Γιουγκοσλ?βοι Παρτιζ?νοι

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Στρατ?? και Παρτιζανικ?? Διμοιρ?ε? τη? Γιουγκοσλαβ?α?
Β? Παγκ?σμιο? Π?λεμο? στην Γιουγκοσλαβ?α
Σημα?α των Γιουγκοσλ?βων Παρτιζ?νων
?δρυση 1941?1945
Ιδεολογ?α Κομμουνισμ?? [1] [2] [3] [4] [5]
Μαρξισμ??-Λενινισμ??
Γιουγκοσλαβισμ??
Εθνικ? απελευθ?ρωση
Αντιφασισμ??
Σοσιαλιστικ?? πατριωτισμ??
Αριστερ?? εθνικισμ??
Ρεπουμπλικανισμ??
Μειονοτικ? δικαι?ματα
Π?στη Κομμουνιστικ? Κ?μμα τη? Γιουγκοσλαβ?α?
Ηγ?τε? Γι?σιπ Μπροζ Τ?το
Αρχηγε?ο κινητ?, συνδεδεμ?νο στην Κ?ρια Επιχειρησιακ? Ομ?δα
Περιοχ? Κατεχ?μενη Γιουγκοσλαβ?α
Δ?ναμη 80,000?800,000 ( βλ?πε παρακ?τω )
Εξελ?χθηκε σε Γιουγκοσλαβικ?? λα?κ?? στρατ??
Σ?μμαχοι
Αντ?παλοι
Συμπλοκ?? Μ?ζη του Νερ?τβα, Μ?χη του Σουγιετσκα, Επιδρομ? στο Ντρβαρ, Επ?θεση στο Βελιγρ?δι, Μ?τωπο τη? Συρμ?α?, Μ?χη του Ριγιεκα (πιο σημαντικ??)

Οι Γιουγκοσλ?βοι Παρτιζ?νοι , [note 1] ? ο Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Στρατ?? , [note 2] επισ?μω? ο Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Στρατ?? και Παρτιζανικ?? Διμοιρ?ε? τη? Γιουγκοσλαβ?α? , [note 3] ?ταν η οδηγο?μενη απ? του? κομμουνιστ?? αντ?σταση στι? δυν?μει? του ?ξονα (κυρ?ω? στη Γερμαν?α ) στην κατεχ?μενη Γιουγκοσλαβ?α κατ? τη δι?ρκεια του Β? Παγκοσμ?ου Πολ?μου .

Θεωρε?ται το πιο αποτελεσματικ? αντιστασιακ? κ?νημα κατ? του ?ξονα κατ? τη δι?ρκεια του Β? Παγκοσμ?ου Πολ?μου, συχν? σε σ?γκριση με την πολωνικ? αντ?σταση, αν και η τελευτα?α ?ταν ?να κυρ?ω? μη κομμουνιστικ? αυτ?νομο κ?νημα. [6] Η Γιουγκοσλαβικ? Αντ?σταση ?ταν υπ? την ηγεσ?α του Κομμουνιστικο? Κ?μματο? τη? Γιουγκοσλαβ?α? κατ? τη δι?ρκεια του Β? Παγκοσμ?ου Πολ?μου. Ο διοικητ?? του ?ταν ο στρατ?ρχη? Γι?σιπ Μπροζ Τ?το .

Στ?χοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

≪ Στα ?πλα, ?λοι! ≫, προπαγανδιστικ? αφ?σα Παρτιζ?νων.

?να? απ? του? δ?ο στ?χου? του κιν?ματο?, που ?ταν ο στρατιωτικ?? βραχ?ονα? του συνασπισμο? του Ενωμ?νου Εθνικο? Απελευθερωτικο? Μετ?που (ΕΕΑΜ), υπ? την ηγεσ?α του Κομμουνιστικο? Κ?μματο? τη? Γιουγκοσλαβ?α? (ΚΚΓ) και εκπροσωπο?μενου απ? το Αντιφασιστικ? Συμβο?λιο για την Εθνικ? Απελευθ?ρωση τη? Γιουγκοσλαβ?α? (ΑΣΕΑΓ), το γιουγκοσλαβικ? εμπ?λεμο συμβο?λιο, ?ταν να καταπολεμ?σει τι? κατοχικ?? δυν?μει?. Μ?χρι? ?του οι βρετανικ?? προμ?θειε? ?ρχισαν να φθ?νουν σε αξι?λογε? ποσ?τητε? το 1944, οι κατακτητ?? ?ταν η μ?νη πηγ? ?πλων. [7] Ο ?λλο? στ?χο? ?ταν να δημιουργηθε? ?να ομοσπονδιακ? πολυεθνικ? κομμουνιστικ? κρ?το? στη Γιουγκοσλαβ?α. [8] Για τον σκοπ? αυτ?, το ΚΚΓ προσπ?θησε να απευθ?νει ?κκληση προ? ?λε? τι? δι?φορε? εθνικ?? ομ?δε? στη Γιουγκοσλαβ?α, διατηρ?ντα? τα δικαι?ματα κ?θε ομ?δα?.

Οι στ?χοι του αντιπολιτευτικο? αντιστασιακο? κιν?ματο? που εμφαν?στηκε μερικ?? εβδομ?δε? νωρ?τερα, των Τσ?τνικ , ?ταν η διατ?ρηση τη? γιουγκοσλαβικ?? μοναρχ?α? , η οπο?α εξασφ?λιζε την ασφ?λεια των σερβικ?ν πληθυσμ?ν [9] [10] και τη δημιουργ?α μια? Μεγ?λη? Σερβ?α? [11] μ?σω τη? εθνοκ?θαρση? μη Σ?ρβων απ? εδ?φη που θεωρο?σαν δικα?ω? και ιστορικ?? Σερβικ?. [12] [13] [14] [15] Οι σχ?σει? μεταξ? των δ?ο κινημ?των ?ταν απ? την αρχ? ασταθε??, αλλ? απ? τον Οκτ?βριο του 1941 εκφυλ?στηκαν σε πλ?ρη σ?γκρουση. Για του? Τσ?τνικ, οι πανεθνικ?? πολιτικ?? του Τ?το ?μοιαζαν αντισερβικ??, εν? ο μοναρχισμ?? των Τσ?τνικ ?ταν αν?θεμα για του? κομμουνιστ??. [16] Στι? αρχ?? του πολ?μου οι δυν?μει? των Παρτιζ?νων αποτελο?νταν κυρ?ω? απ? Σ?ρβου?. Την εποχ? εκε?νη, ?πρεπε να αλλ?ζουν τα ον?ματα μουσουλμ?νων και Κροατ?ν διοικητ?ν των Παρτιζ?νικων δυν?μεων για να προστατευτο?ν απ? του? κυρ?ω? Σ?ρβου? συναδ?λφου? του?.

