Το λ?μμα παραθ?τει τι? πηγ?? του α?ριστα, χωρ?? παραπομπ?? . Βοηθ?στε συνδ?οντα? το κε?μενο με τι? πηγ?? χρησιμοποι?ντα? παραπομπ?? , ?στε να ε?ναι επαληθε?σιμο . Η σ?μανση τοποθετ?θηκε στι? 14/02/2020.

Ιω?ννη? ο Ορφανοτρ?φο?
Γενικ?? πληροφορ?ε?
?νομα στη μητρικ? γλ?σσα	?ω?ννη? ? ?ρφανοτρ?φο? (Αρχα?α Ελληνικ?)
Γ?ννηση	1000 Θ?μα Παφλαγον?α?
Θ?νατο?	13  Μα?ου 1043 Λ?σβο?
Χ?ρα πολιτογρ?φηση?	Βυζαντιν? Αυτοκρατορ?α
Πληροφορ?ε? ασχολ?α?
Ιδι?τητα	πολιτικ?? ευνο?χο?
Οικογ?νεια
Αδ?λφια	Μιχα?λ Δ? Παφλαγ?να? Κωνσταντ?νο? ο Παφλαγ?ν
Οικογ?νεια	Μακεδονικ? Δυναστε?α
Αξι?ματα και βραβε?σει?
Αξ?ωμα	Αντιβασιλ?α?
Σχετικ? πολυμ?σα
δεδομ?να

Ο Ιω?ννη? ο Ορφανοτρ?φο? (απεβ. 13 Μα?ου 1043 στη Λ?σβο) απ? την Οικογ?νεια Παφλαγ?νων ?ταν ευνο?χο? υπε?θυνο? των Ορφανοτροφε?ων. Υπηρ?τησε τον Βασ?λειο Β? και τον Κωνσταντ?νο Η? . Αν?λθε σε ηγετικ? θ?ση στην Αυλ? του Ρωμανο? Γ? , πρ?του συζ?γου τη? Ζω?? των Μακεδ?νων . Ο Ιω?ννη? κατ?φερε, ο αδελφ?? του Μιχα?λ Δ? να γ?νει ο δε?τερο? σ?ζυγ?? τη?, οπ?τε ?γινε παντοδ?ναμο?. Φιλ?δοξο?, προ?θησε τον ανιψι? του Μιχα?λ Ε? να γ?νει Αυτοκρ?τορα?, αλλ? αυτ?? τον ?κειρε και τον εξ?ρισε· τυφλ?θηκε και απεβ?ωσε.

Βιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Γενν?θηκε στην Παφλαγον?α και η οικογ?νει? του λ?γεται, ?τι ?κανε αν?ρμοστο εμπ?ριο, ανταλλαγ? χρημ?των ?, κατ? τον Γε?ργιο Κεδρην? , κιβδηλε?α. Ο Ιω?ννη? ?ταν ο μεγαλ?τερο? απ? π?ντε αδελφο??: ο Κωνσταντ?νο? και ο Γε?ργιο? ?ταν επ?ση? ευνο?χοι, εν? ο Νικ?τα? και ο Μιχα?λ ?ταν "γενειοφ?ροι".

Ο Ιω?ννη? αναφ?ρεται για πρ?τη φορ? ω? πρωτονοτ?ριο? και ?μπιστο? του Βασιλε?ου Β? το? Βουλγαροκτ?νου (976-1025). Υπηρ?τησε τον αδελφ? αυτο? Κωνσταντ?νο Η? των Μακεδ?νων (1025-28) και μετ? την κ?ρη του τελευτα?ου Ζω? (1025-28). Υποστ?ριξε τα συμφ?ροντα του Ρωμανο? Γ? Αργυρο? πριν απ? την ?νοδ? του και ?ταν αυτ?? αν?λθε στον θρ?νο ω? πρ?το? σ?ζυγο? τη? Ζω??, ?κανε τον Ιω?ννη πραιπ?σιτο του ιερο? κουβουκλ?ου (παρακοιμ?μενο, η υψηλ?τερη θ?ση ευνο?χου) και συγκλητικ?. Ο Ρωμαν?? Γ? ?ταν Αυτοκρ?τορα? των Ρωμα?ων το δι?στημα 1028-34.

Τ?τε ο Ιω?ννη? σ?στησε τον αδελφ? του Μιχα?λ στη Ζω?· σ?μφωνα με τον Μιχα?λ Ψελλ? οι δ?ο ?γιναν εραστ?? και σχεδ?ασαν τον φ?νο του Ρωμανο? Γ?, ο οπο?ο? σκοτ?θηκε στο λουτρ? του στι? 11 Απριλ?ου 1034. Ορισμ?νε? πηγ?? τη? εποχ?? εμπλ?κουν τον Ιω?ννη στη δολοφον?α. Ο Μιχα?λ ?γινε, ω? δε?τερο? σ?ζυγο? τη? Ζω??, Αυτοκρ?τορα? με το ?νομα Μιχα?λ Δ? ο Παφλαγ?ν (1034-41).

