Μογγολικ? αυτοκρατορ?α τη? Ινδ?α?

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Μογγολικ? Αυτοκρατορ?α τη? Ινδ?α?
????????? ( Περσικ? )
????? ????? ( Ουρντο? )
1526 ? 1857
Τοποθεσ?α {{{κοιν?_?νομα}}}
Πρωτε?ουσα ?γκρα
(1526?1571)
Φατεχπο?ρ Σικρ?
(1571?1585)
Λαχ?ρη
(1585?1598)
?γκρα
(1598?1648)
Σαχτζαχαναμπ?ντ
(1648?1857)
Γλ?σσε? Περσικ? (επ?σημη και τη? Αυλ??)
Τουρκικ? Τσαγκατ?ι (τα πρ?τα χρ?νια)
Ουρντο? (?στερη περ?οδο?)
Θρησκε?α Σουνιτικ? Ισλ?μ (1526-1857)
Ντιν-ε Ιλαχ? (1582?1605)
Πολ?τευμα Μοναρχ?α
Αυτοκρ?τορα?
 -  1526?1530 Μπαμπο?ρ μπ?η? (πρ?το?)
 -  1837?1857 Μπαχαντο?ρ Σαχ Β? (τελευτα?ο?)
Ιστορικ? εποχ? Πρ?ιμη νε?τερη περ?οδο?
 -  ?δρυση 1526
 -  Κατ?λυση 1857

Η Μογγολικ? Αυτοκρατορ?α τη? Ινδ?α? ? Αυτοκρατορ?α των Μουγκ?λ ? Αυτοκρατορ?α των Μεγ?λων Μογγ?λων ( περσικ? ????????? = G?rk?niy?n, ουρντο? ????? ????? = Moghly-e Soltanat, αγγλ. Mughal Empire ) ?ταν αυτοκρατορικ? δ?ναμη στην Ινδικ? υπο?πειρο , απ? το 1526 ?ω? το 1857 (τα τελευτα?α 100 χρ?νια, υπ? βρετανικ? στην ουσ?α κηδεμον?α). Οι Μογγ?λοι αυτοκρ?τορε? τη? Ινδ?α? ?ταν Μουσουλμ?νοι και απευθε?α? απ?γονοι τ?σο του Τζ?νγκι? Χαν (απ? τον γιο του, Τσαγκατ?ι Χαν), ?σο και του Ταμερλ?νου . Στην ακμ? του?, στα τ?λη του 17ου και αρχ?? του 18ου αι?να, κυβερνο?σαν το μεγαλ?τερο τμ?μα τη? ινδικ?? χερσον?σου, απ? τη Βεγγ?λη στα ανατολικ? μ?χρι το Βαλουχιστ?ν στα δυτικ?, το Κασμ?ρ στα β?ρεια και την κοιλ?δα Καβ?ρι στα ν?τια. Ο πληθυσμ?? τη? εκε?νο τον καιρ? εκτιμ?ται σε 110 με 150 εκατομμ?ρια, σε μια ?κταση π?νω απ? 3,2 εκατομμ?ρια τετραγωνικ? χιλι?μετρα.

Η κλασικ? περ?οδο? τη? αυτοκρατορ?α? ξεκ?νησε το 1556 με την αν?ρρηση στον θρ?νο του Ακμπ?ρ του Μεγ?λου . Υπ? την ηγεσ?α του, η Ινδ?α απ?λαυσε μια περ?οδο πολιτιστικ?? και οικονομικ?? προ?δου καθ?? και θρησκευτικ?? ειρ?νη? και αρμον?α?. Ο Ακμπ?ρ ?ταν αποτελεσματικ?? και ικαν?? πολ?μαρχο?, που συν?ψε συμμαχ?ε? με αρκετ? ινδουιστικ? βασ?λεια τη? περιοχ?? Ρατζαστ?ν . Κ?ποια βασ?λεια τη? Ρατζαστ?ν συν?χισαν να αποτελο?ν σημαντικ? απειλ? για τη μογγολικ? εξουσ?α στη βορειοδυτικ? Ινδ?α, μ?χρι που υποτ?χθηκαν τελικ?? στον Ακμπ?ρ.

