Ο Νικ?λαο? Θεοτ?κη? ( 20 Ιουλ?ου 1878 ? 15 Νοεμβρ?ου 1922 ) ?ταν ?λληνα? πολιτικ?? και διπλωμ?τη?, βουλευτ?? Κ?ρκυρα?.

Γενν?θηκε στην Κ?ρκυρα στι? 20 Ιουλ?ου του 1878 και καταγ?ταν απ? την αρχοντικ? κερκυρα?κ? οικογ?νεια Θεοτ?κη (κλ?δο? Θεοτ?κη-Daviazzo ). ?ταν πρωτ?τοκο? γιο? του πρωθυπουργο? Γεωργ?ου Θεοτ?κη και τη? Αμαλ?α? Δ?μα, αδελφ?? του επ?ση? πρωθυπουργο? Ιω?ννη Θεοτ?κη και τη? Ζα?ρα? Θεοτ?κη, μητ?ρα? του πρωθυπουργο? Γεωργ?ου Ρ?λλη . ^[1]

Σπο?δασε νομικ? στην Αθ?να και πολιτικ?? επιστ?με? στο Παρ?σι και στο Βερολ?νο .

Το 1899 ο Νικ?λαο? Θεοτ?κη? ξεκ?νησε την καρι?ρα του στο διπλωματικ? σ?μα, εισερχ?μενο? στη διπλωματικ? υπηρεσ?α του Υπουργε?ου των Εξωτερικ?ν. ^[2] Αρχικ? διορ?στηκε υποπρ?ξενο? στο Δεδ?αγατ? (σημεριν? Αλεξανδρο?πολη) και τη Μαγνησ?α. Το 1905 μετακιν?θηκε στο Παρ?σι και αργ?τερα στη Βι?ννη υπηρετ?ντα? ω? γραμματ?α? των αντ?στοιχων ελληνικ?ν πρεσβει?ν. Το 1909 αν?λαβε τη θ?ση του πρ?του γραμματ?α στην ελληνικ? πρεσβε?α τη? Κωνσταντινο?πολη? και ακολο?θω? του Παρισιο? και τη? Β?ρνη? . Το 1914 , με την ?ναρξη του Α? Παγκοσμ?ου πολ?μου, ο Θεοτ?κη? μετακιν?θηκε στην ελληνικ? πρεσβε?α του Βερολ?νου και αργ?τερα και διετ?λεσε πρ?σβη? τη? Ελλ?δα? στο Βερολ?νο .

Το 1917 , μετ? την επικρ?τηση του κιν?ματο? τη? Εθνικ?? ?μυνα? , εγκαταστ?θηκε στην Ελβετ?α , ?που μετ?βη ο βασιλι?? Κωνσταντ?νο? , ?ταν εκθρον?στηκε.

Το 1920 επ?στρεψε στην Ελλ?δα, εγκατ?λειψε το διπλωματικ? σ?μα και ξεκ?νησε η εμπλοκ? του στην πολιτικ?. Εξελ?γη βουλευτ?? Κ?ρκυρα? , συμμετ?χοντα? με το Λα?κ? Κ?μμα στι? εκλογ?? τη? 1 Νοεμβρ?ου του ?διου ?του?. Απ? τι? 24 Ιανουαρ?ου 1921 χρημ?τισε υπουργ?? Δικαιοσ?νη? στην κυβ?ρνηση με πρωθυπουργ? τον Νικ?λαο Καλογερ?πουλο και ακολο?θω? διετ?λεσε Υπουργ?? Ναυτικ?ν και Στρατιωτικ?ν (20 Φεβρουαρ?ου-26 Μαρτ?ου 1921 ). Στι? δ?ο κυβερν?σει? που σχημ?τισε ο Δημ?τριο? Γο?ναρη? (26 Μαρτ?ου 1921 -3 Μα?ου 1922 ) διορ?στηκε υπουργ?? Στρατιωτικ?ν, αξ?ωμα που διατ?ρησε και στην κυβ?ρνηση του Π?τρου Πρωτοπαπαδ?κη που ακολο?θησε (9 Μα?ου-28 Αυγο?στου 1922 ). ^[3]

