Ο
Αντ?νη? Κ. Λ?βδα?
(
Αθ?να
,
10 Απριλ?ου
1926
-
Αθ?να
,
6 Μα?ου
2009
) ?ταν ?λληνα?
συνθ?τη?
,
μουσικολ?γο?
,
μουσικοκριτικ??
και στ?λεχο? το?
ΕΙΡ
/
ΕΙΡΤ
/
ΕΡΤ
Γενν?θηκε στην
Αθ?να
στι? 10 Απριλ?ου του 1926 και ?ταν γιο? του Κωνσταντ?νου Λ?βδα, ναυτικο? απ? την
?νδρο
, και τη? Αλεξ?νδρα? Παπα?ω?ννου, με καταγωγ? απ? το Σο?λι
Ηπε?ρου
. Θε?οι του ?ταν οι Γε?ργιο? Λ?βδα?, υποστρ?τηγο? του στρατο? ξηρ??, και
Νικ?λαο? Λ?βδα?
, μουσικ??.
?δη σε νεαρ? ηλικ?α ?ρθε σε επαφ? με την μουσικ? παρακολουθ?ντα? μαθ?ματα στην περ?φημη ≪
Αθηνα?κ? Μανδολιν?τα
[
νεκρ?? σ?νδεσμο?
]
≫, που τελο?σε υπ? τη διε?θυνση του θε?ου του
Νικολ?ου Λ?βδα
. Εν συνεχε?α πραγματοπο?ησε αρχικ? σπουδ?? αρμον?α? υπ? την καθοδ?γηση του
Μ?ριου Β?ρβογλη
και αργ?τερα στο Ελληνικ? Ωδε?ο, με καθηγητ?? του?
Μιλτι?δη Κουτο?γκο
(
αρμον?α
,
ενορχ?στρωση
,
διε?θυνση μανδολιν?τα?)
,
Αντ?οχο Ευαγγελ?το
(μορφολογ?α),
Μ?ριο Β?ρβογλη
(ιστορ?α τη? μουσικ??) καθ?? και, ιδιωτικ?, με τον Αλ?κο Κ?ντη (πρακτικ?? εφαρμογ?? αρμον?α? ?
αντ?στιξη
και
φο?γκα
).
[3]
Απεβ?ωσε στι?
6 Μα?ου
2009
στην Αθ?να.
Απ? τη δεκαετ?α του 1940 ξεκ?νησε να συνθ?τει δημιουργ?ντα? ?ργα
μουσικ?? δωματ?ου
, για σ?λο
πι?νο
και
βιολ?
, χορωδιακ?, καθ?? και μουσικ? για το
θ?ατρο
και το ραδι?φωνο. Στα τ?λη τη? δεκαετ?α? του 1940 ξεκ?νησε και η ενασχ?λησ? του με την
Ραδιοφων?α
. Υπ?ρξε απ? του? βασικο?? συντελεστ?? τη? λεγ?μενη? ≪χρυσ??≫ εποχ?? τη?, ?ταν το πρ?γραμμα ?ταν αποτ?λεσμα θεωρητικο? προβληματισμο? και σχεδιασμο? σχετικ? με το ρ?λο και την αποστολ? τη? Ραδιοφων?α?
[4]
. Διετ?λεσε Προ?στ?μενο? Μουσικο? Τμ?ματο? και Συντονιστ?? Προγρ?μματο? του Κεντρικο? Ραδιοφωνικο? Σταθμο? Εν?πλων Δυν?μεων (1949-52) και Προ?στ?μενο? τμημ?των και Υπηρεσ?α? Μουσικ?ν Εκπομπ?ν το?
ΕΙΡ
/
ΕΙΡΤ
/
ΕΡΤ
(1954-77)
[5]
. Υπ?ρξε μ?λιστα και ο συνθ?τη? του πρ?του ηχητικο? σ?ματο? τη?
τηλε?ραση?
τη? ΕΙΡ, διασκευ?ζοντα? τον ?μνο του
Πινδ?ρου
[6]
. Την περ?οδο 1955 - 1957 διη?θυνε τη ≪Μικρ? Ορχ?στρα≫ ΕΙΡ, σε εκπομπ?? προκλασικ?? μουσικ?? (1955-57).
[3]
Συνεργ?στηκε, επ?ση?, με το Γ' Πρ?γραμμα του
B.B.C.
σε εκπομπ?? για την αρχα?α Ελληνικ? πο?ηση και μουσικ?.