Ο αδελφ?? του Μιχα?λ Δ? ο Παφλαγ?ν γ?νεται Αυτοκρ?τορα? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Με την ?νοδο του Μιχα?λ Δ?, ο Ιω?ννη? ?ταν σε θ?ση να επιδι?ξει τον στ?χο του: να προωθ?σει τα συμφ?ροντα τη? Οικογ?νει?? του με σθ?νο?. Ο χρονικογρ?φο? Ιω?ννη? Σκυλ?τζη? αναφ?ρει, ?τι "με τη βο?θει? του ?λοι οι αδελφο? του αν?λαβαν αξι?ματα". Ο Ιω?ννη? εξασφ?λισε ?στε ο Νικ?τα? να γ?νει δο?κα? τη? Αντιοχε?α?, που τον διαδ?χθηκε ο αδελφ?? του Κωνσταντ?νο?· ο σ?ζυγο? τη? αδελφ?? του Μαρ?α?, ο Στ?φανο?, απ? καλαφ?τη? πλο?ων να γ?νει Να?αρχο?. Ο ?λλο? αδελφ?? Γε?ργιο? ?γινε πρωτοβεστι?ριο?· ο προηγο?μενο? στη θ?ση αυτ? Συμε?ν παραιτ?θηκε, διαμαρτυρ?μενο? για τη συμπεριφορ? του Ιω?ννη και αποσ?ρθηκε στο ?ρο? ?λυμπο? τη? Βιθυν?α?. ?λλο? συγγεν?? των Παφλαγ?νων, ο Αντ?νιο? ο Παχ??, ?γινε επ?σκοπο? Νικομηδε?α?. Αν και ο Ιω?ννη? παρ?μενε υπε?θυνο? των Ορφανοτροφε?ων, κυβερνο?σε το Κρ?το? σαν να ?ταν πρ?το? υπουργ??. Το 1037 προσπ?θησε να γ?νει Πατρι?ρχη? τη? Κωνσταντινο?πολη?, εκτοπ?ζοντα? τον Πατρι?ρχη Αλ?ξιο τον Στουδ?τη , αλλ? δεν τα κατ?φερε.

Ο Στ?λο? του Στεφ?νου μετ?φερε τον Γε?ργιο Μανι?κη στη Σικελ?α. Μετ? την καταστρεπτικ? λιποταξ?α των Νορμανδ?ν, Σαλερνιτ?ν και Βαρ?γγων απ? τον στρατ? του Μανι?κη, ο Ιω?ννη? τον ανακ?λεσε στην Κωνσταντινο?πολη και τον φυλ?κισε· δι?ρισε τον Μιχα?λ Δοκειαν? κατεπ?νω τη? Ιταλ?α?.

Ο ανιψι?? του Μιχα?λ Ε? ο Καλαφ?τη? γ?νεται Αυτοκρ?τορα? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Μιχα?λ Δ? ?πασχε απ? επιληψ?α και επειδ? αυτ? επιδεινων?ταν, ο Ιω?ννη? σκ?φτηκε να διατηρ?σει του? δεσμο?? του στην εξουσ?α με ?λλον τρ?πο: ?πεισε τη Ζω? να υιοθετ?σει τον γιο του Στεφ?νου, τον Μιχα?λ. ?τσι θα συνεχιζ?ταν η επιρρο? των συγγεν?ν του. Στι? 10 Δεκεμβρ?ου 1041 ο αδελφ?? του Μιχα?λ Δ? απεβ?ωσε, ?σω? με ?ποπτε? συνθ?κε? και ο ανιψι?? του αν?λθε στο θρ?νο ω? Μιχα?λ Ε? ο καλαφ?τη? (1041-42). ?πειτα απ? αυτ? ο Ιω?ννη? π?ρε τον ανιψι? του Κωνσταντ?νο ω? προστατευ?μενο, σ?μφωνα με τον Ψελλ?, για να εξασφαλ?σει τη συν?χεια τη? δικ?? του θ?ση?. ?μω? ο Μιχα?λ Ε? εξ?ρισε τον Ιω?ννη στη μον? των Μονοβατ?ν το 1041 και, π?ντα σ?μφωνα με τον Ψελλ?, ευνο?χισε ?λου? του? ?ρρενε? συγγενε?? του Ιω?ννη. Ο Ιω?ννη? και ο αδελφ?? του Κωνσταντ?νο? τυφλ?θηκαν το 1042 με διαταγ? του Μιχα?λ Α? Κηρουλ?ριου Πατρι?ρχη τη? Κωνσταντινο?πολη?. ?ταν ?γινε Αυτοκρ?τορα? ο τρ?το? σ?ζυγο? τη? ζω??, ο Κωνσταντ?νο? Θ? Μονομ?χο? , ο Ιω?ννη? στ?λθηκε στη Λ?σβο·. απεβ?ωσε εκε? στι? 13 Μα?ου 1043.

Η θ?ση του Ιω?ννη ω? επικεφαλ?? του Κρ?του?, η ικαν?τητ? του να παραμ?νει στην εξουσ?α παρ? την εναλλαγ? των Αυτοκρατ?ρων και η οξυδ?ρκει? του να προωθ?σει τα συμφ?ροντα τη? Οικογ?νει?? του των Παφλαγ?νων, τον κ?νουν ?ναν απ? του? πιο εντυπωσιακο?? ευνο?χου? στην ιστορ?α τη? Ρωμαν?α?. Η περιγραφ? του απ? τον Ψελλ? στο 4ο βιβλ?ο τη? Χρονογραφ?α? αυτο?, δε?χνει ?τι ?ταν μ?α περ?πλοκη προσωπικ?τητα, που μπ?ρεσε να προκαλ?σει εκτ?μηση και εξ' ?σου οργ? στον ?διο χρονικογρ?φο.

Πηγ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

• Charles M. Brand, Alexander Kahzdan and Anthony Cutler, 'John the Orphanotrophos' in Oxford Dictionary of Byzantium (New York: Oxford University Press, 1991), Vol. 2, p. 1070.
• Michael Psellus (trans. E.R.A. Sewter), Fourteen Byzantine Rulers (London: Penguin Books, 1953)
• Kathyrn M. Ringrose, The Perfect Servant: Eunuchs and the Social Construction of Gender in Byzantium (Chicago: University of Chicago Press, 2003), pp. 191-193.