χρ?ση πυροβολικο?, ?κτισαν ?να οχυρ? στο Τιουμ?ν κοντ? στα ερε?πια του Κασλ?κ. Οι ταταρι?νε? φυλ?? που πρ?σκεινταν στον Κουτσο?μ Χαν υπ?φεραν απ? πολλ?? επιθ?σει? Ρ?σων μεταξ? 1584?1595. Ωστ?σο, ο Κουτσο?μ Χαν παρ?μενε ελε?θερο?. Τ?λο?, τον Α?γουστο του 1598 ο Κουτσο?μ Χαν νικ?θηκε στη μ?χη του Ουρμ?ν κοντ? στον ποταμ? Ομπ . Κατ? τη δι?ρκεια του αγ?να η βασιλικ? οικογ?νεια τη? Σιβηρ?α? αιχμαλωτ?στηκε απ? του? Ρ?σου?. Ωστ?σο, ο Κουτσο?μ Χαν δι?φυγε και π?λι. Οι Ρ?σοι π?ραν τα μ?λη τη? οικογ?νεια? του Κουτσο?μ Χαν στη Μ?σχα ?που και παρ?μειναν ?μηροι. Οι απ?γονοι τη? οικογ?νεια? του χ?νου ?γιναν γνωστο? ω? πρ?γκιπε? Σιμπ?ρσκι και η οικογ?νεια ε?ναι γνωστ? ?τι επ?ζησε τουλ?χιστον μ?χρι τα τ?λη του 19ου αι?να.

Παρ? την προσωπικ? του διαφυγ?, η σ?λληψη τη? οικογ?νει?? του τερμ?τισε τι? πολιτικ?? και στρατιωτικ?? δραστηρι?τητε? του Κουτσο?μ Χαν, ο οπο?ο? και υποχ?ρησε στα εδ?φη τη? Ορδ?? Νογκ?ι στη ν?τια Σιβηρ?α. ?ρθε σε επαφ? με τον τσ?ρο και ζ?τησε να δοθε? υπ? την κυριαρχ?α του μια μικρ? περιοχ? στι? ?χθε? του ποταμο? Ιρτ?? . Αυτ? απορρ?φθηκε απ? τον τσ?ρο ο οπο?ο? πρ?τεινε στον Κουτσο?μ Χαν να ?ρθει στη Μ?σχα και να ≪αναπαυθε? στην υπηρεσ?α≫ του τσ?ρου. Ωστ?σο, ο ηλικιωμ?νο? χ?νο? δεν ?θελε να υποφ?ρει απ? τ?τοια περιφρ?νηση και προτιμο?σε να παραμε?νει στα δικ? του εδ?φη παρ? να ≪αναπα?σει τον εαυτ? του≫ στη Μ?σχα. Ο Κουτσο?μ Χαν π?γε τ?τε στη Μπουχ?ρα σε μεγ?λη ηλικ?α, πεθα?νοντα? στην εξορ?α μακρι? απ? συγγενε?? γ?ρω στο 1605.

Κατ?κτηση και εξερε?νηση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Προκειμ?νου να υποταχθο?ν οι ιθαγενε?? και να συγκεντρωθο?ν γιασ?κ (φ?ρο? γο?να?), μια σειρ? απ? φυλ?κια (ζιμ?βιε) και οχυρ? ( οστρ?γκ ) χτ?στηκαν στι? εκβολ?? μεγ?λων ποταμ?ν και ρευμ?των ?πω? και σημαντικ?ν οδ?ν. Τα πρ?τα απ? αυτ? βρ?σκονταν στο Τιουμ?ν και στο Τομπ?λσκ , το πρ?το κτ?στηκε το 1586 απ? τον Βασ?λι Σο?κιν και τον Ιβ?ν Μιασν?ι, και το τελευτα?ο τον επ?μενο χρ?νο απ? τον Νταν?λο Τσουλκ?φ. ^[1] Το Τομπ?λσκ ?γινε το νευραλγικ? κ?ντρο τη? προσπ?θεια? κατ?κτηση?. ^[2] Στα β?ρεια κτ?στηκαν το Μπερι?ζοβο (1593) και η Μανγκαζ?για (1600?01) για την εφαρμογ? φ?ρου υποτ?λεια? στου? Ν?νετ? , εν? στα ανατολικ? ιδρ?θηκαν το Σουργκο?τ (1594) και η Ταρ? (1594) με σκοπ? την προστασ?α του Τομπ?λσκ και την υποταγ? τον κυβερν?τη των Ναρ?μ Οστι?κ . Απ? αυτ??, η Μανγκαζ?για ?ταν η πιο εξ?χουσα, καθ?? αποτ?λεσε τη β?ση για περαιτ?ρω εξερε?νηση προ? ανατολ??. ^[3]