Υπ?ρξε συνθ?τη? αρκετ?ν ?ργων
μουσικ?? δωματ?ου
, για σ?λο πι?νο και βιολ?, χορωδιακ?, καθ?? και μουσικ? για το θ?ατρο και το ραδι?φωνο. Κατ? τη δι?ρκεια τη? σταδιοδρομ?α? του συνεργ?στηκε με την
ΕΙΡ
, το
Κρατικ? Θ?ατρο Βορε?ου Ελλ?δο?
[7]
κ.α.
Το 1954 πραγματοπο?ησε την πρ?τη τεχνολ?γηση τη? διαστηματικ?? τ?ξη? τραγουδι?ν τη? βορε?ου Ηπε?ρου, που ανακοιν?θηκε με
επιστολ?
του μ?σω το? ΕΙΡ προ? την Choir Moledet το?
Τελ Αβ?β
, σε απ?ντηση ερωτημ?των για την Ελληνικ? μουσικ? παρ?δοση. Αργ?τερα τα ευρ?ματα
[8]
αυτ? δημοσιε?ονται στο ?ρθρο ≪
Πεντ?φθογγοι κλ?μακε? εν τη δημ?δει μουσικ? τη? Ηπε?ρου
≫ στην Ηπειρωτικ? Εστ?α, το 1958
[9]
. Η τεχνολ?γηση αυτ? ?γινε τ?τε αποδεκτ?, μεταξ? ?λλων, και απ? τον Καθηγητ? τ?? Μουσικ?? Επιστ?μη? στα
Πανεπιστ?μια τ?? Χα?δελβ?ργη?
και του
Μον?χου
,
Θρασ?βουλου Γεωργι?δη
.
Υπ?ρξε συνεργ?τη? για το μουσικ? λημματολ?γιο στο ≪Λεξικ? του Νεοελληνικο? ?θνου?≫ του Ελευθερουδ?κη και τη? ≪Μεγ?λη? Ελληνικ?? Εγκυκλοπα?δεια?≫ για το τακτικ? ω? κριτικ?? μουσικ?? στον ημερ?σιο και περιοδικ? τ?που ("Σημεριν?", "
Καθημεριν?
"
[3]
, "Ελε?θερο? Κ?σμο?" και τα περιοδικ? "Ελληνικ?" - μ?λο? τη?
?νωση? Ελλ?νων Θεατρικ?ν και Μουσικ?ν Κριτικ?ν
απ? το 1987), μετ?φραζε περιστασιακ? αρχα?α ελληνικ? πο?ηση στα ν?α ελληνικ?, εν? για κ?ποιο δι?στημα ?γραφε τι? αναλ?σει? ?ργων για συναυλ?ε? τη?
Κρατικ?? Ορχ?στρα?
και το?
Φεστιβ?λ Αθην?ν
.
Το 1962, ?ταν υπε?θυνο? για την πρ?τη
ανακατασκευ? αρχα?α? Ελληνικ?? κιθ?ρα?
στη σ?γχρονη εποχ?, τα σχ?δια τη? οπο?α? ?κανε βασιζ?μενο? σε παραστ?σει? σε αρχα?α αγγε?α. Την εργασ?α ?φεραν ει? π?ρα? οι ?μπειροι οργανοποιο? αδελφο? Γ. και Β. Παναγ?, ακολουθ?ντα? τι? οδηγ?ε? του. Η κιθ?ρα χρησιμοποι?θηκε για
παραστ?σει? στο Κρατικ? Θ?ατρο Βορε?ου Ελλ?δο?,
για τι? οπο?ε? ε?χε γρ?ψει τη μουσικ? υπ?κρουση (
Προμηθ?α? Δεσμ?τη?
, 1962) και, αργ?τερα, για ηχογραφ?σει? μελοποιημ?νων ποιημ?των τη?
Σαπφο??
, που τραγο?δησε η
Γιοβ?ννα
. Σ?μερα βρ?σκεται στην μ?νιμη ?κθεση του ΚΘΒΕ
≪?χνη του εφ?μερου≫
στο Βασιλικ? Θ?ατρο. Σημαντικ? συνεισφορ? αποτ?λεσε η ?ρευν? του π?νω στην μελ?τη τ?ν σχ?σεων λ?γου και μουσικ?? στην Αρχα?α Ελλ?δα, η οπο?α κατ?ληξε στην δημοσ?ευση τη? εργασ?α? με τ?τλο
"Η Μουσικ? και ο Λ?γο? στην αρχα?α Ελλ?δα"
. Η μελ?τη αυτ? μεταδ?θηκε σε σειρ? εκπομπ?ν απ? το ΕΙΡ το 1967, εν? δι?φορα στοιχε?α και περιλ?ψει? τη? ?χουν δημοσιευτε? κατ? καιρο??
[10]
. Για την εργασ?α αυτ?, που ?τυχε αναγν?ριση? απ? πολλο?? ειδικο?? διεθν??