Μ?χρι τα τ?λη του 1944, οι συνολικ?? δυν?μει? των Παρτιζ?νων αριθμο?σαν 650.000 ?νδρε? και γυνα?κε? που οργαν?νονταν σε τ?σσερι? στρατο?? και 52 μεραρχ?ε? , τα οπο?α πολεμο?σαν σε συμβατικ? π?λεμο. Μ?χρι τον Απρ?λιο του 1945, οι Παρτιζ?νοι αριθμο?σαν π?νω απ? 800.000.

?νομα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το κ?νημα χαρακτηριζ?ταν σταθερ? ω? ≪Παρτιζ?νοι≫ καθ' ?λη τη δι?ρκεια του πολ?μου. Ωστ?σο, λ?γω των συχν?ν αλλαγ?ν στο μ?γεθο? και τι? διαρθρωτικ?? αναδιοργαν?σει?, οι Παρτιζ?νοι σε ?λη την ιστορ?α του? κρ?τησαν τ?σσερα πλ?ρη επ?σημα ον?ματα:

  • Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Παρτιζανικ?? Διμοιρ?ε? τη? Γιουγκοσλαβ?α? [note 4] (Ιο?νιο? 1941 - Ιανου?ριο? 1942)
  • Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Παρτιζ?νικο? και Εθελοντικ?? Στρατ?? τη? Γιουγκοσλαβ?α? [note 5] (Ιανου?ριο? - Νο?μβριο? 1942)
  • Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Στρατ?? και Παρτιζανικ?? Διμοιρ?ε? τη? Γιουγκοσλαβ?α? (Νο?μβριο? 1942 - Φεβρου?ριο? 1945). ?λο και περισσ?τερο απ? τον Νο?μβριο του 1942, ο παρτιζ?νικο? στρατ?? συνολικ? αναφερ?ταν συχν? ω? Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Στρατ?? ( Ναροντνοοσλομποντιλατσκα βο?σκα, ΝΟΒ), εν? ο ?ρο? ≪Παρτιζ?νοι≫ απ?κτησε ευρ?τερη ?ννοια αναφερ?μενο? σε ολ?κληρη την ομ?δα αντ?σταση? (συμπεριλαμβανομ?νου, για παρ?δειγμα, του ΑΣΕΑΓ).
  • Γιουγκοσλαβικ?? Στρατ?? [note 6] - την 1η Μαρτ?ου 1945, ο Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Στρατ?? μετατρ?πηκε στι? τακτικ?? ?νοπλε? δυν?μει? τη? Γιουγκοσλαβ?α? και μετονομ?στηκε αναλ?γω?.

Το κ?νημα ονομ?στηκε αρχικ? ≪Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Παρτιζανικ?? Διμοιρ?ε? τη? Γιουγκοσλαβ?α?≫ ( Narodnooslobodila?ki partizanski odredi Jugoslavije/Народноослободилачки партизански одреди ?угослави?е (Ναροντνοοσλομποντικατσκι παρτιζανσκι οντρεντι Γιουγκοσλαβιγιε), NOPOJ/НОПО?) και κατε?χε αυτ? το ?νομα απ? τον Ιο?νιο του 1941 ?ω? τον Ιανου?ριο του 1942. Εξαιτ?α? αυτο?, το σ?ντομο ?νομ? του? ?γινε απλ?? ≪Παρτιζ?νοι≫ (με κεφαλα?ο ≪Π≫) ?τσι ?μεινε γνωστ? η οργ?νωση (το επ?θετο ≪Γιουγκοσλ?βοι≫ χρησιμοποιε?ται μερικ?? φορ?? αποκλειστικ? σε μη γιουγκοσλαβικ?? πηγ?? για να το διακρ?νει απ? ?λλα παρτιζανικ? κιν?ματα).

Απ? τον Ιανου?ριο του 1942 ?ω? τον Νο?μβριο του 1942, το πλ?ρε? επ?σημο ?νομα του κιν?ματο? ?ταν για ?να σ?ντομο δι?στημα ≪Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Παρτιζ?νικο? και Εθελοντικ?? Στρατ?? τη? Γιουγκοσλαβ?α?≫ ( Narodnooslobodila?ka partizanska i dobrovolja?ka vojska Jugoslavije/Народноослободилачка партизанска и доброво?ачка во?ска ?угослави?е (Ναροντνοοσλομποντιλατσκα παρτιζανσκα ι ντοπμτοβολιατσκα βο?σκα Γιουγκοσλαβιγιε), NOP i DVJ/НОП и ДВ?). Οι αλλαγ?? στ?χευαν στην αντικατ?πτριση του χαρακτ?ρα του κιν?ματο? ω? ≪εθελοντικο? στρατο?≫.

Τον Νο?μβριο του 1942 το κ?νημα μετονομ?στηκε σε ≪Εθνικ?? Απελευθερωτικ?? Στρατ?? και Παρτιζανικ?? Διμοιρ?ε? τη? Γιουγκοσλαβ?α?≫ ( Narodnooslobodila?ka vojska i partizanski odredi Jugoslavije/Народноослободилачке во?ске и партизански одреди ?угослави?е (Ναροντνοοσλομποντιλατσκα βο?σκα ι παρτιζανσκι οντρεντι Γιουγκοσλαβιγιε) , NOV i POJ/НОВ и ПО?), ?να ?νομα που κρ?τησε μ?χρι το τ?λο? του πολ?μου . Αυτ? το τελευτα?ο επ?σημο ?νομα ε?ναι το πλ?ρε? ?νομα που συνδ?εται συν?θω? με του? Παρτιζ?νου? και αντικατοπτρ?ζει το γεγον?? ?τι οι προλεταριακ?? ταξιαρχ?ε? και ?λλε? κινητ?? μον?δε? οργαν?θηκαν στον Εθνικ? Απελευθερωτικ? Στρατ? ( Narodnooslobodila?ka vojska/Народноослободилачка во?ска (Ναροντνοοσλομποντιλατσκα βο?σκα) ). Η αλλαγ? τη? ονομασ?α? αντικατοπτρ?ζει επ?ση? το γεγον?? ?τι ο τελευτα?ο? ξεπ?ρασε σε σημαντικ?τητα τι? ?διε? τι? παρτιζανικ?? διμοιρ?ε?.