Η περ?οδο? τη? βασιλε?α? του Σαχ Τζαχ?ν, 5ου στη σειρ? αυτοκρ?τορα, ?ταν η ≪Χρυσ? Εποχ?≫ τη? μογγολικ?? αρχιτεκτονικ?? και τεχν?ν. Αν?γειρε πολλ? θαυμ?σια μνημε?α, με πιο δι?σημο απ? αυτ? το θρυλικ? Τατζ Μαχ?λ στην π?λη ?γκρα , καθ?? και το Μαργαριταρ?νιο Τζαμ?, το ≪Κ?κκινο Οχυρ?≫, το τζαμ? Τζ?μα στο Δελχ? , και το Οχυρ? τη? Λαχ?ρη? . Η ινδικ? αυτοκρατορ?α των Μογγ?λων ?φτασε στο ζεν?θ τη? εδαφικ?? τη? επεκτ?σεω? κατ? τη βασιλε?α του Αουρανγκζ?μπ , ο οπο?ο? επικρ?τησε των αντιπ?λων του και επ?κτεινε την αυτοκρατορ?α στον ν?το κατ? 1,25 εκατομμ?ρια τετραγωνικ? μ?λια, διοικ?ντα? π?νω απ? 150 εκατομμ?ρια υπηκ?ου?, σχεδ?ν το 1/4 του τ?τε παγκ?σμιου πληθυσμο?.

Μ?χρι τα μ?σα του 18ου αι?να οι Μαρ?τα ε?χαν ερημ?σει τι? ινδικ?? επαρχ?ε? απ? το Ντ?κκαν ω? τη Βεγγ?λη , εν? προ?κυψε δυσαρ?σκεια στο εσωτερικ? τη? χ?ρα? (εκτ?? απ? τι? αποσχιστικ?? τ?σει? των Ρατζασταν?ν , Σιχ και Τζατ ), εξαιτ?α? τη? αδυναμ?α? του διοικητικο? και οικονομικο? συστ?ματο? τη? αυτοκρατορ?α?. Το 1739, ο αποδυναμωμ?νο? αυτοκρ?τορα? ηττ?θηκε στη μ?χη τη? Καρν?λ απ? τι? δυν?μει? του Ναντ?ρ Σαχ, σ?χη του Ιρ?ν , με αποτ?λεσμα τη δραματικ? εξασθ?νηση τη? μογγολικ?? εξουσ?α?. Ο τελευτα?ο? αυτοκρ?τορα?, Μπαχαντο?ρ Σαχ Β?, ε?χε τον ?λεγχο μ?νο π?νω στην π?λη Σαχτζαχαναμπ?ντ (Παλαι? Δελχ?), υπ? την εποπτε?α των Βρεταν?ν . Υποστ?ριξε την Ινδικ? Εξ?γερση του 1857 και ανατρ?πηκε απ? του? Βρετανο??, με τα τελευτα?α υπολε?μματα τη? π?λαι ποτ? παν?σχυρη? αυτοκρατορ?α? να περνο?ν στη Βρετανικ? Αυτοκρατορ?α .

Το ?νομα τη? Αυτοκρατορ?α? προ?ρχεται απ? τι? αρχικ?? κοιτ?δε? των Τιμουριδ?ν , τι? κεντροασιατικ?? στ?πε? που ε?χε κατακτ?σει ο Τζ?νγκι? Χαν και απ? τ?τε ε?ναι γνωστ?? ω? Μογγολιστ?ν, ≪Γη των Μογγ?λων≫. Παρ?λο που οι πρ?τοι Μογγ?λοι τη? Ινδ?α? μιλο?σαν την τουρκικ? γλ?σσα Τσαγκατ?ι και διατ?ρησαν κ?ποιε? τουρκομογγολικ?? πρακτικ??, ε?χαν εξιρανιστε? σε μεγ?λο βαθμ? και ?τσι μετ?φεραν την περσικ? λογοτεχν?α και την υψηλ? κουλτο?ρα του? στην Ινδ?α, διαμορφ?νοντα? τη β?ση για την ινδοπερσικ? κουλτο?ρα και τη δι?δοση του Ισλ?μ στη Ν?τια Ασ?α .

