Συντεταγμ?νε?
:
58°59′38″N
3°12′28″W
/
58.99398°N 3.20775°W
/
58.99398; -3.20775
Οι Λ?θοι του Στ?ννε?
Οι
Ορθ?λ?θοι του Στ?ννε?
αποτελο?ν τμ?μα του Μνημε?ου Παγκ?σμια? Κληρονομι??
Καρδι? των Νεολιθικ?ν Ορκ?δων
.
Οι Ορθ?λιθοι του Στ?ννε? δημιουργο?ν ?να εντυπωσιακ?
νεολιθικ?
μνημε?ο που βρ?σκεται στο νησ?
Μ?ινλαντ
του συμπλ?γματο? νησι?ν
Ορκ?δε?
τη?
Σκωτ?α?
. Βρ?σκεται σε ?να ακρωτ?ριο στη
ν?τια
?χθη του ρ?ματο? που καταλ?γει στο νοτι?τερο ?κρο του θαλ?σσιου κ?λπου του Στ?ννε? και την
λ?μνη
του Χ?ρρε?. Το ?νομα προ?ρχεται απ? την αρχα?α Νορβηγικ? και σημα?νει π?τρινο ακρωτ?ριο. Το ρ?μα, το οπο?ο σ?μερα ?χει γεφυρωθε?, διασχιζ?ταν παλαι?τερα απ? ?να στεν? π?τρινο π?ρασμα, με τον
Κ?κλο του Μπρ?ντγκαρ
να βρ?σκεται περ?που 1,2
χλμ
βορειοδυτικ?, κατ? μ?κο? του ρ?ματο? και κοντ? στον ισθμ? που δημιουργε?ται αν?μεσα στον
κ?λπο
και την λ?μνη. Ο
τ?μβο? Μ?ισοου
ε?ναι περ?που 1,2 χλμ ανατολικ? απ? του? λ?θου? του Στ?ννε?, εν? πολλ? ?λλα νεολιθικ? μνημε?α που βρ?σκονται σε κοντιν? απ?σταση μαρτυρο?ν την σημασ?α τη? περιοχ??.
Οι π?τρε? ε?ναι λεπτ?? πλ?κε?, π?χου? περ?που 30 εκατοστ?ν. Τ?σσερι? απ? αυτ??, ?ψου? ?ω? 5 μ?τρα, ?ταν τα αρχικ? στοιχε?α εν?? ελλειπτικ? διαμορφωμ?νου κ?κλου 12 λ?θων, διαμ?τρου 32 περ?που μ?τρων, π?νω σε μ?α υπερυψωμ?νη β?ση διαμ?τρου 44 μ?τρων που περιβ?λλονταν απ? μια τ?φρο. Η τ?φρο? ε?ναι κομμ?νη στο βρ?χο σε β?θο? μ?χρι 2 μ?τρα και ?χει πλ?το? 7 μ?τρα, κυκλωμ?νο απ? μ?α χωμ?τινη ?χθη, με μ?α μοναδικ? ε?σοδο στην β?ρεια πλευρ?. Η ε?σοδο? κοιτ?ζει προ? το νεολιθικ? οικισμ? αγροικι?ν που ανακαλ?φθηκε στον κ?λπο Χ?ρρε?. Η Π?τρα - Φ?λακα?, ?ψου? 5,6 μ?τρων, βρ?σκεται εκτ?? του κ?κλου προ? τα βορειοδυτικ?, δ?πλα στην σ?γχρονη γ?φυρα που οδηγε? στον κ?κλο του Μπρ?ντγκαρ. ?λλε? μικρ?τερε? π?τρε? περιβ?λουν μ?α τετρ?γωνη π?τρα τοποθετημ?νη στο κ?ντρο μ?α? κυκλικ?? πλατφ?ρμα? ?που βρ?θηκαν αποτεφρωμ?να οστ?, ξυλ?νθρακα? και π?λινα αγγε?α, εν? στο χαντ?κι ανακαλ?φθηκαν οστ? ζ?ων. Τα π?λινα αγγε?α συνδ?ουν το μνημε?ο με τον
οικισμ? Σκ?ρα Μπρε
και τον τυμβο Μ?ισοου και το μνημε?ο χρονολογε?ται απ? το 3000 π.Χ. τουλ?χιστον.
Μ?χρι και τον 18ο αι?να το μνημε?ο συσχετιζ?ταν με παραδ?σει? και τελετουργ?ε?, σχετικ?? τ?τε με του? Νορβηγικο?? θεο??. Το
1814
το επισκ?φθηκε ο Ου?λτερ Σκ?ττ, ?μω? ?να? αγρ?τη? αποφ?σισε να αφαιρ?σει τι? π?τρε? ξεκιν?ντα? το Νο?μβριο του 1814 με την καταστροφ? τη? κοντιν?? Λ?θου Οντ?ν
[1]
. Η κ?νηση αυτ? προκ?λεσε κατακραυγ? και ο αγρ?τη? σταμ?τησε, αφο? ?μω? κατ?στρεψε μ?α π?τρα και ρ?χνοντα? μ?α ?λλη, η οπο?α επανατοποθετ?θηκε το
1906
, κατ? τη δι?ρκεια μ?α? μερικ??, ανακριβο??, επανακατασκευ?? του κ?κλου. Παρ?λα αυτ?, ακ?μα και οι λιγοστο? λ?θοι που επ?ζησαν αρκο?ν να δημιουργ?σουν μ?α ατμ?σφαιρα που προ?δε?ζει για το μακριν? παρελθ?ν
[2]
.
?ποψη του μνημε?ου
Η
Καρδι? του Νεολιθικο? ?ρκνε?
(
Heart of Neolithic Orkney
) χαρακτηρ?στηκε
Μνημε?ο παγκ?σμια? πολιτιστικ?? κληρονομι??
τον Δεκ?μβριο του
1999
. Εκτ?? απ? του? Ορθ?λιθου? του Στ?ννε? το μνημε?ο περιλαμβ?νει το
τ?μβο Μ?ισοου
, τον
Κ?κλο του Μπρ?ντγκαρ
και το
νεολιθικ? οικισμ? Σκ?ρα Μπρε
- Scotland Before History - Stuart Piggott, Edinburgh University Press 1982,
ISBN 0-85224-348-0
- Scotland's Hidden History - Ian Armit, Tempus (in association with Historic Scotland) 1998,
ISBN 0-7486-6067-4
- Guide to Prehistoric Scotland - Richard Feachem, B.T.Batsford Ltd. 1977,
ISBN 0-7134-3264-0
- Scotland, Archaeology and Early History - Graham and Anna Ritchie, Edinburgh University Press 1997,
ISBN 0-7486-0291-7