Λ?γο πριν απ? το τ?λο? του πολ?μου, τον Μ?ρτιο του 1945, ?λε? οι δυν?μει? αντ?σταση? αναδιοργαν?θηκαν στον τακτικ? στρατ? τη? Γιουγκοσλαβ?α? και μετονομ?στηκαν ≪Γιουγκοσλαβικ?? Στρατ??≫. Θα κρατο?σε αυτ? το ?νομα μ?χρι το 1951, ?ταν μετονομ?στηκε ≪ Γιουγκοσλαβικ?? Λα?κ?? Στρατ?? ≫.

Ιστορικ? και προ?λευση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Παρτιζ?νο? μαχητ?? Στ?παν ≪Στ?βο≫ Φιλ?ποβιτ? φων?ζει ≪Θ?νατο? στον φασισμ?, ελευθερ?α στον λα?!≫ δευτερ?λεπτα πριν απ? την εκτ?λεση του απ? μον?δα τη? Σερβικ?? Κρατικ?? Φρουρ?? (τοπικο? συνεργ?τη του ?ξονα) στο Β?λιεβο , στην κατεχ?μενη Γιουγκοσλαβ?α . Αυτ?? οι λ?ξει? ?γιναν μετ? το σ?νθημα των Παρτιζ?νων.

Στι? 6 Απριλ?ου 1941, στο Βασ?λειο τη? Γιουγκοσλαβ?α? εισ?βαλαν απ? ?λε? τι? πλευρ?? απ? οι δυν?μει? του ?ξονα , πρωτ?στω? οι γερμανικ?? δυν?μει?, αλλ? και ιταλικο? , ουγγρικο? και βουλγαρικο? σχηματισμο?. Κατ? τη δι?ρκεια τη? εισβολ??, το Βελιγρ?δι βομβαρδ?στηκε απ? την Λουφτβ?φε . Η εισβολ? δι?ρκεσε λ?γο περισσ?τερο απ? δ?κα ημ?ρε?, καταλ?γοντα? με την ?νευ ?ρων παρ?δοση του Βασιλικο? Γιουγκοσλαβικο? Στρατο? στι? 17 Απριλ?ου. Εκτ?? απ? το ?τι ?ταν απελπιστικ? ?σχημα εξοπλισμ?νο? σε σ?γκριση με την Β?ρμαχτ , ο στρατ?? προσπ?θησε να υπερασπιστε? ?λα τα σ?νορα αλλ? κατ?φερε μ?νο την δι?χυση των περιορισμ?νων διαθ?σιμων π?ρων. [17]

Οι ?ροι τη? συνθηκολ?γηση? ?ταν εξαιρετικ? αυστηρο?, καθ?? ο ?ξονα? προχ?ρησε σε δι?λυση τη? Γιουγκοσλαβ?α?. Η Γερμαν?α κατε?χε την β?ρεια Σλοβεν?α , διατηρ?ντα? παρ?λληλα ?μεση κατοχ? εν?? περιορισμ?νου σερβικο? κρ?του? και σημαντικ? επιρρο? σε ?να νεοσυσταθ?ν κρ?το?-μαριον?τα, [18] το Ανεξ?ρτητο Κρ?το? τη? Κροατ?α? (ΑΚΚ, κροατικ? : NDH), το οπο?ο εκτε?νετο κατ? στο μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? σημεριν?? Κροατ?α? και περιε?χε ?λη την σ?γχρονη Βοσν?α Ερζεγοβ?νη και την περιοχ? τη? Σ?ρμια? στην σ?γχρονη Σερβ?α . Η Ιταλ?α του Μουσολ?νι κατ?λαβε το υπ?λοιπο τη? Σλοβεν?α? (που προσαρτ?θηκε και μετονομ?στηκε ω? επαρχ?α Λουμπλι?να), το Κοσσυφοπ?διο και μεγ?λα κομμ?τια τη? παρ?κτια? περιοχ?? τη? Δαλματ?α? (μαζ? με σχεδ?ν ?λα τα νησι? τη? Αδριατικ?? ). Επ?ση?, κ?ρδισε τον ?λεγχο του νεοσυσταθ?ντο? μαυροβουνιακο? κρ?του?-μαριον?τα? και τη? δ?θηκε η βασιλε?α στο Ανεξ?ρτητο Κρ?το? τη? Κροατ?α?, μολον?τι ασκο?σε μικρ? πραγματικ? εξουσ?α μ?σα σε αυτ?. Η Ουγγαρ?α απ?στειλε τον Ουγγρικ? Τρ?το Στρατ? να καταλ?βει τμ?μα τη? σερβικ?? Βο?βοντ?να? , συμπεριλαμβανομ?νων των Μπαρ?νια και Μπ?τσκα, και προσ?ρτησε την κροατικ? περιοχ? Μετζιμο?ριε και τη σλοβενικ? περιοχ? Πρεκμο?ριε. Εν τω μεταξ?, η Βουλγαρ?α προσ?ρτησε σχεδ?ν ολ?κληρη τη Μπαν?βινα του Βαρδ?ρη και μικρ?? περιοχ?? τη? ανατολικ?? Σερβ?α? και του Κοσσυφοπεδ?ου. [19] Η δι?λυση τη? Γιουγκοσλαβ?α?, η δημιουργ?α του ΑΚΚ, τη? Ανεξ?ρτητη? Πολιτε?α? του Μαυροβουν?ου και τη? Σερβ?α? του Ν?ντιτ? και οι προσαρτ?σει? τη? γιουγκοσλαβικ?? επικρ?τεια? απ? τι? δι?φορε? χ?ρε? του ?ξονα ?ταν ασυμβ?βαστε? με το ισχ?ον τ?τε διεθν?? δ?καιο . [20]

Ο Γι?σιπ Μπροζ Τ?το στο Μπ?χατ? , 1942.

Οι κατοχικ?? δυν?μει? επ?βαλαν στον τοπικ? πληθυσμ? τ?σο μεγ?λα β?ρη που οι Παρτιζ?νοι ?χι μ?νο απολ?μβαναν ευρε?α υποστ?ριξη, αλλ? για πολλο?? ?ταν η μ?νη επιλογ? για επιβ?ωση. Στι? αρχ?? τη? κατοχ??, οι γερμανικ?? δυν?μει? κρ?μαγαν ? πυροβολο?σαν χωρ?? διακρ?σει?, συμπεριλαμβανομ?νων γυναικ?ν, παιδι?ν και ηλικιωμ?νων, ?ω? και 100 κ?τοικοι για κ?θε ?ναν Γερμαν? στρατι?τη που σκοτων?ταν. Επιπλ?ον, στη χ?ρα κατ?ρρευσε κ?θε τ?ξη, με συνεργατικ?? με πολιτοφυλακ?? του ?ξονα να περιπλανιο?νται στην ?παιθρο και να τρομοκρατο?ν τον πληθυσμ?. Η κυβ?ρνηση τη? μαριον?τα? Ανεξαρτ?του Κρ?του? τη? Κροατ?α? βρ?θηκε αν?κανη να ελ?γξει την επικρ?τει? τη? στα αρχικ? στ?δια τη? κατοχ??, με αποτ?λεσμα την σκληρ? καταστολ? τη? αντ?σταση? απ? τι? πολιτοφυλακ?? τη? Ο?στασε και τον γερμανικ? στρατ?.

