Συντεταγμ?νε? : 37°05′45″N 22°20′26″E  /  37.09583°N 22.34056°E  / 37.09583; 22.34056

Και?δα?
Ε?δο?	σπ?λαιο
Γεωγραφικ?? συντεταγμ?νε?	37°5′46″N 22°20′27″E
Διοικητικ? υπαγωγ?	Δ?μο? Σπ?ρτη?
Τοποθεσ?α	Τρ?πη Λακων?α?
Χ?ρα	Ελλ?δα
Προστασ?α	αρχαιολογικ?? χ?ρο? στην Ελλ?δα
Πολυμ?σα
δεδομ?να ( π )

Με το ?νομα Και?δα? αναφερ?ταν στην αρχαι?τητα μεγ?λο β?ραθρο κοντ? στην αρχα?α Σπ?ρτη, στου? πρ?ποδε? του ?ρου? Τα?γετο? . Σ?μερα το σπηλαιοβ?ραθρο βρ?σκεται κοντ? στη Τρ?πη , δ?πλα στο δημ?σιο δρ?μο Σπ?ρτη?-Καλαμ?τα?. ^[1] Μερικο? τον ταυτ?ζουν με του? ≪Αποθ?τε?≫, εκε? ?που οι αρχα?οι Σπαρτι?τε? λ?γεται ?τι ?ριχναν τα αν?πηρα ? καχεκτικ? βρ?φη προκειμ?νου ?τσι να διασφαλ?σουν την ευγονικ? τη? φυλ?? του?. ^[2]

Ιστορικ?? αναφορ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Και?δα?, απ? τι? ελ?χιστε? ιστορικ?? αναφορ??, προσδιορ?ζεται ω? τ?πο? ?που ρ?πτονταν οι κακο?ργοι και οι αιχμ?λωτοι πολ?μου. Ο Στρ?βων το αποκαλε? ≪δεσμωτ?ριον το παρ? Λακεδαιμον?ου? σπ?λαιο τι≫ . Στο χωρι? Παρ?ρι υπ?ρχει πρ?γματι ?νοιγμα εν?? σκοτεινο? σπηλα?ου , πλην ?μω? ο Παυσαν?α? , στη περιγραφ? του για την απ?δραση του Αριστομ?νη απ? τον Και?δα, αναφ?ρεται σε απ?τομο και βαθ? φαρ?γγι, αν?λογο με το ≪β?ραθρο≫ των Αθηνα?ων, απ? το ?νοιγμα του οπο?ου μπορο?σε να περ?σει μ?νο μια αλεπο?. ^[2]

Κατ? ιστορικ?? αναφορ??, στον Και?δα ρ?χτηκαν απ? του? Σπαρτι?τε? ο ?ρωα? του Β? Μεσσηνιακο? πολ?μου Αριστομ?νη? ο Ανδανιε?? μαζ? με 50 αιχμαλ?του? Μεσσην?ου?. Κατ? τη πτ?ση του ?μω? εκε?νη ο Αριστομ?νη? πρ?λαβε να πιαστε? αρχικ? απ? τα φτερ? εν?? αετο? και στη συν?χεια απ? την ουρ? μια? αλεπο?? που τον οδ?γησε στην ?ξοδο. Επ?ση? στον Και?δα οι Σπαρτι?τε? κατακρ?μνισαν και το νεκρ? σ?μα του βασιλι? του? Παυσαν?α που ε?χε καταδικαστε? σε θ?νατο για προδοσ?α. ^[2]

Περιγραφ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Και?δα? απ?χει απ? τη σημεριν? Σπ?ρτη περ?που 10 χιλι?μετρα, και βρ?σκεται σε ?να φαρ?γγι κοντ? στο γραφικ? χωρι? Τρ?πη. Η ε?σοδ?? του ?χει επιχωματωθε? και σ?μερα ?χει δι?μετρο μισ? μ?τρο. Το εξερευνημ?νο τμ?μα του ?χει μ?κο? 50 μ?τρα και κλ?ση 35° - 50°. Το σπ?λαιο ?ταν γνωστ? για πολλ? χρ?νια ?τι ε?χε μ?σα οστ?, ?μω? η πρ?τη συστηματικ? ?ρευνα ?λαβε χ?ρα το 1983. Τα οστ? σχηματ?ζουν ?να παχ? στρ?μα στο β?θο? του σπηλα?ου. Τα οστ? προ?ρχονται απ? εν?λικε? ?ντρε? μαζ? με λ?γε? γυνα?κε?. Υποστηρ?ζεται ?τι τα οστ? δεν κατ?ληξαν εκε? σκ?ρπια, αλλ? ρ?χθηκαν ω? ακ?ραια σ?ματα. ^[1]

Το Βικιλεξικ? ?χει σχετικ? λ?μμα:    και?δα?

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

π   ?   σ   ?   ε Αρχα?α Σπ?ρτη Ιστορ?α Ιστορ?α τη? Σπ?ρτη? Κ?θοδο? των Δωρι?ων Πρ?το? Μεσσηνιακ?? Π?λεμο? Δε?τερο? Μεσσηνιακ?? Π?λεμο? Σπαρτιατικ? Συμμαχ?α Σεισμ?? του 464 π.Χ. Μηδικο? Π?λεμοι Συνωμοσ?α του Κιν?δωνα Πελοποννησιακ?? Π?λεμο? Σπαρτιατικ? ηγεμον?α Κορινθιακ?? Π?λεμο? Χρεμων?δειο? Π?λεμο? Κοιν? των Ελευθερολακ?νων Πολιτε?α Μεγ?λη Ρ?τρα Βασιλε?? ?φοροι Γερουσ?α Απ?λλα Κοινων?α ?μοιοι Περ?οικοι Ε?λωτε? Νεοδαμ?δει? Μ?θακε? Τρ?φιμοι Υπομε?ονε? Κοινωνικ? θ?ση γυναικ?ν Στρατ?? Αγωγ? Κρυπτε?α Φ?λαγγα Μ?ρα Οπλ?τη? Πολιτισμ?? Λακωνικ? τ?χνη Μ?λανα? ζωμ?? Συσσ?τια Παιδεραστ?α Ξενηλασ?α Και?δα? Β?βασι? Λακωνοφιλ?α Λακωνισμ?? Αθλητισμ?? Αγ?νε? σφαιροβολ?α? Θρησκε?α Δι?σκουροι Μεν?λαο? Ωρα?α Ελ?νη Ηρακλ?? Ιερ? Ορθ?α? Αρτ?μιδο? Κ?ρνεια Γυμνοπαιδ?ε? Υακ?νθια Διαβατ?ρια Λεων?δεια Ταιν?ρια Τιθην?δια Αποικ?ε? Θ?ρα Λ?παθο? Σ?λγη Τ?ρα? Πρ?σωπα Λυκο?ργο? Χ?λων Λεων?δα? Λ?σανδρο? Ευρυβι?δη? Κλεομ?νη? Α' Δημ?ρατο? Κλεομ?νη? Γ' Παυσαν?α? Αγησ?λαο? Β' ?γι? Β? Ν?βι? Τυρτα?ο? Πλειστο?ναξ Γ?λιππο?