Πρ?ιμη ιστορ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Ζαχ?ρ αντ-Ντιν Μουχ?μμαντ Μπαμπο?ρ κατ?λαβε το Καμπουλιστ?ν το 1504, και αποφ?σισε να καταλ?βει τι? περιοχ?? στο Ινδουστ?ν , που κατε?χαν κ?ποτε οι Το?ρκοι . Ξεκ?νησε τι? επιδρομ?? του το 1524, με β?ση εξ?ρμηση? την π?λη Πεσαβ?ρ . Τελικ??, το 1526 και με την π?μπτη προσπ?θεια, ν?κησε τον τελευτα?ο ηγ?τη του Σουλταν?του του Δελχ? , Ιμπραχ?μ Σαχ Λ?ντι, στην πρ?τη μ?χη του Παν?πατ . Για να εξασφαλ?σει το νεο?δρυθ?ν βασ?λειο, ο Μπαμπο?ρ αντιμετ?πισε στη συν?χεια τον ονομαστ? Ινδ? βασιλι? Ρ?να Σ?νγκα τη? Τσιτ?ρ, στη μ?χη τη? Χ?νουα, ?που ο Σ?νγκα προ?βαλε ισχυρ? αντ?σταση αλλ? ηττ?θηκε.

Ο γιο? του Μπαμπο?ρ, Χουμαγιο?ν, τον διαδ?χθηκε το 1530, αλλ? υπ?στη ?ττε? απ? τον αφγανικ?? καταγωγ?? αξιωματο?χο, Σερ Σαχ Σο?ρι, χ?νοντα? το μεγαλ?τερο τμ?μα του νεοπαγο?? βασιλε?ου του, πριν αυτ? καταφ?ρει να αναπτυχθε? σε κ?τι παραπ?νω απ? ?να μικρ? τοπικ? κρ?το?. Ο Χουμαγιο?ν δι?σχισε τ?τε το τραχ? ?δαφο? τη? Μακραν?α? με τη γυνα?κα του, μ?χρι τη γ?ννηση του γιου του?, Ακμπ?ρ, στο κ?στρο τη? Ουμαρκ?τ στη Σινδικ? . Απ? το 1540, ο Χουμαγιο?ν ?ταν ηγ?τη? υπ? εξορ?α, φτ?νοντα? μ?χρι την αυλ? των Σαφαβιδ?ν Περσ?ν το 1554, εν? ακ?μα ε?χε υπ? την εξουσ?α του λ?γα κ?στρα και μικρ?? σε ?κταση περιοχ??. Κατ? την περ?οδο 1553-1556, ο Ινδ?? βασιλι??, Χ?μου Βικραμαντ?τγια, αν?βηκε στον θρ?νο του Δελχ?, νικ?ντα? τι? δυν?μει? του Ακμπ?ρ στην ?γκρα και το Δελχ? . Μετ? τη μ?χη τη? Σιρχ?ντ, ?που ο Σικαντ?ρ Σουρ (Σερ Σαχ Σο?ρι) ηττ?θηκε, ο Χουμαγιο?ν κατ?φερε να ανακαταλ?βει τον θρ?νο, αλλ? δεν ?ταν γραφτ? του να κυβερν?σει για πολ?, καθ?? τον Ιανου?ριο του 1556 σκοτ?θηκε π?φτοντα? απ? το δι?σημο κτ?ριο Ντιν Παν?χ. Παρ?λα αυτ?, οι Μογγ?λοι αποκατ?στησαν την εξουσ?α του? ?ταν ο στρατ?? του Ακμπ?ρ ν?κησε τον Χ?μου κατ? τη δε?τερη μ?χη του Παν?πατ.