Εν μ?σω του σχετικο? χ?ου? που ακολο?θησε, το Κομμουνιστικ? Κ?μμα τη? Γιουγκοσλαβ?α? κιν?θηκε για να οργαν?σει και να εν?σει αντιφασιστικ?? ομ?δε? και πολιτικ?? δυν?μει? σε μια εθνικ? εξ?γερση. Το κ?μμα, με επικεφαλ?? τον Γι?σιπ Μπροζ Τ?το , απαγορε?τηκε μετ? τη σημαντικ? επιτυχ?α του στι? γιουγκοσλαβικ?? εκλογ?? μετ? τον Α? Παγκ?σμιο Π?λεμο και απ? τ?τε λειτουργο?σε υπογε?ω?. Ο Τ?το, ωστ?σο, δεν μπορο?σε να ενεργ?σει ανοιχτ? χωρ?? την υποστ?ριξη τη? ΕΣΣΔ , και καθ?? το Σ?μφωνο Μ?λοτωφ - Ρ?μπεντροπ ?ταν ακ?μη σε ισχ?, αναγκ?στηκε να περιμ?νει.  

Σχηματισμ?? και αρχικ? εξ?γερση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η επιχε?ρηση Μπαρμπαρ?σα , η εισβολ? του ?ξονα στη Σοβιετικ? ?νωση , ξεκ?νησε στι? 22 Ιουν?ου 1941. [21]

Η πρ?τη κομμουνιστικ? στρατιωτικ? μον?δα, η Ταξιαρχ?α Σ?σακ, ιδρ?θηκε στι? 22 Ιουν?ου 1941, την μ?ρα που η ναζιστικ? Γερμαν?α εισ?βαλε στη Σοβιετικ? ?νωση. Αυτ? αγνο?θηκε στην επ?σημη γιουγκοσλαβικ? ιστοριογραφ?α, καθ?? δεν σχετ?ζεται με το παρτιζ?νικο κ?νημα. Η πρ?τη εξ?γερση, με επικεφαλ?? τον Τ?το , συν?βη δ?ο εβδομ?δε? αργ?τερα, στη Σερβ?α . [22]

Το Κομμουνιστικ? Κ?μμα Γιουγκοσλαβ?α? αποφ?σισε επισ?μω? να ξεκιν?σει μια ?νοπλη εξ?γερση στι? 4 Ιουλ?ου, μια ημερομην?α που αργ?τερα χαρακτηρ?στηκε ω? Ημ?ρα του Μαχητ? - μια αργ?α στη ΣΟΔ Γιουγκοσλαβ?α? . Ο Ζικιτσα Γιοβανοβιτ? Σπανατ? ?ριξε την πρ?τη σφα?ρα τη? εκστρατε?α? στι? 7 Ιουλ?ου, που αργ?τερα ορ?στηκε Ημ?ρα τη? Επαν?σταση? στην Σοσιαλιστικ? Δημοκρατ?α? τη? Σερβ?α? (μ?ρο? τη? ΣΟΔ Γιουγκοσλαβ?α?).  

Δεκα?ξι μ?λη την νεολα?α? των Παρτιζ?νων με δεμ?να τα μ?τια περιμ?νουν την εκτ?λεση απ? τι? γερμανικ?? δυν?μει? στη Σμεντερεβσκα Παλανκα, 20 Αυγο?στου 1941.

Στι? 10 Αυγο?στου στο Στανουλοβιτ?, ?να ορειν? χωρι?, οι Παρτιζανο? δημιο?ργησαν το Αρχηγε?ο Παρτιζ?νικων Διμοιρ?ων Κοπαονικ. Η περιοχ? που ?λεγχαν, αποτελο?μενη απ? κοντιν? χωρι?, ονομ?στηκε ≪Δημοκρατ?α Ανθρακωρ?χων≫ και δι?ρκεσε 42 ημ?ρε?. Οι αγωνιστ?? τη? αντ?σταση? εντ?χθηκαν επ?σημα στι? τ?ξει? των Παρτιζ?νων αργ?τερα. Το 1941 οι δυν?μει? των Παρτιζ?νων στη Σερβ?α και το Μαυροβο?νιο ε?χαν περ?που 55.000 μαχητ??, αλλ? μ?νο 4.500 κατ?φεραν να διαφ?γουν στη Βοσν?α. Στι? 21 Δεκεμβρ?ου 1941 σχημ?τισαν την 1η Προλεταριακ? Επιθετικ? Ταξιαρχ?α ( 1. Προλετερσκα Ουνταρνα Μπριγκαντα ) - την πρ?τη τακτικ? στρατιωτικ? μον?δα Παρτιζ?νων, ικαν? να λειτουργε? εκτ?? τη? τοπικ?? περιοχ?? τη?. Το 1942, οι παρτιζ?νικε? διμοιρ?ε? συγχωνε?θηκαν επισ?μω? στον Λα?κ? Απελευθερωτικ? Στρατ? και Παρτιζανικ?? Διμοιρ?ε? τη? Γιουγκοσλαβ?α? (ΝΟΠ ι ΝΒΓ), με εκτιμ?μενου? 236.000 στρατι?τε? τον Δεκ?μβριο του 1942. [23]