Μετ? την αποτυχ?α τη? μικρασιατικ?? εκστρατε?α? και τι? επακ?λουθε? εσωτερικ?? πολιτικ?? εξελ?ξει? ( Κ?νημα στο στρατ? υπ? τον Στυλιαν? Γονατ? και τον Νικ?λαο Πλαστ?ρα , παρα?τηση τη? κυβ?ρνηση? και του βασιλι?), στι? 28 Σεπτεμβρ?ου του 1922 ο Νικ?λαο? Θεοτ?κη? συνελ?φθη με απ?φαση τη? Επαναστατικ?? Επιτροπ??, ω? ?να? απ? του? υπε?θυνου? τη? Μικρασιατικ?? Καταστροφ??. ^[4] Εκτ?? απ? τον Νικ. Θεοτ?κη στο ?κτακτο Στρατοδικε?ο που συγκροτ?θηκε τ?τε παραπ?μφθηκαν οι Δημ. Γο?ναρη? , Π. Πρωτοπαπαδ?κη? , Γ. Μπαλτατζ?? , Ξ. Στρατηγ?? , Μ. Γο?δα? , Ν. Στρ?το? και Γ. Χατζηαν?στη? , ?λοι με την κατηγορ?α τη? ≪εσχ?τη? προδοσ?α?≫. ^[5] Σ?μφωνα με το κατηγορητ?ριο οι οκτ? κατηγορο?μενοι ≪εκουσ?ω? και εκ προθ?σεω? υπεστ?ριξαν την εισβολ?ν ξ?νων στρατευμ?των, ?τοι του τουρκικο? εθνικιστικο? στρατο?, ει? την επικρ?τειαν του Βασιλε?ου… παραδ?σαντε? ?μα ει? τον εχθρ?ν π?λει?, φρο?ρια, μ?γα μ?ρο? του στρατο? και μεγ?στη? αξ?α? υλικ?ν πολ?μου≫. ^[6]

Η Δ?κη των Εξ , ?πω? ?μεινε γνωστ?, ?ρχισε στι? 31 Οκτωβρ?ου/13 Νοεμβρ?ου 1922 και ολοκληρ?θηκε μετ? απ? 14 συνεδρι?σει? στι? 14/27 Νοεμβρ?ου. Για την απ?φαση του στρατοδικε?ου ωστ?σο δεν υπ?ρχαν πολλ?? αμφιβολ?ε? ο?τε πριν την ?ναρξη τη? δ?κη? ο?τε κατ? τη δι?ρκει? τη?. ^[7] Παρ? τι? ευθ?νε? των κατηγορουμ?νων για τη Μικρασιατικ? καταστροφ? , η παραπομπ? του? με το συγκεκριμ?νο κατηγορητ?ριο και η καταδ?κη του?, με β?ση το κατηγορητ?ριο αυτ?, υπ?ρξαν πρ?ξει? σκοπιμ?τητα?· ≪εθνικ?? σκοπιμ?τητο?≫ ?πω? παραδ?χθηκε αργ?τερα τ?σο ο Θ. Π?γκαλο? ?σο και οι συμμετ?χοντε? ? μελετητ?? των γεγον?των τη? εποχ?? εκε?νη?. Το κατηγορητ?ριο τυπικ? ?ταν αστ?ρικτο καθ?? η κατεχ?μενη απ? τον ελληνικ? στρατ? περιοχ?? τη? δυτικ?? Μικρ?? Ασ?α? δεν ?ταν ελληνικ? ?δαφο? ο?τε κατ? το διεθν?? ο?τε κατ? το ελληνικ? Δ?καιο. Παρ?μεινε και ουσιαστικ? αστ?ρικτο καθ?? απ? καν?να στοιχε?ο τη? ακροαματικ?? διαδικασ?α? δεν προ?κυψε η ?ννοια του δ?λου των κατηγορουμ?νων. Χρησιμοποι?θηκαν ωστ?σο οι κατηγορ?ε? αυτ?? με απ?τερο σκοπ? να κατευναστε? η εθνικ? αισχ?νη που ε?χε υποστε? ο ελληνικ?? στρατ?? απ? την ?ττα στη Μικρ? Ασ?α αλλ? και να πληγε? κα?ρια η βασιλικ? αντιβενιζελικ? παρ?ταξη μ?σα απ? την πολιτικ? δολοφον?α των ηγετ?ν τη?. ^[8]