[11]
, τιμ?θηκε απ? το ?δρυμα τη? Εθνικ?? Τρ?πεζα? τη? Ελλ?δα?.
[12]
ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΩΜΑΤΙΟΥ
- Φθινοπωριν? τραγο?δι, για βιολ? και πι?νο (1942-43)
- Κουαρτ?το για ?γχορδα (1951, αναθ.1981)
- Ρομ?ντσα, για δ?ο τρομπ?νια
ΣΟΛΟ
- Βραδιν? λιμ?ν
ι, κομμ?τι για πι?νο (1958)
- Μινιατο?ρε? σε μια κασετ?να του παλιο? καιρο?, μικρ? Σου?τα για πι?νο (1942-58)
- Σον?τα για βιολ? σ?λο (π. 1981-85)
ΤΡΑΓΟΥΔΙ
- Τρ?α τραγο?δια, σε πο?ηση Τ. ?γρα, για φων? και πι?νο: Ι.
Των ψυχ?ν
(1947) Π. Π?λι ο δρ?μο? (1952) ΙΙΙ Λιμ?νι αχν? (1963)
- Επιν?κιο?, σε κε?μενο Πινδ?ρου, για φων? και αρχα?α ελληνικ? κιθ?ρα (1968, παραγγελ?α Γ προγρ?μματο? το? BBC)
- Τρ?α ποι?ματα τ?? Σαπφο??, μελοποιημ?να σε αρχα?ου? ελληνικο?? τρ?που? και κατ? προσ?γγιση τ?? αρχα?α? ελληνικ?? προφορ??, για φων? και αρχα?α ελληνικ? κιθ?ρα (1970, παραγγελ?α Γ προγρ?μματο? του BBC) :
Φα?νεται μοι κ?νο?
,
απ?σπασμα 94
,
Ποικιλ?θρον’ αθανατ’ Αφροδ?τα
ΧΟΡΩΔΙΑΚΑ
- Αμ?ξι στη βροχ?, σε πο?ηση Τ. ‘Αγρα, για τρ?φωνη παιδικ? χορωδ?α
- Η τρελ? ροδι?, σε πο?ηση Ο. Ελ?τη, μαδριγ?λι για ?ξι φων??
- Οι ξενιτεμ?νοι, σε πο?ηση Μ. Στασιν?πουλου, για τετρ?φωνη μεικτ? χορωδ?α
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ
ΣΚΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ
ΔΙΑΦΟΡΑ
- Ενορχ?στρωση δημοτικο? τραγουδιο? σε εναρμ?νιση
Σκαλκ?τα
: Λαφ?να
- Impromptu για ορχ?στρα
- Εναρμ?νιση τρι?ν δημοτικ?ν τραγουδι?ν τη? Ηπε?ρου: Ι Τρει? κοπ?λε? Π.
Καραγκο?να
ΠΙ Βασιλικ?? θα γ?νω
- Ενορχ?στρωση δημοτικ?ν τραγουδι?ν, σε εναρμ?νιση Ν. Λ?βδα: Ι
Βασιλικ? προστ?ζει
ΙΙ Ζαχαρο?λα ΙΙΙ
Κε?νο τ’ αστ?ρι το λαμπρ?
ΙV Σ?μω λυγερ?
V
Αφ?νω γεια στι? ?μορφε?
Μελ?τε?
- ≪Πεντ?φθογγοι κλ?μακε? εν τη δημ?δει μουσικ? τη? Ηπε?ρου≫ (
Ηπειρωτικ? Εστ?α
, 1958
[9]
)
- ≪Γ. Μπραμ?, ο κλασικ?? συμφωνιστ?? τη? Γερμαν?α? και τα μουσικ? ρε?ματα τη? Ευρ?πη?≫ (
Ραδιοπρ?γραμμα
, 1958)
- ≪
Κλ. Ντεμπυσσ? και ο μ?θο? των πραγμ?των
[
νεκρ?? σ?νδεσμο?
]
≫ (
Ν?α Εστ?α
, 1962)
- “
Μικρ?ν Απολογητικ?ν τ?? Μουσικ??
[
νεκρ?? σ?νδεσμο?
]
”, για τι? παραστ?σει? τ?? τραγωδ?α? το? Αισχ?λου “Προμηθε?? Δεσμ?τη?” απ? το
ΚΘΒΕ
? καλοκα?ρι 1962 (?κθεση τ?ν θεωρητικ?ν αρχ?ν και τ?ν πρακτικ?ν μεθ?δων γι? την σ?νθεση τ?? μουσικ?? στην εν λ?γω Τραγωδ?α)
- ≪Ανατολ?τικο ?φο? και ελληνικ? μουσικ?≫ (
Κ?ντρο ?ρευνα? και μελ?τη? των ρεμπ?τικων τραγουδι?ν,
1977)
- ≪
Ασ?μμετρε? ρυθμικ?? μορφ?? στην ελληνικ? αρχα?α πο?ηση και νε?τερη μουσικ?
