Μπρνο

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια

Συντεταγμ?νε? : 49°11′43″N 16°36′30″E  /  49.19528°N 16.60833°E  / 49.19528; 16.60833

Μπρνο

Σημα?α

?μβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπρνο
49°11′43″N 16°36′30″E
Χ?ρα Τσεχ?α [1]
Διοικητικ? υπαγωγ? Brno-City District [2]
?δρυση 1243
Διο?κηση
 ? Δ?μαρχο? Marketa Va?kova (απ? 2018) [3]
 ? Μ?λο? του/τη? Δ?κτυο Δημιουργικ?ν Π?λεων [4]
?κταση 230,182739  km² [5]
Υψ?μετρο 237 μ?τρα
Πληθυσμ?? 400.566 (1  Ιανουαρ?ου 2024) [6]
Ταχ. κωδ. 602 00?664 81 [7]
Ζ?νη ?ρα? UTC+01:00 ( επ?σημη ?ρα )
UTC+02:00 ( θεριν? ?ρα )
Ιστ?τοπο? Επ?σημο? ιστ?τοπο?
Commons page  Σχετικ? πολυμ?σα
Παν?ραμα του Μπρνο.

Το Μπρνο ( τσεχικ? : Brno ‎‎, γερμανικ? : Brunn ‎‎) ε?ναι η δε?τερη μεγαλ?τερη σε πληθυσμ? π?λη τη? Τσεχ?α? , στην ανατολικ? Μοραβ?α (και η ?τυπη πρωτε?ουσα τη? ιστορικ?? περιοχ??).

Ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η ?παυλη Το?γκεντατ .

?δη απ? τι? αρχ?? του 11ου αι?να το Μπρνο αποτ?λεσε τ?πο κατοικ?α? εν?? πρ?γκιπα του ο?κου των Πρεμυσλιδ?ν . Το Μπρνο μαζ? με το ?λομοουτ? και το Ζν?ιμο ?ταν τα βασικ? κ?ντρα τη? Μοραβ?α?. Πρ?τη αναφορ? του Μπρνο συναντ?ται στα Χρονικ? Βοημ?ν του Κοσμ? τη? Πρ?γα? (1091) ?ταν ο Βρατ?σλαο? Β? τη? Βοημ?α? πολι?ρκησε τον αδελφ? του Κορρ?δο στο Κ?στρο του Μπρνο.

Στα μ?σα του 11ου αι?να κ?θε μεγ?λη π?λη διοικο?νταν απ? ηγεμ?να των Πρεμυσλιδ?ν που λογοδοτο?σε στον δο?κα τη? Βοημ?α? στην Πρ?γα. Οι ηγεμ?νε? εν?δρευαν στι? ≪πρωτε?ουσε?≫ των περιοχ?ν, δηλαδ? στα κ?στρα Μπρνο, ?λομοουτ? και Ζν?ιμο. Στα τ?λη του 12ου αι?να ενοποι?θηκαν και δημιο?ργησαν το Μαργραβι?το τη? Μοραβ?α? .

Το Μπρνο ?λαβε προν?μια μεγ?λη? π?λη? το 1243 απ? τον Βεγκ?σλαο Α? τη? Βοημ?α? , πρ?ξη που συνδ?θηκε με την μετακ?νηση γερμαν?φωνων πληθυσμ?ν ?πω? συν?βαινε συχν? κατ? το Μεσα?ωνα . Το 1324 η βασ?λισσα Ελισ?βετ Ριτσ?ζα θεμελ?ωσε τη Βασιλικ? τη? Κοιμ?σεω? τη? Θεοτ?κου. Κατ? τα μ?σα του 14ου αι?να ?γινε ?να απ? τα κ?ντρα για τι? περιφερειακ?? συνελε?σει? τη? Μοραβ?α?, οι συνεδρι?σει? των οπο?ων εναλλ?σσονταν μεταξ? Μπρνο και ?λομοουτ?. Αυτ? τα περιφερειακ? ?ργανα αρχ?? λ?μβαναν τι? αποφ?σει? στα πολιτικ?, νομικ? και οικονομικ? ζητ?ματα. ?ταν επ?ση? αρμ?δια για τη συντ?ρηση των περιφερειακ?ν αρχε?ων.

Κατ? τη δι?ρκεια των Πολ?μων των Χουσσιτ?ν ?γιναν προσπ?θειε? κατ?ληψη? του Μπρνο απ? του? Χουσσ?τε? (1428, 1430) αλλ? απ?τυχαν.

Κατ? τη δι?ρκεια του Τριακονταετο?? Πολ?μου , το 1643 και το 1645, το Μπρνο ?ταν η μ?νη π?λη που αντιστ?θηκε επιτυχ?? στα σουηδικ? στρατε?ματα , επιτρ?ποντα? με αυτ? τον τρ?πο στην Αγ?α Ρωμα?κ? Αυτοκρατορ?α να αναδιατ?ξει το στρατ? τη? για να αποκρο?σει τη σουηδικ? π?εση.