Με την προ?θηση π?ρα απ? τον Ομπ και του? παραποτ?μο?? του, χτ?στηκαν τα οστρ?γκ του Κετσκ (1602) και του Τομσκ (1604). Οι σλιουζ?λιε λιο?ντι (≪στρατιωτικο?≫) του Κετσκ ?φθασαν στον Γενισ?ι το 1605, κατεβα?νοντα? στον Σιμ . δ?ο χρ?νια αργ?τερα οι προμισλ?νκι και οι ?μποροι τη? Μανγκαζ?για κατ?βηκαν απ? το Τουρουχ?νσκ στη συμβολ? του με τον Γενισ?ι, ?που ?κτισαν το ζιμ?βιε Τουρουχ?νσκ. Το 1610 ?νδρε? απ? το Τουρουχ?νσκ ?φτασαν στην πηγ? του Γενισ?ι και αν?βηκαν μ?χρι τον Σιμ, ?που συν?ντησαν αντ?παλου? συλλ?κτε? γο?να? απ? το Κετσκ. Για να εξασφαλισθε? η υποταγ? των ιθαγεν?ν, δημιουργ?θηκαν τα οστρ?γκ του Γενισ?ισκ (1619) και του Κρασνογι?ρσκ (1628). ^[3]

Μετ? τον θ?νατο του χ?νου και τη δι?λυση οποιασδ?ποτε οργανωμ?νη? σιβηρικ?? αντ?σταση?, οι Ρ?σοι προχ?ρησαν πρ?τα στη λ?μνη Βα?κ?λη και στη συν?χεια στην Οχοτσκικ? θ?λασσα και στον ποταμ? Αμο?ρ . Ωστ?σο, ?ταν ?φθασαν για πρ?τη φορ? στα κινεζικ? σ?νορα, συν?ντησαν μον?δε? που ?ταν εξοπλισμ?νε? με στοιχε?α πυροβολικο? οπ?τε και σταμ?τησαν την προ?λαση.

Οι Ρ?σοι ?φθασαν στον Ειρηνικ? Ωκεαν? το 1639. ^[4] Μετ? την κατ?κτηση του Χαν?του τη? Σιβηρ?α? (1598) ολ?κληρη η β?ρεια Ασ?α - μια περιοχ? πολ? μεγαλ?τερη απ? το παλαι? χαν?το - που ?γινε γνωστ? ω? Σιβηρ?α και μ?χρι το 1640 τα ανατολικ? σ?νορα τη? Ρωσ?α? ε?χαν επεκταθε? π?ρα ??απ? αρκετ? εκατομμ?ρια τετραγωνικ? χιλι?μετρα. Κατ? μ?α ?ννοια, το χαν?το επ?ζησε στον θυγατρικ? τ?τλο ≪Τσ?ρο? τη? Σιβηρ?α?≫, ο οπο?ο? ?γινε μ?ρο? του πλ?ρου? αυτοκρατορικο? τ?τλου των Ρ?σων αυτοκρ?τορων.

Η κατ?κτηση τη? Σιβηρ?α? ε?χε επ?ση? ω? αποτ?λεσμα την εξ?πλωση ασθενει?ν. Ο ιστορικ?? Τζον Φ. Ρ?τσαρντ? ?γραψε: ≪... ε?ναι αμφ?βολο αν ο συνολικ?? πρ?ιμο? σ?γχρονο? πληθυσμ?? τη? Σιβηρ?α? ξεπ?ρασε τα 300.000 ?τομα. ... Οι ν?ε? ασθ?νειε? εξασθ?νησαν και απογο?τευσαν του? αυτ?χθονε? πληθυσμο?? τη? Σιβηρ?α?. Η χειρ?τερη απ? αυτ?? ?ταν η ευλογι? ≪λ?γω τη? γρ?γορη? εξ?πλωσ?? τη?, των υψηλ?ν ποσοστ?ν θνησιμ?τητα? και τη? μ?νιμη? παραμ?ρφωση? των επιζ?ντων. ... Στη δεκαετ?α του 1650, μετακιν?θηκε ανατολικ? του Γενισ?ι, ?που παρουσι?στηκε στο 80% του πληθυσμο? των Τονγκο?σκων και των Γιακο?των . Κατ? τη δεκαετ?α του 1690, οι επιδημ?α τη? ευλογι?? με?ωσε τον αριθμ? των Γιουκαγκ?ρ κατ? περ?που 44%. Η ασθ?νεια κιν?θηκε ταχ?ω? μεταξ? των πληθυσμ?ν στη Σιβηρ?α≫. ^[5]

Εικ?νε? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• 
  Ιθαγενε?? τη? Σιβηρ?α? με λαμιναρισμ?νη πανοπλ?α
• 
  Ανδρι?ντα? του Ερμ?κ, Κρατικ? Ρωσικ? Μουσε?ο
• 
  Εδαφικ? επ?κταση τη? Ρωσ?α? (1547-1725)

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Επιπλ?ον αν?γνωση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Pesterev, V. (2015). Siberian frontier: the territory of fear . Royal Geographical Society (with IBG), London.