Ιστορ?α σιδηροδρομικ?ν μεταφορ?ν στην Ελλ?δα

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια

Η ιστορ?α των σιδηροδρομικ?ν μεταφορ?ν στην Ελλ?δα ξεκ?νησε το 1869 , με την κατασκευ? τη? γραμμ?? μεταξ? τη? Αθ?να? και του Πειραι? με ιδιωτικ? χρηματοδ?τηση, μ?κου? 9 χιλιομ?τρων.

Το ελληνικ? σιδηροδρομικ? δ?κτυο αναπτ?χθηκε στη συν?χεια σταδιακ?, με πρωτοβουλ?α ιδιωτικ?ν ξ?νων εταιρει?ν, με την υιοθ?τηση εν?? δικτ?ου τεσσ?ρων ε?ρων γραμμ??: 600, 750, 1.000 και 1.435 χιλιοστ?ν .

Μ?ρο? του δικτ?ου ε?χε κληρονομηθε?, ω? αποτ?λεσμα τη? προσ?ρτηση? στην ελληνικ? επικρ?τεια, μερ?ν τη? Οθωμανικ?? αυτοκρατορ?α? .

Το ξεκ?νημα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η Ελλ?δα ?γινε ανεξ?ρτητο κρ?το? το 1830 , και η γ?ννηση του νεοσ?στατου κυρ?αρχου κρ?του? συν?πεσε με την ?ναρξη τη? εποχ?? των σιδηροδρ?μων. Μ?χρι το 1835 , τ?θονταν σχ?δια προ? το ελληνικ? κρ?το? για την κατασκευ? σιδηροδρομικ?? γραμμ?? απ? την Αθ?να προ? το λιμ?νι του Πειραι?. 22 χρ?νια μετ?, το 1857, υπογρ?φηκε μια σ?μβαση για την κατασκευ? του και οι σχετικ?? εργασ?ε? ?ρχισαν. Χρει?στηκαν τ?σσερι? διαφορετικ?? εταιρε?ε? και δ?δεκα χρ?νια για να τεθο?ν τα 8,8 χιλι?μετρα τη? διαδρομ?? σε χρ?ση, καθ?? το ?ργο ολοκληρ?θηκε το 1869 . [1] Το 1895 η γραμμ? επεκτ?θηκε ?ω? την Ομ?νοια και το 1904 ?γινε ηλεκτροκ?νητη με τρ?τη τροχι?, δημιουργ?ντα? την γραμμ? 1 του μετρ? Αθ?να? .

Η κοινωνικ? και οικονομικ? δομ? τη? Ελλ?δα? προ? το τ?λο? του 19ου αι?να στηρ?χθηκε στην ?παρξη των μικρ?ν αγροτικ?ν π?λεων που ενεργο?σαν ω? αγορ?? και τα οικονομικ? κ?ντρα με τα χωρι? που του? περιβ?λλαν. Τ?τε η Ελλ?δα ε?χε πολ? μικρ? βιομηχαν?α και ελ?χιστε? οδο??, που ?κανε την κυβ?ρνηση να σκεφτε? την αν?πτυξη εν?? σιδηροδρομικο? δικτ?ου που θα διατ?θονταν για την αντιμετ?πιση τη? ?λλειψη? εσωτερικ?? και εξωτερικ?? επικοινων?α?. Το 1881 , ο τ?τε πρωθυπουργ??, Αλ?ξανδρο? Κουμουνδο?ρο? , υπ?γραψε τ?σσερι? συμβ?σει? για την κατασκευ? σιδηροδρομικ?ν γραμμ?ν κανονικο? ε?ρου? 1.435 χιλιοστ?ν, με πρ?θεση να κ?νει την Ελλ?δα ?να κομβικ? σημε?ο για ταξ?δια αν?μεσα στην Ευρ?πη , την Ινδ?α και την Ασ?α .

Το επ?μενο ?το?, το 1882 , ο Χαρ?λαο? Τρικο?πη? αντεκατ?στησε τον Κουμουνδο?ρο στη θ?ση του πρωθυπουργο?, και ακ?ρωσε τι? συμβ?σει?, αντικαθιστ?ντα? τι? με τ?σσερι? δικ?? του. Ε?χε ?να διαφορετικ? πολιτικ? ?ραμα για του? σιδηροδρ?μου?, του? θεωρο?σε ω? μ?σο για την τ?νωση τη? εσωτερικ?? αν?πτυξη? στην Ελλ?δα και πρ?τεινε 417 χιλι?μετρα δικτ?ου μετρικο? ε?ρου? (1.000 χιλιοστ?) που θα περι?βαλε την Πελοπ?ννησο , με ξεχωριστ? δ?κτυο στη Θεσσαλ?α , που θα συν?δεε το λιμ?νι του Β?λου με την π?λη τη? Καλαμπ?κα? , στην ?λλη πλευρ? του Θεσσαλικο? κ?μπου. Εγκαινι?στηκε, επ?ση?, το 1885 μια γραμμ? που συν?δεε την Αθ?να με το Στροφ?λι Κηφισι?? και μ?σω μια? διακλ?δωση? απ? του? Αγ?ου? Αναργ?ρου? προ? Λα?ριο , στην Ανατολικ? Αττικ? μ?σω Χαλανδρ?ου , Παιαν?α? , Κορωπ?ου και Μαρκοπο?λου που τη λειτουργο?σαν οι Σιδηρ?δρομοι Αττικ?? . Ο Τρικο?πη? προτιμο?σε το μετρικ? ε?ρο? απ? το κανονικ?, λ?γω τη? με?ωση? στο κ?στο? κατασκευ??, αν και η γραμμ? που συν?δεε την Αθ?να προ? τη Λ?ρισα , η οπο?α ε?χε προγραμματιστε? να ενταχθε? τελικ? με το ευρωπα?κ? δ?κτυο, κατασκευ?στηκε με κανονικ? ε?ρο? 1.435 χιλιοστ?ν. Το δ?κτυο χρει?στηκε 25 χρ?νια για να ολοκληρωθε?, 20 χρ?νια περισσ?τερο απ? ?τι αν?μενε ο Τρικο?πη?, δηλαδ? 5.

