Ο
Ιω?ννη? ΙΔ? Καλ?κα?
διετ?λεσε Πατρι?ρχη?
Κωνσταντινουπ?λεω?
απ? το
1334
?ω? το
1347
. ?ταν αντι-ησυχαστ??, αντ?παλο? του
Γρηγορ?ου Παλαμ?
και απ? του? κ?ριου? πρωταγωνιστ?? του
εμφυλ?ου πολ?μου του 1341-47
απ? την πλευρ? του
Ιω?ννη Ε? Παλαιολ?γου
εναντ?ον του
Ιω?ννη ΣΤ? Καντακουζηνο?
.
Γενν?θηκε περ? το 1283-4 στον ?προ τη? Θρ?κη?, γι'αυτ? και συχν? αποκαλο?νταν Απρην??
. ?ταν παντρεμ?νο? και ε?χε ?ναν γιο και μ?α κ?ρη. Χειροτον?θηκε ιερ?α? και τ?θηκε υπ? την προστασ?α του Ιω?ννη Καντακουζηνο?, υπουργο? του Αυτοκρ?τορα
Ανδρ?νικου Γ? Παλαιολ?γου
και αργ?τερα Μεγ?λου Δομ?στικου, ο οπο?ο? και τον εισ?γαγε στην αυτοκρατορικ? αυλ?. ?ταν ιερ?ρχη? προικισμ?νο? με θεολογικ? παιδε?α, αξι?λογα διοικητικ? προσ?ντα και πολιτικ?? φιλοδοξ?ε?
και θεωρο?νταν σοφ??
.
Το
1322
αν?λαβε
Μητροπολ?τη? Θεσσαλον?κη?
. Χρημ?τισε κυβερν?τη? τη? Κωνσταντινο?πολη? δ?ο φορ??, ?ταν ο Ανδρ?νικο? Γ? βρισκ?ταν σε εκστρατε?ε?, και ?τσι θεωρο?σε τον εαυτ? του πολ? προικισμ?νο για να κυβερν?σει την Αυτοκρατορ?α
.
Το
1334
, εν?ντια στην θ?ληση τη? Πατριαρχικ?? Συν?δου, ο Ιω?ννη? Καντακουζην?? οδ?γησε στην εκλογ? του ω? Πατρι?ρχη Κωνσταντινουπ?λεω? σε διαδοχ? του
Ησα?α
. Ενθρον?στηκε τον Φεβρου?ριο
. Η πρ?τη περ?οδο? τη? Πατριαρχ?α? του, ?ω? το θ?νατο του Ανδρ?νικου Γ?, ?ταν συνετ? και ?ρεμη. Ακολο?θω? ?μω?, αναμε?χθηκε στι?
δυναστικ?? ?ριδε?
, συντασσ?μενο? στην παρ?ταξη τη? βασιλομ?τορο?
?ννα?
. Τον Σεπτ?μβριο του
1341
αυτοανακηρ?χθηκε αντιβασιλ?α? και ηγ?θηκε β?αια? επ?θεση? εναντ?ον τη? οικογ?νεια? και των υποστηρικτ?ν του
Ιω?ννη Καντακουζηνο?
.
?ταν κατ?πιν π?ρε θ?ση στην
ησυχαστικ? διαμ?χη
, συντασσ?μενο? με του? πολεμ?ου? του
Γρηγορ?ου Παλαμ?
και των ησυχαστ?ν, η στ?ση του αυτ? ερμηνε?θηκε εντ?? των πλαισ?ων τη? δυναστικ?? διαμ?χη?. Εντο?τοι?, ? θ?ση αυτ? του Ιω?ννη Καλ?κα ε?χε θεολογικ? υπ?βαθρο, και ?τσι ο Πατρι?ρχη? υποστ?ριξε τον αντιησυχαστ?
Γρηγ?ριο Ακ?νδυνο
, αφετ?ρου ευν?ησε τι? δι?ξει? του Γρηγορ?ου Παλαμ? και των ησυχαστ?ν. Μ?α
σ?νοδο?
που συνεκλ?θη τον Ιο?νιο του
1341
υπ? την προεδρ?α του Ανδρ?νικου Γ?, καθ?? και μ?α ?λλη που συνεκλ?θη δ?ο μ?νε? αργ?τερα υπ? την προεδρ?α του Καντακουζηνο?, επιδοκ?μασαν τον Παλαμισμ?. Το
1344
ο Πατρι?ρχη? Ιω?ννη? συνεκ?λεσε ?λλη σ?νοδο, η οπο?α κατ?γγειλε τον Παλαμ? ω? αιρετικ? και δι?ταξε την φυλ?κισ? του
. ?ταν, το
1347
, επικρ?τησε ο υποστηρικτ?? των ησυχαστ?ν Ιω?ννη? Καντακουζην??, συνεκλ?θη σ?νοδο?, παρουσ?α του ιδ?ου του Αυτοκρ?τορα και τη?
?ννα? Παλαιολογ?να?
. Η σ?νοδο? αυτ? καθα?ρεσε στι? 8 Ιανουαρ?ου 1347
τον Πατρι?ρχη Ιω?ννη, ο οπο?ο? εξορ?στηκε στο
Διδυμ?τειχο
[7]
, ?που και π?θανε στι?
29 Δεκεμβρ?ου
του ?διου ?του?
[8]
(κατ'?λλου? τον Νο?μβριο
).
Κατ? την πατριαρχ?α του εκδ?θηκαν πολλ?? συνοδικ?? αποφ?σει? για σοβαρ? θ?ματα, πολλ?? εκ των οπο?ων σ?ζονται
[α]
. Εκε?νη την περ?οδο αντικαταστ?θηκε η αρχα?α λευκ? ≪καλ?πτρα≫ του Πατρι?ρχη απ? το επανωκαλ?μμαυχο των μοναχ?ν
. Απ? δικ? του εγκ?κλιο συν?γεται η ?παρξη Κρυπτοχριστιαν?ν, ?δη απ? την εποχ? αυτ?
[11]
.
- ↑
Πολλ?? απ? αυτ?? περιλαμβ?νονται στο ?ργο ≪Μανου?λ Καλ?κα, τα ευρισκ?μενα π?ντα≫, διαθ?σιμο online
.