Η ?κταση τη? υποστ?ριξη? για το παρτιζ?νικο κ?νημα ποικ?λλει αν?λογα με την περιοχ? και την εθνικ?τητα, αντανακλ?ντα? τι? υπαρξιακ?? ανησυχ?ε? του τοπικο? πληθυσμο? και των αρχ?ν. Η πρ?τη εξ?γερση των Παρτιζ?νων ?γινε στην Κροατ?α στι? 22 Ιουν?ου 1941, ?ταν σαρ?ντα Κρο?τε? κομμουνιστ?? πραγματοπο?ησαν μια εξ?γερση στο δ?σο? Μπρεζ?βιτσα μεταξ? Σ?σακ και Ζ?γκρεμπ . [22] Τον Α?γουστο του 1941, στη Δαλματ?α σχηματ?στηκαν 7 παρτιζανικ?? διμοιρ?ε? με το ρ?λο τη? εξ?πλωση? τη? εξ?γερση?. Στι? 26 Αυγο?στου 1941, 21 μ?λη τη? 1η? Παρτιζανικ?? Διμοιρ?α? του Σπλιτ δ?θηκαν σε εκτελεστικ? απ?σπασμα μετ? τη σ?λληψ? του? απ? τι? δυν?μει? τη? Ιταλ?α? και των Ουστ?σε . Μια εξ?γερση εκδηλ?θηκε στη Σερβ?α δ?ο εβδομ?δε? αργ?τερα υπ? την ηγεσ?α του Τ?το ( Δημοκρατ?α του Ο?ζιτσε ), αλλ? γρ?γορα νικ?θηκε απ? τι? δυν?μει? του ?ξονα και στη συν?χεια ?πεσε η στ?ριξη για του? Παρτιζ?νου? στη Σερβ?α. Οι αριθμο? παρτιζ?νων απ? τη Σερβ?α μει?νονταν μ?χρι το 1943, ?ταν το κ?νημα των Παρτιζ?νων σημε?ωσε ?νοδο εξαπλ?νοντα? του αγ?να κατ? του ?ξονα. [24] Η α?ξηση του αριθμο? των Παρτιζ?νων στη Σερβ?α, ?πω? και σε ?λλε? δημοκρατ?ε?, ?ρθε εν μ?ρει ω? απ?ντηση στην προσφορ? αμνηστ?α? του Τ?το σε ?λου? ?σου? ε?χαν συνεργαστε? με του? εισβολε?? στι? 17 Αυγο?στου 1944. Στο σημε?ο αυτ?, δεκ?δε? χιλι?δε? Τσ?τνικ ?λλαξαν στρατ?πεδο και εισ?λθαν στου? Παρτιζ?νου?. Αμνηστ?α προσφ?ρθηκε π?λι μετ? τη γερμανικ? απ?συρση απ? το Βελιγρ?δι στι? 21 Νοεμβρ?ου 1944 και στι? 15 Ιανουαρ?ου 1945. [25]

?ταν διαφορετικ? για του? Σ?ρβου? στην κατεχ?μεη Κροατ?α, οι οπο?οι στρ?φηκαν στου? πολυεθνικο?? Παρτιζ?νου? ? στου? Σ?ρβου? βασιλικο?? Τσ?τνικ. [26] Ο ιστορικ?? Tim Judah σημει?νει ?τι στο πρ?ιμο στ?διο του πολ?μου η αρχικ? υπεροχ? των Σ?ρβων εντ?? των Παρτιζ?νων σ?μαινε ?τι πρακτικ? ε?χε ξεσπ?σει σερβικ?? εμφ?λιο?. [27] Παρ?μοιο? εμφ?λιο? υπ?ρξε και αν?μεσα στου? Κρο?τε?, με τι? ανταγωνιστικ?? εθνικ?? αφηγ?σει? που παρε?χαν οι Ουστ?σε και οι Παρτιζ?νοι.

Επιχειρ?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Περιοχ? υπ? ?λεγχο του Κομμουνιστικο? Κ?μματο? στη Γιουγκοσλαβ?α ( Απελευθερωμ?νη Περιοχ? ), Μ?ιο? 1943.

Στα μ?σα του 1943 η παρτιζανικ? αντ?σταση στου? Γερμανο?? και του? συμμ?χου? του? ε?χε μεγαλ?σει απ? τι? διαστ?σει? μια απλ?? εν?χληση? σε αυτ?? εν?? με?ζονο? παρ?γοντα στην γενικ? κατ?σταση. Σε πολλ? μ?ρη τη? κατεχ?μεη? Ευρ?πη? ο εχθρ?? υπ?φερε απ?λειε? στα χ?ρια παρτιζ?νων που δ?σκολα μπορο?σε να αντ?ξει. Πουθεν? δεν ?ταν αυτ?? οι απ?λειε? μεγαλ?τερε? απ? ?,τι στην Γιουγκοσλαβ?α. [28]

?  Basil Davidson

Αντ?σταση και αντ?ποινα [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Γιουγκοσλ?βοι Παρτιζ?νοι

Οι Παρτιζ?νοι οργ?νωσαν ?ναν ανταρτοπ?λεμο που απολ?μβανε σταδιακ? αυξαν?μενα επ?πεδα επιτυχ?α? και υποστ?ριξη? απ? τον γενικ? πληθυσμ?, και κατ?φερε να ελ?γξει μεγ?λα κομμ?τια τη? γιουγκοσλαβικ?? επικρ?τεια?. Αυτ? διοικο?νταν μ?σω των ≪Λαικ?ν επιτροπ?ν≫, που οργαν?νονταν για να ενεργο?ν ω? πολιτικ?? κυβερν?σει? σε περιοχ?? τη? χ?ρα? που ελ?γχονταν απ? του? κομμουνιστ??, δημιουργ?θηκαν ακ?μη και περιορισμ?νε? βιομηχαν?ε? ?πλων. Στην αρχ?, οι δυν?μει? των Παρτιζ?νων ?ταν σχετικ? μικρ??, με ελλε?ψει? σε ?πλα και χωρ?? καμ?α υποδομ?. Ε?χαν δ?ο σημαντικ? πλεονεκτ?ματα ?ναντι ?λλων στρατιωτικ?ν και παραστρατιωτικ?ν σχηματισμ?ν στην πρ?ην Γιουγκοσλαβ?α:

  1. Μια μικρ? αλλ? πολ?τιμη ομ?δα βετερ?νων του ισπανικο? εμφυλ?ου που, σε αντ?θεση με οποιονδ?ποτε ?λλον τ?τε, ε?χε εμπειρ?α με τον σ?γχρονο π?λεμο σε συνθ?κε? αρκετ? παρ?μοιε? με αυτ?? του Β? Παγκοσμ?ου Πολ?μου στη Γιουγκοσλαβ?α .
  2. Βασ?στηκαν στην ιδεολογ?α και ?χι στην εθν?τητα , πρ?γμα που σ?μαινε ?τι οι Παρτιζ?νοι μπορο?σαν να περιμ?νουν τουλ?χιστον κ?ποια επ?πεδα στ?ριξη? σε κ?θε γωνι? τη? χ?ρα?, σε αντ?θεση με ?λλου? παραστρατιωτικο?? σχηματισμο?? των οπο?ων η στ?ριξη περιοριζ?ταν σε εδ?φη με πλειοψηφ?ε? Κροατ?ν ? Σ?ρβων . Αυτ? επ?τρεψε στι? μον?δε? του? να ε?ναι πιο κινητ?? και να γεμ?ζουν τι? τ?ξει? του? με μια μεγαλ?τερη δεξαμεν? πιθαν?ν μαχητ?ν.

