|
Το λ?μμα δεν περι?χει
πηγ??
? αυτ?? που περι?χει δεν επαρκο?ν.
Μπορε?τε να βοηθ?σετε
προσθ?τοντα? την κατ?λληλη τεκμηρ?ωση. Υλικ? που ε?ναι ατεκμηρ?ωτο μπορε? να αμφισβητηθε? και να αφαιρεθε?.
Η σ?μανση τοποθετ?θηκε στι? 20/05/2023.
|
Το
Β?ρνεο
(
ινδονησιακ?
:
Kalimantan
,
μαλαισιαν?
:
Borneo
) ε?ναι το
τρ?το μεγαλ?τερο νησ? στον κ?σμο
και το μεγαλ?τερο νησ? τη?
Ασ?α?
. Βρ?σκεται β?ρεια τη?
Αυστραλ?α?
, στη θαλ?σσια περιοχ? τη?
Νοτιοανατολικ?? Ασ?α?
. Σε σχ?ση με ?λλα με?ζονα νησι? τη? Ινδονησ?α?, βρ?σκεται β?ρεια τη?
Ι?βα?
, δυτικ? του
Σουλαου?ζι
και ανατολικ? τη?
Σουμ?τρα
. Το νησ? αν?κει διοικητικ? σε τρει? χ?ρε?:
Μπρουν?ι
και
Μαλαισ?α
στον βορρ?, και
Ινδονησ?α
στον ν?το. Περ?που το 73% τη? ?κταση? του νησιο? αν?κει στην Ινδονησ?α, το 26% στη Μαλαισ?α και το υπ?λοιπο 1% τη? συνολικ?? ?κταση? σχηματ?ζει το κρ?το? του Μπρουν?ι. Το τοπων?μιο του νησιο? ε?ναι
Καλιμαντ?ν
, αν και συχν? ω?
Καλιμαντ?ν
αναφ?ρεται μ?νο το τμ?μα του νησιο? που αν?κει στην Ινδονησ?α. Το Β?ρνεο περιλαμβ?νει ?να απ? τα παλαι?τερα
τροπικ? δ?ση
στον κ?σμο.
Το νησ? ε?ναι γνωστ? με πολλ? ον?ματα, διεθν?? ?μω? ε?ναι γνωστ? ω? Β?ρνεο, απ? το Μπρουν?ι, εξ αιτ?α? τη? ιστορικ?? επαφ?? των Ευρωπα?ων με το βασ?λειο κατ? το 16ο αι?να, την
Εποχ? των Ανακαλ?ψεων
. Το ?νομα Μπρουν?ι τελικ?? προ?ρχεται απ? τη
σανσκριτικ?
λ?ξη "varun" (????), που σημα?νει ωκεαν?? ? ο μυθολογικ??
Βαρο?να
, ≪θε?? του ωκεανο?≫. Ωστ?σο, οι Ινδον?σιοι ιθαγενε?? αποκαλο?σαν το νησ? Καλιμαντ?ν. Η ονομασ?α αυτ? προ?ρχεται απ? τη σανσκριτικ? λ?ξη
Kalamanthana
, η οπο?α ?χει την ?ννοια του ≪νησιο? με το και?μενο κλ?μα≫ και περιγρ?φει προφαν?? το ζεστ? και υγρ?, τροπικ? κλ?μα του νησιο?
[1]
.
Πριν απ? του? Ευρωπα?ου?, το 977, κινεζικ? αρχε?α αναφ?ρονται στο Β?ρνεο με τον ?ρο Πο-νι (Po-ni), ?πω? και ο Κιν?ζο? αξιωματο?χο? Τσο?α Τζου-Κο?α το 1225.
[2]
Το ιαβαν?ζικο χειρ?γραφο
Ναγκαρακρεταγκ?μα
, το οπο?ο ?γραψε ο ποιητ?? τη? αυλ?? του βασιλε?ου
Ματζαπαχ?τ
Μπου Πραπ?νκα το 1365, αναφ?ρει το νησ? ω?
Νο?σα Ταντζουνγκναγκ?ρα
που σημα?νει το νησ? ?που βρ?σκεται το βασ?λειο Ταντζουνγκπο?ρα.
[3]
Το Β?ρνεο περιβ?λλεται β?ρεια απ? τη
θ?λασσα τη? Ν?τια? Κ?να?
, βορειοανατολικ? απ? τη
Θ?λασσα Σουλο?
, ανατολικ? απ? τη
Θ?λασσα τη? Κελ?βη?
και ν?τια απ? τη
Θ?λασσα τη? Ι?βα?
. ?χει ?κταση 743.330
τετρ. χιλι?μετρα
. Δυτικ? τη? ν?σου βρ?σκεται η
Χερσ?νησο? τη? Μαλαισ?α?
και η
Σουμ?τρα
, ν?τια η
Ι?βα
, ανατολικ? το
Σουλαου?ζι
και βορειοανατολικ? οι
Φιλιππ?νε?
.
Η υψηλ?τερη κορυφ? του νησιο? ε?ναι στο ?ρο?
Κιναμπ?λου
, στην
Πολιτε?α Σαμπ?χ
τη?
Μαλαισ?α?
, με υψ?μετρο 4.095 μ?τρα π?νω απ? το επ?πεδο τη? θ?λασσα?.
Το μεγαλ?τερα ποτ?μια ε?ναι: το
Καπο?α
με μ?κο? 1.143
χλμ.
, που εκβ?λλει στα δυτικ? και αποτελε? το μεγαλ?τερο ποτ?μι τη?
Ινδονησ?α?
, το
Ρατζ?νγκ
με μ?κο? 562,5 χιλι?μετρα, το οπο?ο ε?ναι το μεγαλ?τερο ποτ?μι τη?
Μαλαισ?α?
, και τα ποτ?μια
Μαχακ?μ
και
Μπαρ?το
.