Η Αντιβασιλε?α του Ρ?ο ντε λα Πλ?τα ( ισπανικ? : Virreinato del Rio de la Plata ‎‎, ονομ?ζεται επ?ση? Αντιβασιλε?α του Ρ?βερ Πλ?ιτ σε ορισμ?να ακαδημα?κ? γραπτ?) ?ταν η τελευτα?α οργανωμ?νη και η πιο βραχ?βια τι? αντιβασιλε?ε? τη? ισπανικ?? Αυτοκρατορ?α? στην Αμερικ? .

Η αντιβασιλε?α ιδρ?θηκε το 1776 απ? αρκετ?? εξαρτ?σει? τη? Αντιβασιλε?α? του Περο? που βρ?σκονταν στην λεκ?νη του Ρ?ο ντε λα Πλ?τα , καταλαμβ?νοντα? εδ?φη τη? Αργεντιν?? , τη? Χιλ?? , τη? Βολιβ?α? , τη? Παραγου?η? και τη? Ουρουγου?η? , εκτειν?μενη απ? την ενδοχ?ρα ?ω? τι? ακτ?? του Ατλαντικο? . ^[1] Η αποικ?α τη? ισπανικ?? Γουιν?α? (σημεριν? Ισημεριν? Γουιν?α ) επ?ση? εξαρτ?ταν διοικητικ? στην Αντιβασιλε?α του Ρ?ο ντε λα Πλ?τα. ^[2] Το Μπου?νο? ?ιρε? , στη δυτικ? ?χθη του Ρ?ο ντε λα Πλ?τα που ρ?ει στον Ατλαντικ? Ωκεαν?, απ?ναντι απ? το πορτογαλικ? φυλ?κιο Κολ?νια ντελ Σακραμ?ντο , επιλ?χθηκε ω? η πρωτε?ουσα. Συν?θω? θεωρε?ται μ?α απ? τι? Μεταρρυθμ?σει? των Βουρβ?νων , εν? η οργ?νωση αυτ?? τη? αντιβασιλε?α? ?ταν κ?νητρο για εμπορικο?? λ?γου? (το Μπου?νο? ?ιρε? ?ταν απ? τ?τε μια σημαντικ? θ?ση για το παρ?νομο εμπ?ριο), καθ?? και λ?γω των ανησυχι?ν για την ασφ?λεια που επ?φερε το αυξαν?μενο ενδιαφ?ρον των ανταγωνιστικ?ν ξ?νων δυν?μεων στην περιοχ?. Το ισπανικ? Στ?μμα ?θελε να προστατε?σει την επικρ?τει? του κατ? τη? Μεγ?λη? Βρεταν?α? και το Βασ?λειο τη? Πορτογαλ?α?.

Αλλ? αυτ?? οι μεταρρυθμ?σει? του Διαφωτισμο? αποδε?χθηκαν αντιπαραγωγικ??, ? ?σω? πολ? αργ?, για να καταστε?λουν τη? απαιτ?σει? των αποικι?ν. ?λη η ιστορ?α τη? αντιβασιλε?α? χαρακτηριζ?ταν απ? την αυξαν?μενη εγχ?ρια αναταραχ? και πολιτικ? αστ?θεια. Μεταξ? του 1780 και το 1782, η Εξ?γερση του Το?πακ Αμ?ρου Β? εν?πνευσε μια β?αιη εξ?γερση των Α?μ?ρα σε ?λο το ?νω Περο?, αποδεικν?οντα? τη μεγ?λη δυσαρ?σκεια κατ? των αποικιακ?ν αρχ?ν απ? του? μιγ?δε? και του? αυτ?χθονε?. Ε?κοσι π?ντε χρ?νια αργ?τερα, οι Κρι?γιο?, αυτ?χθων λα?? τη? αποικ?α?, ?διωξαν επιτυχ?? δ?ο διαδοχικ?? Βρετανικ?? προσπ?θειε? κατ?κτηση? του Μπου?νο? ?ιρε? και του Μοντεβιδ?ου . Αυτ? εν?σχυσε την α?σθηση αυτονομ?α? και ισχ?ο? του σε μια εποχ? που τα ισπανικ? στρατε?ματα ?ταν αν?κανα να βοηθ?σουν.

Το 1809, η ελ?τ των Κρι?γιο επαναστ?τησαν εν?ντια στι? αποικιακ?? αρχ?? στη Λα Πα? και Τσουκισ?κα , ιδρ?οντα? τι? επαναστατικ?? κυβερν?σει?, τι? χο?ντε? . Αν και βραχ?βιε?, παρ?χουν μια θεωρητικ? β?ση για τη νομιμ?τητα των τοπικ?ν κυβερν?σεων, η οπο?α αποδε?χθηκε καθοριστικ? στην Επαν?σταση του Μα?ου του 1810 η οπο?α καθα?ρεσε τον αντιβασιλ?α Σισν?ρο? στο Μπου?νο? ?ιρε?.

Η επαν?σταση εξαπλ?θηκε σε ?λη την Αντιβασιλε?α, εκτ?? απ? την Παραγου?η (που ανακηρ?χθηκε ανεξ?ρτητο ?θνο? στο 1811) και το ?νω Περο? (που παρ?μεινε ελεγχ?μενο απ? βασιλικ? στρατε?ματα απ? τη Λ?μα, και τελικ? να ενσωματ?θηκε εκ ν?ου στην Αντιβασιλε?α του Περο?). Εν τω μεταξ?, ο Κυβερν?τη? του Μοντεβιδ?ο Francisco Javier de Elio, που το 1811 διορ?στηκε ω? ν?ο? Αντιβασιλ?α? απ? το Συμβο?λιο του Κ?διθ (Cortes de Cadiz), κ?ρυξε την Χο?ντα του Μπου?νο? ?ιρε? ω? αντιστασιακ?. Ωστ?σο, μετ? την ?ττα του στο Las Piedras, διατ?ρησε τον ?λεγχο μ?νο τη? Κολ?νια ντελ Σακραμ?ντο και του Μοντεβιδ?ο. Αναχ?ρησε με πλο?ο για την Ισπαν?α στι? 18 Νοεμβρ?ου και τον Ιανου?ριο του 1812 παραιτ?θηκε απ? το αξ?ωμα του Αντιβασιλ?α. Απ? το 1814 με την ε?σοδο των πατριωτ?ν επαναστατ?ν στο Μοντεβιδ?ο, μετ? απ? πολιορκ?α δ?ο χρ?νων, η Αντιβασιλε?α τερματ?στηκε ω? κυβ?ρνηση τη? περιοχ??.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]