Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Η
Β?ρθα
?
Μακεδον?πολι?
?ταν αρχα?α π?λη τη?
Μεσοποταμ?α?
, αρχικ?
ελληνιστικ?
αποικ?α που ιδρ?θηκε απ? του?
αρχα?ου? Μακεδ?νε?
.
Το ?νομα στα
αραμα?κ?
σημα?νει
κ?στρο
, ?πω? επιβεβαι?νουν οι αρχα?οι συγγραφε?? (βλ.
Ιεροκλ??
, 715, 2).
Βρισκ?ταν στην αριστερ? ?χθη του
Ευφρ?τη
, 62 μ?λια δυτικ? τη? Ο?ρφα? και 95 μ?λια βορε?ω? του
Χαλεπ?ου
. Πιστε?εται ?τι η σ?γχρονη π?λη Μπιρετζ?κ (Birejik, αρχα?ο
Ζε?γμα
) προ?ρχεται απ? τη Β?ρθα
[
εκκρεμε? παραπομπ?
]
. Δεν αποκλε?εται να αποτελο?σε το προπ?ργιο τη? αιρ?σεω? των
Μανιχα?ων
που την καλο?σαν και
Μακεδον?α
, η οπο?α βρισκ?ταν στη
Μικρ? Αρμεν?α
.
[
εκκρεμε? παραπομπ?
]
Σ?μφωνα με την παρ?δοση ο
Μ?γα? Αλ?ξανδρο?
ανακα?νισε την π?λη ω? Μακεδον?πολη.
[1]
Το γεγον?? ?τι η π?λη τη? Β?ρθα? και η Μακεδον?πολη ε?ναι η μ?α και αυτ? αποδεικν?εται απ? τι? συνδρομ?? στην
Οικουμενικ? Σ?νοδο τη? Νικα?α?
, ?που σε λ?στε? στην
αραβικ?
και στην
αραμα?κ?
(συριακ?) γλ?σσα απαντ? ο τ?πο?
Μακεδον?πολι?
(Gelzer, Patrum Niceænorum διορισμου
[
ασαφ??
]
, 242). Μ?λιστα, κατ? τη
Σ?νοδο τη? Χαλκηδ?νο?
το 451, παρ?ν ?ταν ο επ?σκοπο? τη? π?λεω? Μαρ?α?.
Απ? τον 6ο αι?να μ.Χ. και ?στερα επικρατε? η αραμα?κ? ονομασ?α.
[2]
Ο βυζαντιν?? αυτοκρ?τωρ
Αναστ?σιο?
μετ? τη ν?κη του κατ? των Περσ?ν (505 μ.Χ.), αν?θεσε στον επ?σκοπο τη? π?λεω? Σ?ργιο την ανοικοδ?μησ? τη?
[3]
που ολοκληρ?θηκε επ?
Ιουστινιανο?
(
Προκ?πιο?
,
Περ? κτισμ?των
Just., II, 4). Το αρχαι?τερο
Τακτικ?ν
του
πατριαρχε?ου Αντιοχε?α?
που εξεδ?θη απ? τον πατρι?ρχη Αναστ?σιο Α? (599) τοποθετε? τη Μακεδον?πολη κοντ? στην
?δεσσα (σημ. Ο?ρφα)
. Σε μεταγεν?στερη εποχ? αναφ?ρεται ω? Byrte και σε παλαι?τερη λατινικ? μετ?φραση ω? Virchi.
[4]
Η π?λη κατεστρ?φη απ? τον
Ταμερλ?νο
τον 14ο αι?να. Επ?
οθωμανικ?? περι?δου
ανασυστ?θηκε ω? οικισμ?? με το ?νομα Μπιρετζ?κ στο
βιλα?τι
του
Χαλεπιο?
με 10.000 κατο?κου? ? εκ των οπο?ων 1.500 χριστιανο?
Αρμ?νιοι
και
Ουν?τε?
.
Ο
Κλα?διο? Πτολεμα?ο?
(V, xviii, xix) μνημονε?ει δ?ο π?λει? με το ?νομα Β?ρθα, τη μια στον
Τ?γρη
στην ν?τια Μεσοποταμ?α και την ?λλη στον
Ευφρ?τη,
ν?τια τη?
Αμφιπ?λεω?
. Αν και η τοποθεσ?α τη? πρ?τη? τυγχ?νει ?γνωστη, η δε?τερη ταυτ?ζεται με το Εντ-Ντε?ρ.
[5]
- ↑
Αμμιαν?? Μαρκελλ?νο?
,
Res Gestae
, XX, vii, 17
- ↑
Georgius Cyprius, n. 899
- ↑
Wright, ed.,
The Chronicle of Joshua the Stylite
, XCI, lxx
- ↑
Tobler και Molinier,
Itinera Hierosolymitana
, I, 322
- ↑
Ritter,
Erdkunde
, XI, 691