Οι δυν?μει? κατοχ?? και οι συνεργ?τε? του?, ωστ?σο, ε?χαν πλ?ρη επ?γνωση τη? απειλ?? των Παρτιζ?νων και προσπ?θησαν να καταστρ?ψουν την αντ?σταση σε επτ? εχθρικ?? επιθ?σει?, ?πω? χαρακτηρ?στηκαν απ? γιουγκοσλ?βου? ιστοριογρ?φου?. Αυτ?? ε?ναι:

  • Η Πρ?τη Εχθρικ? Επ?θεση, η επ?θεση που διεξ?γαγε ο ?ξονα? το φθιν?πωρο του 1941 εν?ντα στην ≪ Δημοκρατ?α? του Ο?ζιτσε ≫, μια απελευθερωμ?νη περιοχ? που ?δρυσαν οι Παρτιζ?νοι στη δυτικ? Σερβ?α . Τον Νο?μβριο του 1941, γερμανικ? στρατε?ματα επιτ?θηκαν και ξανακατ?λαβαν το ?δαφο? αυτ?, με την πλειοψηφ?α των δυν?μεων των Παρτιζ?νων να διαφε?γουν προ? τη Βοσν?α . [29] Κατ? τη δι?ρκεια αυτ?? τη? επ?θεση?, η ε?θραυστη συμμαχ?α μεταξ? των Παρτιζ?νων και του βασιλικο? κιν?ματο? των Τσ?τνικ ?σπασε και μετετρ?πη σε ανοιχτ? εχθρ?τητα. [30]
  • Η Δε?τερη Εχθρικ? Επ?θεση, η συντονισμ?νη επ?θεση του ?ξονα που διεξ?χθη τον Ιανου?ριο του 1942 εναντ?ον των δυν?μεων των Παρτιζ?νων στην ανατολικ? Βοσν?α. Τα στρατε?ματα των Παρτιζ?νων απ?φυγαν και π?λι την περικ?κλωση και αναγκ?στηκαν να υποχωρ?σουν π?νω απ? το βουν? ?γκμαν κοντ? στο Σερ?γεβο . [31]
  • Η Τρ?τη Εχθρικ? Επ?θεση, μια επ?θεση εναντ?ον των δυν?μεων των Παρτιζ?νων στην ανατολικ? Βοσν?α, το Μαυροβο?νιο , το Σ?ντζακ και την Ερζεγοβ?νη που ?λαβε χ?ρα την ?νοιξη του 1942. ?ταν γνωστ? ω? Επιχε?ρηση TRIO απ? του? Γερμανο??, και ?ληξε και π?λι με μια ?γκαιρη διαφυγ? των Παρτιζ?νων. [32] Η επ?θεση αυτ? αναγνωρ?ζεται λανθασμ?να απ? ορισμ?νε? πηγ?? ω? η Μ?χη του Κοζ?ρα, η οπο?α ?λαβε χ?ρα το καλοκα?ρι του 1942.  
  • Η Τ?ταρτη Εχθρικ? Επ?θεση εναντ?ον τη? ≪Δημοκρατ?α? του Μπ?χατ?≫, γνωστ? και ω? Μ?χη του Νερ?τβα ? τη? Fall Weiss ( Υπ?θεση Λευκ? ), μια σ?γκρουση που εκτε?νετο στην περιοχ? μεταξ? τη? δυτικ?? Βοσν?α? και τη? Β?ρεια? Ερζεγοβ?νη? και τελει?νει με την υποχ?ρηση των Παρτιζ?νων π?ρα απ? τον ποταμ? Νερ?τβα . Πραγματοποι?θηκε απ? τον Ιανου?ριο ?ω? τον Απρ?λιο του 1943. [33]
  • Η Π?μπτη Εχθρικ? Επ?θεση, επ?ση? γνωστ? ω? Μ?χη τη? Σουτγι?σκα ? Fall Schwarz (Υπ?θεση Μα?ρο). Η επιχε?ρηση ακολο?θησε αμ?σω? την Τ?ταρτη Επ?θεση και περιλ?μβανε μια πλ?ρη περικ?κλωση των δυν?μεων των Παρτιζ?νων στη νοτιοανατολικ? Βοσν?α και στο β?ρειο Μαυροβο?νιο τον Μ?ιο και τον Ιο?νιο του 1943.  
  • Η ?κτη Εχθρικ? Επ?θεση, μια σειρ? ενεργει?ν που πραγματοποι?θηκαν απ? την Β?ρμαχτ και την Ο?στασε μετ? την συνθηκολ?γηση τη? Ιταλ?α? σε μια προσπ?θεια εξασφ?λιση? τη? ακτ?? τη? Αδριατικ?? . Πραγματοποι?θηκε στα τ?λη του 1943 και στι? αρχ?? του 1944.
  • Η ?βδομη Εχθρικ? Επ?θεση, η τελευτα?α επ?θεση στη δυτικ? Βοσν?α το δε?τερο τρ?μηνο του 1944, η οπο?α περιλ?μβανε την Επιχε?ρηση Rosselsprung (Ιππικ? ?λμα), μια ανεπιτυχ? προσπ?θεια να εξαλε?ψει τον Τ?το και να εξοντ?σει την ηγεσ?α του παρτιζανικο? κιν?ματο?.

Συμμαχικ? υποστ?ριξη [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

?να? βομβαρδιστ?? Halifax τη? Βασιλικ?? Πολεμικ?? Αεροπορ?α? τη? 148 Μο?ρα?, φορτωμ?νο? με αλεξ?πτωτα δοχε?α που περιε?χαν προμ?θειε? για του? Γιουγκοσλ?βου? Παρτιζ?νου? (1944-1945)

Αργ?τερα στη σ?γκρουση οι Παρτιζ?νοι κατ?φεραν να κερδ?σουν την ηθικ?, αλλ? και περιορισμ?νη υλικ?, στ?ριξη των δυτικ?ν συμμ?χων , οι οπο?οι μ?χρι τ?τε ε?χαν υποστηρ?ξει τι? δυν?μει? των Τσ?τνικ του στρατηγο? Ντρ?ζα Μιχα?λοβιτ? , αλλ? τελικ? ?ταν πεπεισμ?νοι για τη συνεργασ?α των δε?τερων με τον ?ξονα μετ? απ? πολλ?? στρατιωτικ?? αποστολ?? προ? στι? δ?ο πλευρ?? κατ? τη δι?ρκεια του πολ?μου.