Το 1742 οι Πρ?σοι προσπ?θησαν, μ?ταια, να κατακτ?σουν την π?λη υπ? την ηγεσ?α του Φρειδερ?κου Β? . Τον 18ο αι?να ?ρχισαν να αναπτ?σσονται η βιομηχαν?α και το εμπ?ριο. Σ?ντομα μετ? απ? την βιομηχανικ? επαν?σταση η π?λη ?γινε ?να απ? τα βιομηχανικ? κ?ντρα τη? Μοραβ?α?.

Το 1805 ?λαβε χ?ρα η μ?χη του ?ουστερλιτ? κοντ? στην π?λη εν? ο Ναπολ?ων Βοναπ?ρτη? ?μεινε κ?ποια βρ?δια εκε? το δι?στημα εκε?νο και ξαν? το 1809.

Το 1839 το πρ?το τρ?νο ?φθασε στο Μπρνο. Μαζ? με την αν?πτυξη τη? βιομηχαν?α? ?ρθε η α?ξηση των προαστ?ων.

Κατ? τη δι?ρκεια τη? Πρ?τη? Δημοκρατ?α? τη? Τσεχοσλοβακ?α? (1918-1938) το Μπρνο συν?χισε να αναπτ?σσεται. Το Πανεπιστ?μιο Μ?ζαρυκ και το κρατικ? οπλοστ?σιο ( ?eskoslovenska Statni Zbrojovka Brno ) ?νοιξαν το 1919. Οι εκθεσιακο? χ?ροι του Μπρνο ?νοιξαν το 1928 με μια ?κθεση του σ?γχρονου πολιτισμο?. Η π?λη ?ταν ?χι μ?νο κ?ντρο τη? βιομηχαν?α? και του εμπορ?ου, αλλ? και τη? εκπα?δευση? και του πολιτισμο?. Ο Β? Παγκ?σμιο? Π?λεμο? προκ?λεσε σοβαρ?? ζημ?ε? στο Μπρνο. Κατ? τη δι?ρκεια του ναζιστικο? καθεστ?το? πολλο? Τσ?χοι πολ?τε? εκτελ?σθηκαν. ?λοι οι γερμαν?φωνοι κ?τοικοι ( Brunner-Deutsche = Γερμανο? του Μπρυν) αναγκ?στηκαν να αφ?σουν την πατρ?δα του? μετ? τον π?λεμο.

Σ?ντομα μετ? απ? τον π?λεμο, η κομμουνιστικ? επαν?σταση πραγματοποι?θηκε το 1948 και η κομμουνιστικ? εποχ? τελε?ωσε το 1989 με τη ≪ Βελο?δινη επαν?σταση ≫.


Ο αστεροειδ?? 290 Μπρο?να ( Bruna ), που ανακαλ?φθηκε το 1890, π?ρε το ?νομ? του απ? το Μπρνο.

Δι?σημα πρ?σωπα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. ( Γερμανικ? , Αγγλικ? , Γαλλικ? , Ισπανικ? , Ιταλικ? ) archINFORM . 1755 . Ανακτ?θηκε στι? 6  Αυγο?στου 2018.
  2. Register of territorial identification, addresses and real estates . Ανακτ?θηκε στι? 3  Νοεμβρ?ου 2022.
  3. Podruhe ?ena. Primatorkou Brna se stala Marketa Va?kova z ODS . ( Τσεχικ? ) ?eska televize . 20  Νοεμβρ?ου 2018. Ανακτ?θηκε στι? 20  Νοεμβρ?ου 2018.
  4. en .unesco .org /creative-cities /brno . Ανακτ?θηκε στι? 10  Ιουν?ου 2021.
  5. 5,0 5,1 Τσεχικ? Στατιστικ? Υπηρεσ?α : Maly lexikon obci ?eske republiky ? 2017 . Maly lexikon obci ?eske republiky - 2017 . Τσεχικ? Στατιστικ? Υπηρεσ?α . 15  Δεκεμβρ?ου 2017. Ανακτ?θηκε στι? 28  Αυγο?στου 2018.
  6. Τσεχικ? Στατιστικ? Υπηρεσ?α : Po?et obyvatel v obcich ? k 1. 1. 2024 . ( Τσεχικ? ) d:Q125984191 . Τσεχικ? Στατιστικ? Υπηρεσ?α . Πρ?γα . 17  Μα?ου 2024. Ανακτ?θηκε στι? 19  Μα?ου 2024.
  7. Register of territorial identification, addresses and real estates . Ανακτ?θηκε στι? 28  Φεβρουαρ?ου 2023.
?ποψη τμ?ματο? τη? οδο? Ναντρ?ζνι.

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Βιβλιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Παραμον? του πρ?γκιπα Αλεξ?νδρου Υψηλ?ντη στο Μπρνο 1788 ? 1791 , MUDr. Zden?k Franc, Μπρνο 2000