Η απ?φαση του στρατοδικε?ου ανακοιν?θηκε απ? τον πρ?εδρ? του, στρατηγ? Αλ. Οθωνα?ο τι? πρ?τε? πρωιν?? ?ρε? τη? 15/28 Νοεμβρ?ου. ^[9] Κρ?θηκαν ?νοχοι ?λοι οι κατηγορο?μενοι και καταδικ?στηκαν παμψηφε? σε θ?νατο οι Γ. Χατζηαν?στη?, Δ. Γο?ναρη?, Ν. Στρ?το?, Π. Πρωτοπαπαδ?κη?, Γ. Μπαλτατζ?? και Ν. Θεοτ?κη? εν? οι Μ. Γο?δα? και Ξ. Στρατηγ?? σε ισ?βια δεσμ?.

Οι ?ντονε? διεθνε?? αντιδρ?σει? με α?τημα την αναβολ? ? ματα?ωση τη? εκτ?λεση? τη? ποιν?? και οι προσπ?θειε? για την σωτηρ?α των καταδικασθ?ντων σε θ?νατο δεν ε?χαν καν?να αποτ?λεσμα. ?τσι οι ?ξι τουφεκ?στηκαν στο Γουδ? στι? 15 Νοεμβρ?ου 1922 .

Το 2008, ο Μιχ?λη? Πρωτοπαπαδ?κη? , εγγον?? του πρ?ην πρωθυπουργο? Π?τρου Πρωτοπαπαδ?κη, ?κανε α?τηση επαν?ληψη? τη? δ?κη? προσκομ?ζοντα? ν?α στοιχε?α. Το 2010, κρ?θηκε ?τι πρ?πει να γ?νει επαν?ληψη τη? δ?κη? και αθω?θηκαν ?λοι οι κατηγορο?μενοι λ?γω παραγραφ??. ^[10]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Ιω?ννη? Γιαννουλ?πουλο?, ≪Η Δ?κη των Εξ≫, Ιστορ?α του Ελληνικο? ?θνου? , τ. ΙΕ (1978), σ. 255-259
• ≪Η Δ?κη των Εξ. Πιλ?το? ο Βενιζ?λο?, αν?νδοτο? ο Πλαστ?ρα?≫, Ιστορικ? 6, Ελευθεροτυπ?α, 25 Νοεμβρ?ου 1999
• Η Δ?κη των Εξ. Τα εστενογραφημ?να πρακτικ? (31 Οκτωβρ?ου-15 Νοεμβρ?ου 1922) , Πρω?α, Αθ?ναι, 1931
• Μιχ?λη? Πρωτοπαπαδ?κη?, ≪Στ?γμα και αδικ?α≫, Ιστορικ? 6, Ελευθεροτυπ?α, 25 Νοεμβρ?ου 1999, σ. 43-46
• ?λκη? Ρ?γο?, ≪Η Δ?κη και η Εκτ?λεση≫, Ιστορικ? 6, Ελευθεροτυπ?α, 25 Νοεμβρ?ου 1999, σ. 30-42
• Michael Llewellyn Smith, Ionian Vision. Greece in Asia Minor, 1919-1922 , Hurst & Company, London 2000