Για να συλλ?ξουν πληροφορ?ε?, οι πρ?κτορε? των δυτικ?ν συμμ?χων διε?σδυσαν τ?σο στου? Παρτιζ?νου? ?σο και στου? Τσ?τνικ. Οι πληροφορ?ε? που συγκ?ντρωσαν οι σ?νδεσμοι προ? στι? ομ?δε? αντ?σταση? ?ταν κρ?σιμε? για την επιτυχ?α των αποστολ?ν προμ?θεια? και ?ταν η πρωταρχικ? επιρρο? στη στρατηγικ? των συμμ?χων στη Γιουγκοσλαβ?α . Η αναζ?τηση πληροφορι?ν συν?βαλε τελικ? στην κατ?ρρευση των Τσ?τνικ και στην ?κλειψ? του? απ? του? Παρτιζ?νου? του Τ?το . Το 1942, αν και οι προμ?θειε? ?ταν περιορισμ?νε?, συμβολικ? υποστ?ριξη στ?λθηκε εξ?σου και στι? δ?ο πλευρ??. Το ν?ο ?το? θα ?φερνε μια αλλαγ?. Οι Γερμανο? εκτελο?σαν την Επιχε?ρηση Schwarz (την Π?μπτη αντιπαριζανικ? επ?θεση), μια απ? τι? επιθ?σει? εν?ντια στου? αντιστασιακο??, ?ταν οι Βρετανο? ?στειλαν τον F.W.D. Deakin για να συγκεντρ?σει πληροφορ?ε?.  

Οι εκθ?σει? του περιε?χαν δ?ο σημαντικ?? παρατηρ?σει?. Το πρ?το ?ταν ?τι οι Παρτιζ?νοι ?ταν θαρραλ?οι και επιθετικο? στην καταπολ?μηση τη? γερμανικ?? 1η? Ορειν?? και 104η? Ελαφρ?? Μεραρχ?α?, ε?χαν υποστε? σημαντικ? απ?λειε? και χρει?ζονταν υποστ?ριξη. Η δε?τερη παρατ?ρηση ?ταν ?τι ολ?κληρη η γερμανικ? 1η Ορειν? Μεραρχ?α ε?χε ταξιδ?ψει απ? τη Ρωσ?α με σιδηρ?δρομο μ?σω περιοχ?? ελεγχ?μενη? απ? του? Τσ?τνικ. Η βρετανικ? αν?κτηση (ULTRA) των γερμανικ?ν μηνυμ?των επιβεβα?ωσε την αδρ?νεια των Τσ?τνικ. Συνολικ?, οι κατασκοπικ?? αναφορ?? οδ?γησαν σε αυξημ?νο ενδιαφ?ρον των Συμμ?χων στι? αεροπορικ?? επιχειρ?σει? τη? Γιουγκοσλαβ?α? και σε αλλαγ? πολιτικ??. Τον Σεπτ?μβριο του 1943, κατ?πιν αιτ?ματο? του Τσ?ρτσιλ , ο Ταξιαρχικ?? Στρατηγ?? Φιτζρο? Μακλεαν ?φτασε με αλεξ?πτωτο στα κεντρικ? γραφε?α του Τ?το κοντ? στο Ντρβαρ για να χρησιμε?σει ω? μ?νιμο?, επ?σημο? σ?νδεσμο? προ? του? Παρτιζ?νου?. Εν? οι Τσ?τνικ εξακολουθο?σαν να βοηθο?νται περιστασιακ?, οι Παρτιζ?νοι ?λαβαν το μεγαλ?τερο μ?ρο? κ?θε μελλοντικ?? υποστ?ριξη?. [34]

Υποσημει?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. ↑ σερβοκροατικ? , σλαβομακεδονικ? , σλοβενικ? : Partizani , Партизани
  2. ↑ σερβοκροατικ? : Narodnooslobodila?ka vojska ‎‎ (NOV), Народноослободилачка во?ска (НОВ); σλαβομακεδονικ? : Народноослободителна во?ска ‎‎ (НОВ); σλοβενικ? : Narodnoosvobodilna vojska ‎‎ (NOV)
  3. ↑ σερβοκροατικ? : Narodnooslobodila?ka vojska i partizanski odredi Jugoslavije ‎‎ (NOV i POJ), Народноослободилачка во?ска и партизански одреди ?угослави?е (НОВ и ПО?); σλαβομακεδονικ? : Народноослободителна во?ска и партизански одреди на ?угослави?а ‎‎ (НОВ и ПО?); σλοβενικ? : Narodnoosvobodilna vojska in partizanski odredi Jugoslavije ‎‎ (NOV in POJ)
  4. ↑ σερβοκροατικ? : Narodnooslobodila?ki partizanski odredi Jugoslavije ‎‎ (NOPOJ), Народноослободилачки партизански одреди ?угослави?е (НОПО?); σλαβομακεδονικ? : Народноослободителни партизански одреди на ?угослави?а (НПО?) ‎‎; σλοβενικ? : Narodnoosvobodilni partizanski odredi Jugoslavije ‎‎ (NOPOJ)
  5. ↑ σερβοκροατικ? : Narodnooslobodila?ka partizanska i dobrovolja?ka vojska Jugoslavije ‎‎ (NOP i DVJ), Народноослободилачка партизанска и доброво?ачка во?ска ?угослави?е (НОП и ДВ?); σλαβομακεδονικ? : Народноослободителна партизанска и волонтерска во?ска на ?угослави?а (НОП и ВВ?) ‎‎; σλοβενικ? : Narodnoosvobodilna partizanska in prostovoljna vojska Jugoslavije ‎‎ (NOP in PVJ)
  6. ↑ σερβοκροατικ? : Jugoslavenska armija ‎‎ (JA), ?угословенска арми?а (?А); σλαβομακεδονικ? : ?угословенска арми?а (?А) ‎‎; σλοβενικ? : Jugoslovanska Armada ‎‎ (JA)