Ο Ακμπ?ρ διαδ?χθηκε τον πατ?ρα του στι? 14 Φεβρουαρ?ου 1556. ?γινε γνωστ?? ω? Ακμπ?ρ, καθ?? ?ταν σοφ?? ηγ?τη?, επιβ?λλοντα? υψηλο?? αλλ? δ?καια κατανεμημ?νου? φ?ρου?. Υπ?ρξε επ?ση? πιο περιεκτικ?? στην προσ?γγιση των μη μουσουλμ?νων υπηκ?ων του. Επιθε?ρησε την παραγωγ? σε μια συγκεκριμ?νη περιοχ? και φορολ?γησε το ?να π?μπτο τη? γεωργικ?? παραγωγ??. Διαμ?ρφωσε επ?ση? μια αποτελεσματικ? γραφειοκρατικ? δομ? και ?ταν ανεκτικ?? στι? θρησκευτικ?? διαφορ??, πρ?γμα που χαλ?ρωνε την αντ?σταση των ντ?πιων. ?κανε συμμαχ?ε? με του? Ρατζαστανο?? και δι?ρισε γηγενε?? ω? στρατηγο?? και διοικητ??. Αργ?τερα επιν?ησε το δικ? του δ?γμα συγκρητιστικ?? φιλοσοφ?α?, βασισμ?νο στην ανοχ?.

Ο Τζαχανγκ?ρ , γιο? του Ακμπ?ρ, κυβ?ρνησε την Αυτοκρατορ?α την περ?οδο 1605-1627. Τον Οκτ?βριο του 1627 ο Σ?χη? (Σαχ) Τζαχ?ν, γιο? του Τζαχανγκ?ρ, αν?βηκε στον θρ?νο, κληρονομ?ντα? μια αχαν? και πλο?σια αυτοκρατορ?α. Στα μ?σα του 17ου αι?να, ?ταν ?σω? η μεγαλ?τερη αυτοκρατορ?α στον κ?σμο. Ο Σαχ Τζαχ?ν παρ?γγειλε την κατασκευ? του περ?φημου Τατζ Μαχ?λ (1630?1653) στην ?γκρα , το οπο?ο κτ?στηκε απ? τον Π?ρση αρχιτ?κτονα Ουστ?ντ Αχμ?ντ Λαχαουρ?, ω? τ?φο? τη? αγαπημ?νη? γυνα?κα? του σ?χη, Μουμτ?ζ Μαχ?λ, η οπο?α π?θανε στη γ?ννα του 14ου παιδιο? του?. Στα τ?λη του 17ου αι?να, υπ? την ηγεσ?α του Αουρανγκζ?μπ Αλαμγκ?ρ, η αυτοκρατορ?α ?φτασε στο ζεν?θ τη? ακμ?? τη?, περιλαμβ?νοντα? σχεδ?ν ?λη τη σημεριν? Ινδ?α , το Πακιστ?ν , το Μπανγκλαντ?? και το μεγαλ?τερο τμ?μα του Αφγανιστ?ν , καθ?? και τμ?ματα του σημερινο? Τατζικιστ?ν και του Νεπ?λ .

Μογγολικ? δυναστε?α τη? Ινδ?α? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Μογγολικ? Αυτοκρατορ?α τη? Ινδ?α? ?ταν η κυρ?αρχη δ?ναμη στην ινδικ? υπο?πειρο απ? τα μ?σα του 16ου ?ω? τι? αρχ?? του 19ου αι?να. Ιδρ?θηκε το 1526, επισ?μω? επιβι?νοντα? μ?χρι το 1858, ?ταν και υποσκελ?στηκε απ? τη Βρετανικ? Αυτοκρατορ?α . Η δυναστε?α αναφ?ρεται εν?οτε ω? η δυναστε?α των Τιμουριδ?ν, καθ?? ο Μπαμπο?ρ , πρ?το? Μογγ?λο? αυτοκρ?τορα? τη? Ινδ?α?, καταγ?ταν απ? τον Ταμερλ?νο (Τιμο?ρ).