Το 1909 , 1.606 χιλι?μετρα γραμμ?? ε?χαν τοποθετηθε?, συμπεριλαμβανομ?νου τη? κ?ρια? γραμμ?? κανονικο? ε?ρου? προ? τα τ?τε ελληνοτουρκικ? σ?νορα στο Παπαπο?λι , λ?γο μετ? την κοιλ?δα των Τεμπ?ν (400 χλμ β?ρεια τη? Αθ?να?). Τα πρ?τα τρ?να που πραγματοπο?ησαν την πλ?ρη διαδρομ? απ? την Αθ?να στη Θεσσαλον?κη μ?κου? 507 χιλιομ?τρων με κανονικ? ε?ρο? σηματοδ?τησαν την ολοκλ?ρωση τη? γραμμ?? το 1918 , η οπο?α απ? τ?τε συνεχ?ζει να λειτουργε? σε ολ?κληρη την ελληνικ? επικρ?τεια.

ΣΕΚ [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 1920 , το ελληνικ? σιδηροδρομικ? δ?κτυο ξεκ?νησαν να το λειτουργο?ν οι Σιδηρ?δρομοι Ελληνικο? Κρ?του? (ΣΕΚ) ε?? το 1970 και απ? το 1971 , ?λε? τι? σιδηροδρομικ?? γραμμ?? εκτ?? απ? τι? βιομηχανικ?? και του? ΕΗΣ, ?ρχισε να τι? λειτουργε? ο ΟΣΕ .

1926-1962 [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το 1926 , η εταιρε?α Ελληνικο? Ηλεκτρικο? Σ?δηρ?δρομοι (ΕΗΣ) αν?λαβε τη λειτουργ?α των γραμμ?ν Ομ?νοια? - Πειραι? και Αττικ?? - Στροφυλ?ου εν? τη γραμμ? Ηρακλε?ου - Λαυρ?ου ?ρχισαν να τη λειτουργο?ν οι Σιδηρ?δρομοι Πειραι?? - Αθην?ν - Πελοπονν?σου (ΣΠΑΠ) το 1929 και ο τερματικ?? μεταφ?ρθηκε στο σταθμ? Αθην?ν - Πελοπονν?σου. Η γραμμ? απ? την Αττικ? προ? το Στροφ?λι λειτο?ργησε μ?χρι το 1938 ?ποτε αντικαταστ?θηκε απ? την επ?κταση τη? γραμμ?? Αθην?ν - Πειραι?? απ? την Ομ?νοια μ?χρι την Κηφισι? . Οι γραμμ?? των Θεσσαλικ?ν Σιδηροδρ?μων σταμ?τησαν να λειτουργο?νται απ? την ομ?νυμη εταιρ?α και ξεκ?νησαν να τι? λειτουργο?ν οι ΣΕΚ. Η γραμμ? απ? την Αθ?να προ? το Λα?ριο ?κλεισε το 1962 και τ?τε ξεκ?νησαν να τη λειτουργο?ν και αυτ? οι ΣΕΚ.

ΟΣΕ [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Οργανισμ?? Σιδηροδρ?μων Ελλ?δο? ιδρ?θηκε το 1971 , ω? μετεξ?λιξη των Σιδηροδρ?μων Ελληνικο? Κρ?του?. Απ? τ?τε, το σιδηροδρομικ? δ?κτυο τη? Ελλ?δα? ?χει εκσυγχρονιστε? και σε τμ?ματ? του ?χει εγκατασταθε? και ηλεκτροκ?νηση ?πω? η κ?ρια γραμμ? Αθην?ν - Θεσσαλον?κη? (η οπο?α αναμ?νεται να μετατραπε? σε γραμμ? υψηλ?ν ταχυτ?των) και οι γραμμ?? του προαστιακο? Αθ?να? και Θεσσαλον?κη? .

Δε?τε επ?ση? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. "Hellenic Railways (OSE) History" Αρχειοθετ?θηκε 2009-10-30 στο Wayback Machine ., Organismos Sidirodromon Ellados. Retrieved on November 16, 2009.