Σημει?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. ↑ Fisher, Sharon (2006). Political change in post-Communist Slovakia and Croatia: from nationalist to Europeanist . Palgrave Macmillan . σελ.  27 . ISBN   978-1-4039-7286-6 .  
  2. ↑ Jones, Howard (1997). A new kind of war: America's global strategy and the Truman Doctrine in Greece . Oxford University Press . σελ. 67. ISBN   978-0-19-511385-3 .  
  3. ↑ Hupchick, Dennis P. (2004). The Balkans: from Constantinople to communism . Palgrave Macmillan . σελ. 374. ISBN   978-1-4039-6417-5 .  
  4. ↑ Rosser, John Barkley · Marina V. Rosser (2004). Comparative economics in a transforming world economy . MIT Press . σελ.  397 . ISBN   978-0-262-18234-8 .  
  5. ↑ Chant, Christopher (1986). The encyclopedia of codenames of World War II . Routledge . σελ.  109 . ISBN   978-0-7102-0718-0 .  
  6. ↑ Adams, Simon (2005): The Balkans , Black Rabbit Books, ( ISBN   978-1-58340-603-8 )
  7. ↑ ≪Basil Davidson: PARTISAN PICTURE≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 5 Μαρτ?ου 2016 . Ανακτ?θηκε στι? 4 Φεβρουαρ?ου 2016 .  
  8. ↑ Tomasevich 2001 , σελ. 96.
  9. ↑ Milazzo (1975) , σελ. 30-31
  10. ↑ Roberts (1973) , σελ. 48
  11. ↑ Tomasevich (1975) , σελ. 166-178
  12. ↑ Banac (1996) , σελ. 143:
    ≪Απ? το καλοκα?ρι του 1941, οι Τσ?τνικ αν?λαβαν ?λο και περισσ?τερο τον ?λεγχο των Σ?ρβων εξεγερμ?νων και διεν?ργησαν φρικιαστικ? εγκλ?ματα εναντ?ον μουσουλμ?νων τη? ανατολικ?? Βοσν?α?-Ερζεγοβ?νη?. Οι σφαγ?? μουσουλμ?νων, συν?θω? κ?βοντα? του? λαιμο?? των θυμ?των και πετ?γοντα? τα σ?ματα σε δι?φορα ποτ?μια, ?λαβαν χ?ρα κυρ?ω? στην ανατολικ? Βοσν?α, στην Φ?τσα , Γκ?ραζντε , Τσα?νιτσε, Ρογκατιτσα, Βισεγκραντ , Βλασενιτσα, Σρεμπρ?νιτσα , ?λα στη λεκ?νη του ποταμο? Δρ?νου, αλλ? και στην ανατολικ? Ερζεγοβ?νη, ?που μεμονωμ?να χωρι? αντιστ?θηκαν στη σερβικ? περικ?κλωση με ?γρια αποφασιστικ?τητα μ?χρι το 1942. Αρχε?α των Τσ?τνικ - για παρ?δειγμα τα πρακτικ? του συνεδρ?ου των Τσ?τνικ στην Γιαβορινε, συνοικ?α του Κοτορ Βαρο?, τον Ιο?νιο του 1942 - μιλο?ν για μια αποφασιστικ?τητα να ≪καθαρ?σει τη Βοσν?α απ? οτιδ?ποτε μη σερβικ?≫. Ε?ναι δ?σκολο να εκτιμηθε? ο αριθμ?? των μουσουλμ?νων θυμ?των αυτ?? τη? αρχικ?? εθνοκ?θαρση?, αλλ? μπορε? να μετρηθε? σε δεκ?δε? χιλι?δε?≫.
  13. ↑ Hirsch (2002) , σελ. 76
  14. ↑ Mulaj (2008) , σ. 71
  15. ↑ Velikonja (2003) , σελ. 166
  16. ↑ ≪Partisans: War in the Balkans 1941?1945≫ . BBC. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 28 Νοεμβρ?ου 2011 . Ανακτ?θηκε στι? 19 Νοεμβρ?ου 2011 .  
  17. ↑ Tomasevich (1975) , σελ.   64-70
  18. ↑ ≪Independent State of Croatia≫ . Encyclopædia Britannica Online. 2010. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 12 Απριλ?ου 2008 . Ανακτ?θηκε στι? 15 Φεβρουαρ?ου 2010 .  
  19. ↑ Tomasevich (2001) , σελ. 61-63
  20. ↑ ≪Commentary on Convention (IV) relative to the Protection of Civilian Persons in Time of War, Part III Status and treatment of protected persons, Section III, Occupied territories, Article 47 Inviolability of Rights≫ . International Committee of the Red Cross, Geneva. 1952. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 7 Νοεμβρ?ου 2011 . Ανακτ?θηκε στι? 26 Δεκεμβρ?ου 2011 .  
  21. ↑ Higgins, Trumbull (1966). Hitler and Russia . The Macmillan Company. σελ?δε? 11?59, 98?151.  
  22. ↑ 22,0 22,1 Cohen 1996 , σελ. 94.
  23. ↑ ≪Foreign News: Partisan Boom≫ . Time . 3 January 1944. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 1 September 2009 . https://web.archive.org/web/20090901165133/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,885272,00.html . Ανακτ?θηκε στι? 15 February 2010 .  
  24. ↑ Hart, Stephen. ≪BBC History≫ . Partisans: War in the Balkans 1941 ? 1945 . BBC. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 28 Ιανουαρ?ου 2011 . Ανακτ?θηκε στι? 12 Απριλ?ου 2011 .  
  25. ↑ Cohen 1996 , σελ. 61.
  26. ↑ Cohen 1996 , σελ. 95.
  27. ↑ Judah 2000 , σελ. 119.
  28. ↑ ≪Basil Davidson: PARTISAN PICTURE≫ . Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο στι? 5 Αυγο?στου 2016 . Ανακτ?θηκε στι? 4 Φεβρουαρ?ου 2016 .  
  29. ↑ Roberts (1973) , σελ. 37
  30. ↑ Tomasevich (1975) , σελ. 151-155
  31. ↑ Roberts (1973) , σελ. 55
  32. ↑ Roberts (1973) , σελ. 56-57
  33. ↑ Roberts (1973) , σελ. 100-103
  34. ↑ Martin, David (1946). Ally Betrayed: The Uncensored Story of Tito and Mihailovich . Prentice Hall . σελ.  34 .  

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Περαιτ?ρω αν?γνωση [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  • Jaki?a, Miranda (2015). Partisans in Yugoslavia. Literature, Film and Visual Culture . transcript Verlag. ISBN   978-3-8376-2522-6 .  

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Καθιερωμ?νοι ?ροι
Ανακτ?θηκε απ? " https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γιουγκοσλ?βοι_Παρτιζ?νοι&oldid=10579245 "