Η δυναστε?α των Μογγ?λων ιδρ?θηκε απ? τον Μπαμπο?ρ, που προερχ?μενο? απ? τη Φεργκ?να (στο σημεριν? Ουζμπεκιστ?ν ), εισ?βαλε σε τμ?ματα τη? β?ρεια? Ινδ?α? και ν?κησε τον σ?χη Ιμπραχ?μ Λ?ντι, ηγ?τη του Δελχ? , στην πρ?τη μ?χη του Παν?πατ το 1526. Η Μογγολικ? Αυτοκρατορ?α τη? Ινδ?α? αντικατ?στησε ?τσι το Σουλταν?το του Δελχ? στην εξουσ?α τη? β?ρεια? Ινδ?α?. Το κρ?το? που ιδρ?θηκε απ? το Μπαμπο?ρ ?ταν πολ? μεγαλ?τερο απ? το Σουλταν?το του Δελχ? , τελικ?? ενσωματ?νοντα? ?να μεγ?λο τμ?μα τη? Ινδ?α?, κερδ?ζοντα? ?τσι τον τ?τλο τη? αυτοκρατορ?α?. ?να σ?ντομο δι?λειμμα (1540-1555) κατ? τη δι?ρκεια τη? βασιλε?α? του Χουμαγιο?ν, γιου του Μπαμπο?ρ, ?φερε στην εξουσ?α την αφγανικ? δυναστε?α Σο?ρι υπ? τον σ?χη Σερ Σο?ρι, ?ναν ικαν? και ?ξιο ηγ?τη. Παρ?λα αυτ?, ο πρ?ωρο? θ?νατ?? του και η στρατιωτικ? ανικαν?τητα των διαδ?χων του, οδ?γησε στην αν?κτηση του θρ?νου απ? τον Χουμαγιο?ν το 1555. Ο Χουμαγιο?ν ?μω? π?θανε λ?γου? μ?νε? αργ?τερα και τον διαδ?χθηκε ο γιο? του, ο δεκατρι?χρονο? Ακμπ?ρ ο Μ?γα? (το ?νομ? του ?ταν Τζαλαλουντ?ν Μωχ?μεντ).

Το μεγαλ?τερο τμ?μα τη? μογγολικ?? επεκτ?σεω? συν?βη κατ? τη βασιλε?α του Ακμπ?ρ (1556?1605). Η αυτοκρατορ?α παρ?μεινε ω? κυρ?αρχη δ?ναμη στη σημεριν? ινδικ? υπο?πειρο για εκατ? χρ?νια απ? του? διαδ?χου? του, Τζαχανγκ?ρ, Τζαχ?ν, Αουρανγκζ?μπ. Ο Ακμπ?ρ ο Μ?γα? ξεκ?νησε συγκεκριμ?νε? σημαντικ?? πολιτικ??, ?πω? τον θρησκευτικ? φιλελευθερισμ? (κατ?ργηση του φ?ρου τζ?ζια), τη συμπερ?ληψη των γηγεν?ν στι? λειτουργ?ε? τη? αυτοκρατορ?α?, και τη σ?ναψη πολιτικ?ν συμμαχι?ν/γ?μων με Ινδο?? ηγ?τε? τη? β?ρεια? Ινδ?α?, που ?ταν καινοτ?μοι για το περιβ?λλον του. Επ?ση? υιοθ?τησε κ?ποιε? πολιτικ?? του σ?χη Σερ Σο?ρι, ?πω? τη δια?ρεση τη? αυτοκρατορ?α? σε διοικητικ?? περιφ?ρειε?.

Οι πολιτικ?? αυτ??, που αναμφισβ?τητα βο?θησαν στο να διατηρηθε? η δ?ναμη και σταθερ?τητα τη? αυτοκρατορ?α?, διατηρ?θηκαν απ? του? δ?ο ?μεσου? διαδ?χου? του αλλ? απερρ?φθησαν απ? τον αυτοκρ?τορα Αουρανγκζ?μπ, ο οπο?ο? π?ρασε σχεδ?ν ολ?κληρη την περ?οδο τη? βασιλε?α? του επεκτε?νοντα? την επικρ?τει? του π?ρα απ? τη Ζ?νη των Χ?ντι, στην περιοχ? του Ντ?κκαν και τη? Ν?τια? Ινδ?α?, καθ?? και στο Ασσ?μ στην Ανατολ?, γεγον?? που προκ?λεσε την αντ?σταση των Μαρ?τα , Σιχ , Τζατ και Αχ?μα.