[
νεκρ?? σ?νδεσμο?
]
≫ (
Κανον?κι,
Φεβ. 1984)
- ≪
Μουσικ? και αρχα?ο? ελληνικ?? λ?γο?
[
νεκρ?? σ?νδεσμο?
]
≫ (
Αρχαιολογ?α
, Φεβ. 1985)
- ≪
Για μ?α ιχνηλασ?α βημ?των προγονικ?ν: Μικρ? υπ?μνημα στην αναζ?τηση μουσικ?ν επιρρο?ν και διασταυρ?σεων≫
[
νεκρ?? σ?νδεσμο?
]
. Α’ Συν?ντηση για τη Μουσικ? τ?ν Χωρ?ν τ?? Μεσογε?ου, Κ?ντρο Δελφ?ν, 1985
- ≪Μουσικ?? διαμορφ?σει? στον ελληνικ? λ?γο≫ (
Η λ?ξη
, Μ?ρτ.-Απρ.1992)
- ≪Τον καιρ? του πολ?μου≫, δι?γημα
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ
- ↑
1,0
1,1
1,2
(
Γερμανικ?
)
Κατ?λογο? τη? Εθνικ?? Βιβλιοθ?κη? τη? Γερμαν?α?
.
117756032
. Ανακτ?θηκε στι? 30 Μα?ου 2020.
- ↑
(
Γερμανικ?
)
Κατ?λογο? τη? Εθνικ?? Βιβλιοθ?κη? τη? Γερμαν?α?
.
117756032
. Ανακτ?θηκε στι? 10 Ιουν?ου 2020.
- ↑
3,0
3,1
3,2
"Αντ. Κ. Λ?βδα?, μια ζω? μουσικ? δημιουργ?α, κριτικ? και ?ρευνα"
, ?ρθρο απ? την εφημερ?δα "
Η Καθημεριν?
"
- ↑
Κ?ρτερ, Γι?ργο? (2004).
Ελληνικ? Ραδιοφων?α Τηλε?ραση
. Αθ?να. σελ. 125-126.
ISBN
960-03-3664-4
.
- ↑
Χατζηδ?κι?, Γε?ργιο? (2015).
Ω, ?γιε αιθ?ρα (Ιστορ?α τ?? Ελληνικ?? Ραδιοφων?α?)
. Αθ?να. σελ. 242.
ISBN
978-960-6829-64-2
.
- ↑
Κ?ρτερ, Γι?ργο? (2004).
Ελληνικ? Ραδιοφων?α Τηλε?ραση
. Αθ?να. σελ. 26.
ISBN
960-03-3664-4
.
- ↑
Συνεργασ?ε? Λ?βδα ΚΘΒΕ
[
νεκρ?? σ?νδεσμο?
]
, απ? την ιστοσελ?δα του Κρατικο? Θε?τρου Βορε?ου Ελλ?δα?
- ↑
≪ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ-Β. ΚΩΤΣΟΥ: Πολυφωνικ? Τραγο?δι≫
.
ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ-Β. ΚΩΤΣΟΥ
. Αρχειοθετ?θηκε
απ? το πρωτ?τυπο
στι? 17 Μα?ου 2019
. Ανακτ?θηκε στι? 19 Μα?ου 2019
.
- ↑
9,0
9,1
Λ?βδα?, Αντ?νη? Κ (1958). ≪Πεντ?φθογγοι κλ?μακε? εν τη δημ?δει μουσικ? τη? Ηπε?ρου≫.
Ηπειρωτικ? Εστ?α, Τ?μο? Ζ
.
- ↑
Λ?βδα?, Αντ?νη? Κ (1985). ≪Μουσικ? και Αρχα?ο? Ελληνικ?? Λ?γο?≫.
Αρχαιολογ?α, τε?χο? 14, Φεβ. 1985
.
- ↑
≪Υστερ?γραφο 2009≫
.
Ελευθεροτυπ?α
. Ανακτ?θηκε στι? 19 Μα?ου 2019
.
- ↑
≪Τα βραβε?α το? "Ιδρ?ματο? Εθνικ?? Τραπ?ζη?"≫.
Συνεργασ?α, τε?χο? 38, Μηνια?α ?κδοσι? τη? Εθνικ?? Τραπ?ζη? τη? Ελλ?δο?
. Φεβρου?ριο? 1973.